Зборная Беларусі па футболе
Нацыянальная зборная Беларусі па футболе — галоўная футбольная каманда краіны, падпарадкоўваецца Беларускай федэрацыі футбола. Пасля абвяшчэння незалежнасці Беларусі згуляла першую афіцыйную міжнародную гульню супраць зборнай Украіны 28 кастрычніка 1992 года. Да гэтага беларускія футбалісты ўваходзілі ў склад зборнай СССР. Першую перамогу Нацыянальная зборная Беларусі па футболе атрымала ў сустрэчы супраць Люксембурга 12 кастрычніка 1994 года.
 Беларусь | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Мянушкі | Белыя крылы[1] | ||
| Канфедэрацыя | УЕФА (Еўропа) | ||
| Федэрацыя | Беларуская федэрацыя футбола | ||
| Галоўны трэнер | Карлас Алос | ||
| Капітан | Яўген Яблонскі | ||
| Найбольшая колькасць гульняў | Аляксандр Кульчы (102) | ||
| Найлепшы бамбардзір | Максім Рамашчанка (20) | ||
| Хатні стадыён | Дынама | ||
| Код ФІФА | BLR | ||
| |||
| Рэйтынг ФІФА | |||
| Дзеючы | 92 ▼1 (23 лістапада 2017)[2] | ||
| Найвышэйшы | 36 (люты 2011) | ||
| Найніжэйшы | 142 (сакавік 1994) | ||
| Рэйтынг Эла | |||
| Дзеючы | 64 (12 чэрвеня 2016) | ||
| Найвышэйшы | 47 (17 лістапада 2010) | ||
| Першая гульня | |||
 Літва 1:1 Беларусь .svg){kind=small} (Вільнюс, Літва; 20 ліпеня 1992) | |||
| Самая буйная перамога | |||
.svg){kind=small} Беларусь 5:0 Літва (Мінск, Беларусь; 7 чэрвеня 1998)  Беларусь 6:1 Таджыкістан  (Барысаў, Беларусь; 4 верасня 2014) Беларусь 5:0 Сан-Марына  (Мінск, Беларусь; 8 верасня 2018) | |||
| Самае буйное паражэнне | |||
.svg){kind=small} Бельгія 8:0 Беларусь (Лёвен, Бельгія; 30 сакавіка 2021) | |||
Беларусь ніколі не выходзіла ў фінальную частку Чэмпіянатаў свету і Еўропы. Аднак, пад кіраўніцтвам выбітнага трэнера Эдуарда Малафеева была вельмі блізкай да ўдзелу ў плэй-оф кваліфікацыі да чэмпіянату свету 2002 года ў Японіі і Карэі, але атрымала паражэнне ў апошняй гульні групавога турніру супраць валійскай зборнай, саступіўшы другую пазіцыю Украіне.
Больш паспяхова Беларусь удзельнічала ў неафіцыйных спаборніцтвах. Так у 2002 годзе зборная перамагла ў прадстаўнічым турніры «LG Cup» з удзелам зборных Расіі, Украіны, Сербіі. У 2004 і 2008 гадах яна таксама перамагла ў міжнародных футбольных турнірах на Мальце.
Гісторыя
У 2011—2014 гадах галоўным трэнерам зборнай быў Георгій Кандрацьеў, які пачаў выбудоўваць гульню з пяццю абаронцамі. Вынікі зборнай пры Кандрацьеве: +1=2-8 (афіцыйныя гульні) і +8=6-3 (таварыскія).
У чэрвені 2019 года нацыянальную зборную ўзначаліў Міхаіл Мархель, які да таго быў галоўным трэнерам моладзевай зборнай. Пад яго кіраўніцтвам зборная завяршыла адборачны турнір чэмпіянату Еўропы 2020 на 4-м месцы ў групе C, атрымаўшы адзіную перамогу над Эстоніяй (2:1). Увосень 2020 года зборнай гуляла ў лізе C Лігі нацый, дзе няблага выступала ў сваёй групе, аднак два паражэнні ад Албаніі пакінулі Беларусь на другім месцы ў групе і не дазволілі павысіцца ў лігу B. 8 кастрычніка 2020 года Беларусь таксама саступіла Грузіі ў плэй-оф чэмпіянату Еўропы сярод пераможцаў Лігі нацый і канчаткова пазбавілася шанцаў прыняць удзел у рэгіянальным першынстве.
Тым не меней, у снежні 2020 года Мархель быў пакінуты на пасадзе галоўнага трэнера[3]. Пад яго кіраўніцтвам зборнай пачала адбор да чэмпіянату свету 2022, дзе 27 сакавіка 2021 года атрымала валявую перамогу над Эстоніяй (4:2), а 30 сакавіка разгромна саступіла Бельгіі (0:8), што стала набуйнейшым паражэннем у гісторыі зборнай Беларусі. Пасля гэтага 5 красавіка Мархель падаў у адстаўку, адзначыўшы пры гэтым, што «неабходны змены, каб каманда рухалася наперад»[4].
6 красавіка 2021 года выканаўцам абавязкаў галоўнага трэнера стаў памочнік Мархеля Георгій Кандрацьеў[5], які ўжо ўзначальваў зборную ў 2011—2014 гадах. У чэрвені прайшла таварыская сустрэча са зборнай Азербайджана, якую нацыянальная зборная прайграла. Кандрацьеў не перабудаваў гульню і працягнуў гуляць у 5 абаронцаў. У ліпені 2021 года ён быў зацверджаны на пасадзе галоўнага трэнера[6]. У верасні зборная мінімальна прайграла зборнай Чэхіі (0:1), Уэльса (2:3) і Бельгіі (0:1). Гэты час адзначаўся немагчымасцю праводзіць хатнія матчы зборнай у Беларусі з-за абмежаванняў на палёты пасля інцыдэнту з рэйсам Ryanair 4978, таму свае хатнія матчы адбору на чэмпіянат свету зборная Беларусі праводзіла ў расійскай Казані. 8 кастрычніка ў матчы з Эстоніяй (0:2) з-за выяўленага COVID-19 у Кандрацьева зборнай кіраваў яго памочнік Алег Радушка. Ужо 11 кастрычніка ў матчы з Чэхіяй Кандрацьеў вярнуўся ў зборную. Пацярпеўшы ў гэтым матчы паражэнне 0:2, зборная Беларусі давяла серыю паражэнняў да рэкордных сямі матчаў запар.
Хатні стадыён
Каманда праводзіць свае хатнія гульні на стадыёне «Дынама», які ўмяшчае 22,246 гледачоў, і знаходзіцца ў цэнтральнай часцы Мінска.
Першая афіцыйная гульня на другім стадыёне была праведзена 13 кастрычніка 2007 года ў Гомелі на стадыёне «Цэнтральны», калі Нацыянальная зборная Беларусі праводзіла гульню кваліфікацыі да Еўра 2008 супраць Люксембурга і атрымала адну з самых цяжкіх параз у сваёй гісторыі. Гол Фонса Левека ў кампенсаваны час прынёс перамогу яго камандзе з лікам 1:0. 6 чэрвеня 2009 года зборная згуляла ў Гродна супраць каманды Андоры і атрымала перамогу з лікам 5:1.
З 2013 года, у сувязі з рэканструкцыяй стадыёна «Дынама», зборная праводзіла матчы ў розных гарадах, пераважна на стадыёне «Цэнтральны» ў Гомелі.
У адборы да чэмпіянату Еўропы па футболе 2016 хатняй арэнай зборнай Беларусі з’яўляўся стадыён «Барысаў-Арэна» ў Барысаве.
Цяперашні склад
Наступныя ігракі былі выкліканыя на ўдзел у таварыскіх матчах супраць зборных Чарнагорыі (21 сакавіка 2024) і Мальты (26 сакавіка 2024)[7][8].
Статыстыка прыведзена станам на 28 сакавіка 2024 года.
Нядаўнія выклікі
Наступныя ігракі выклікаліся ў зборную цягам апошняга года.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Галоўныя трэнеры
- Міхаіл Вяргеенка (кастрычнік 1992 — май 1994)
- Сяргей Бароўскі (жнівень 1994 — кастрычнік 1996)
- Міхаіл Вяргеенка (студзень 1997 — верасень 1999)
- Сяргей Бароўскі (кастрычнік 1999 — чэрвень 2000)
- Эдуард Малафееў (жнівень 2000 — чэрвень 2003)
- Валерый Стральцоў (в. а. галоўнага трэнера ў матчы супраць Нідэрландаў 7 верасня 2002 года замест адсутнага па стане здароўя Малафеева)
- Анатоль Байдачны (жнівень 2003 — снежань 2005)
- Юрый Пунтус (люты 2006 — ліпень 2007)
- Бернд Штангэ (ліпень 2007 — лістапад 2011)
- Георгій Кандрацьеў (снежань 2011 — кастрычнік 2014)
- Андрэй Зыгмантовіч (в. а. у кастрычніку — снежні 2014)
- Аляксандр Хацкевіч (снежань 2014 — снежань 2016)
- Ігар Крывушэнка (сакавік 2017 — чэрвень 2019)
- Міхаіл Мархель (чэрвень 2019 — красавік 2021)
- Георгій Кандрацьеў (в. а. у красавіку — ліпені 2021; ліпень 2021 — чэрвень 2023)
- Алег Радушка (в. а. галоўнага трэнера ў матчы супраць Эстоніі 8 кастрычніка 2021 года замест адсутнага з-за дыягнаставанага COVID-19 у Кандрацьева)
- Карлас Алос (са жніўня 2023)
Матчы зборнай
10 апошніх матчаў зборнай
| Дата | Стадыён | Супернік | Лік[s 1] | Статус матча | Аўтары галоў |
|---|---|---|---|---|---|
| 16 чэрвеня 2023 | Ферэнц Суса, Будапешт, Венгрыя (х) |  Ізраіль | 1:2 | АЧЕ-2024 | Эбонг  16' |
| 19 чэрвеня 2023 | Ферэнц Суса, Будапешт, Венгрыя (х) |  Косава | 2:1 | АЧЕ-2024 | Марозаў 73', Эбонг 75' |
| 9 верасня 2023 | Эстадзі Насьяналь, Андора-ла-Велья, Андора (г) |  Андора | 0:0 | АЧЕ-2024 | |
| 12 верасня 2023 | Блумфілд, Тэль-Авіў, Ізраіль (г) | Ізраіль | 0:1 | АЧЕ-2024 | |
| 12 кастрычніка 2023 | Ферэнц Суса, Будапешт, Венгрыя (х) |  Румынія | 0:0 | АЧЕ-2024 | |
| 15 кастрычніка 2023 | Кібунпарк, Санкт-Гален, Швейцарыя (г) |  Швейцарыя | 3:3 | АЧЕ-2024 | Эбонг 61', Палякоў 69', Анцілеўскі 84' |
| 18 лістапада 2023 | Ферэнц Суса, Будапешт, Венгрыя (х) | Андора | 1:0 | АЧЕ-2024 | Лапцеў 83' |
| 21 лістапада 2023 | Фадыль Вокры, Прышціна, Косава (г) | Косава | 1:0 | АЧЕ-2024 | Анцілеўскі 43' |
| 21 сакавіка 2024 | Мардан, Анталья, Турцыя (н) |  Чарнагорыя | 0:2 | ТМ | |
| 26 сакавіка 2024 | Нацыянальны стадыён, Та-Калі, Мальта (г) |  Мальта | 0:0 | ТМ |
|
|