2011ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak

Nafarroako Parlamenturako hauteskundeetan 50 parlamentari aukeratzen dira zenbaketa proportzionalaren bidez, zerrenda itxiekin. Hauteskunde-barrutia bakarra da eta Nafarroa Garaia osoa hartzen du. Hauteskunde-zerrendei eserlekuak D'Hondt metodoaren bidez esleitzen zaizkie. Eserlekuen banaketa egin ahal izateko muga baliozko botoen% 3koa da (hautagaitzako botoak eta boto zuriak batuta). 2007ko erreformaz geroztik, foru hauteskunde guztietan, hautagai-zerrendek gizonen eta emakumeen osaera orekatua duten hauteskunde-zerrendak aurkeztu behar dituzte, sexu bakoitza gutxienez zerrendaren% 40 izan dadin.^[1]

Hautagaitzarako baldintzak

Hauteskunde legeak hautagai-zerrendak aurkezteko baimena ematen die alderdi, federazio, koalizio eta hauteskunde taldeei. Hala ere, aurreko hauteskundeetan Gorteetan ordezkaritzarik lortu ez duten federazioek edo koalizioek barruti bakoitzeko botoen% 0,1 gainditu behar dute zenbaketan sartzea lortzeko. Era berean, hautesle-elkarteek mozketa-ehuneko bat behar dute, nahiz eta barruti bakoitzeko% 1 izan. Ez dago baimenduta hautesleek zerrenda batera baino gehiagotara bozkatzea. Halaber, hauteskundeetan koalizioan parte hartu nahi duten alderdi eta federazioek aldez aurretik eman behar diote horren berri probintziako hauteskunde-batzordeari, hauteskundeak deitu ondorengo hamar egunetan. ^[2]

Eserlekuen banaketa

Botoen% 3 gainditu ez duten hautagai-zerrendek ezingo dute ordezkaririk lortu Gorteetan. Banaketa irizpide hauen arabera egiten da:

• Hautagai-zerrendak zutabe batean ordenatzen dira, boto-kopuru handienetik txikienera
• Lortutako boto-kopurua zati 1, 2, 3... egiten da, legebiltzarreko eserleku-kopurura iritsi arte
• Eserlekuak zatidura handienak kontuan hartuta esleitzen dira, handienetik txikienera
• Bi hautagai-zerrendek zatidura bera badute, boto gehien dituenari emango zaio eserlekua. Bi hautagai-zerrendek boto-kopuruarekin bat egiten badute, eserlekua ausaz eta txanpon batekin izatea erabakiko da.

Bi hautagai-zerrendek zatidura bera badute, boto gehien dituenari emango zaio eserlekua. Bi hautagai-zerrendek boto-kopuruarekin bat egiten badute, eserlekua ausaz eta txanpon batekin izatea erabakiko da.^[3]

Gorteen disolbatzea

Nafarroako Parlamentuaren agintaldia aurreko hautaketaren datatik lau urtera amaitzen da, salbu eta lehenago desegin denean. Nafarroako Gobernuko lehendakaritzak Parlamentuko botereak amaitu baino 25 egun lehenago deitu behar du hauteskundeetara, eta hauteskundeak deialdia egin eta bostehungarren egunean izango dira. Normalean, maiatzeko azken igandea izaten da. Hauteskundeen ostean, gorteak osatzeko saioa hauteskundeak egin eta hilabetera izango da. Hori da arau orokorra, baina lehendakaritzak Gorteak desegin eta hauteskundeak deitu ditzake une oro, baldin eta zentsura-moziorik abian ez badago eta aurreko hauteskundeetatik gutxienez urtebete igaro bada. Halaber, ezingo du hauteskundeetara deitu hurrengo hauteskunde naturaletarako urtebete baino gutxiago falta bada.

Hauteskundeen ondorengo hiru hilabeteetan inbestidura-prozesu bat emankorra ez bada, prozesua automatikoki desegingo da eta bigarren hauteskundeak deituko dira.^[4]

Guztira 13 alderdi politiko aurkeztu ziren, bakoitza 50 hautagairekin. Gainera, zenbait alderdik ordezko hautagaiak aurkeztu zituzten, guztien artean 30. Guztira, 650 hautagaitza aurkeztu dira, eta horietatik 50 baino ez dira aukeratuko.

Zerrendaburuak

Alderdi bakoitzak zerrenda bat aurkezten du ematen zaizkien eserlekuak beteko dituzten hautagaiekin. Zerrenda bakoitzeko lehena Nafarroa Garaiko lehendakaritza da. Hauek izan ziren zerrendaburuak:

Zerrendaburua		Historia	Eslogana
	Yolanda Barcina Angulo 51 urte • Nafar Herriaren Batasuna	Nafarroako Gobernuko kontseilaria (1996-1999) Iruñeko alkatea (1999-2011) UPNko presidentea (2009-2015)
	Roberto Jimenez Alli 37 urte • Nafarroako Alderdi Sozialista	Iruñeko Udaleko zinegotzia (1999-2003) Nafarroako Parlamentuko diputatua (2007-2015) Nafarroako Gobernuko kontseilaria (2011-2012) PSNko presidentea (2008-2014)
	Patxi Zabaleta Zabaleta 64 urte • Nafarroa Bai	Iruñeko Udaleko zinegotzia (1979-2001) Nafarroako Parlamentuko diputatua (1991-1999/2003-2015)
	Maiorga Ramirez Erro 35 urte • Bildu	Tafallako Udaleko zinegotzia (2003-orain) Nafarroako Parlamentuko diputatua (2003-orain)
	Santiago Cervera Soto 46 urte • Nafarroako Alderdi Popularra	Nafarroako Gobernuko kontseilaria (1996-2003)
	Jose Miguel Nuin Moreno 42 urte • Izquierda-Ezkerra
	Jose Andres Burguete Nafarroako Demokraten Elkargunea
	Angeles Garcia Nafarroako Berdeak
	Fermin Les Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa
	Miguel Zarranz Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia
	Pedro Maria Egea Ortiz Iniciativa por Navarra
	Luis Miguel Atasa Asso Solidaridad y Autogestión Internacionalista
	Maria de las Nieves Cipres Naparra ta Españico Escuñe

Aurrekariak

Hauteskunde hauetan, lehenengoz alderdiaren birsortzetik, Nafarroako Alderdi Popularra Nafar Herriaren Batasunatik banatuta aurkeztu zen, bi alderdien arteko akordioa aurreko legealdian apurtu ondoren, eta lau ordezkari eskuratu zituen. Eskuinaren banaketak kaltea egin zion Nafar Herriaren Batasunari, baina Nafar Herriaren Batasuna eta Nafarroako Alderdi Popularraren emaitzak batuz, alderdiak batera zeudenean baino eserleku gehiago lortu zituzten. Lau legealdiz Miguel Sanz lehendakaria izan ondoren, oraingoan Nafar Herriaren Batasunak Yolanda Barcina Iruñeko alkatea aurkeztu zuen lehendakarigai, Nafarroako lehenengo emakume lehendakaria bihurtu zena.

Ezker abertzalea, bi legealdiz legez kanpo, hauteskundeetara aurkeztu ahal izan zen, Bildu koalizioarekin. Bertan Eusko Alkartasuna, Alternatiba, Herritarron Garaia eta ezker abertzaleko independenteak batu ziren. Aurreko hauteskundeetan Nafarroa Bai zerrenda osatzen zuten alderdiak banatu egin ziren: alde batetik Eusko Alkartasuna Bildura igaro zen, eta bestetik Batzarre Nafarroako Ezker Batuarekin batu zen Izquierda-Ezkerra koalizio berria sortuz. Beraz, bakarrik Aralar eta Euzko Alderdi Jeltzalea geratu ziren, eta Nafarroa Bai 2011 koalizio berria aurkeztu zuten.

Alderdia	Zerrendaburua	Bozak[5]			Eserlekuak
		Guztira	%	+/-	Guztira	+/-
Nafar Herriaren Batasuna	Miguel Sanz	139 132	42,19	▲0,70	22	▼1
Nafarroa Bai	Patxi Zabaleta	77 872	23,62	▲5,80	12[oh 1]	▲4[oh 2]
Nafarroako Alderdi Sozialista	Fernando Puras	74 158	22,49	▲1,30	12	▲1
Nafarroako Demokraten Elkargunea	Juan Cruz Alli	14 412	4,37	▼3,30	2	▼2
Nafarroako Ezker Batua	Ion Erro	14 337	4,35	▲1,36	2	▼2
Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa		4 705	1,43	berria	-	-
Euskal Herriko Karlista Alderdia		541	0,16	▼0,01	-	-
Boz zuriak		4 581	0,96	▲1,14	-	-
Baliozko bozak		329 755	%100		50
Boz baliogabeak		18 096[oh 3]	%5,2
Bozak guztira		347 581
Errolda		471 647

Inkestak

Hona hemen 2011ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeetarako hainbat komunikabidek eta inkesta-enpresek aurreratutako inkesten laburpena:

Parte-hartzea

2011ko maiatzaren 22an, guztira 987 mahai ireki ziren, aurreikusitako% 100, eta Nafarroako hautesle-erroldaren% 70ek baino gehiagok parte hartu zuen.^[18]

Behin-betiko emaitzak

Alderdia	Zerrendaburua	Bozak[19]			Eserlekuak
		Guztira	%	+/-	Guztira	+/-
Nafar Herriaren Batasuna	Yolanda Barcina	111 474	34,48	▼7,70	19	▼3
Nafarroako Alderdi Sozialista	Roberto Jiménez	51 238	15,85	▼6,64	9	▼3
Nafarroa Bai	Patxi Zabaleta	49 827	15,41	▼8,21	8	▼4
Bildu	Maiorga Ramirez	42 916	13,27	berria	7	▲7
Nafarroako Alderdi Popularra	Santiago Cervera	23 551	7,28	berria	4	▲4
Izquierda-Ezkerra	José Miguel Nuin	18 457	5,70	▲1,36	3	▲1
Nafarroako Demokraten Elkargunea	José Andrés Burguete	4 654	1,43	▼2,93	-	▼2
Nafarroako Berdeak	Angeles García	4 235	1,31	berria	-	-
Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa	Fermín Les	3 166	0,97	▼0,45	-	-
Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia	Miguel Zarranz	2 212	0,68	berria	-	-
Iniciativa por Navarra	Pedro María Egea Ortiz	1 332	0,41	berria	-	-
Solidaridad y Autogestión Internacionalista	Luis Miguel Atasa Asso	1 054	0,32	berria	-	-
Naparra ta Españico Escuñe	María de las Nieves Ciprés	977	0,30	berria	-	-
Boz zuriak		8 161	1,68	▲1,14	-	-
Baliozko bozak		323 254	%100		50
Boz baliogabeak		4 027	%1,23
Bozak guztira		327 281
Errolda		485 386

Aukeratutako hautagaitzak

Legeak 50 ordezkari baino ez ditu onartzen, eta jasotako boto kopuruaren arabera banatzen dira. Herritarren botoaren ondorioz, alderdi politikoek eserleku kopuru jakin bat jasotzen dute lortutako boto kopuruaren arabera. Ondoren, eserleku horiek kanpainaren hasieran aurkeztutako zerrendaren ordenaren arabera esleitzen dira. Hauek dira Nafarroako Parlamentuko VIII. legealdiko 50 parlamentariak:^[20]

Emaitzak merindadeen arabera

Zenbaketa politikoan garrantzirik ez duen arren, hauteskundeen ostean merindade bakoitzaren emaitza ere kalkulatzen da, alderdiek ordezkatzen dituzten "eremuei" buruzko informazio esanguratsua ematen baitu.

Iruñeko merindadea Alderdia Bozak[21] Guztira %  Nafar Herriaren Batasuna 53 658 31,6  Nafarroa Bai 33 532 19,8  Bildu 29 658 17,5  Nafarroako Alderdi Sozialista 18 799 11,1  Nafarroako Alderdi Popularra 10 612 6,3  Izquierda-Ezkerra 10 187 6,0  Nafarroako Berdeak 2 478 1,5  Nafarroako Demokraten Elkargunea 2 305 1,4  Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa 1 765 1,0  Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia 1 243 0,7  Solidaridad y Autogestión Internacionalista 754 0,4  Naparra ta Españico Escuñe 531 0,3  Iniciativa por Navarra 394 0,2  Boz zuriak  3 753 2,2 Baliozko bozak  169 669 %100 Boz baliogabeak  1 804 %1,1 Bozak guztira  171 473
Lizarrako merindadea Alderdia Bozak[22] Guztira %  Nafar Herriaren Batasuna 13 281 37,8  Nafarroako Alderdi Sozialista 7 592 21,6  Nafarroa Bai 3 717 10,6  Bildu 3 331 9,5  Nafarroako Alderdi Popularra 2 990 8,5  Izquierda-Ezkerra 1 554 4,4  Nafarroako Demokraten Elkargunea 495 1,4  Nafarroako Berdeak 407 1,2  Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa 256 0,7  Naparra ta Españico Escuñe 196 0,6  Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia 180 0,5  Iniciativa por Navarra 73 0,2  Solidaridad y Autogestión Internacionalista 54 0,2  Boz zuriak  1 031 2,9 Baliozko bozak  35 157 %100 Boz baliogabeak  538 %1,5 Bozak guztira  35 695	Zangozako merindadea Alderdia Bozak[23] Guztira %  Nafar Herriaren Batasuna 13 550 32,0  Nafarroa Bai 7 895 15,4  Bildu 6 146 14,5  Nafarroako Alderdi Sozialista 4 848 11,5  Nafarroako Alderdi Popularra 2 897 6,8  Izquierda-Ezkerra 2 521 6,0  Nafarroako Demokraten Elkargunea 1050 2,5  Nafarroako Berdeak 756 1,8  Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa 678 1,6  Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia 353 0,8  Solidaridad y Autogestión Internacionalista 153 0,4  Iniciativa por Navarra 114 0,3  Naparra ta Españico Escuñe 92 0,2  Boz zuriak  1 249 3,0 Baliozko bozak  42 302 %100 Boz baliogabeak  475 %1,1 Bozak guztira  42 777
Erriberriko merindadea Alderdia Bozak[24] Guztira %  Nafar Herriaren Batasuna 10 525 39,5  Nafarroako Alderdi Sozialista 6 022 22,6  Bildu 2 709 10,2  Nafarroa Bai 2 243 8,4  Nafarroako Alderdi Popularra 1 823 6,8  Izquierda-Ezkerra 1 051 3,9  Iniciativa por Navarra 678 2,5  Nafarroako Demokraten Elkargunea 269 1,0  Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa 201 0,8  Nafarroako Berdeak 198 0,7  Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia 115 0,4  Naparra ta Españico Escuñe 39 0,1  Solidaridad y Autogestión Internacionalista 31 0,1  Boz zuriak  711 2,7 Baliozko bozak  26 615 %100 Boz baliogabeak  338 %1,30 Bozak guztira  26 953	Tuterako merindadea Alderdia Bozak[25] Guztira %  Nafar Herriaren Batasuna 20 460 41,3  Nafarroako Alderdi Sozialista 13 977 28,2  Nafarroako Alderdi Popularra 5 229 10,6  Izquierda-Ezkerra 3 144 5,4  Nafarroa Bai 2 440 4,9  Bildu 1 072 2,2  Nafarroako Demokraten Elkargunea 535 1,1  Nafarroako Berdeak 396 0,8  Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia 321 0,6  Nafarroako Ordezkaritza Kanabikoa 266 0,5  Naparra ta Españico Escuñe 119 0,2  Solidaridad y Autogestión Internacionalista 73 0,1  Iniciativa por Navarra 63 0,1  Boz zuriak  1 417 2,9 Baliozko bozak  49 511 %100 Boz baliogabeak  872 %1,7 Bozak guztira  50 383

Emaitzak udalerrien arabera

2011ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeetan, 5 alderdik baino ez dute lortu lehen postuan jartzea udalerri batean edo gehiagotan. Alderdi horiek Nafar Herriaren Batasuna dira, 189 udalerritan lehen postua lortuz, ondoren Euskal Herria Bildu (53), Nafarroa Bai (17), Nafarroako Alderdi Sozialista (10), eta Nafarroako Alderdi Popularra (1).^[26]

Alderdi bozkatuena udalerrika

	Legenda:      Nafar Herriaren Batasuna     Bildu     Nafarroa Bai     Nafarroako Alderdi Sozialista     Nafarroako Alderdi Popularra

Hauteskundeen ondoren, Nafar Herriaren Batasunak eta Nafarroako Alderdi Sozialistak elkarrekin koalizio gobernu bat osatzeko akordioa sinatu zuten. Horrela, Yolanda Barcina Nafarroako lehenengo emakume lehendakaria bihurtu zen, parlamentuaren gehiengo osoarekin.^[27] Hala ere, akordioa lortzetik urte batera, 2012ko uztailaren 15ean, Barcinak Jimenez lehendakariorde sozialista kargugabetu zuen, koalizio gobernua hautsiz. Ordutik aurrera Nafar Herriaren Batasuna gobernuan bakarrik mantendu zen, gehiengo osoa galduta.^[28]

Hona hemen Yolanda Barcinaren inbestidura saioko bozketaren emaitza:^[29]

Hautagaia	Data	Boza				Bildu			Guztira
Yolanda Barcina	2011ko ekainaren 23a Beharrezko gehiengoa: absolutua[oh 4]	Bai	19	9					28/50
		Ez			8	7	4	3	22/50
		Abst.							0/50

• Barcina gobernua
• Nafarroako Parlamentuko VIII. legealdia

• Nafarroako Parlamenturako 2011ko hauteskundeen webgunea