Navaridas
Navaridas[4] edo Nabaridas Arabako hegoaldeko udalerria da, Arabako Errioxako Kuadrillakoa. Gasteiztik 43 bat kilometrora dago. 2008ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera, herriak 219 biztanle ditu. Izen bereko herria udalerriaren erdialdean dago.
| Navaridas | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Araba, Euskal Herria | |||||||||||
 Navaridaseko ikuspegi orokorra | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Araba | ||||||||||
| Eskualdea | Arabako Errioxa | ||||||||||
| Izen ofiziala | .svg){kind=small} Navaridas | ||||||||||
| Alkatea | Mikel Fernandez Calleja (Euzko Alderdi Jeltzalea) | ||||||||||
| Posta kodea | 01309 | ||||||||||
| INE kodea | 01041 | ||||||||||
| Herritarra | navaridastar | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 42°32′46″N 2°37′24″W / 42.546111111111°N 2.6233333333333°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 8,92 km2 | ||||||||||
| Garaiera | 530 metro | ||||||||||
| Distantzia | 43 km Gasteiza | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 197 (2023) −3 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 25,78 biztanle/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] |  % 7,73 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 20,53 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 47,62 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 78,57 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % 14,58 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 3,6 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 19,52 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera[3] | % 3.2 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
Geografia
Ingurune naturala
Mayor ibaiak iparretik hego-ekialdera ureztatzen du Navaridas udalerria. Herriburua eskuineko bazterrean dago.
Udalerri mugakideak
- Iparraldean: Leza.
- Hegoaldean: Eltziego.
- Ekialdean: Guardia.
- Mendebaldean: Villabuena Araba.
Historia
Antzina bi herrigune zeuden: Navaridas de Yuso eta Navaridas de Suso. Bigarrenak dokumentatua dagoen sute bat izan zuen 1366an, eta 1427rako desagertua omen zen. Guardiako jurisdikziokoa izan zen Navaridas, Nafarroako Erresumaren pean. Guardiatik 1668an banandu zen, Karlos II.a Espainiakoak hiribildu-titulu bat eman zionean.
Demografia
| Navaridaseko biztanleria |
|---|
 |
Politika
Udal hauteskundeak
Navaridasgo udalbatza | |||||
Alderdia | 2019 | 2023 | |||
| Zinegotziak | Boto kopurua | Zinegotziak | Boto kopurua | ||
| Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 1 / 5 | 3 / 5 | |||
| Alderdi Popularra (PP) | 4 / 5 | 2 / 5 | |||
| Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE) | 0 / 5 | 0 / 5 | |||
| Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak alea.eus webgunean | |||||
Alkateak
Hauek izan dira Navaridasko azken alkateak:
| Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia[5] | |
| Jose Luis Aldazabal[6] Beitia[7]/Echeita[5][8] | 1979 | 1983 | Zentro Demokratikoaren Batasuna | |
| Jose Luis Fernandez Saenz de Navarrete[5][6] | 1983 | 1987 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
| Basilio Blanco Mauleon[5] | 1987 | 1991 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
| Isaac Maria Majuelo Martinez de Bujo[5] | 1991 | 1995 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
| Isaac Maria Majuelo Martinez de Bujo[5] | 1995 | 1999 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
| Felix Martinez Aguiriano [5] | 1999 | 2003 | Alderdi Popularra | |
| Felix Martinez Aguiriano[5] | 2003 | 2007 | Alderdi Popularra | |
| Emilio Ramos Martinez de la Piscina[5] | 2007 | 2011 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
| Miguel Angel Fernandez Gonzalez[5] | 2011 | 2015 | Alderdi Popularra | |
| Miguel Angel Fernandez Gonzalez[5] | 2015 | 2019 | Alderdi Popularra | |
| Miguel Angel Fernandez Gonzalez[5][9][10][11] | 2019 | 2023 | Alderdi Popularra | |
| Mikel Fernandez Calleja[12][13] | 2023 | Jardunean | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Garraioa
Araba Bus sareko 
lineak zerbitzua ematen dio udalerri honi:
|
Gainera, Eskualdeko Garraioa sareak linea bat ditu udalerrian:
|
Kultura
Jaiak eta ospakizunak
Herriko jai nagusiak ekainaren 2an ospatzen dira Ortegako San Joanen omenez. Abenduaren 7tik abenduaren 8ra, bestalde, Mañasko jaia antolatzen da.
Ondasun nabarmenak
- Sortze Garbiaren eliza, harlanduz eraikia. Atari barrokoa du.
- Ortegako San Joanen baseliza, XVIII. mendekoa.
- Donejakueren baseliza gotiko berantiarra (XVI. mende ingurukoa), Eltziegorako bidean.
- Sodupetarren jauregia, XVIII. mendekoa.
- Santa Eulaliako nekropolia, X. mende ingurukoa.
- Alto de Castejón edo Kastejon Gainako aztarnategia
- Alvaro Sodupe Santander (1843-1889), militar eta kazetari karlista[14].
Erreferentziak
Ikus, gainera
Kanpo estekak
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
Datuak: Q1442870
Multimedia: Navaridas / Q1442870
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Navaridas
