Esperanto

Esperanto - "lingvo internacia"

Esperanto
planned language (en) Fassara, international auxiliary language (en) Fassara, a posteriori language (en) Fassara, constructed language (en) Fassara da modern language (en) Fassara
Bayanai
Farawa26 ga Yuli, 1887
Amfanisecond language (en) Fassara da lingua franca (en) Fassara
Suna a harshen gidaEsperanto
Suna sabodaDoktoro Esperanto (en) Fassara
MotsiEsperanto movement (en) Fassara
TakeLa Espero (en) Fassara
Al'adaEsperanto culture (en) Fassara
ƘasaEsperantujo (en) Fassara
Location of formation (en) FassaraWarszawa
Foundational text (en) FassaraUnua Libro (en) Fassara
MabiyiProto-Esperanto (en) Fassara
MaƙirƙiriL. L. Zamenhof (en) Fassara
Ƙasa da aka faraRussian Empire (en) Fassara da Poland
Gagarumin taronWorld Esperanto Congress 1905 (en) Fassara da World Esperanto Congress 1987 (en) Fassara
Linguistic typology (en) Fassarafree-order language (en) Fassara, nominative–accusative language (en) Fassara, agglutinative language (en) Fassara, isolating language (en) Fassara da subject–verb–object (en) Fassara
Has grammatical case (en) Fassaraaccusative case (en) Fassara da nominative case (en) Fassara
Has tense (en) Fassarapresent tense (en) Fassara, past tense (en) Fassara da future tense (en) Fassara
Has grammatical mood (en) Fassarainfinitive (en) Fassara, conditional (en) Fassara da volitive (en) Fassara
Tsarin rubutuBaƙaƙen boko
Uses capitalization for (en) Fassarafull name (en) Fassara da toponym (en) Fassara
Language regulatory body (en) FassaraAcademy of Esperanto (en) Fassara
Signed form (en) FassaraSignuno (en) Fassara
Ethnologue language status (en) Fassara3 Wider Communication (en) Fassara
Karatun taEsperantology (en) Fassara da interlinguistics (en) Fassara
Mai ganowa ko mai ƙirƙiraL. L. Zamenhof (en) Fassara
Shafin yanar gizocals.info…, database.conlang.org… da inthelandofinventedlanguages.com…
Hashtag (en) FassaraEsperanto
Tutaflag of Esperanto (en) Fassara
Tarihin maudu'ihistory of Esperanto (en) Fassara
Amfani wajenEsperantist (en) Fassara
Rukunin da yake dangantaCategory:Esperanto pronunciation (en) Fassara
IRC channel URL (en) Fassarairc://irc.freenode.net/esperanto
Stack Exchange site URL (en) Fassarahttps://esperanto.stackexchange.com
Wikimedia language code (en) Fassaraeo
Nada jerinlist of Esperanto-language albums (en) Fassara
Category for films in this language (en) FassaraCategory:Esperanto-language films (en) Fassara
Esperanto
Flag of Esperanto
Created byL. L. Zamenhof
Date founded1887
Setting and usageInternational auxiliary language
Total speakersNative: 200 to 1000 (1996, est.)
Category (purpose)constructed language
Category (sources)Vocabulary from Romance and Germanic languages; phonology from Slavic languages
Regulated byAkademio de Esperanto
Language codes
ISO 639-1eo
ISO 639-2epo
ISO 639-3epo
Linguasphere


Sunayen karatuttukan Fasfutan Esperanto

Akasin hankali masu daban a cikin amfani. Daya daga cikin su ya sanya haruffan sirkumfleksa da digraphs na h. Akwai damuwa na grafiki kamar hanyoyi masu fito-kashi mai sirkumfleksa tare da carets.

H-takardar

Idan an gano a kan teburajin babu mai iya koma rubutu da lambobbin karatun (^) da (˘), za a iya sa lambobbin rubutu (^) da lambobbin na "h" da lambobbin (˘) duk da haka ba ya yi amfani. Amma a mafita na wannan karatun, to zai iya yi alama: "ch=ĉ; gh=ĝ; hh=ĥ; jh=ĵ; sh=ŝ". Idan mutane suke buɗe rubutun masu bayarwa (,), za su iya yi amfani, domin al'amura ba su sa su suƙe da waje (,). An yi amfani da lambobbin (,) zai iya sa suƙe (') ko (-). Misali: sign,et,o = sign'et'o = sig-net-o.}}</ref>


Sunayen karaɗin asalin kuma dukan abubuwa da digraphs ta ɓangare da mutum da aka ɓangaraka, wato L. L. Zamenhof. Ya ba muɗewa ya ce ya yi amfani da u a cikin tsohon ŭ, da kuma digraphs da h ga lambobbin saukin sirkumfleksa. Misali, ŝ ya sauya da sh, kamar yadda a shanco don ŝanco (chance). Inda suke tsohon abubuwan an bayar da sh, suna buƙatar taƙaitaccen kwarewa ko da ɗakin hyphen, kamar su ses-hora (shida-kuɗi) ko flug'haveno (bandar fashewa).[1]

Ƙin kuma, tsarin ASCII na asalinsu da ake rubuta rubutu baya ya shigo da kyamar kyamar lokaci yana da amfani a rubutu masu saukar h-digraphs, saboda abubuwan da suka hada da rubutu ĉ za su yi ta adireshin cikin dukan rubutu ta c da kuma ƙofa ta adireshin cikin dukan rubutu ta d. Rubutun ĉu za su yi ta bayar da ci, amma za a iya saurara a cikin h-takardar, chu za su zaɓa a baya da ci.

X-takardar

Tsarin mai nauyi na bude ta kuma rubutu a Fasfutan Esperanto tare da sunan "x-takardar", wato ya sa amfani da x daga sunan h a rubutu masu saukar h-digraphs, kuma ux don ŭ. Misali, ŝ ta bamu da sx, kamar yadda aka ba su sxi don ŝi da kuma sxanco don ŝanco.

X-digraphs suna buƙatar taimakawa a cikin h-takardar:

  1. x bai ƙunshi haruffa a haruffa na asalin Fasfutan Esperanto, domin amfani da shi ba zai yi damuwa ba.
  2. Rubutun digraphs yana buɗe ɗaya ɗaya yayin rubutun abuɗayi masu bayarwa; misali, sxanco (don ŝanco) za su zaɓa a baya da super, haruffa ta h-takardar shanco za ta zaɓa a baya da ita. Bayani ya yawaita a cikin abuɗayi masu haɗa ko abuɗayi masu zauna da 'z' a cikin harsunan ko rubutun da ba a yi nasara da suna sakamako ba
misali, harsunan da ba suka haɗa da rubutu reuzi ("sake haɗa") za su zaɓa a baya da reuxmatismo (don reŭmatismo "rheumatism").

X-takardar ya samu lokacin kuma h-takardar, amma yana da turo da ba zai fahimta yanzu a kan Fundamento de Esperanto. Haka kuma, a cikin gasarwa 2007, Akademio de Esperanto ta bayyana karshe don amfani da tsarin yau da kullum ta rubutu lambobbin Fasfutan Esperanto, a cikin wurin cewa wannan zai yi amfani ba "gare kuɗin da mutane ba su iya amfani da lambobbin kasashen a yi, kuma a wurin da lambar suna taimakawa na h-takardar da ya bayyana a Fundamento bai ɗauko da shi ko kuma ba da damuwa ba."[2] Wannan babu sabon aini ko da irin alama ko da asali masu saukar tsarin Unicode ga mutumin da ya bayyana.

Wani matsalar abuɗayi mai haɗa na substituti na x-takardar yana da ƙarfi a rubutu da rubutu biyar, da ya kuma tsere da rubutun kamar Ux don ŭ ya bamu da damuwa ne idan aka amfani da rubutun Faransa, saboda wani abuɗayi masu haɗa na Faransa, domin an kirkira rubutu da za suka tafi a waje aux ko eux. 'Aux,' misali, wata abuɗayi a dukan harsunan ( a Fasfutan Esperanto). Kowace kula da za a sake amfani da sakamako na rubutu zai kirkira rubutu da za suka tafi a waje da Fasfutan Esperanto. Watau abuɗayin Turanci kamar "auxiliary" da "Euxine" za suka kula duka game da hanyoyin yanzu. Wani tsarin da mutane kusan suka koyi, kamar yadda aka yi a bayyane na Wikipedia na rubutu MediaWiki daga gasar 2002, wani don Brion Vibber, shi ne ya amfani da xx don haifar da sakamako na ux zuwa ŭ sakamako, misali "auxx" zai yi "aux".[3][4] Wani mutum kusan ya yi bayanin amfani da "vx" a matsayin amfani da "ux" don ŭ don kawo la'akari wannan matsalar, amma wannan tsauni na tsarin ba da damuwa ne.

Y-takardar

sunayi = Y-takardar
noma = Alphabat
wani_kanawa = Y-takardar, ipsilono-kodo
ipa-note = babu
Ĉ = Cy
Ĝ = Gy
Ĥ = X
Ĵ = Jy
Ŝ = Sy
Ŭ = W

Misali: eĥoŝanĝoj ĉiuĵaŭde ("echo-change every Thursday") zai iya yi "exosyangyo cyiujyawde".

Sarari na asali:

Ĉiuj homoj estas denaske liberaj kaj egalaj laŭ digno kaj rajtoj. Ili posedas racion kaj konsciencon, kaj devus konduti unu al alia en spirito de frateco.

Ĉiuj rajtoj kaj liberecoj difinitaj en tiu ĉi Deklaracio validas same por ĉiuj homoj, sen kia ajn diferencigo, ĉu laŭ raso, haŭtkoloro, sekso, lingvo, religio, politika aŭ alia opinio, nacia aŭ socia deveno, posedaĵoj, naskiĝo aŭ alia stato. Plie, nenia diferencigo estu farata surbaze de la politika, jurisdikcia aŭ internacia pozicio de la lando aŭ teritorio, al kiu apartenas la koncerna persono, senkonsidere ĉu ĝi estas sendependa, sub kuratoreco, ne-sinreganta aŭ sub kia ajn alia limigo de la suvereneco.


Y-sistemo:

Cyiuj homoj estas denaske liberaj kaj egalaj law digno kaj rajtoj. Ili posedas racion kaj konsciencon, kaj devus konduti unu al alia en spirito de frateco.

Cyiuj rajtoj kaj liberecoj difinitaj en tiu cyi Deklaracio validas same por cyiuj homoj, sen kia ajn diferencigo, cyu law raso, hawtkoloro, sekso, lingvo, religio, politika aw alia opinio, nacia aw socia deveno, posedajyoj, naskigyo aw alia stato. Plie, nenia diferencigo estu farata surbaze de la politika, jurisdikcia aw internacia pozicio de la lando aw teritorio, al kiu apartenas la koncerna persono, senkonsidere cyu gyi estas sendependa, sub kuratoreco, ne-sinreganta aw sub kia ajn alia limigo de la suvereneco.


Anazarci

🔥 Top keywords: