ბრიტანეთის ზღვისიქითა ტერიტორიები
ბრიტანეთის ზღვისიქითა ტერიტორია მოიცავს თოთხმეტ ტერიტორიას, რომლებიც არ არიან გაერთიანებული სამეფოს ტერიტორიის მთავარი ნაწილები, თუმცა მის იურისდიქციაში შედიან.[1] ეს ტერიტორიები ბრიტანეთის იმპერიის გადმონაშთია, ამ სახელმწიფოებს არა აქვთ მოპოვებული დამოუკიდებლობა.
ბრიტანეთის შემადგენლობაში არსებულ ამ მიწებს სახელი „ბრიტანეთის ზღვისიქითა ტერიტორია“ ეწოდა 2002 წელს მიღებული აქტის შემდეგ. 2002 წლამდე ამ ტერიტორიას ერქვა ბრიტანეთის დამოუკიდებელი ტერიტორია. 1981 წლამდე კი ერქვა კოლონია ან სამეფო კოლონია.
ბრიტანეთის თოთხმეტი ზღვისიქითა ტერიტორიაა: ანგილია, ბერმუდა, ბრიტანეთის ანტარქტიდული ტერიტორია, ბრიტანეთის ინდოეთის ოკეანის ტერიტორია, ბრიტანეთის ვირჯინის კუნძულები, კაიმანის კუნძულები, ფოლკლენდის კუნძულები, გიბრალტარი, მონსერატი, წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია, ტერქსისა და კაიკოსის კუნძულები, პიტკერნის კუნძულები, სამხრეთი გეორგია და სამხრეთ სენდვიჩის კუნძულები და აკროტირი და დეკელია.[2] ინგლისის პრეტენზიები და გავლენა ანტარქტიდაზე არ უღიარებია ყველა ქვეყანას.[3] ბრიტანეთის ზღვისიქითა ტერიტორიების სავარაუდო ფართობი არის 1 728 000 კმ² (667 018 კვადრატული მილი), ამ ტერიტორიებზე საერთო ჯამში ცხოვრობს დაახლოებით 260 000 ადამიანი.[4]
ტერიტორიები ჯერსი და გერნსი (ცნობილი როგორც ნორმანდიის კუნძულები) და კუნძული მენი, წარმოადგენს ბრიტანეთის გვირგვინის ქვეშ გაერთიანებულ ტერიტორიებს, თუმცა მათ განსაკუთრებული უფლებები გააჩნია.
ბრიტანეთის ზღვისიქითა ტერიტორიები
დიდი ბრიტანეთის 14 ზღვისიქითა ტერიტორიებია:
| № | დროშა | გერბი | ტერიტორია | მდებარეობა | დევიზი | ფართობი | მოსახლეობა | დედაქალაქი |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  |  | ანგილია | კარიბების და ატლანტის ოკეანის ჩრდილოეთი ნაწილი | ძალა და გამძლეობა | 146 კმ² (56,4 კვ. მი)[5] | 13 500[6] | ვალი |
| 2 |  |  | ბერმუდის კუნძულები | ჩრდილოეთ ატლანტის ოკეანე | Quo fata ferunt (ლათინური: "Whither the Fates carry [us]") | 54 კმ² (20,8 კვ. მი)[7] | 64 000 (2007 აღწერით)[8] | ჰამილტონი |
| 3 |  |  | ბრიტანეთის ანტარქტიდული ტერიტორია | ანტარქტიდა | კვლევა და აღმოჩენა | 1 709 400 კმ² (660 000 კვ. მი)[5] | 50 ზამთარში; 400 ზაფხულში[9] | როზერი (მთავარი ბაზა) |
| 4 |  |  | ბრიტანეთის ინდოეთის ოკეანის ტერიტორია | ინდოეთის ოკეანე | In tutela nostra Limuria (ლათინური: "ლემურია is in our charge") | 46 კმ² (18 კვ. მი)[10] | 3000 გ. ს და აშშ-ის სამხედრო პერსონალი.[11] | დიეგო-გარსია (ბაზა) |
| 5 |  |  | ბრიტანეთის ვირჯინის კუნძულები | კარიბების და ატლანტის ოკეანის ჩრდილოეთი ნაწილი | Vigilate (ლათინური: "Be watchful") | 153 კმ² (59 კვ. მი)[12] | 27 000 (2005 აღწერით)[13] | როუდ-ტაუნი |
| 6 |  |  | კაიმანის კუნძულები | კარიბების და ატლანტის ოკეანის ჩრდილოეთი ნაწილი | He hath founded it upon the seas | 259 კმ² (100,0 კვ. მი)[14] | 53 252 (2006 აღწერით)[15] | ჯორჯტაუნი |
| 7 |  | .svg) | ფოლკლენდის კუნძულები | ატლანტის ოკეანის სამხრეთი ნაწილი | სურვილი და უფლება | 12 173 კმ² (4700 კვ. მი)[7] | 2955 (2006 აღწერით)[16] | პორტ-სტენლი |
| 8 |  |  | გიბრალტარი | პირენეს ნახევარკუნძული | Nulli expugnabilis hosti (ლათინური: "No enemy shall expel us") | 6,5 კმ² (2,5 კვ. მი)[17] | 28 800 (2005)[18] | გიბრალტარი |
| 9 |  |  | მონსერატი | კარიბების და ატლანტის ოკეანის ჩრდილოეთი ნაწილი | Each Endeavouring, All Achieving | 101 კმ² (39 კვ. მი)[19] | 4655 (2006 აღწერით)[20] | პლიმუთი (მიტოვებულია ვულკანის ამოფრქვევის შემდეგ, დე-ფაქტო დედაქალაქი ბრეიდსი) |
| 10 |  |  | პიტკერნის კუნძულები | წყნარი ოკეანე | «Come ye Blessed» | 45 კმ² (17 კვ. მი)[21] | 51 (2008)[22] | ადამსტაუნი |
| 11 |  |  | წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია; | ატლანტის ოკეანის სამხრეთი ნაწილი | ერთგული და ურყევი (წმ. ელენე) Our faith is our strength (ტრისტანი-და-კუნია) | 122 კმ² (47 კვ. მი)[23] | 4000 (2007)[24] | ჯეიმსტაუნი |
| 12 |  |  | სამხრეთი გეორგია და სამხრეთ სენდვიჩის კუნძულები | ატლანტის ოკეანის სამხრეთი ნაწილი | Leo terram propriam protegat (ლათინური: "Let the lion protect his own land") | 4066 კმ² (1570 კვ. მი)[25] | 99[26] | კინგ ედუარდ პონტი/გრიუტვიკენი |
| 13 | .svg){kind=small} | .svg){kind=small} | აკროტირი და დეკელია | ხმელთაშუა ზღვა (კვიპროსი) | Dieu et mon droit (ფრანგული: "God and my right") | 255 კმ² (98 კვ. მი)[27] | 14 000 (დაახლოებით ნახევარი — ბრიტანელი სამხედრო პერსონალი); | ეპისკოპი |
| 14 |  |  | ტერქსისა და კაიკოსის კუნძულები | კარიბების და ატლანტის ოკეანის ჩრდილოეთი ნაწილი | «Beautiful By Nature, Clean By Choice» | 430 კმ² (166 კვ. მი)[28] | 32 000 (2006 აღწერით)[29] | კოკბერნ-ტაუნი |