Samaniego

Artikulu hau Arabako herriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Samaniego (argipena)».


Samaniego Arabako hegoaldeko udalerria da, Arabako Errioxako eskualdekoa. Gasteiztik 41 kilometrora dago. 2019ko datuen arabera 316 biztanle dauzka 10,64 km²-ko eremuan banaturik.

Samaniego
 Araba, Euskal Herria
Samaniegoren ikuspegi orokorra.

Samaniegoko armarria

Administrazioa
EstatuaEspainia
ErkidegoaEuskal Autonomia Erkidegoa
LurraldeaAraba
EskualdeaArabako Errioxa
Izen ofiziala Samaniego
AlkateaMaria Pilar Garmendia Iparragirre (Euskal Herria Bildu)
Posta kodea01307
INE kodea01052
Herritarrasamaniegar
Kokapena
Koordenatuak42°34′06″N 2°40′45″W / 42.5682°N 2.6791°W / 42.5682; -2.6791
Map
Azalera10,64 km2
Garaiera572 metro
Distantzia41 km Gasteiza
Demografia
Biztanleria305 (2023)
−6 (2022)
alt_left 158 (%51,8) (%51,8) 158 alt_right
Dentsitatea27,91 biztanle/km²
Hazkundea
(2003-2013)[1]
% 2,84
Zahartze tasa[1]% 25,28
Ugalkortasun tasa[1]‰ 45,45
Ekonomia
Jarduera tasa[1]% 76,19 (2011)
Genero desoreka[1]% 15,29 (2011)
Langabezia erregistratua[1]% 3,69 (2013)
Euskara
Euskaldunak[1]% 27,1 (2010)
Kaleko erabilera [2] (2016)
Etxeko erabilera[3]% 7.61 (2016)
Datu gehigarriak
Sorrera data1668
Webguneahttp://www.aytosamaniego.com/

Geografia

Udalerri mugakideak

Historia

Guardiaren menpekoa izan zen XV. mendera arte, noiz Gaztelako Erresumak konkistatu baitzuen. Ondoren, 1461. urtean Samaniego gotortu zuten. 1668ko irailaren 30ean hiribildu titulua lortu zuen, Karlos II.a Espainiakoak emana.

Udalerrian hiru herri gehiago zeuden behinola, gaur egun hustuak edo galduak: Pazuengos, Murriarte eta San Millán.

Demografia

Samaniegoko biztanleria

Politika

2019ko udal hauteskundeak

2019ko maiatzaren 26ko udal hauteskundeen emaitzen ondorioz Samaniegoko alkatea EH Bilduko Maria Pilar Garmendia da:

Samaniegogo udalbatza

Alderdia

2019

2023

ZinegotziakBoto kopuruaZinegotziakBoto kopurua
Euskal Herria Bildu (EH Bildu)
3 / 7
66 (% 33,85)
4 / 7
105 (% 59,32)
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ)
3 / 7
86 (% 44,10)
3 / 7
66 (% 37,29)
Euskadiko Alderdi Sozialista-Euskadiko Ezkerra (PSE-EE)
1 / 7
37 (% 18,97)
0 / 7
0 (% 0)
Alderdi Popularra (PP)
0 / 7
2 (% 1,03)
0 / 7
1 (% 0,56)
Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak alea.eus webgunean

Alkateak

Hauek izan dira Samaniegoko azken alkateak:

AlkateaAgintaldi hasieraAgintaldi amaieraAlderdia[4]
Agapito Zuñeda Gonzalez[4][5][6][7]19791983Euskadiko Alderdi Sozialista
Octaviano Iza Ruiz[4][6]19831987Euzko Alderdi Jeltzalea
Juan Antonio Zuñeda Estibaliz[4]19871991Euzko Alderdi Jeltzalea
Gonzalo Saenz de Samaniego Berganzo[4][6]19911995Euzko Alderdi Jeltzalea
Gonzalo Saenz de Samaniego Berganzo[4][6]19951999Euzko Alderdi Jeltzalea
Angel Bello Berganzo[4]19992003Euzko Alderdi Jeltzalea
Abilio Iza Ruiz[4]20032007Euzko Alderdi Jeltzalea
Abilio Iza Ruiz[4]20072011Euzko Alderdi Jeltzalea
Cristobal Zuñeda Berganzo[4]20112015Euzko Alderdi Jeltzalea
Cristobal Zuñeda Berganzo[4]20152019Euzko Alderdi Jeltzalea
Maria Pilar Garmendia Iparragirre[4][8][9]20192023Euskal Herria Bildu
Maria Pilar Garmendia Iparragirre[10][11]2023JarduneanEuskal Herria Bildu

Garraioa

Araba Bus sareko    eta  lineek zerbitzua ematen diote herri honi:

 Araba Bus
 Zerbitzua  Hasiera  Ibilbidea  Amaiera ⁠
9Gasteiz
(geltokia)
Gasteiz (Bastiturri)Gasteiz (epaitegiak)Gasteiz (unibertsitatea)Armentia TrebiñuArgoteAlbaitaBaxauriObekuriNavarreteBernedoMeanuriMeanoEkoraOionLogroño (Portales)
Gasteiz (Bastiturri)Gasteiz (epaitegiak)Gasteiz (unibertsitatea)Armentia TrebiñuUrizaharraLeza (ospitalea)GuardiaGuardia (hotel-gasolindegia)Logroño (Portales)
Logroño
(geltokia)
10Logroño
(geltokia)
Logroño (Portales)CasablancaSernaAsaGuardia (hotel-gasolindegia)GuardiaPaganosNabaridasLezaLeza (ospitalea)SamaniegoAbaloseDonebikendi ZuntzerraBastidaHaro
17BilboZanbranaBriñasHaroBastidaDonebikendi ZuntzerraAbaloseSamaniegoLeza (ospitalea)GuardiaAsaLogroño
(geltokia)

Gainera, Eskualdeko Garraioa sareak linea bat ditu udalerrian:

 Eskualdeko Garraioa
 Zerbitzua  Hasiera  Ibilbidea  Amaiera ⁠
22Guardia
Leza Osp.
OionEkoraBinasperiLantziegoKripanBilarSernaAsaCampillarMañuetaEskuernagaSamaniegoLapuebla de LabarcaEltziegoPaganosNabaridasLezaGuardia
Leza Osp.

Kultura

Jaiak eta ospakizunak

Bailarako Ama Birjinaren baseliza.
  • Aste Santuko Berpizkunde igandean Judasen Erretzea ospatzen dute. Bertan, ohitura zaharrari jarraiki, panpina bat erretzen dute herriko espiritu gaiztoak uxatzeko.
  • Irailaren 7tik 11ra, Bailarako Ama Birjina zaindariaren festak ospatzen dituzte.

Euskara

Samaniegoko hizkuntz nagusia erdera da.

Ondasun nabarmenak

  • Jasokundearen eliza, XV. mendekoa. Gotorleku bezala eraiki zuten. Atari barrokoa du.
  • Samaniego Jauregia, XVII. mendekoa. Egun, hotela da.
  • Bailarako Ama Birjinaren baseliza, herrigunetik at dagoena, Bastidarako bidean.
  • Bodegas Baigorri-ren eraikin modernoa, Iñaki Aspiazu arkitektoak diseinatua[12].

Samaniegar ezagunak

Erreferentziak

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa