Παγκόσμιος πληθυσμός

Στην Ασία κατοικεί το 59,1% του παγκόσμιου πληθυσμού, περίπου 4,75 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Η Κίνα και η Ινδία μαζί έχουν το 35,5% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η Αφρική ακολουθεί με 1,46 δισεκατομμύρια, το 18,2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Τα 742 εκατομμύρια άνθρωποι της Ευρώπης αντιπροσωπεύουν μόλις το 9,2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η Κεντρική και Νότια Αμερική με την Καραϊβική φιλοξενούν 665 εκατομμύρια (8,3%), η Βόρεια Αμερική 379 εκατομμύρια (4,7%) και η Ωκεανία 46 εκατομμύρια (0,6%).^[5]

Σύμφωνα με εκτιμήσεις βασισμένες σε μαθηματικά μοντέλα, ο πληθυσμός της Γης έφθασε το ένα δισεκατομμύριο το 1804, τα δύο δισεκατομμύρια το 1927, τα τρία το 1960, τα τέσσερα το 1974, τα πέντε το 1987 και τα έξι δισεκατομμύρια το 1999. Προβλέπεται να φθάσει τα επτά δισεκατομμύρια τον Οκτώβριο του 2011 και περί τα οκτώ δισεκατομμύρια μεταξύ 2025 και 2030. Μεταξύ 2045 και 2050 ο παγκόσμιος πληθυσμός προβλέπεται (με τις σημερινές εκτιμήσεις) να φθάσει τα εννέα δισεκατομμύρια, με εναλλακτικά σενάρια να κυμαίνονται από 7,4 έως 10,6 δισεκατομμύρια.^[6][7][8][9] Οι προβλέψεις ποικίλλουν ανάλογα με τις υποκείμενες παραδοχές και ανάλογα με το ποιες μεταβλητές επιδέχονται διακύμανση στους υπολογισμούς, ιδίως η γονιμότητα. Τέτοιες διακυμάνσεις σε πιο μακροπρόθεσμες προβλέψεις δίνουν παγκόσμιο πληθυσμό το 2150 από 3,2 δισεκατομμύρια έως 24,8 δισεκατομμύρια. Αν η γονιμότητα παρέμενε στα επίπεδα του 1995, ο πληθυσμός το 2150 θα ήταν 256 δισεκατομμύρια.^[10]

Δεν υπάρχει εκτίμηση για το σε ποια ημέρα ή μήνα ο παγκόσμιος πληθυσμός ξεπέρασε το ένα ή τα δύο δισεκατομμύρια. Η Διεθνής Βάση Δεδομένων του Γραφείου Απογραφών των ΗΠΑ τοποθετεί την ημέρα που ξεπεράστηκαν τα τρία και τα 4 δισεκατομμύρια τον Ιούλιο του 1959 και τον Απρίλιο του 1974, αντιστοίχως. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών προσδιόρισε και «εόρτασε» την «Ημέρα των 5 δισεκατομμυρίων» ως την 11η Ιουλίου 1987 και την «Ημέρα των 6 δισεκατομμυρίων» ως την 12η Οκτωβρίου 1999. Ο Τομέας Διεθνών Προγραμμάτων του Γραφείου Απογραφών των ΗΠΑ, αντιθέτως, εκτίμησε ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός ξεπέρασε τα 6 δισεκατομμύρια στις 21 Απριλίου 1999, δηλαδή αρκετούς μήνες νωρίτερα. Η «Ημέρα των 7 δισεκατομμυρίων» έχει προβλεφθεί από το ίδιο Γραφείο ότι θα είναι τον Μάρτιο του 2012,^[11] ενώ ο Τομέας Πληθυσμού του ΟΗΕ προτείνει την 31η Οκτωβρίου 2011.^[12]

Ορόσημα κατά περιοχή

Το πρώτο ημισφαίριο της Γης που απέκτησε πληθυσμό άνω του 1 δισεκατομμυρίου ήταν το Βόρειο Ημισφαίριο, για να ακολουθήσει σύντομα το Ανατολικό Ημισφαίριο, όχι πολύ μετά το 1804 (βλ. ανωτ.). Μετά αυτό συνέβη για την Ασία, κατόπιν για την Ανατολική Ασία και τη Νότιο Ασία, και στη συνέχεια για την Κίνα το 1980, την Ινδία το 1999, το Δυτικό Ημισφαίριο τη δεκαετία του 2000 και την Αφρική το 2010. Τα επόμενα ορόσημα του 1 δισεκατομμυρίου που προβλέπονται από τους δημογράφους είναι η Αμερική ως σύνολο (με σημερινό πληθυσμό περί τα 920 εκατομμύρια), το Νότιο Ημισφαίριο και η Υποσαχάρια Αφρική (αμφότερες οι περιοχές με περίπου 850 εκατομμύρια σήμερα. Δεν είναι γνωστό αν η Ευρώπη, η Νοτιοανατολική Ασία και η Βόρειος Αμερική θα υπερβούν ποτέ το 1 δισεκατομμύριο πληθυσμού.

Ως προς τα 2, 3 και 4 δισεκατομμύρια, μόνο το Βόρειο Ημισφαίριο, το Ανατολικό Ημισφαίριο και η Ασία έχουν υπερβεί αυτούς τους αριθμούς.

Αρχαιότητα και Μεσαίωνας

Μετά το 70.000 π.Χ. περίπου και μέχρι την ανάπτυξη της γεωργίας εκτιμάται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν σταθεροποιημένος σε περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους, των οποίων η επιβίωση εξαρτιόταν από το κυνήγι και τη συλλογή τροφής, ένας τρόπος ζωής που από τη φύση του εξασφάλιζε μια χαμηλή και σταθερή πυκνότητα πληθυσμού σε απόλυτη ισορροπία και αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Ο συνολικός παγκόσμιος πληθυσμός πιθανότατα ποτέ δεν ξεπέρασε τα 15 εκατομμύρια πριν την εφεύρεση της καλλιέργειας της Γης.^[13] Αντίθετα, υπολογίζεται ότι πάνω από 55 εκατομμύρια ζούσαν στη Δυτική και Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία τον 4ο αιώνα μ.Χ.^[14]

Η Πανώλη του Ιουστινιανού σκότωσε περί τον μισό πληθυσμό της Ευρώπης μεταξύ του 541 και του 8ου αιώνα.^[15] Ο πληθυσμός της Ευρώπης ήταν λίγο πάνω από τα 70 εκατομμύρια το 1340.^[16] Η πανδημία του 14ου αιώνα που είναι γνωστή ως ο Μαύρος Θάνατος πιθανώς να μείωσε τον παγκόσμιο πληθυσμό από 450 εκατομμύρια σε 350 έως 375 εκατομμύρια το 1400.^[17] Χρειάστηκαν περί τα 200 χρόνια για να φθάσει ο πληθυσμός της Ευρώπης τα επίπεδα του 1340.^[18] Από την άλλη πλευρά, η Κίνα βίωσε μια μείωση πληθυσμού από (κατ΄ εκτίμηση) 123 εκατομμύρια περί το 1200 σε 65 εκατομμύρια το 1393,^[19] που οφειλόταν όπως φαίνεται σε ένα συνδυασμό των επιδρομών των Μογγόλων και επιδημιών πανούκλας.^[20]

Στην αρχή της Δυναστείας των Μινγκ το 1368 ο πληθυσμός της Κίνας αναφέρεται ότι προσέγγιζε τα 60 εκατομμύρια, ενώ προς το τέλος της δυναστείας το 1644 ίσως πλησίαζε τα 150 εκατομμύρια.^[21] Ο πληθυσμός της Αγγλίας έφθασε τα 5,6 εκατομμύρια το 1650 από 2,6 το 1500^[22] Νέες καλλιέργειες που εισήχθησαν στην Ασία και στην Ευρώπη από την Αμερική υπό των Ισπανών και Πορτογάλων κατακτητών-αποικιστών τον 16ο αιώνα συνεισέφεραν στην αύξηση του πληθυσμού:^[23][24] Μετά την εισαγωγή τους, το καλαμπόκι και η μανιόκα αντικατέστησαν σταδιακά τις παραδοσιακές αφρικανικές καλλιέργειες στη θέση των σημαντικότερων προμηθευτών τροφής για την ήπειρο.^[25]

Ο πληθυσμός της Αμερικής το 1500 εκτιμάται ανάμεσα στα 50 και 100 εκατομμύρια.^[26] Ο προκολομβιανός πληθυσμός της Βόρειας Αμερικής είναι πρακτικά άγνωστος, αφού οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 2 εκατομμύρια μέχρι 18 εκατομμύρια.^[27] Οι συναντήσεις μεταξύ Ευρωπαίων εξερευνητών και ιθαγενών πληθυσμών συχνά προκαλούσαν τοπικές επιδημίες με ασυνήθιστα υψηλές θνησιμότητες^[28]. Αρχαιολογικά στοιχεία υποδεικνύουν ότι ο θάνατος του 90% περίπου του ιθαγενούς πληθυσμού του Νέου Κόσμου προκλήθηκε από αρρώστιες του Παλαιού Κόσμου όπως η ευλογιά, η ιλαρά και η γρίπη.^[29] Με την πάροδο των αιώνων οι Ευρωπαίοι είχαν αναπτύξει ισχυρή ανοσία σε αυτές τις ασθένειες, σε αντίθεση με τους ιθαγενείς.^[30]

Νεότερη εποχή

Κατά την αγροτική και βιομηχανική επανάσταση στην Αγγλία το μέσο προσδόκιμο ζωής των παιδιών αυξήθηκε δραματικά^[31]. Το ποσοστό των παιδιών που γεννήθηκαν στο Λονδίνο και πέθαναν πριν την ηλικία των 5 ετών μειώθηκε από 74,5% το 1730-1749 σε 31,8% το 1810-1829^[32][33]. Ο πληθυσμός της Ευρώπης αυξήθηκε από περίπου 100 εκατομμύρια το 1700 σε 400 εκατομμύρια το 1900^[34], με φυσική συνέπεια τον ταχύ εποικισμό των νέων ηπείρων από Ευρωπαίους.

Η αύξηση του πληθυσμού επιταχύνθηκε μετά την εισαγωγή του υποχρεωτικού εμβολιασμού και τις βελτιώσεις στην ιατρική και την υγιεινή^[35]: Καθώς οι συνθήκες διαβιώσεως και η φροντίδα υγείας βελτιώθηκαν κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, ο πληθυσμός του Ηνωμένου Βασιλείου διπλασιαζόταν κάθε 50 χρόνια^[36] Το 1801 ο πληθυσμός της Αγγλίας είχε φθάσει τα 8,3 εκατομμύρια και το 1901 είχε αυξηθεί στα 30,5 εκατομμύρια^[37] Από την άλλη, τα πρώτα 50 χρόνια του εικοστού αιώνα στη Ρωσία και τη Σοβιετική Ένωση σημαδεύτηκαν από καταστροφές και πολέμους που επέφεραν μεγάλης κλίμακας πληθυσμιακές απώλειες^[38]. Κατά συνέπεια το 1945 ο πληθυσμός ήταν περίπου 90 εκατομμύρια μικρότερος από αυτόν που θα μπορούσε να είναι^[39].

Ο πληθυσμός της Ινδικής υποηπείρου, περίπου 125 εκατομμύρια το 1750, είχε φθάσει τα 389 εκατομμύρια το 1941^[40]. Σήμερα η ίδια περιοχή φιλοξενεί 1,18 δισεκατομμύριο κατοίκους^[41]. Ο συνολικός αριθμός των κατοίκων της Ιάβας αυξήθηκε από περίπου 5 εκατομμύρια το 1815 σε πάνω από 130 σήμερα^[42]. Ο πληθυσμός του Μεξικού έχει αυξηθεί από 13,6 εκατομμύρια το 1900 σε 112 εκατομμύρια το 2009^[43]. Μέσα σε 80 χρόνια ο πληθυσμός της Κένυας αυξήθηκε από 2,9 σε 37 εκατομμύρια^[44].

Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι η σημερινή αύξηση πληθυσμού και η συνακόλουθη αύξηση στη χρήση φυσικών πόρων συνδέεται με κινδύνους για το οικοσύστημα^[45][46]. Η «Ανακοίνωση για την αύξηση του πληθυσμού» της Δι-ακαδημαϊκής Επιτροπής (IAP, InterAcademy Panel), η οποία επικυρώθηκε από 58 εθνικές Ακαδημίες το 1994, αποκαλεί την αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού «χωρίς προηγούμενο» ("unprecedented") και υποστηρίζει ότι πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως τα αυξανόμενα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση και άλλα, επιδεινώνονται από την πληθυσμιακή αύξηση^[47]. Τότε ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν 5,5 δισεκατομμύρια και τα μετριοπαθέστερα μοντέλα προέβλεπαν ένα μέγιστο 7,8 δισεκατομμυρίων το 2050, αριθμός που σύμφωνα με τις σημερινές εκτιμήσεις θα επιτευχθεί περί το 2030^[48].

Ο έλεγχος του ανθρώπινου πληθυσμού

Η τεχνητή μεταβολή του ρυθμού αυξήσεως ενός ανθρώπινου πληθυσμού ονομάζεται έλεγχος του πληθυσμού.

Ιστορικά ο έλεγχος πληθυσμού έχει εφαρμοσθεί μέσω του περιορισμού των γεννήσεων με αντισύλληψη ή με κυβερνητικές διατάξεις, και έχει αναληφθεί ως απόκριση σε παράγοντες όπως υψηλά ή αυξανόμενα επίπεδα φτώχειας, περιβαλλοντικές ανησυχίες, θρησκευτικούς λόγους και υπερπληθυσμός.

Τα 10 κράτη με τον μεγαλύτερο ολικό πληθυσμό:

Θέση	Χώρα / Έδαφος	Πληθυσμός	Ημερομηνία	Ποσοστό % του παγκοσμίου πληθυσμού	Πηγή
1	Κίνα ! Κίνα[49]	1.411.778.724	1 Νοεμβρίου 2020	17,93%	Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Κίνας
2	Ινδία ! Ινδία	1.393.409.000	1 Ιουλίου 2021	17,69%	Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
3	Ηνωμένες Πολιτείες ! Ηνωμένες Πολιτείες	331.449.281	1 Απριλίου 2020	4,21%	Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού ΗΠΑ
4	Ινδονησία ! Ινδονησία	272.248.500	2021	3,46%	Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Ινδονησίας
5	Πακιστάν ! Πακιστάν	225.200.000	1 Ιουλίου 2021	2,86%	Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
6	Βραζιλία ! Βραζιλία	213.317.639	1 Ιουλίου 2021	2,71%	Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Βραζιλίας
7	Νιγηρία ! Νιγηρία	211.401.000	1 Ιουλίου 2021	2,68%	Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
8	Μπανγκλαντές ! Μπανγκλαντές	166.303.000	1 Ιουλίου 2021	2,11%	Μέση Εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2020[50]
9	Ρωσία ! Ρωσία	146.171.000	1 Ιανουαρίου 2021	1,86%	Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Ρωσίας Αρχειοθετήθηκε 2021-06-02 στο Wayback Machine.
10	Μεξικό ! Μεξικό	126.014.024	2 Μαρτίου 2020	1,60%	Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού Μεξικού

Περίπου 4,50 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε αυτές τις δέκα χώρες, αριθμός που αντιπροσωπεύει το 57,1% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Διαφορετικές περιοχές έχουν διαφορετικούς ρυθμούς πληθυσμιακής αύξησης. Σύμφωνα με τον πίνακα, η πληθυσμιακή αύξηση των περιοχών από το 2000 έως το 2005 ήταν:

237,771 εκατομμύρια στην Ασία

92,293 εκατομμύρια στην Αφρική

38,052 εκατομμύρια στη Λατινική Αμερική

16,241 εκατομμύρια στη Βόρειο Αμερική

3,264 εκατομμύρια στην Ευρώπη

1,955 εκατομμύρια στην Ωκεανία

383,047 εκατομμύρια σε όλη τη Γη

Τον εικοστό αιώνα ο κόσμος γνώρισε τη μεγαλύτερη αύξηση στον πληθυσμό του σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία εξαιτίας των μειώσεων στη θνησιμότητα σε πολλές χώρες εξαιτίας προόδων στην ιατρική και μεγάλης αυξήσεως στην αγροτική παραγωγικότητα που αποδίδεται στην «Πράσινη επανάσταση»^[53][54][55].

Το έτος 2000 ο ΟΗΕ έδωσε στοιχεία για αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού με ρυθμό 1,14% ή περίπου 75 εκατομμύρια άνθρωποι ανά έτος^[56], μετά από ένα μέγιστο 88 εκατομμυρίων ανά έτος το 1989. Στους λίγους τελευταίους αιώνες ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν στη Γη έχει πολλαπλασιαστεί αρκετές φορές: Το 2000 υπήρχαν δεκαπλάσιοι άνθρωποι πάνω στη Γη από ό,τι τριακόσια χρόνια πριν. Το 2005 ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξανόταν κατά of 203.800 ανθρώπους κάθε ημέρα^[57], αριθμός που αυξήθηκε σε 211.090 ανθρώπους την ημέρα το 2007 και σε 220.980 ανθρώπους την ημέρα το 2009.

Ωστόσο, ο παγκόσμιος ετήσιος ρυθμός στην αύξηση του πληθυσμού μειώνεται σταθερά από τον μέγιστο 2,19% το έτος 1963. Ο ρυθμός παραμένει υψηλός στη Λατινική Αμερική, στη Μέση Ανατολή και στην Υποσαχάριο Αφρική^[58].

Σε ορισμένες χώρες υπάρχει καθαρή μείωση του πληθυσμού, ιδίως στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη (κυρίως εξαιτίας του μικρού αριθμού γεννήσεων). Μέσα στην επόμενη δεκαετία η Ιαπωνία και κάποιες χώρες στη Δυτική Ευρώπη αναμένεται επίσης να γνωρίσουν μείωση του πληθυσμού τους εξαιτίας μικρής γονιμότητας.

Το 2006 Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι ο ρυθμός αυξήσεως του παγκόσμιου πληθυσμού μειώνεται εξαιτίας του φαινομένου που είναι γνωστό ως δημογραφική μετάβαση. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, ο ρυθμός αυξήσεως μπορεί να αγγίξει το μηδέν το έτος 2050, με παγκόσμιο πληθυσμό 9,2 δισεκατομμύρια^[59]. Ωστόσο, αυτή είναι μόνο μία από πολλές διαφορετικές εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη. Το 2009 οι προβλέψεις του ΟΗΕ για το 2050 κυμαίνονται από περίπου 8 δισεκατομμύρια μέχρι 10,5 δισεκατομμύρια^[60].

• 
  Ο πληθυσμός της Γης κατ' εκτίμηση από το 10.000 π.Χ. έως το 2000 μ.Χ.
• 
  Ο πληθυσμός της Γης κατ' εκτίμηση από το 10.000 π.Χ. έως το 2000 μ.Χ. σε ημιλογαριθμική κλίμακα
• 
  Ο πληθυσμός της Γης από το 1950 έως το 2000 μ.Χ.
• 
  Ο ρυθμός αυξήσεως από το 1950 έως το 2000

Προβλέψεις

Η μελλοντική αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού σε βάθος χρόνου είναι δύσκολο να προβλεφθεί και οι διάφορες πηγές δίνουν διαφορετικές εκτιμήσεις. Σύμφωνα με το Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φθάσει τα 7 δισεκατομμύρια τον Ιούλιο του 2012^[62], ενώ κατά τον ΟΗΕ στα τέλη του 2011^[63].

Οι ρυθμοί γεννήσεων μειώνονται ελαφρώς κατά μέσο όρο, αλλά ποικίλλουν πολύ ανάμεσα στις αναπτυγμένες και στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και ανάμεσα σε διαφορετικές εθνότητες. Η θνησιμότητα μπορεί να μεταβληθεί απότομα και απροσδόκητα εξαιτίας επιδημιών, πολέμων και φυσικών καταστροφών, ή εξαιτίας νέων προόδων στην ιατρική.

Ο ΟΗΕ έχει δημοσιεύσει πολλές προβλέψεις για τον μελλοντικό παγκόσμιο πληθυσμό, βασισμένες πάνω σε διαφορετικές παραδοχές. Σε ορισμένα πρότυπα καταστροφές που πυροδοτούνται από την απαίτηση του αυξανόμενου πληθυσμού για όλο και μειούμενους πόρους οδηγούν τελικά σε μια αιφνίδια πτώση, ή ακόμα και μια «Μαλθουσιανή καταστροφή».

Πληθυσμός κατά ήπειρο

Ακολουθεί ένας πίνακας με την ιστορική και μελλοντική εξέλιξη των πληθυσμών των ηπείρων της Γης σε εκατομμύρια^{[64][65][66][67]}.
Η διαθεσιμότητα στοιχείων για τον πληθυσμό πριν τον εικοστό αιώνα ποικίλλει κατά ήπειρο.

Η Βόρειος Αμερική συμπεριλαμβάνει τον Καναδά, τις ΗΠΑ, τη Γροιλανδία, τις Βερμούδες και τον Άγιο Πέτρο και Μικελόν. Η Λατινική Αμερική συμπεριλαμβάνει το Μεξικό, την Κεντρική Αμερική, τα νησιά της Καραϊβικής και τη Νότιο Αμερική.

Οι πληθυσμοί για τη Βόρειο Αμερική αναφέρονται μόνο στους εποίκους μετά την ανακάλυψη από τους Ευρωπαίους και όχι στους ιθαγενείς πληθυσμούς πριν από αυτή.

Ο σημερινός παγκόσμιος πληθυσμός κατά ήπειρο (2023)

Ήπειρος	Πυκνότητα πληθυσμού (κάτοικοι/τ.χλμ.)	Πληθυσμός (Εκτιμήσεις ΟΗΕ, 2023)[5]	Πολυπληθέστερη χώρα	Πολυπληθέστερη πόλη
Ασία	106,6	4.753.080.000	Ινδία ! Ινδία (1.428.628.000 κάτοικοι)	Τόκιο (37.832.892 κάτοικοι)
Αφρική	48,3	1.460.482.000	Νιγηρία ! Νιγηρία (223.805.000 κάτοικοι)	Λάγος (21.000.000 κάτοικοι)
Ευρώπη	72,9	742.273.000	Ρωσία ! Ρωσία (144.444.000 κάτοικοι)	Μόσχα (17.100.000 κάτοικοι)
Βόρεια Αμερική	24,7	604.182.000	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ! Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (339.997.000 κάτοικοι)	Πόλη του Μεξικού (21.497.029 κάτοικοι)
Νότια Αμερική	24,7	439.719.000	Βραζιλία ! Βραζιλία (216.422.000 κάτοικοι)	Σάο Πάολο (21.242.939 κάτοικοι)
Ωκεανία	5,3	45.576.000	Αυστραλία ! Αυστραλία (26.439.000 κάτοικοι)	Σίδνεϋ (5.029.768 κάτοικοι)
Ανταρκτική	0,0	3.687 (μη μόνιμος)	Ανταρκτική ! Ανταρκτική (3.687 μη μόνιμοι κάτοικοι)	Δεν υπάρχουν πόλεις

Ο Χέρνερ (Hoerner) πρότεινε το 1975 μία μαθηματική σχέση για την αύξηση του πληθυσμού^[73], η οποία αντιστοιχούσε σε μία υπερβολή με πληθυσμό να τείνει στο άπειρο για το 2025.

Σύμφωνα με τον Σεργκέι Καπίτσα (1997), ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε μεταξύ του 67.000 π.Χ. και του 1965 σύμφωνα με τη σχέση:

${\displaystyle N={\frac {C}{\tau }}\operatorname {arccot} {\frac {T_{0}-T}{\tau }}}$

όπου:

• N είναι ο σημερινός πληθυσμός
• T είναι το σημερινό έτος
• C = (1,86±0,01)•10¹¹
• T₀ = 2007±1
• ${\displaystyle \tau }$ = 42±1

Η μετάβαση σε βραδύτερους ρυθμούς αυξήσεως σχετίζεται με τη δημογραφική μετάβαση.

Χρόνια που χρειάζονται για κάθε διπλασιασμό

Χρησιμοποιώντας γραμμική παρεμβολή, βρίσκεται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός κατά τη δεύτερη χιλιετία διπλασιαζόταν σε χρονικά διαστήματα που μειώνονταν στο μισό κάθε φορά, συμπίπτοντας έτσι με το μοντέλο της υπερβολικής ανάπτυξης που αναφέρθηκε παραπάνω. Είναι ωστόσο απίθανο ότι θα υπάρξει και άλλος διπλασιασμός μέσα στον 21ο αιώνα^[74].

Εθνικότητες

Η ανθρωπότητα περιλαμβάνει χιλιάδες εθνότητες. Οι Κινέζοι Χαν αντιπροσωπεύουν περίπου το 17% του παγκόσμιου πληθυσμού^[75].

Ηλικία

Το έτος 2018 περί το 25,3% του παγκόσμιου πληθυσμού είχε ηλικία κάτω των 15 ετών^[76].

Γενικά

Ανεξάρτητα από τη θνησιμότητα, η δεκαετία του 1990 γνώρισε τον μεγαλύτερο απόλυτο αριθμό γεννήσεων παγκοσμίως, ιδιαίτερα τα έτη μετά το 1995, παρά το γεγονός ότι ο ρυθμός γεννήσεων ήταν χαμηλότερος από αυτόν της δεκαετίας του 1960. Στην πραγματικότητα, εξαιτίας των 163 εκατομμυρίων γεννήσεων τον χρόνο μετά το 1995, ο χρόνος που χρειάσθηκε για να προστεθεί ένα ακόμα δισεκατομμύριο στον παγκόσμιο πληθυσμό έφθασε στο ελάχιστο (μόλις 12 έτη), καθώς ο πληθυσμός της Γης έφθασε τα 6 δισεκατομμύρια το 1999. Στην αρχή της δεκαετίας αυτός ο αριθμός αναμενόταν να σημειωθεί το 2000 το νωρίτερο από τους περισσότερους δημογράφους.

Αν συμπεριληφθεί και η θνησιμότητα, τα έτη 1985 έως 1990 οριοθετούν την περίοδο με την ταχύτερη ετήσια αύξηση πληθυσμού στην παγκόσμια ιστορία. Παρά το ότι η αρχή της δεκαετίας του 1960 γνώρισε μεγαλύτερο ρυθμό αυξήσεως, η μεταβολή σε απόλυτους αριθμούς κυμαινόταν περί τα 83 εκατομμύρια το 1985-1990, με μια μεταβολή ρεκόρ σχεδόν 88 εκατομμυρίων το 1990. Η αιτία είναι ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν περίπου 5 δισεκατομμύρια τότε αντί περίπου 3 δισεκατομμύρια στις αρχές της δεκαετίας του 1960.

Το έτος 1798 ο Τόμας Μάλθους προέβλεψε λανθασμένα ότι η αύξηση του πληθυσμού θα ξεπερνούσε την παραγωγή τροφής μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Το 1968 ο Πωλ Έρλιχ (Paul R. Ehrlich) επανέλαβε αυτό το επιχείρημα στο έργο του Η πληθυσμιακή βόμβα (The Population Bomb), προβλέποντας λιμό για τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Οι προβλέψεις του, όπως και αυτές άλλων νεομαλθουσιανιστών επικρίθηκαν έντονα από οικονομολόγους όπως τον Τζούλιαν Λίνκολν Σάιμον. Η γεωπονική έρευνα που ήδη βρισκόταν σε εξέλιξη με την Πράσινη Επανάσταση, οδήγησε σε τεράστιες βελτιώσεις στις στρεμματικές αποδόσεις σημαντικών καλλιεργειών. Η αύξηση στην παραγωγή τροφίμων συμβάδιζε με την αύξηση του πληθυσμού, αλλά οι μαλθουσιανιστές επεσήμαιναν ότι η Πράσινη Επανάσταση εξαρτάται από συνθετικά λιπάσματα και ότι πολλές καλλιέργειες έχουν καταστεί τόσο ομοιόμορφες γενετικά ώστε μια κακή σοδειά θα ήταν πολύ εκτεταμένο φαινόμενο. Οι τιμές των τροφίμων στις αρχές του 21ου αιώνα αυξάνονται απότομα σε παγκόσμια κλίμακα προκαλώντας εξάπλωση του υποσιτισμού^[77].

Από το 1950 έως το 1984, καθώς η Πράσινη Επανάσταση μεταμόρφωνε τη γεωργία σε όλο τον κόσμο, η παραγωγή σιτηρών αυξήθηκε κατά 250%^[78]. Ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αυξηθεί περίπου 4 δισεκατομμύρια από την έναρξη της Πράσινης Επανάστασης μέχρι σήμερα και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι χωρίς αυτή θα υπήρχε γενικευμένος λιμός και υποσιτισμός από ό,τι δείχνουν τα στοιχεία του ΟΗΕ σήμερα (περίπου 850 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από χρόνιο υποσιτισμό το 2005)^[79].

Η Πράσινη Επανάσταση τροφοδοτήθηκε από ορυκτά καύσιμα με τη μορφή της παραγωγής λιπασμάτων (από φυσικό αέριο), εντομοκτόνων (από πετρέλαιο) και αρδεύσεως με βενζινοκίνητες αντλίες. Η σταθεροποίηση της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου ίσως δοκιμάσει τις κριτικές που ασκήθηκαν στους Μάλθους και Έρλιχ^[80][81], καθώς οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται εξαιτίας αυξήσεως των καλλιεργειών για βιοκαύσιμα^[82], οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου διατηρούνται υψηλές^[83], ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται^[84], η κλιματική αλλαγή προχωρεί^[85], αγροτική γη χάνεται προς όφελος της οικιστικής και βιομηχανικής αναπτύξεως^[86][87] και οι καταναλωτικές απαιτήσεις της Κίνας και της Ινδίας αυξάνονται^[88][89]. Το 2007–2008 διαδηλώσεις και ταραχές συνδεόμενες με τις υψηλές τιμές των τροφίμων έλαβαν χώρα σε κάποια κράτη σε διαφορετικές ηπείρους^[90][91]. Ωστόσο, οι τιμές του πετρελαίου έπεσαν απότομα στη συνέχεια από τα 140 στα 100 και λιγότερα δολάρια το βαρέλι και παρέμειναν εκεί για τα επόμενα δύο περίπου χρόνια. Οι ανάγκες για φυσικούς πόρους αναμένεται να πάψουν να αυξάνονται καθώς η αύξηση του πληθυσμού θα περιορισθεί, αλλά δεν είναι γνωστό αν η άνοδος του βιοτικού επιπέδου στις αναπτυσσόμενες χώρες θα δημιουργήσει και πάλι ελλείψεις φυσικών πόρων.

Ο Ρίτσαρντ Ντάνκαν ισχυρίζεται ότι ο «παγκόσμιος πληθυσμός θα μειωθεί στα περίπου 2 δισεκατομμύρια περί το 2050»^[92]. Ο Ντέιβιντ Πιμέντελ, καθηγητής της οικολογίας και γεωργίας στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, εκτιμά ότι ο πληθυσμός που αντιστοιχεί στην αειφόρο γεωργική παραγωγή των ΗΠΑ είναι περίπου 200 εκατομμύρια^[93]. Οι αυξανόμενοι πληθυσμοί, η έλλειψη ενεργειακών πόρων και τροφής, θα δημιουργήσουν την «τέλεια κρίση» έως το 2030 κατά τον επιστημονικό σύμβουλο της βρετανικής κυβέρνησης Τζων Μπέντινγκτον, που προειδοποιεί ότι τα αποθέματα τροφίμων βρίσκονται σε χαμηλό 50 ετών, αλλά ο κόσμος θα χρειάζεται 50% περισσότερη ενέργεια, τροφή και νερό το 2030^[94][95]. Ο κόσμος θα πρέπει να παράγει 70% περισσότερη τροφή το 2050 για να θρέψει τους προβλεπόμενους επιπλέον 2,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους, ανακοίνωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών^[96].

Τα δεδομένα για το 2007 δείχνουν μια πραγματική αύξηση στους απόλυτους αριθμούς υποσιτισμένων ανθρώπων παγκοσμίως, 923 εκατομμύρια το 2007 έναντι 832 εκατομμυρίων το 1995^[97]. Οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του FAO υποδεικνύουν μια ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, σε 1,02 δισεκατομμύριο το 2009.^[98]

Ο επιστημονικός κλάδος της παλαιοδημογραφίας έχει προβεί σε εκτιμήσεις για τον «συνολικό αριθμό των ανθρώπων που έζησαν ποτέ», οι οποίες δημοσιεύθηκαν την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα και τον τοποθετούν από 100 έως 115 δισεκατομμύρια περίπου.

Μια εκτίμηση για τον αριθμό αυτό έγινε από τον Carl Haub του Γραφείου Αναφοράς Πληθυσμού (Population Reference Bureau) το 1995 και αναθεωρήθηκε το 2002. Η αναθεωρημένη εκτίμηση ήταν περίπου 106 δισεκατομμύρια^[99][100]. Ο Haub χαρακτήρισε αυτό τον αριθμό ως μια εκτίμηση που απαιτεί «την επιλογή μεγεθών για τον πληθυσμό διαφορετικών περιοχών και περιόδων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και την εφαρμογή εκτιμώμενων ρυθμών γεννήσεων σε κάθε περίοδο»^[100]. Για τον εκτιμώμενο πληθυσμό των 6,2 δισεκατομμυρίων του 2002, θα μπορούσαμε να πούμε ότι περίπου το 6% όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ ήταν ζωντανό το 2002^[99].

Στη δεκαετία του 1970 ήταν πολύ διαδεδομένη η άποψη ότι το 75% όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ ήταν ζωντανοί το 1970, πράγμα που θα καθιστούσε τον συνολικό αριθμό όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ μέχρι το 1970 μικρότερο από τον αριθμό των ανθρώπων που ζουν σήμερα. Αυτή η άποψη τελικά καταρρίφθηκε.^[101]

Ο αριθμός όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ είναι δύσκολο να υπολογισθεί για τους ακόλουθους λόγους:

• Το σύνολο των ειδικών χαρακτηριστικών που ορίζουν τον άνθρωπο είναι θέμα ορισμού και ανοικτό προς συζήτηση το ποια άτομα του πρώιμου Homo sapiens και προγενέστερων ή συγγενών ειδών του γένους Homo θα πρέπει να συμπεριληφθούν στον υπολογισμό. (Σε αυτό το πλαίσιο δείτε και το λήμμα Σόφισμα του σωρείτη). Ακόμα και αν η επιστημονική κοινότητα έφθανε σε ομοφωνία ως προς το ποια χαρακτηριστικά διακρίνουν τα ανθρώπινα όντα, θα ήταν σχεδόν αδύνατο να βρεθεί το πότε πρωτοεμφανίσθηκαν με προσέγγιση χιλιετίας, επειδή το αρχείο των απολιθωμάτων είναι πολύ αραιό. Βέβαια ο πολύ μικρός πληθυσμός των προϊστορικών χρόνων σε σύγκριση με τα πρόσφατα μεγέθη του καθιστούν αυτή την πηγή αβεβαιότητας περιορισμένης σημασίας.
• Αξιόπιστα στατιστικά δεδομένα υπάρχουν μόνο για τους τελευταίους δύο ή τρεις αιώνες. Μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα λίγες κυβερνήσεις είχαν προβεί ποτέ σε μια ακριβή απογραφή πληθυσμού. Σε πολλές αρχαίες προσπάθειες για κάτι τέτοιο, όπως στην Αρχαία Αίγυπτο και στην Περσική Αυτοκρατορία η έμφαση ήταν στην καταμέτρηση ενός μόνο υποσυνόλου του πληθυσμού για σκοπούς που σχετίζονταν με τη φορολόγηση ή τη στρατιωτική θητεία.^[102] Το σύνολο των πληθυσμιακών μεγεθών πριν τον 18ο αιώνα είναι στην πραγματικότητα εκτιμήσεις και έτσι το περιθώριο σφάλματος για τον συνολικό αριθμό όλων των ανθρώπων που έζησαν ποτέ μέχρι σήμερα θα πρέπει να λογίζεται στα δισεκατομμύρια ή και στις δεκάδες δισεκατομμύρια ανθρώπων.
• Μία κρίσιμη παράμετρος για την εκτίμηση είναι το προσδόκιμο ζωής. Για μια μέση τιμή του ίση με 20 έτη και τις παραπάνω εκτιμήσεις πληθυσμού, το αποτέλεσμα του υπολογισμού μας μπορεί να είναι περί τα 58 δισεκατομμύρια. Χρησιμοποιώντας μια μέση τιμή ίση με 40 έτη, θα έχουμε το μισό, περίπου 29 δισεκατομμύρια. Το προσδόκιμο ζωής κυμαίνεται πολύ ανάλογα με το αν συμπεριλαμβάνουμε και τα παιδιά που πέθαναν μέσα στον πρώτο χρόνο ή τον πρώτο μήνα της ζωής τους, ένας αριθμός πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί για τις προγενέστερες ιστορικές περιόδους. Ο Haub δηλώνει ότι «το προσδόκιμο ζωής στη γέννηση πιθανώς δεν υπερέβαινε κατά μέσο όρο τα 10 χρόνια για το μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας».^[100] Οι εκτιμήσεις του για τη βρεφική θνησιμότητα καταλήγουν στο ότι περίπου 40% των ανθρώπων που έζησαν ποτέ δεν επιβίωσαν πέρα από την ηλικία του ενός έτους.

Οι σχετικές με πληθυσμιακές μελέτες υπηρεσίες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών είναι:

• Η Επιτροπή Πληθυσμού και Ανάπτυξης (Commission on Population and Development)
• Ο Τομέας Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Population Division)
• Το Ίδρυμα Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Population Fund)

• Παγκόσμια στατιστικά στοιχεία
• Έλεγχος των γεννήσεων
• Δημογραφική μετάβαση
• Επιχείρημα της Ημέρας της Κρίσεως
• Οικογενειακός προγραμματισμός
• Πράσινη επανάσταση
• Μεγαπόλη
• Πολιτική του ενός παιδιού
• Υπερπληθυσμός
• Έλεγχος του πληθυσμού
• Αύξηση του πληθυσμού
• Πολιτική των δύο παιδιών
• Οι μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου

Ιστορικά:

• Ιστορική δημογραφία
• Μεσαιωνική δημογραφία

Κατάλογοι:

• Κατάλογος χωρών ανά πληθυσμό
• Κατάλογος των πιο πυκνοκατοικημένων χωρών
• Κατάλογος χωρών κατά σειρά ρυθμού αυξήσεως πληθυσμού
• Κατάλογος χωρών κατά σειρά δείκτη γονιμότητας

• Χάρτης του οποίου η κλίμακα ποικίλλει δείχνοντας κάθε χώρα σύμφωνα με το μέγεθος του πληθυσμού της είναι διαθέσιμος στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ.^[103][104]
• Πληθυσμιακές τάσεις και μοντέλα υπάρχουν στον διαδραστικό παγκόσμιο άτλαντα GeoHive.^[105]
• Λεπτομερείς χάρτες κατανομής του πληθυσμού στην υποσαχάριο Αφρική είναι διαθέσιμοι μέσα από το πρόγραμμα The AfriPop Project.^[106]
• Τάσεις του πληθυσμού χωρών και άλλες στατιστικές μπορούν να αναπαρασταθούν με γραφικά χρησιμοποιώντας τον Trendalyzer.^[107]

• Στατιστικές του παγκόσμιου πληθυσμού σε treemap interface
• Χάρτης του Παγκόσμιου Πληθυσμού, στατιστικό γράφημα Αρχειοθετήθηκε 2011-07-15 στο Wayback Machine.
• Εκτιμήσεις για τον παγκόσμιο πληθυσμό έτος προς έτος από το 10000 π.Χ. έως το 2007 μ.Χ.
• Optimum Population Trust Αρχειοθετήθηκε 2019-04-02 στο Wayback Machine.
• Αναφορά επί της Καταστάσεως του Παγκόσμιου Πληθυσμού 2007 27 Ιουνίου 2007 - United Nations Population Fund
• Ημέρα Παγκόσμιου Πληθυσμού του ΟΗΕ: 11 Ιουλίου
• Η Ημέρα των 6 Δισεκατομμυρίων Αρχειοθετήθηκε 2011-08-04 στο Wayback Machine. - η επίσημη ιστοσελίδα
• Αυξητικές τάσεις στον ολικό παγκόσμιο πληθυσμό Αρχειοθετήθηκε 2007-11-19 στο Wayback Machine.
• Συμπτώματα της Παγκόσμιας Δημογραφικής Παρακμής Αρχειοθετήθηκε 2022-08-08 στο Wayback Machine.
• Ο Κόσμος σε Ισορροπία - σενάριο ντοκιμαντέρ του PBS για τον παγκόσμιο πληθυσμό
• CIA: The World Factbook 2004 Αρχειοθετήθηκε 2010-01-05 στο Wayback Machine.
• Δίκτυο Πληροφοριών Πληθυσμού Του ΟΗΕ. Πρόσβαση 13/2/2005.
• Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ (2004): Ιστορικές εκτιμήσεις του παγκόσμιου πληθυσμού - Πρόσβαση 13/2/2005.
• PopulationData.net - Πληροφόρηση και χάρτες για τους πληθυσμούς στον κόσμο.
• GeoHive.com - Παγκόσμιες στατιστικές, συμπεριλ. πληθυσμό και προβλέψεις για το μέλλον
• Population Reference Bureau www.prb.org - News and issues related to population
• Παγκόσμιοι χάρτες, συμπεριλαμβάνουν χάρτες πληθυσμού από το έτος 1 έως το έτος 2300 Αρχειοθετήθηκε 2011-11-02 στο Wayback Machine.
• Berlin Institute for Population and Development
• Ο παγκόσμιος πληθυσμός από το Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ σε διαδραστικό πίνακα Excel

«Ρολόγια πληθυσμού»

• Ρολόι του Παγκόσμιου Πληθυσμού στο Γραφείο Απογραφών των ΗΠΑ
• Κοντέρ πληθυσμού
• Πληθυσμός της Γης
• Κοντέρ παγκόσμιου πληθυσμού
• Παγκόσμιος πληθυσμός Live Αρχειοθετήθηκε 2007-12-14 στο Wayback Machine.
• WorldPopClock.com - Γαλλικό ρολόι πληθυσμού