Վիքիպեդիա:Այսօր պատմության մեջ

Մի շարք երկրներում նշվում է Ծիծաղի օրը։

• 1815 թ. - ծնվել է Օտտո ֆոն Բիսմարկը, Գերմանիայի առաջին կանցլերը (մահ. 1898 թ.)
• 1890 թ. - բելգիացի Շառլ Վան Դեպուլեն ԱՄՆ-ում արտոնագրում է առաջին տրոլեյբուսը։
• 1920 թ. - սկսվեց Հաճընի հերոսամարտը, Հաճըն քաղաքի ինքնապաշտպանական մարտերը թուրքական զորքերի դեմ։
• 1930 թ. - ծնվել է Խորեն Աբրահամյանը, հայ անվանի դերասան և ռեժիսոր (մահ. 2004)։
• 1967 թ. - Մոսկվայում տեղի ունեցավ «Կովկասի գերուհին» սիրված ֆիլմի պրեմիերան։
• 1976 թ. – Սթիվ Ջոբսը և Սթիվ Վոզնյակը հիմնեցին Apple համակարգիչներ և այլ կազմ. տեխնիկա արտադրող ամերիկյան ընկերությունը։
• 2004 թ. - Գուգլ ընկերությունը բացեց իր Gmail էլեկտրոնային փոստը։
• 2009 թ. – Խորվաթիան և Ալբանիան միացան ՆԱՏՕ-ին։
• 2016 թ. - սկսվեց Քառօրյա պատերազմը լայնամասշտաբ ռազմական գործողություններ Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակի և Ադրբեջանի Հանրապետության զինված ուժերի միջև արցախա-ադրբեջանական շփման գծի ողջ երկայնքով։

• մ.թ.ա. 47 թ. - Հուլիոս Կեսարը հաղթանակ տարավ Պոնտոսի արքա Փառնակ II-ի նկատմամբ՝ մեկնաբանելով իր հաղթանակաը «եկա, տեսա, հաղթեցի» խոսքերով, որը հետագայում դարձավ թևավոր արտահայտություն։
• 742 թ. - ծնվել է Կառլոս Մեծը, Ֆրանկական կայսրության հիմնադիրը (մահ. 814 թ.)։
• 1453 թ. - Մեհմեդ II-ը սկսում է Կոստանդնուպոլիսի պաշարումը. քաղաքը գրավում է մայիսի 29-ին։
• 1805 թ. - ծնվել է Հանս Քրիստիան Անդերսենը, դանիացի գրող և բանաստեղծ (մահ. 1875 թ.)։
• 1896 թ. - ծնվել է Սողոմոն Թեհլիրյանը, հայ վրիժառու, ով Նեմեսիս գործողության շրջանակներում 1921 թվականին գնդակահարել է երիտթուրքերի ներքին գործերի նախարար և Մեծ Եղեռնի գլխավոր կազմակերպիչներից մեկին՝ Թալեաթ փաշային (մահ. 1960 թ.)։
• 1982 թ. - սկսվեց Ֆոլկլենդյան պատերազմը. Արգենտինան ներխուժում է Ֆոլկլենդյան կղզիներ։
• 1990 թ. - Երևանում գումարած ժողովում հիմնադրվեց Հայաստանի հանրապետական կուսակցությունը։
• 2005 թ. - մահացել է Հովհաննես Պողոս II-ը, 264-րդ Հռոմի Պապը (ծնվ. 1920 թ.)։
• 2016 թ. - սկսվեց Քառօրյա պատերազմը. հայ-ադրբեջանական շփման գծի ամբողջ երկայնքով կիրառվեց ռազմական օդուժ, ծանր հրետանի, հեռահար հրթիռներ, երկուստեք զոհվեցին հարյուրավոր զինծառայողներ։

• 1879 թ. - Սոֆիան հռչակվեց Բուլղարիայի մայրաքաղաք:
• 1924 թ. - ծնվել է Մառլոն Բրանդոն, ամերիկացի հայտնի դերասան, 8 անգամ ներկայացվել է Օսկարի (մահ. 2004 թ.):
• 1932 թ. - ռուս վիրաբույժ Յուրի Վորոնոյը իրականացրեց աշխարհում երիկամի տեղափոխման առաջին վիրաբուժությունը:
• 1955 թ. - Փարիզում «L’Équipe» թերթի նախաձեռնությամբ 8 երկրների ներկայացուցիչներ պայմանավորվեցին ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի ստեղծման մասին:
• 1966 թ. - Խորհրդային «Լունա-10» տիեզերական ավտոմատ կայանը առաջին անգամ դուրս եկավ լուսնի ուղեծիր:
• 1975 թ. - Շախմատի միջազգային ֆեդերացիան Ռոբերտ Ֆիշերին զրկեց շախմատի աշխարհի չեմպիոնի կոչումից, քանի որ նա հրաժարվեց Անատոլի Կարպովի հետ մրցախաղից:
• 1976 թ. - Ֆրանսիայում տեղի ունեցավ «Սեզար» կինոմրցանակի հանձնման առաջին արարողությունը:
• 2007 թ. - V150 էլեկտրագնացքը զարգացրեց ռեկորդային 574,8 կմ/ժ արագություն:
• 2010 թ. - Ղրղզստանում տեղի ունեցավ հեղափոխություն:

• 1297 թ. - Հռոմի պապը Կորսիկա և Սարդինիա կղզիները հանձնեց Արագոնի թագավորին։
• 1500 թ. - պորտուգալացի ծովագնաց Պեդրու Կաբրալը հայտնագործեց Բրազիլիան՝ սկզբում այն համարելով կղզի։
• 1581 թ. - նախկին ծովահեն Ֆրենսիս Դրեյքը ավարտեց իր շուրջերկրյա ճանապարհորդությունը, Անգլիայի թագուհի Եղիսաբեթ I-ը անձամբ բարձրացավ նրա «Հավալուսն» նավի վրա և նրան շնորհեց ասպետի պատվավոր կոչում։
• 1820 թ. - ծնվել է Խրիմյան Հայրիկը, Հայ Առաքելական Եկեղեցու 125-րդ կաթողիկոս, հասարակական-քաղաքական և հոգևոր-մշակութային գործիչ, մտավորական ու գրող (մահ. 1907 թ.)։
• 1949 թ. - ԱՄՆ-ի նախաձեռնությամբ ստեղծվեղ Հյուսիսատլանտյան դաշինքը՝ ՆԱՏՕ-ն։
• 1972 թ. - ԽՍՀՄ ղեկավարությունը մերժեց Ալեքսանդր Սոլժենիցինի վիզայի հարցը մեկնելու Շվեդիա գրականության Նոբելյան մրցանակ ստանալու համար։
• 1973 թ. - Նյու Յորքում բացվեց Համաշխարհային առևտրի կենտրոնը բաղկացած 7 շենքից, որոնցից երկու ամենաբարձրը կործանվեցին 2001 թ. սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչական գործողության հետևանքով։

• Մ. թ. ա. 56 – Հուլիոս Կեսարը, Մարկոս Կրասոսը և Գնեոս Պոմպեոսը կազմեցին առաջին Հռոմեական եռապետությունը։
• 1792 թ. — Ջորջ Վաշինգտոնը առաջին անգամ ԱՄՆ-ի պատմության մեջ կիրառեց վետոի իր իրավունքը։
• 1840 թ. – ծնվել է Ղազարոս Աղայանը, հայ գրող, մանկավարժ, հրապարակախոս (մահ. 1911 թ.)։
• 1908 թ. – ծնվել է Բեթ Դեյվիսը, ամերիկացի նշանավոր դերասանուհի, 11 անգամ ներկայացվել է Օսկարի (ստացել 2-ը) (մահ. 1989 թ.)։
• 1913 թ. – ծնվել է Ազատ Շերենցը, հայ նշանավոր դերասան (մահ. 1993 թ.)։
• 1953 թ. – Երևանում բացվել է Հովհաննես Թումանյանի տուն-թանգարանը։
• 1992 թ. — Բոսնիա և Հերցեգովինան հայտարարեցին Հարավսլավիայի կազմից դուրս գալու մասին։
• 1993 թ. – Արցախյան ազատամարտի ժամանակ Հայկական զինված խմբավորումները դաժան մարտերից հետո, դուրս եկան Օմարի լեռնանցքի մոտ։ Ադրբեջանական բանակը մեծ կորուստներ տալով, անցավ Մռավի լեռնաշղթան, թողնելով Քելբաջարի շրջանը։ Հայերը գրավեցին Քելբաջարը Գանձակին միացնող խաչմերուկը։
• 1998 թ. — շահագործման հանձնվեց աշխարհի ամենաերկար կախովի կամուրջը՝ Ակասի Կայկիոն (երկարությունը 3911 մետր)։

• 1483 թ. - մահացել է Ռաֆայել Սանտին, Վերածննդի ժամանակաշրջանի իտալացի նշանավոր նկարիչ (ծն. 1483 թ.)։
• 1748 թ. - սկսվեցին Պոմպեյի պեղումները։
• 1896 թ. - Աթենքում սկսվեցին առաջին ժամանակակից Օլիմպիական խաղերը, Օլիմպիադան տևեց մինչև ապրիլի 15-ը։
• 1899 թ. - Մոսկվայում երթուղի դուրս եկավ առաջին տրոլեյբուսը։
• 1909 թ. - Ռոբերտ Պիրին առաջին անգամ հասավ Հյուսիսային բևեռ։
• 1917 թ. - ԱՄՆ-ն մտավ Առաջին համաշխարհային պատերազմի մեջ։
• 1921 թ. - մահացել է Վարդգես Սուրենյանցը, հայ նշանավոր նկարիչ (ծնվ. 1860 թ.)։
• 1994 թ. - ռմբակոծվում և վթարի է ենթարկվում Ռուանդայի կառավարության «Dassault Falcon 50» ինքնաթիռը, զոհվում է 10 մարդ, որոնց թվում Ռուանդայի նախագահ Ժյուվենալ Հաբիարիմանան և Բուրունդիի նախագահ Սիպրիեն Նտարյամիրան, ովքեր դեպքից քիչ առաջ ստորագրել էին խաղաղության պայմանագիր: Այս դեպքը պատճառ դարձավ Ռուանդայի ցեղասպանությանը։

Հայաստանում նշվում է Մայրերի օրը:

• Հայ առաքելական եկեղեցու կողմից նշվում է ավետման տոնը, այդ օրը Գաբրիել հրեշտակը Մարիամ Աստվածածնին ավետում է Հիսուս Քրիստոսի ծննդյան մասին:

• 1652 թ. — հոլանդացի ճանապարհորդ Յան վան Ռիբեկը Հարավային Աֆրիկայում հիմնեց Քեյփթաունը։
• 1795 թ. — Ֆրանսիայում ընդունվեց օրենք, որը սահմանեց մետրը և կիլոգրամը որպես չափման միավորներ։
• 1864 թ. — Շուշիում հիմնվեց Շուշիի Մարիամյան օրիորդաց դպրոցը, որը կանանց կրթության սկիզբն է դրել Արցախում։
• 1927 թ. — ամերիկացի գիտնական Հերբերտ Այվսը իրականացրեց աշխարհում առաջին հեռուստահեռարձակումը մեծ տարածության վրա (Նյու Ջերսիից Նյու Յորք), հաղորդելով ԱՄՆ-ի այն ժամանակվա առևտրի նախարար Հերբերտ Հուվերի պատկերը, որը հետագայում դարձավ ԱՄՆ-ի նախագահ։
• 1939 թ. — ծնվել է Ֆրենսիս Ֆորդ Կոպպոլան, ամերիկացի նշանավոր ռեժիսոր («Կնքահայրը»)։
• 1954 թ. — ծնվել է Ջեքի Չանը, Հոնկոնգցի հանրաճանաչ դերասան, ռեժիսոր, կասկադյոր։
• 1969 թ. — այս օրը համարվում է ինտերնետի ստեղծման խորհրդանշական օր։

• 1548 թ. – Պերուն հայտարարվեց Իսպանիայի մաս:
• 1820 թ. – Հունաստանի Միլոս կղզում (Էգեյան ծով) հայտնաբերվեց Միլոսյան Վեներա քանդակը, համարվում է Հելլենիզմի ամենանշանավոր մշակութային գործերից մեկը, այժմ պահպանվում է Փարիզի Լուվրի թանգարանում:
• 1911 թ. – հոլանդացի ֆիզիկոս և քիմիկոս Հեյկե Կամերլինգ Օնեսը հայտնաբերեց գերհաղորդականությունը:
• 1938 թ. – ծնվել է Քոֆի Անանը, գանացի դիվանագետ և քաղաքական գործիչ, 1997-2006 թթ. եղել է Միավորված Ազգերի Կազմակերպության գլխավոր քարտուղար (մահ. 2018 թ.):
• 1971 թ. – Լոնդոնի մերձակայքում տեղի ունեցավ գնչուների առաջին համաշխարհային ժողովը, որի ընթացքում հաստատվեցին նրանց հիմնը և դրոշը:
• 1973 թ. – մահացել է Պաբլո Պիկասոն, իսպանացի հայտնի նկարիչ, քանդակագործ (ծն. 1881 թ.):
• 1980 թ. – հայտնաբերվել է Սատուրնի արբանյակ Տելեստոն:
• 1986 թ. – ԽՍՀՄ նախագահ Միխայիլ Գորբաչովը առաջին անգամ օգտագործեց վերակառուցում, ռուսերեն՝ պերեստրոյկա, տերմինը:

• 193 թ. – Սեպտիմիուս Սևերուսը հռոմեական զորքերի կողմից հռչակվեց Հռոմական կայսրության կայսր։
• 491 թ. – մահացել է Զենոնը, բյուզանդական կայսր 474-475 թթ. և 476-491 թթ. (ծն. 425 թ.)։
• 1626 թ. – մահացել է Ֆրենսիս Բեկոնը, անգլիացի փիլիսոփա, պատմաբան, քաղաքական գործիչ, էմպիրիզմի հիմնադիր (ծն. 1561 թ.)։
• 1865 թ. – ավարտվեց Ամերիկայի քաղաքացիական պատերազմը, որը սկսվել էր 1861 թ. ապրիլի 12-ին։
• 1821 թ. – ծնվել է Շառլ Բոդլերը, ֆրանսիացի բանաստեղծ, արվեստաբան (մահ. 1867 թ.)։
• 1932 թ. – բացվեց Երևանի Մաքսիմ Գորկու անվան Բանվորական թատրոնը, այն փակվեց 4 տարի անց՝ 1936 թ.։
• 1933 թ. – ծնվել է Ժան Պոլ Բելմոնդոն, ֆրանսիացի ճանաչված դերասան։
• 1991 թ. – Վրաստանն անկախացավ ԽՍՀՄ-ից։
• 1993 թ. – Կիմ Ջոնգ Իլը փաստացի դարձավ Հյուսիսային Կորեայի առաջնորդ։
• 2013 թ. – Հայերեն Վիքիպեդիան հատեց 45.000 հոդվածի շեմը։

• 401 թ. – ծնվել է Թեոդոսիոս Բ Փոքրը, Բյուզանդիայի միանձնյա կայսր 408 թ-ից մինչև մահ (մահ. 450 թ.)։
• 1840 թ. – դադարեց գոյություն ունենալ Հայկական մարզը, որը ստեղծվել էր 1828 թ. Նիկոլայ I ցարի հրամանագրով, Թուրքմենչայի պայմանագրի վավերացումից հետո։
• 1912 թ. – Տիտանիկ հայտնի նավը սկսեց իր ճանապարհորդությունը։
• 1913 թ. – ծնվել է Նելսոն Ստեփանյանը, հայ օդաչու, ԽՍՀՄ կրկնակի հերոս (մահ. 1944 թ.)։
• 1932 թ. – ծնվել է Օմար Շարիֆը, եգիպտացի հանրաճանաչ դերասան («Մայրիկ», «Մակենայի ոսկին», «Լոուրենս Արաբացի») (մահ. 2015 թ.)։
• 1940 թ. – Իսլանդիան փաստացի առանձնացավ Դանիայից։
• 1970 թ. – թողարկվեց առաջին «Ժիգուլի» ավտոմեքենան՝ ՎԱԶ-2101։
• 1992 թ. – Լեռնային Ղարաբաղի Մարտակերտի շրջանի Մարաղա գյուղում ադրբեջանական զինված ուժերը իրականացրին խաղաղ բնակչության կոտորած, արդյունքում զոհվեց մի քանի տասնյակ հայ։
• 2010 թ. – Լեհաստանի նախագահ Լեխ Կաչինսկու ինքնաթիռը վթարի ենթարկվեց Սմոլենսկի մոտ, ինչի հետևանքով մահացավ Կաչինսկին և իշխանության ներկայացուցիչներ։

• 145 թ. – ծնվել է Սեպտիմիոս Սևերոսը, Հռոմեական կայսրության կայսր 193-211 թթ., Սևերոսների հարստության հիմնադիրը (մահ. 211 թ.)։
• 1822 թ. – Հունաստանի Քիոս կղզում թուրքերը իրականացրին Քիոսյան կոտորածը հույների նկատմամբ, որի հետևանքով սպանվեց մոտ 25 000 մարդ։
• 1909 թ. – Իսրայելում՝ Միջերկրական ծովի ափին, հիմնվեց քաղաք, որը հետագայում դարձավ Թել Ավիվը:
• 1910 թ. – կնքվեց Բուենոս Այրեսի պայմանագիրը, որը նախատեսում է հեղինակային իրավունքների ճանաչումը:
• 1935 թ. – սվաստիկայի նշանով դրոշը հաստատվեց որպես Գերմանիայի պետական դրոշ՝ հետագայում դառնալով ֆաշիզմի խորհրդանիշներից մեկը:
• 1947 թ. – ԱՄՆ-ում տեղի ունեցավ Չարլի Չապլինի թերևս միակ ցինիկ ֆիլմի՝ «Մըսյե Վերդու»-ի պրեմիերան։
• 1961 թ. – Նյու Յորքում տեղի ունեցավ Բոբ Դիլանի (ծն. 1941) առաջին համերգը։
• 1970 թ. – ուղեծիր բարձրացավ Ապոլլոն-13 տիեզերանավը։
• 2002 թ. – Վենեսուելայում Ուգո Չավեսի պաշտոնանկության անհաջող փորձ կատարվեց։
• 2011 թ. – Մինսկի մետրոյում իրականացվեց ահաբեկչական պայթյուն, որի արդյունքում զոհվեց 10-ից ավելի մարդ, վիրավորվեցին մոտ 200-ը։

• 1204 թ. - Խաչակրաց արշավանքների ժամանակ խաչակիրները գրավեցին Կոստանդնուպոլիսը։
• 1861 թ. - սկսվեց Ամերիկայի քաղաքացիական պատերազմը, որն ավարտվեց 1865 թ.։
• 1877 թ. - սկսվեց 1877-1878 թթ. Ռուս-թուրքական պատերազմը
• 1933 թ. - ծնվել է Մոնսերատ Կաբալյեն, իսպանացի երգչուհի, 20-րդ դարի նշանավոր սոպրանո երգչուհիներից մեկը (մահ. 2018 թ.)։
• 1945 թ. - մահացել է Ֆրանկլին Դելանո Ռուզվելտը, ԱՄՆ-ի 32-րդ նախագահը, միակն նախագահն է ԱՄՆ-ի պատմության մեջ, ով ընտրվել է 2 անգամից ավել։
• 1956 թ. - ծնվել է Էնդի Գարսիան, ծագումով կուբացի, ամերիկյան դերասան, ռեժիսոր և պրոդյուսեր։
• 1961 թ. – Յուրի Գագարինը կատարում է պատմության առաջին թռիչքը դեպի տիեզերք։
• 1995 թ. - կազմավորվեցին Հայաստանի մարզերը։
• 1995 թ. - կազմավորվեց Yahoo! ընկերությունը։

• 1286 թ. - Կոնստանդին Բ Կատուկեցին ընտրվեց Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս։
• 1743 թ. – ծնվել է Թոմաս Ջեֆերսոնը, ամերիկացի քաղաքական ակնառու գործիչ. մասնակցել Է ԱՄՆ անկախության պատերազմին, Անկախության հռչակագրի հեղինակներից է, ԱՄՆ-ի 3-րդ նախագահը 1801—1809 թթ։
• 1814 թ. – Գերմանիայի Գիսսենյան համալսարանում 13-ամյա Կարլ Վիտտեն ստացավ փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորի աստիճան, դառնալով մինչ օրս պատմության ամենապատանի դոկտորը, ինչը գրանցվել է Գինեսի ռեկորդների գրքում։
• 1866 թ. - ծնվել է Վրթանես Փափազյանը, հայ մտավորական, գրող, հասարակական-քաղաքական-մշակութային գործիչ (մահ. 1920 թ.)։
• 1904 թ. – Գելիգուզանի մարտերի ժամանակ զոհվեց հայ նշանավոր ֆիդայի, ազգային ազատագրական շարժման գործիչ, Հրայր Դժոխքը՝ Արմենակ Մամբրեի Ղազարյան (ծնվ. 1864 թ.)։
• 1925 թ. – կազմավորվեց կույրերի միջազգային միությունը։
• 1926 թ. – Երևանում տեղի ունեցավ Հայֆիլմի առաջին «Նամուս» ֆիլմի պրեմիերան։
• 1963 թ. – ծնվել է Գարրի Կասպարովը, հայ-հրեական ծագումով ռուս հայտնի շախմատիստ։

• մ. թ. ա. 193 թ. – Սեպտիմիոս Սևերոսը հռչակվեց Հռոմեական կայսրության կայսր:
• 1860 թ. – ծնվել է Լեոն, հայ նշանավոր պատմաբան (մահ. 1932 թ.):
• 1849 թ. – հեղափոխության ժամանակ Հունգարիան հռչակեց իր անկախությունը Ավստրիական կայսրությունից:
• 1909 թ. – Կիլիկիայի Ադանայի և Հալեպի վիլայեթների քաղաքներում Օսմանյան Թուրքիան իրականացրեց Ադանայի կոտորածը, ինչի հետևանքով մահացավ մոտ 30 000 հայ:
• 1912 թ. – վթարի ենթարկվեց Տիտանիկ նավը:
• 1914 թ. – ծնվել է Համո Սահյանը, հայ նշանավոր բանաստեղծ (մահ. 1993 թ.):
• 1917 թ. - մահացել է Լյուդվիկ Լազարուս Զամենհոֆը, լեհ բժիշկ, Էսպերանտո միջազգային լեզվի ստեղծողը (ծն. 1859 թ.):
• 1928 թ. – բացվեց Երևանի ադրբեջանական պետական շրջիկ թատրոնը:

• 1452 թ. – ծնվել է Լեոնարդո դա Վինչին, իտալացի աշխարհահռչակ նկարիչ, ճարտարապետ, քանդակագործ, նաև բժիշկ ու գյուտարար (մահ. 1519)։
• 1891 թ. – ամերիկացի գյուտարար Թոմաս Էդիսոնը ցուցադրեց իր ստեղծած կինետոսկոպը՝ շարժվող պատկերներ ցուցադրող սարքը։
• 1894 թ. – ծնվել է Նիկիտա Խրուշչովը, ԽՄԿԿ առաջին քարտուղար, ԽՍՀՄ մինիստրների խորհրդի նախագահ (մահ. 1971 թ.)։
• 1904 թ. – ծնվել է Արշիլ Գորկին (Ոստանիկ Ադոյան), ամերիկահայ նշանավոր նկարիչ (մահ. 1948 թ.)։
• 1906 թ. – ստեղծվեց Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միությունը՝ ՀԲԸՄ-ն, ամենախոշոր հայկական բարեգործական հասարակական կազմակերպություններց մեկը։
• 1928 թ. – Տաջիկստանը արաբական այբուբենից, իսկ 1993 թ. Թուրքմենստանը ռուսական կիրիլիցայից անցան լատինական այբուբենի օգտագործմանը։
• 1949 թ. – ծնվել է Ալլա Պուգաչովան, ռուս ճանաչված երգչուհի, խորհրդային և ռուսական էստրադայի առաջին մեծության աստղերից մեկը։
• 1989 թ. – Անգլիայի Շեֆիլդ քաղաքի Հիլզբորո ֆուտբոլային մարզադաշտում տեղի ունեցան ողբերգական դեպքեր, որոնց արդյունքում զոհվեց մոտ 100 մարդ 700-ից ավել մարդիկ ստացան մարմնական վնասվածքներ։

Հայաստանում նշվում է Ոստիկանության աշխատողի օրը։

• 1828 թ. – մահացել է Ֆրանցիսկո Գոյան, իսպանացի հայտնի նկարիչ (ծն. 1746 թ.)։
• 1844 թ. – ծնվել է Անատոլ Ֆրանսը, ֆրանսիացի գրող, զբաղվել և օժանդակել է Հայկական հարցին (մահ. 1924 թ.)։
• 1862 թ. – Ամերիկայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ հյուսիսայինները գրավեցին Նոր Օռլեանը։
• 1871 թ. – Բեռլինը հռչակվեց Գերմանական կայսրության մայրաքաղաք։
• 1889 թ. – ծնվել է Չարլի Չապլինը, անգլիացի հռչակավոր ռեժիսոր, դերասան, հսկայական ավանդ է ունեցել կինեմատոգրաֆիայի զարգացման գործում (մահ. 1977 թ.)։
• 1945 թ. – սկսվեց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի եվրոպական տարածքի վերջին՝ Բեռլինի ճակատամարտը։
• 1947 թ. – ամերիկացի ֆինանսիստ և քաղաքական գործիչ Բեռնարդ Բարուքը շրջանառության մեջ մտցրեց «Սառը պատերազմ» տերմինը։
• 1994 թ. – Արցախյան ազատամարտի ժամանակ հայկական զինված ուժերը նոր հարձակումների անցան։

• 1839 թ. – Կենտրոնական Ամերիկայի հանրապետությունների ֆեդերացիայի փլուզումից հետո ստեղծվեց Գվատեմալան։
• 1856 թ. – Քվեբեկ քաղաքը հռչակվեց Կանադայի մայրաքաղաք։
• 1885 թ. – ծնվել է Բարսեղ Կանաչյանը, հայ կոմպոզիտոր, խմբավար, Հայաստանի օրհներգի (Մեր հայրենիք) երաժշտության հեղինակ (մահ. 1967 թ.)։
• 1897 թ. – Թուրքիան պատերազմ հայտարարեց Հունաստանին, սկսվեցին հույն-թուրքական պատերազմները։
• 1922 թ. – Արշավիր Շիրակյանն ու Արամ Երկանյանը Բեռլինում սպանեցին Տրապիզոնի նահանգի նախկին նահանգապետ Ջեմալ Ազմիին (ով հրամայել էր Տրապիզոնում 15000 հայ երեխաներին ծովում խեղդել) և «Թեշքիլաթ-ը մահսուսե» կազմակերպության հիմնադիրներից Բեհաեդդին Շաքիրին։
• 1932 թ. – ծնվել է Կարեն Դեմիրճյանը՝ հայ քաղաքական և պետական գործիչ, 1974-1988 թթ. Հայաստանի կոմկուսի կենտկոմի առաջին քարտուղար (սպանվել է 1999 թ.)։
• 1968 թ. – ԽՍՀՄ-ում եթեր հեռարձակվեց «Կենդանիների աշխարհ» հեռուստահաղորդման առաջին թողարկումը։

Աշխարհում նշվում է Ռադիոսիրողի համաշխարհային օրը։

• 1826 թ. – Լոնդոնի «Քովենտ Գարդեն» թատրոնում տեղի ունեցավ գերմանացի երգահան Կարլ Մարիա ֆոն Վեբերի «Օբերոն» օպերայի պրեմիերան:
• 1853 թ. – շահագործման հանձնվեց Ասիայի առաջին երկաթգիծը, (Բոմբեյ-Տաննա, 36 կմ):
• 1858 թ. – ծնվել է Ալեքսանդր Շիրվանզադեն, հայ նշանավոր գրող, դրամատուրգ (մահ. 1935 թ.):
• 1877 թ. – Ռուս-թուրքական պատերազմներից վերջինի ժամանակ Ռուսական զորքերի Երևանյան խմբավորումը գեներալ Արշակ Տեր-Ղուկասովի հրամանատարությամբ ազատագրեց Բայազետը:
• 1906 թ. – Սան Ֆրանցիսկոյում տեղի ունեցավ երկրաշարժ, որը ԱՄՆ-ի պատմության ամենամեծ երկրաշարժներից էր:
• 1946 թ. – իր գործունեությունը դադարեցրեց Ազգերի լիգան, որին հաջորդեց ՄԱԿ-ը:
• 1950 թ. – մահացել է Սերգեյ Խուդյակովը (Արմենակ Խանփերյանց), Խորհրդային Միության ավիացիայի մարշալ, կարմիր բանակի ռազմաօդային ուժերի հրամանատարի տեղակալ և շտաբի պետ (ծն. 1902 թ.):
• 1955 թ. – մահացել է Ալբերտ Այնշտայնը, գերմանացի հռչակավոր ֆիզիկոս, հարաբերականության տեսության ստեղծողը (ծն. 1879 թ.):
• 1980 թ. – Մեծ Բրիտանիան ճանաչեց Զիմբաբվեի անկախությունը:

• 1824 թ. – մահացել է Ջորջ Բայրոնը, անգլիացի նշանավոր բանաստեղծ (ծն. 1788 թ.)։
• 1839 թ. – Լոնդոնում կնքված պայմանագրի համաձայն Բելգիան անկախացել է Հոլանդիայից։
• 1850 թ. – ԱՄՆ-ն և Անգլիան պայմանագիր կնքեցին Պանամայի ջրանցքի կառուցման համար, ավելի ուշ ԱՄՆ-ը սեփական միջոցներով կառուցեց այն։
• 1960 թ. – ծնվել է Արա Գևորգյանը, հայ երաժիշտ, ժողովրդական երգչուհի Վալյա Սամվելյանի որդին։
• 1915 թ. – Մեծ Եղեռնի ժամանակ սկսվեց Վանի հերոսամարտը, Վան քաղաքի և Վան նահանգի հայկական բնակչության ինքնապաշտպանական մարտերը, որոնք տևեցին մոտ 1 ամիս։
• 1992 թ. – Հայաստանի Գերագույն Խորհրդի կողմից հաստատվեց Հայաստանի զինանշանը։
• 1995 թ. – ԱՄՆ-ի Օկլահոմա նահանգի Օկլահոմա Սիթի քաղաքում տեղի ունեցավ ահաբեկչություն։ Ավտոմեքենայի մեջ տեղադրված սարքի պայթյունի հետևանքով մահացավ 168 մարդ։
• 2000 թ. – մահացել է Գրիգոր Խանջյանը, հայ ճանաչված նկարիչ (ծն. 1926 թ.)։

• 1841 թ. – ԱՄՆ-ի Ֆիլադելֆիա քաղաքի «Գրեմի լրագիր» թերթում տպագրվեց Էդգար Ալլան Պոյի «Սպանություն Մորգ փողոցում» պատվածքը, որը համարվում է առաջին դետեկտիվ ժանրի գրվածքը։
• 1884 թ. – ծնվել է Դանիել Վարուժանը, արևմտահայ նշանավոր բանաստեղծ, Մեծ Եղեռնի զոհ:
• 1889 թ. – ծնվել է Ադոլֆ Հիտլերը, Գերմանիայի պետական քաղաքական գործիչ, ֆաշիզմի հետևորդ (մահ. 1945 թ.):
• 1902 թ. – գիտնական ամուսիններ Ֆրեդերիկ Ժոլիո-Կյուրին և Իրեն Ժոլիո-Կյուրին ստացան մաքուր ռադիում:
• 1910 թ. – Հալլեի գիսաստղը ընդհուպ մոտեցավ երկրին:
• 1968 թ. – Դանիայի Տաստրուպ քաղաքում Դիփ Փարփլ խումբը տվեց իր առաջին համերգը:
• 1994 թ. – Ռուսաստանի Պետական դուման սկսեց Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման հարցի քվեարկությունը:
• 1999 թ. – ԱՄՆ-ի Կոլորադո նահանգի «Կոլումբայն» դպրոցում 2 աշակերտներ կրակ բացեցին դպրոցի աշակերտների և ուսուցիչների վրա, ինչի հետևանքով սպանվեց 12 և վիրավորվեց 23 մարդ:
• 2011 թ. – մահացել է Գեորգի Յարալյանը, հայ հայտնի ծաղրանկարիչ (ծն. 1927 թ.):

• մ. թ. ա. 753 թ. – համարվում է Հռոմի հիմնադրման օրը:
• 1526 թ. – զորավար Բաբուրը, հաղթանակ տանելով Հնդկաստանում, հիմնադրեց Մեծ Մողոլների կայսրությունը:
• 1910 թ. – մահացել է Մարկ Տվենը, ամերիկացի ճանաչված գրող, նաև ասույթների հեղինակ, «Թոմ Սոյերի արկածները», «Հեքլբերրի Ֆիննի արկածները», «Արքայազնն ու աղքատը» (ծն. 1835 թ.):
• 1913 թ. – ջուր իջեցվեց «Աքվիտանիա» շոգենավը: Այն միակ շոգենավն է, որ մասնակցել է առաջին և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմներին:
• 1915 թ. – ծնվել է Էնթոնի Քուինը, մեքսիկացի ծագումով ամերիկյան դերասան (մահ. 2001 թ.):
• 1926 թ. – ծնվել է Եղիսաբեթ II-ը՝ Մեծ Բրիտանիայի ներկայիս թագուհին:
• 1954 թ. – ԽՍՀՄ-ը սկսեց անդամակցել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ին:
• 1960 թ. – Բրազիլիայի մայրաքաղաքը պաշտոնապես Ռիո դե Ժանեյրոյից տեղափոխվեց Բրազիլիա քաղաք:
• 1965 թ. – ծնվել է Թաթուլ Կրպեյանը, ազատամարտիկ, Հայաստանի ազգային հերոս, Արցախյան ազատամարտի ժամանակ եղել է Հյուսիսային Արցախի Գետաշեն-Մարտունաշեն ենթաշրջանի ինքնապաշտպանության հրամանատարը (մահ. 1991):
• 1994 թ. – մահացել է Էդմոնդ Քեոսայանը, հայ նշանավոր կինոռեժիսոր (ծն. 1936 թ.):

• 1724 թ. – ծնվել է Իմանուիլ Կանտը, գերմանացի փիլիսոփա, գերմանական դասական փիլիսոփայության հիմնադիրը (մահ. 1804 թ.)։
• 1870 թ. – ծնվել է Վլադիմիր Լենինը, ռուս հեղափոխական գործիչ և բոլշևիկ, Հոկտեմբերյան հեղափոխության ղեկավարը, Ռուսական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության առաջին ղեկավարը և ԽՍՀՄ փաստացի ղեկավարը 1922 թ.-ից (մահ. 1924 թ.)։
• 1915 թ. – Բելգիայի Իպր քաղաքում առաջին անգամ օգտագործվեց զանգվածային թունավորման զենք։
• 1918 թ. – Անդրկովկասյան Դեմոկրատական Ֆեդերատիվ Հանրապետությունը հայտարարեց իր անկախությունը Ռուսաստանից։
• 1937 թ. – ծնվել է Ջեք Նիկոլսոնը, ամերիկացի հանրահայտ դերասան, ստացել է 3 Օսկար և 7 Ոսկե Գլոբուս, ամենաշատ Օսկարի և Ոսկե Գլոբուսի ներկայացված դերասանն է։
• 1992 թ. – Մեքսիկայի Գվադալահարա քաղաքում տեղի ունեցավ պայթյուն, որի հետևանքով մահացավ 200-ից ավելի մարդ։
• 1994 թ. – Հայաստանում սահմանվել է Հայաստանի ազգային հերոս բարձրագույն կոչումը, որին արժանացած անձինք պարգևատրվում են Հայրենիքի շքանշանով։
• 1996 թ. – Լյուքսեմբուրգում ստորագրվեց Հայաստան-Եվրոպական Միություն հարաբերություններ գործընկերության և համագործակցության համաձայնագիրը, որով կարգավորվում է Հայաստան-Եվրոպական Միություն հարաբերությունները։

Յուրաքանչյուր տարի Մեծ Եղեռնի զոհերի հիշատակի օրվա նախօրեին տասնյակ հարյուրավոր քաղաքացիներ Ազատության կամ Հանրապետության հրապարակից ջահերով շարժվում են դեպի Ծիծեռնակաբերդ՝ ոգեկոչելու Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը և պահանջելու արդարացի հատուցում Թուրքիայի կողմից իրականացված ոճրագործության համար։

• 303 թ. – Հռոմեական կայսրության կայսր Դիոկղետիանոսի հրամանով Պաղեստինում գլխատեցին քրիստոնեական ռազմիկ Սուրբ Գևորգին։
• 1564 թ. – ծնվել է և նույն օրը 1616 թվականին մահացել է Ուիլյամ Շեքսպիրը, անգլիացի մեծանուն գրող, դրամատուրգ։
• 1907 թ. – ամերիկացի գրող Ջեկ Լոնդոնը սկսեց իր շուրջերկրյա ճանապարհորդությունը։
• 1917 թ. – ծնվել է Գեորգի Վիցինը, ռուս սիրված դերասան (մահ. 2001 թ.)։
• 1956 թ. – ԱՄՆ-ի Նևադա նահանգի Լաս Վեգաս քաղաքում տեղի ունեցավ Էլվիս Փրեսլիի առաջին համերգը։
• 1967 թ. – տիեզերք բարձրացավ խորհրդային «Սոյուզ 1» տիեզերանավը։
• 1974 թ. – Ինդոնեզիայի Բալի քաղաքում Բոինգ 707 օդանավը վթարի ենթարկվեց, ինչի արդյունքում մահացավ 107 մարդ։

Մեծ Եղեռնի զոհերի հիշատակի օր, 1915 թ. այս օրը Օսմանյան Թուրքիայի իշխանությունները՝ Երիտթուրքերը, Թալեաթ փաշայի, Էնվեր փաշայի, Ջեմալ փաշայի, Բեհաեդդին Շաքիր բեյի և ուրիշների ղեկավարությամբ Կ. Պոլսում ձերբակալեցին և աքսորի անվան տակ սպանեցին հարյուրավոր հայ մտավորականների, այդ օրը հայոց պատմության մեջ մտավ Կարմիր կիրակի անունով։ Այս դեպքերը սկիզբ հանդիսացան Հայոց ցեղասպանության, որի հետևանքով տարբեր տվյալներով զոհ գնաց մոտ 1.500.000 հայ։ Հայաստանում այս օրը պաշտոնապես սկսել են նշել 1965 թվականից։ Այս օրը մարդիկ այցելում են Ծիծեռնակաբերդի հուշարձան-համալիր՝ հարգանքի տուրք մատուցելու անմեղ զոհերի հիշատակին։

• մ. թ. ա. 1184 թ. – ըստ լեգենդի այս օրը հին հույները Տրոյական ձիու միջոցով մտան Տրոյա։
• 775 թ. – Մեծ Հայքի Բագրևանդ գավառի Արձնի գյուղում, Արածանիի ափին տեղի ունեցավ Արձնիի ճակատամարտը, հայկական և արաբական զորքերի միջև։
• 1878 թ. – Ռուսաստանը Թուրքիային պատերազմ հայտատարեց։
• 1945 թ. – Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Բեռլինի ճակատամարտի ժամանակ Խորհրդային բանակը շրջափակման մեջ վերցրեց Բեռլինը։
• 1959 թ. – մահացել է Հակոբ Կոջոյանը, հայ նշանավոր նկարիչ, Սասնա ծռեր էպոսի նկարազարդող, Ալեքսանդր Թամանյանի հետ Հայաստանի Հանրապետության զինանշանի հեղինակն է (ծն. 1883 թ.)։
• 1966 թ. – հիմնադրվեց Ազգային միացյալ կուսակցությունը։
• 1980 թ. – ծնվել է Կարեն Ասրյանը, հայ շախմատիստ, միջազգային կարգի գրոսմայստեր (մահ. 2008 թ.)։
• 2003 թ. – Փարիզում տեղադրվեց Դավիթ Երևանցու պատրաստած Կոմիտասի 4 մետրանոց բրոնզե արձանը։
• 2005 թ. – Կորեացի գիտնական Հվան Ու Սոկը կլոնավորեց առաջին շունը։

• 1719 թ. – Լոնդոնում առաջին անգամ լույս տեսավ Դանիել Դեֆոյի «Ռոբինզոն Կրուզո» վեպը։
• 1792 թ. – ֆրանսիացի կոմպոզիտոր Կլոդ Ժոզեֆ Ռուժե դը Լիլը գրեց Մարսելյեզը, որը հետագայում դարձավ Ֆրանսիայի օրհներգը։
• 1888 թ. – մահացել է Րաֆֆին, հայ մեծանուն գրող, պատմավիպասան (ծն. 1835 թ.)։
• 1901 թ. – ԱՄՆ Նյու Յորք նահանգում աշխարհում առաջին անգամ սկսեցին կիրառվել ավտոմեքենաների պետհամարանիշներ։
• 1907 թ. – ծնվել է Գուսան Աշոտը, հայ նշանավոր գուսան (մահ. 1989 թ.)։
• 1918 թ. – Թուրքիան գրավեց Կարսը։
• 1926 թ. – Միլանի Լա Սկալա թատրոնում առաջին անգամ բեմադրվեց Ջակոմո Պուչինիի Տուրանդոտ օպերան։
• 1940 թ. – ծնվել է Ալ Պաչինոն, ծագումով իտալացի ամերիկյան ճանաչված դերասան։
• 1947 թ. – ծնվել է Յոհան Կրոյֆը, հոլանդացի նշանավոր ֆուտբոլիստ, բոլոր ժամանակների լավագույն ֆուտբոլիստներից մեկը (մահ. 2016 թ.)։
• 2005 թ. – Բուլղարիան և Ռումինիան ստորագրեցին Եվրոպական միությանն անդամակցելու մասին պայմանագիրը։
• 2009 թ. – Հայկական սփյուռքը մեղադրեց Բարաք Օբամային նրա նախըտրական քարոզարշավում Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու մասին դրույթը չկատարելու համար։

• մ.թ.ա. 1457 թ. – Մեգիդո քաղաքի մոտ տեղի ունեցավ ճակատամարտ, որտեղ հին եգիպտական զորքերը Թութմոս III փարավոնի հրամանատարությամբ, հաղթանակ տոնեցին Հյուսիսայի Սիրիայի, Պաղեստինի և Միտաննի երկրների միության դեմ։
• 121 թ. – ծնվել է Մարկոս Ավրելիոսը, Հին Հռոմեացի փիլիսոփա (մահ. 180 թ.)։
• 1798 թ. – ծնվել է Էժեն Դելակրուան, ֆրանսիացի նշանավոր նկարիչ, եվրոպական կերպարվեստում ռոմանտիզմի ուղղության հիմնադիրներից մեկը։
• 1755 թ. – բացվեց Մոսկվայի պետական համալսարանը։
• 1858 թ. – ծնվել է Հենրի Մորգենթաուն, 1913-16 թթ. ԱՄՆ դեսպանը Թուրքիայում, դատապարտել է Հայոց ցեղասպանությունը։
• 1903 թ. – հիմնադրվել է Ատլետիկո Մադրիդ ֆուտբոլային ակումբը։
• 1925 թ. – ծնվել է Ջերարդ Գաֆեսճյանը՝ հայ գործարար և բարեգործ, Գաֆեսճյան արվեստի կենտրոնի հիմնադիրը (մահ. սեպտեմբեր 15, 2013 թ.):
• 1964 թ. – Տանգանիկան և Զանզիբարը հայտատարեցին միասնական պետություն՝ Տանզանիա ստեղծելու մասին։
• 1966 թ. – Ուզբեկստանի մայրաքաղաք Տաշքենդում տեղի ունեցավ երկրաշարժ։
• 1986 թ. – Ուկրաինայի Չեռնոբիլի ատոմակայանում տեղի ունեցավ վթար՝ Չեռնոբիլի ատոմակայանի վթարը։

• 224 թ. – Որմզդական դաշտում տեղի ունեցած վճռական ճակատամարտում Սասանյան Պարսկաստանի արքա Արտաշիր Պապականը պարտության մատնեց պարթևական զորքին՝ կործանելով Պարթև Արշակունիների թագավորությունը:
• 1521 թ. – Ֆիլիպիններում տեղացի բնիկները սպանեցին Ֆեռնան Մագելանին (ծն. 1480 թ.)։
• 1749 թ. – մահացել է Մխիթար Սեբաստացին, հայ եկեղեցական գործիչ, հայագետ, Մխիթարյան միաբանության հիմնադիր (ծն. 1676 թ.)։
• 1791 թ. – ծնվել է Սեմյուել Մորզեն, ամերիկացի նկարիչ, հեռագրական ապարատի ստեղծողը (մահ. 1872 թ.)։
• 1908 թ. – Լոնդոնում մեկնարկեցին չորրորդ Ամառային օլիմպիական խաղերը։
• 1909 թ. – գահընկեց եղավ Աբդուլ Համիդ Բ-ն, Օսմանյան կայսրության սուլթան, ով 1894-96թթ. կազմակերպած Հայկական կոտորածների համար Արևմտյան մամուլում ստացել է «Կարմիր սուլթան» մականունը։
• 1914 թ. – ծնվել է հայ մեծանուն բանաստեղծ Հովհաննես Շիրազը (մահ. 1984 թ.)։
• 1927 թ. – մահացել է Համո Բեկնազարյանը, հայ նշանավոր կինոռեժիսոր (ծն. 1892 թ.)։
• 1960 թ. – Տոգոլենդ պետության մի մասը անկախացավ Ֆրանսիայից՝ դառնալով Տոգո։

• 1788 թ. – Մերիլենդը դարձավ ԱՄՆ-ի 7-րդ նահանգը:
• 1802 թ. – ամենայն հայոց կաթողիկոս օծվեց Դավիթ Ե Էնեգեթցին:
• 1889 թ. – ծնվել է Արուս Ոսկանյանը, հայ նշանավոր դերասանուհի (մահ. 1943 թ.):
• 1903 թ. – ծնվել է Թադևոս Սարյանը, կինոյի և թատրոնի հայ դերասան (մահ. 1974 թ.):
• 1920 թ. – Ադրբեջանում հաստատվեցին խորհրդային կարգեր:
• 1969 թ. – Շառլ դը Գոլը ինքնակամ հրաժարվեց Ֆրանսիայի նախագահի պաշտոնից:
• 1974 թ. – ծնվել է Պենելոպե Կրուսը, իսպանացի հայտնի դերասանուհի:
• 1993 թ. – ամերիկահայ երգչուհի Շերը (Շերիլին Սարգսյան) այցելեց Հայաստան՝ իր հետ բերելով 2.5 միլիոն դոլարի օգնություն:

• 1770 թ. – հայտնի ծովագնաց Ջեյմս Կուկը հասավ Ավստրալիա։
• 1882 թ. – Բեռլինում բացվեց աշխարհում առաջին տրոլեյբուսի գիծը։
• 1884 թ. – Օքսֆորդի համալսարանը թույլատրեց կանանց մասնակցելու քննություններին։
• 1897 թ. – անգլիացի գիտնական Ջոզեֆ Թոմպսոնը Լոնդոնի թագավորական հասարակությանը հայտարարեց իր կողմից էլեկտրոնի հայտնաբերման մասին։
• 1933 թ. – ֆուտբոլի Անգլիայի գավաթի եզրափակիչ Էվերթոն - Մանչեսթեր Սիթի հանդիպման ժամանակ, առաջին անգամ ֆուտբոլիստները խաղադաշտ դուրս եկան համար ունեցող մարզաշապիկներով։
• 1957 թ. – ծնվել է Դանիել Դեյ-Լուիսը, անգլիացի դերասան, Օսկարի եռակի դափնեկիր։
• 1970 թ. – ծնվել է Անդրե Աղասին, ծագումով հայ, ամերիկացի ճանաչված թենիսիստ։
• 1980 թ. – մահացել է Ալֆրեդ Հիչքոքը, անգլիացի նշանավոր ռեժիսոր (ծն. 1889)։
• 1991 թ. – Բանգլադեշում փոթորիկի հետևանքով մահացավ 138000 մարդ։
• 2011 թ. – Ուեստմինստերյան աբբայությունում տեղի ունեցավ Արքայազն Ուիլյամի և Քեյթ Միդլթոնի հարսանյաց հանդեսը։

• 1777 թ. – ծնվել է Կառլ Գաուսը, գերմանացի նշանավոր մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս և աստղագետ (մահ. 1855 թ.)։
• 1789 թ. – ԱՄՆ-ի առաջին նախագահ ընտրվեց Ջորջ Վաշինգտոնը։
• 1883 թ. – մահացել է Էդուարդ Մանեն, ֆրանսիացի նշանավոր գեղանկարիչ, իմպրեսիոնիզմի հիմնադիրներից մեկը (ծն. 1832 թ.)։
• 1956 թ. – ծնվել է Լարս ֆոն Թրիերը, դանիացի ռեժիսոր։
• 1941 թ. – մահացել է Փանոս Թերլեմեզյանը, հայ նկարիչ և հասարակական գործիչ, Վանի հերոսամարտի հրամանատարներից մեկը (ծն. 1865 թ.)։
• 1945 թ. – մահացել է Ադոլֆ Հիտլերը, գերմանացի քաղաքական գործիչ, բռնապետ, ֆաշիզմի հետևորդ (ծն. 1889 թ.)։
• 1975 թ. – նախկին Սայգոն, ներկայիս Հոշիմին քաղաքի գրավումից հետո ավարտվեց Վիետնամի պատերազմը։
• 1991 թ. – ԽՍՀՄ Զինված ուժերը և ադրբեջանական ՕՄՕՆ-ը սկսեցին Օղակ գործողությունը։
• 1993 թ. – ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհուրդը ընդունեց 822 բանաձևը, որը վերաբերվում էր Արցախյան ազատամարտին։