ซุคฮอย ซู-27

เบื้องหลัง

ในปีพ.ศ. 2512 สหภาพโซเวียตได้รับข่าวเกี่ยวกับการออกแบบครื่องบินแบบใหม่โดยแมคดอนเนลล์ ดักลาสในโครงการคัดเลือกเครื่องบินขับไล่แบบใหม่ของกองทัพอากาศสหรัฐ (ซึ่งก่อให้เกิดเอฟ-15 อีเกิล) เพื่อที่ตอบโต้ภัยคุกคามใหม่ทางโซเวียตจึงเริ่มโครงการพีเอฟไอ (ย่อมาจาก perspektivnyi frontovoy istrebitel หรือเครื่องบินขับไล่แนวหน้าชั้นนำ) สำหรับเครื่องบินที่สามารถเทียบชั้นกับของอเมริกาได้

เมื่อข้อกำหนดถูกมองว่าท้าทายและแพงเกินไปสำหรับเครื่องบินขับไล่ลำเดียว ข้อระบุของพีเอฟไอจึงถูกแบ่งออกเป็นสอง คือ แอลพีเอฟไอ (ย่อมาจาก Lyogkyi PFI หรือเครื่องบินขับไล่แนวหน้าชั้นนำขนาดเบา) และทีพีเอฟไอ (ย่อมาจาก Tyazholyi PFI หรือเครื่องบินขับไล่แนวหน้าชั้นนำขนาดเบา) โครงการแรกทำให้เกิดมิก-29 ซึ่งเป็นเครื่องบินขับไล่ทางยุทธวิธีพิสัยใกล้ ในขณะที่โครงการที่สองถูกมอบหมายให้กับบริษัทซุคฮอย ซึ่งได้สร้างซู-27 และแบบต่างๆ ออกมา โครงการทีพีเอฟไอนั้นคล้ายคลึงกับโครงการเอฟ-เอกซ์ ซึ่งทำให้เกิดเอฟ-15 อีเกิล ในขณะที่โครงการแอลพีเอฟไอคล้ายกับโครงการเครื่องบินขบไล่ขนาดเบาที่สร้างเอฟ-16 ไฟท์ติ้งฟอลคอนและนอร์ธทรอป วายเอฟ-17ที่กลายมาเป็นเอฟ/เอ-18 ฮอร์เน็ท

การออกแบบของซู-27 มีพื้นฐานอากาศพลศาสตร์ที่คล้ายคลึงกับมิก-29 เพียงแต่มีขนาดใหญ่กว่า มันเป็นอากาศยานที่มีขนาดใหญ่มากและเพื่อลดน้ำหนักโครงสร้างของมันจึงต้องใช้ไทเทเนียมในสัดส่วนที่สูง (ประมาณ 30% ซึ่งมากกว่าเครื่องบินลำใดๆ ในสมัยเดียวกัน) และมันไม่ใช้วัสดุผสม มีปีกลู่กลมกลืนเข้ากับลำตัวที่โคนปีกและเป็นแบบปีกสามเหลี่ยม แม้ว่าที่ปลายปีกถูกตัดให้สั้นเพื่อติดตั้งขีปนาวุธหรือกระเปาะตอบโต้อิเลคทรอนิก ซู-27 นั้นไม่ใช่เครื่องบินปีกสามเหลี่ยมอย่างแท้จริง อย่างไรก็ตามเพราะว่ามันมีส่วนหางคู่ที่ตั้งอยู่นอกเครื่องยนต์

เครื่องยนต์เทอร์โบแฟนไลยูก้า เอแอล-31เอฟของซู-27 มีพื้นที่หน้าตัดมากนั่นก็เพื่อทั้งความปลอดภัยและเพื่อป้องกันไม่ให้มีการขัดขวางอากาศที่ไหลผ่านเข้าช่องรับลม พื้นที่ระหว่างเครื่องยนต์ยังเพิ่มแรงยกและลดน้ำหนักที่ปีกต้องรับ กังหันที่เคลื่อนที่ได้ในช่องรับลมทำให้มันทำความเร็วได้ถึง 2 มัคและช่วยการไหลเวียนของอากาศในเครื่องยนต์ในมุมปะทะระดับสูง ตะแกรงเหรือช่องรับลมมีเพื่อป้องกันไม่ให้มีเศษวัสดุถูกดูดเข้าเครื่องยนต์ขณะบินขึ้น

ซู-27 เป็นการใช้ระบบฟลาย-บาย-ไวร์ครั้งแรกของสหภาพโซเวียต มันพัฒนามาจากโครงการเครื่องบินทิ้งระเบิดซุคฮอย ที-4 ของซุคฮอย ด้วยการผสมกับน้ำหนักบนปีกที่น้อยและการควบคุมที่ทรงพลัง มันทำให้เครื่องบินมีความว่องไวและควบคุมได้ในความเร็วต่ำและมุมปะทะระดับสูง ในงานแสดงทางอากาศมันได้แสดงให้เห็นถึงความคล่องแคล่วโดยทำมุมปะทะ 120° แรงขับของมันทำให้เครื่องบินเลี้ยวได้แคบจนแทบไม่มีรัศมี

สำหรับรุ่นกองทัพเรือ ซู-27เค (หรือซู-33) มีการติดตั้งปีกเสริมเพื่อเพิ่มแรงยกและลดระยะที่ใช้บินขึ้น ปีกเสริมเหล่านี้ยังมีในซู-30 ซู-35 และซู-37 บางรุ่น

นอกจากความคล่องแคล่วของมันแล้วซู-27 ยังใช้พื้นที่ของมันเพิ่มความได้เปรียบในการบรรจุเชื้อเพลิงภายใน เพื่อเพิ่มพิสัยให้ได้มากที่สุดมันสามารถจุเชื้อเพลิง 9,400 กิโลกรัมไว้ภายในได้ แม้ว่าจะเป็นข้อจำกัดในความคล่องตัวของมัน และมักจุ 5,270 กิโลกรัมโดยปกติ

ซู-27 มีอาวุธเป็นปืนใหญ่อากาศเกรยาเซฟ-ชิปูนอฟ จีเอสเอช-30-1 หนึ่งกระบอกที่โคนปีก และมีจุดติดตั้งอาวุธ 10 จุดสำหรับขีปนาวุธและอาวุธอื่นๆ ขีปนาวุธอากาศสู่อากาศที่มักใช้คือวิมเปล อาร์-73 วิมเปล อาร์-27 ในรุ่นที่ก้าวหน้ากว่าอย่างซู-30 -35 -37 ยังสามารถใช้วิมเปล อาร์-77 ได้อีกด้วย

ซู-27 มีจอฮัดและหมวกติดกล้อง ซึ่งจะคู่กับอาร์-77 และความว่องไวของเครื่องบินทำให้มันเป็นหนึ่งในเครื่องบินที่ทำการรบในระยะแบบด๊อกไฟท์ได้ดีที่สุดในโลก

ซู-27 ได้รับการติดตั้งระบบเรดาร์ของฟาโซตรอนรุ่น N001ซุค ซึ่งเป็นเฟสดอปเลอร์เรดาร์ที่ก้าวหน้ามาก สามารถตรวจจับวัตถุขนาด 3 ตารางเมตรได้ในระยะกว่า 100 กิโลเมตรในแนวรัศมีครึ่งวงกลมด้านหน้าและ 40 กิโลเมตรในแนวรัศมีครึ่งวงกลมทางด้านหลัง เรดาร์นี้มีความสามารถในการตรวจจับเป้าหมายได้ถึง 10 เป้าหมายและโจมตี 2 - 4 เป้าหมายนั้นได้ในเวลาเดียวกัน และสามารถประเมินระดับของภัยคุกคามได้โดยอัตโนมัติ

ในรุ่นหลังๆของซู-27 ได้มีการติดตั้งเรดาร์และระบบเตือนภัยแบบเอสพีโอ-15 (แอล-006) เบอร์โยซา เอาไว้ที่หางทางด้านหลัง พร้อมด้วยแฟลร์ลวงขีปนาวุธ 32 ชุด นอกจากนี้ยั้งมีการติดตั้งระบบลวงพรางทางสงครามอิเลคโทรนิคส์เอาไว้อีกด้วย

ซู-27 มีระบบติดตามและตรวจหาแบบอินฟราเรดหรือไออาร์เอสที (infrared search and track, IRST) ที่ติดตั้งอยู่บนส่วนจมูกเครื่องบินด้านหน้าห้องนักบิน ซึ่งทำงานร่วมกับตัวหาระยะแบบเลเซอร์ ระบบนี้สามารถเชื่อมต่อกับเรดาร์, หมวกติดกล้อง หรือใช้แบบแยกต่างหากสำหรับการโจมตีแบบ"ล่องหน"โดยใช้ขีปนาวุธอินฟราเรด มันยังทำหน้าที่ควบคุมปืนเพื่อเพิ่มความแม่นยำ

ในขณะที่ซู-27 และแบบต่อจากมัน (ซู-35 และ ซู-37) มีความคล่องตัวและการทำงานที่ยอดเยี่ยม แต่ขนาดที่ใหญ่โตของมันก็ทำให้อาจถูกตรวจจับโดยเรดาร์ได้ค่อนข้างง่ายเช่นเดียวกันกับ เอฟ-15

ในปีพศ. 2545 วารสาร Journal of Electronic Defense รายงานว่า ทางรัสเซียประสบผลสำเร็จในการพัฒนาระบบล่องหนพลาสมา (plasma-cloud-generation technology for stealth applications) และได้ทำการทดสอบกับซู-27ไอบี และสามารถลดขนาดที่สามารถถูกตรวจจับโดยเรดาร์ลงได้ถึงร้อยเท่า ^[2] ปัจจุบัน จำนวนเครื่องซู-27 ที่ได้รับการติดตั้งระบบนี้ยังเป็นความลับอยู่

การใช้ระบบล่องหนพลาสมา จะทำให้สามารถล่องหนจากเรดาร์ไปพร้อมกับรักษาความคล่องตัวในการบินเอาไว้ได้ในขณะเดียวกัน ทำให้เหนือกว่าเครื่องบินที่ต้องพึ่งพาวัสดุพรางเรดาร์ ซึ่งมักจะมีความแข็งแรงต่ำ ทำให้ความคล่องตัวต่ำลงอีกด้วย

ซู-27 ทำหน้าที่น้อยมากตั้งแต่ที่มันเข้าประจำการ แต่ก็ยังคงเป็นหนึ่งในเครื่องบินขับไล่ที่น่าเกรงขามที่สุดในโลก

ซู-27 ของเอธิโอเปียได้รายงานว่ายิงมิก-29 ห้าลำของเอริเทียตก^[3] ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542 และอีกครั้งในวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2543 ^[4][5] ซู-27 ยังถูกใช้ในภารกิจการบินรบรักษาเขต การกดดันการป้องกันทางอากาศ และคุ้มกันภารกิจทิ้งระเบิดหรือสอดแนม^[6] ในสงครามโซมาเลียกองทัพอากาศเอริเทียใช้ซู-27 ได้อย่างร้ายกาจด้วยการทิ้งระเบิดใส่กองประจำการของอิสลามและบินลาดตระเวนซู-27 เข้าประจำการในแอนโกลันเมื่อปีพ.ศ. 2543 มีการรายงานว่าซู-27 ลำหนึ่งถูกลอบยิงโดยขีปนาวุธประทับบ่าเอสเอ-14 ขณะทำการลงจอด โดยฝ่ายยูนิต้าในวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2543^[3][7]

ในปีพศ. 2547 กองทัพอากาศสหรัฐได้ส่ง เอฟ-15ซี/ดี เข้าร่วมซ้อมรบกับกองทัพอากาศอินเดีย ในปฏิบัติการ Cope-India 04 ซึ่งทางอินเดียได้ใช้ Sukhoi Su-30MKI เป็นเครื่องครองอากาศ ผลปรากฏว่าชัยชนะเป็นของฝ่ายอินเดียในการประลอง ^[8]

ล่าสุดในสงครามออสเซเทียใต้ รัสเซียได้ใช้ซู-27 เพื่อครองอากาศเหนือทซฮินวาลีเมืองหลวงของออสเซเทียใต้^[9][10]

ในช่วงแรกๆ ซู-27 เคยมีปัญหาใหญ่กับการพัฒนาระบบเรดาร์ ซึ่งเดิมนั้น โซเวียตต้องการให้มันดีมาก ปะทะได้หลายเป้าหมายพร้อมกัน และมีพิสัย 200 กิโลเมตรต่อเครื่องบินทิ้งระเบิด มันเป็นอะไรที่เหนือกว่าเรดาร์เอพีจี-63 ของเอฟ-15 อย่างมาก

เพื่อทำให้มันเป็นไปได้โดยที่ต้องไม่มีน้ำหนักมากเกินไป ทีมออกแบบจึงสร้างเรดาร์ที่ใช้การตรวจจับแบบอิเลคทรอนิกและแบบกลไกขึ้นมา โชคร้ายที่มันเป็นสิ่งที่ยากเกินไปที่อุตสาหกรรมอิเลคทรอนิกของโซเวียตในทศวรรษที่ 1970 จะทำได้ และเมื่อถึงปีพ.ศ. 2525 โครงการมีสค์เดิมก็ถูกละทิ้งและเรดาร์ที่ด้อยกว่าก็ถูกเลือกใช้แทน เพื่อทดแทนเวลาที่เสียไปเทคโนโลยีมากมายจากเรดาร์เอ็น 019 โทปาซจึงถูกนำมาใช้ รวมทั้งเสาสัญญาณที่ใช้กับมิก-29 ซึ่งถูกทำใหญ่ขึ้น และผลที่ได้คือเรดาร์เอ็น 001 ที่ใช้ตัวประมวลสัญาณทีเอส 100 ที่ใช้กับเรดาร์เอ็น 019 โทปาซ ในขณะที่เรดาร์เอ็น 001 วีใช้ตัวประมวลสัญญาฯทีเอส 101 เอ็ม ในเวลานั้นเรดาร์มีพิสัยตรวจจับประมาณ 140 กิโลเมตรเมื่อเจอกับตู-16 และสามารถปะทะได้ทีละเป้าหมายเท่านั้น ในตอนแรกเรดาร์มีปัญหาที่ยังต้องแก้ไขอีกหลายอย่าง และทำให้เอ็น 001 ถูกเลือกใช้ประจำการในปี พ.ศ. 2534 ห้าปีหลังจากที่ซู-27 เข้าประจำการครั้งแรกในปีพ.ศ. 2529

เรดาร์ตระกูลเอ็น 001 แบบแรกเป็นเรดาร์คลื่นพัลส์ที่มีความสามารถในการติดตามพร้อมตรวจจับ แต่ตัวประมวลผลของมันนั้นเป็นแบบดั้งเดิม ทำให้มันเกิดความผิดพลาดได้เป็นบางครั้ง เช่นเดียวกับความยากในการใช้งาน แต่ในเวลาเพียงไม่กี่ปีเรดาร์เอ็น 001 ก็ได้รับการพัฒนามากมายจนทำให้เกิดเอ็น 001 วี เอ็น 001 วีอี เอ็น 001 วีอีพี ซึ่งทั้งหมดถูกนำเข้าประจำการ รวมทั้งซู-27 ที่ส่งออกด้วย หัวหน้าผู้ออกแบบซัลซัน เอส-800 ให้กับมิก-31 และผู้เชี่ยวชาญได้เสริมการออกแบบเพื่อแทนที่เรดาร์ตระกูลเอ็น 001

ปัจจุบัน ดูเหมือนว่าการพัฒนาเรดาร์ตระกูลเอ็น 001 นั้นไปถึงขีดจำกัดแล้ว ทำให้เครื่องบินรุ่นใหม่ขึ้น เช่นซู-30 และซู-35/37 ใช้เรดาร์ทิโคมิรอฟ เอ็น 011 เอ็มพร้อมกับพีอีเอสเอ พิสัยที่มากขึ้น ความสามารถในการจัดการได้หลายเป้าหมาย และการตอบสนองไว เรดาร์ดังกล่าวถูกกำหนดให้ถูกแทนที่โดยเรดาร์ไอร์บริส-อีในอนาคต คู่แข่งของทิโคมิรอฟ ฟาโซตรอน ยังได้เสนอเรดาร์ที่คล้ายคลึงกับพีอีเอสเอ

ในยุคโซเวียต

• ที10 ("แฟลงเกอร์-เอ") : เป็นต้นแบบแรก
• ที10เอส: เป็นต้นแบบที่ได้รับการพัฒนา คล้ายกับแบบที่ผลิต
• พี-42: เป็นรุ่นพิเศษที่สร้างเพื่อทำลายสถิติการไต่ระดับ มันถูกนำเอาอาวุธทั้งหมด เรดาร์ และสีออกเพื่อลดน้ำหนักจนเหลือ 14,100 กิโลกรัม มันมีเครื่องยนต์พิเศษที่พัฒนาเพิ่ม
• ซู-27: เป็นซีรีส์สที่สร้างออกมาก่อนการผลิตในจำนวนน้อยพร้อมกับเครื่องยนต์เอแอล-31
• ซู-27เอส (ซู-27 / "แฟลงเกอร์-บี") : เป็นแบบหนึ่งที่นั่งในการผลิตแรกๆ พร้อมกับเครื่องยนต์เอแอล-31เอฟ
• ซู-27ยูบี ("แฟลงเกอร์-ซี") : เป็นแบบสองที่นั่งในการผลิตแรกๆ โดยสร้างมาเพื่อใช้ในการฝึก
• ซู-27เอสเค: เป็นรุ่นหนึ่งที่นั่งเพื่อการส่งออก
• ซู-27ยูบีเค: เป็นรุ่นสองที่นั่งเพื่อการส่งออก
• ซู-27เค (ซู-33 / "แฟลงเกอร์-ดี") : เป็นรุ่นทีหนึ่งที่นั่งที่ใช้บนเรือบรรทุกเครื่องบิน มีจำนวนน้อย พวกมันคล้ายกับต้นแบบ"ที10เอ"

หลังยุคโซเวียต

• ซู-27พีดี: เป็นแบบที่นั่งเดียวพร้อมกับการพัฒนาอย่างระบบเติมเชื้อเพลิงทางอากาศ
• ซู-27พียู (ซู-30) : เป็นรุ่นสองที่นั่งที่ผลิตออกมาอย่างจำกัด มันมีระบบเติมเชื้อเพลิงทางอากาศ ระบบอิเลคทรอนิกอากาศพิเศษ ระบบควบคุมการบินแบบใหม่
• ซู-30เอ็ม / ซู-30เอ็มเค: เป็นรุ่นสองที่นั่งหลากบทบาท ซู-30เอ็มถูกสร้างออกมาน้อยมากในปีพ.ศ. 2534 รุ่นส่งออกของซู-30เอ็มเคจะมีความสามารถที่แตกต่างออกไป
• ซู-30เอ็มเคเอ: เป็รรุ่นสองออกสำหรับแอลจีเรีย
• ซู-30เอ็มเคไอ (แฟลงเกอร์-เอช): ซู-30เอ็มเคที่ได้รับการพัฒนาให้กับกองทัพอากาศอินเดีย มันมีปีกปลอม เครื่องยนต์แรงขับสูง ระบบอิเลคทรอนิกอากาศแบบใหม่ และหลากบทบาท
• ซู-30เอ็มเคเค (แฟลงเกอร์-จี): เป็นซู-30เอ็มเคสำหรับกองทัพอากาศจีน พร้อมกับความสามารถในหลากบทบาทและระบบอิเลคทรอนิกอากาศแบบใหม่ แต่ไม่มีเครื่องยนต์ใหม่หรือปีกปลอม กองทัพเรือจีนยังได้ซื้อ"ซู-30เอ็มเค2" อีกด้วย
• ซู-30เอ็มเคเอ็ม: เป็นแบบลอกมาจากซู-30เอ็มเคไอพร้อมกับข้อแตกต่างอีกเล็กน้อย มันสร้างมาให้กับกับมาเลเซีย
• ซู-30เคเอ็น (แฟลงเกอร์-บี ม็อด. 2) : เป็นแบบที่นั่งเดียวที่มีระบบอิเลคทรอกนิกอากาศแบบใหม่ที่ทำให้ซู-30เคเอ็นทำงานได้ดียิ่งขึ้น
• ซู-30เคไอ (แฟลงเกอร์-บี ม็อด. 2) : เป็นแบบที่นั่งเดียวที่มีจุดเด่นของซู-30เอ็มเคโดยสร้างให้กับอินโดนีเซีย
• ซู-27เอ็ม (ซู-35 / -37, แฟลงเกอร์-อี/เอฟ) : เป็นการพัฒนาสู่การเป็นเครื่องบินซู-27 แบบหลากบทบาทที่มีหนึ่งที่นั่ง มันยังรวมทั้ง"ซู-35ยูบี"แบบสองที่นั่งอีกด้วย
• ซู-27เอมเอ็ม (แฟลงเกอร์-บี ม็อด. 1) : เป็นซู-27เอสที่พัฒนาแล้วของรัสเซีย โดยมีจุดเด่นของซู-27เอ็ม
• ซู-27เอสเคเอ็ม: เป็นเครื่องบินขับไล่หนึ่งที่นั่งหลากบทบาทสำหรับการส่งออก มันดัดแปลงมาจากซู-27เอสเคแต่รวมทั้งการพัฒนาของห้องนักบิน ระบบป้องกันอิเลคทรอนิก และระบบเติมเชื้อเพลิงทางอากาศ^[11]
• ซู-27ยูบีเอ็ม: เป็นซู-27ยูบีสองที่นั่งที่ได้รับการพัฒนา
• ซู-32 (ซู-27ไอบี) : เป็นแบบโจมตีสองที่นั่งพิสัยไกล โดยเป็นที่นั่งคู่ มันเป็นต้นแบบของซู-32เอฟเอ็นและซู-34 ฟุลแบ็ค
• ซู-27เคยูบี: เป็นซู-27เคหนึ่งที่นั่งที่ใช้บนเรือบรรทุกเครื่องบินพร้อมกับที่นั่งคู่สำหรับฝึก
• ซู-27บีเอ็ม (ซู-35): มันถูกขนานนามว่า"แฟลงเกอร์รุ่นสุดท้าย" มันเป็นการพัฒนาล่าสุดจากตระกูลแฟลงเกอร์ของซุคฮอย มันมีทั้งเรดาร์และระบบอิเลคทรอนิกใหม่

มีซู-27 ประมาณ 680 ลำที่ผลิตออกมาโดยสหภาพโซเวียตและรัสเซีย ในจำนวนนี้รวมซู-27 เท่านั้นและไม่ได้รวมรุ่นที่ดัดแปลงในเวลาต่อๆ มา

 แองโกลา

กองกำลังป้องกันทางอากาศแอนโกลามีซู-27 และซู-27ยูบีทั้งหมด 8 ลำ^[12]

 เบลารุส

กองทัพอากาศเบลารุสได้รับซู-27 23 ลำจากสหภาพโซเวียต^[12] ในปีพ.ศ. 2551 เบลารุสมีในประจำการอยู่ 23 ลำ^[12]

 สาธารณรัฐประชาชนจีน

กองทัพอากาศจีนมีซู-27 76 ลำที่รัสเซียให้ก่อนทำสัญญาในปีพ.ศ. 2541 เพื่อออกแบบใหม่ให้กับจีนโดยเฉพาะอย่างเช็งยาง เจ-11 (สร้างออกมาประมาณ 100 ลำในปีพ.ศ. 2547)

 เอริเทรีย

กองทัพอากาศเอริเทียมีซู-27เอสเค/-27ยูบี 8 ลำในปีพ.ศ. 2546^[12]

 เอธิโอเปีย

กองทัพอากาศเอธิโปเปียมีซู-27เอสเค 11 ลำ ซู-27พี 3 ลำ และซู-27ยูบี 4 ลำ^[12]

 อินโดนีเซีย

กองทัพอากาศอินโดนีเซียมีซู-27เอสเค 2 ลำเมื่อต้นปีพ.ศ. 2552 ในปีพ.ศ. 2553 จะได้รับซู-27เอสเคเอ็มอีก 3 ลำ^[12]

 คาซัคสถาน

มีประมาณ 30 ลำและจะมีมาเพิ่มอีก 12 ลำตามข้อตกลง^[12]

 รัสเซีย

กองทัพอากาศรัสเซียมี 449 ลำในประจำการ^[13] ปัจจุบันรัสเซียวางแผนที่จะพัฒนาให้เป็นซู-27เอสเอ็ม ซึ่งจะรวมทั้งการเปลี่ยนกระจกห้องนักบินและเปลี่ยนเป็นระบบฟลาย-บาย-ไวร์ เรดาร์ก็ได้รับการพัฒนาเช่นกัน ระบบป้องกันตัวและการนำร่องของมันจะได้รับการพัฒนาเช่นกัน พวกเขาหวังว่าการพัฒนาเหล่านี้จะเสร็จสิ้นในปีพ.ศ. 2552

 ยูเครน

กองทัพอากาศยูเครนมี 74 ลำในประจำการเมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2551^[14]

 อุซเบกิสถาน

มี 25 ลำในประจำการ^[12]

 เวียดนาม

กองทัพอากาศเวียดนามมีซู-27เอสเค 36 ลำ^[15]

 สหรัฐ

สหรัฐอเมริกาได้รับซู-27 สองลำในปีพ.ศ. 2538 อาจใช้ในการผึกรบ^[12][16] อีกสองลำถูกซื้อมาจากยูเครนในปีพ.ศ. 2552^[17]

อดีตผู้ใช้งาน

 สหภาพโซเวียต

กองทัพอากาศโซเวียตและกองป้องกันทางอากาศของโซเวียต

• ลูกเรือ 1 หรือ 2 นาย
• ความยาว 21.9 เมตร
• ระยะระหว่างปลายปีทั้งสอง 14.7 เมตร
• ความสูง 5.92 เมตร
• พื้นที่ปีก 62 ตารางเมตร
• น้ำหนักเปล่า 16,380 กิโลกรัม
• น้ำหนักพร้อมอาวุธ 23,430 กิโลเมตร
• น้ำหนักสิ่งขึ้นสูงสุด 30,450 กิโลกรัม
• ขุมกำลัง เครื่องยนต์เทอร์โบแฟนแซทเทิร์น/ไลยูก้า เอแอล-31เอฟสองเครื่องยนต์
  • กำลังสูงสุดเครื่องละ 16,910 ปอนด์
  • เมื่อใช้สันดาปท้ายให้กำลังเครื่องละ 27,560 ปอนด์
• ความเร็วสูงสุด 2.35 มัค (2,500 กิโลเมตรต่อชั่วโมง) บนระดับสูง
• พิสัย 3,530 กิโมตรบนระดับสูง (1,340 กิโลเมตรในระดับทะเล)
• เพดานบินทำการ 62,523 ฟุต
• อัตราการไต่ระดับ 64,000 ฟุตต่อนาที
• น้ำหนักที่ปีกรับได้ 371 กิโลกรัมต่อตารางเมตร
• อัตราแรงจับต่อน้ำหนัก 1.09
• อาวุธ
  • ปืนใหญ่อากาศจีเอสเอช-30-1 ขนาด 30 ม.ม. หนึ่งกระบอก พร้อมกระะสุน 275 นัด
  • ติดตั้งอาวุธได้ 10 ตำแหน่ง (8,000 กิโลกรัม)
  • ขีปนาวุธอากาศสู่อากาศพิสัยกลางอาร์-27 6 ลูก ขีปนาวุธอากาศสู่อากาสติดตามความร้อนพิสัยใกล้อาร์-73 2 ลูก
    • ซู-27เอสเอ็มสามารถใช้อาร์-77 แทนอาร์-27 ได้

^[18][19][20]

• ในวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2534 ในงานแสดงทางอากาศที่อิตาลี มีผู้เสียชีวิตสองคนคือนักบินและผู้ชม
• เมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2545 ในอุบัติเหตุที่ยูเครนมีผู้ชมถูกสังหาร 85 คน^[21](Video เก็บถาวร 2008-12-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน)
• เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 เครื่องบินเกิดตกขณะทำการฝึกในรัสเซีย นักบินเสียชีวิตหนึ่งนาย^[22]

การพัฒนาที่เกี่ยวข้อง

• ซุคฮอย ซู-30
• ซุคฮอย ซู-33
• ซุคฮอย ซู-34
• ซุคฮอย ซู-35
• ซุคฮอย ซู-37
• ซุคฮอย ซู-47
• เช็งยาง เจ-11

อากาศยานที่เทียบเท่า

• เฉิงตู เจ-10
• ยูโรไฟต์เตอร์ ไทฟูน
• เอฟ/เอ-18อี/เอฟ ซูเปอร์ฮอร์เน็ท
• เอฟ-15 อีเกิล
• เอฟ-14 ทอมแคท

• ซู-27เอสเคในเว็บไซต์ของซุคฮอย เก็บถาวร 2008-10-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ซู-27 ใน knaapo.ru เก็บถาวร 2007-01-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Russkiye Vityazi (ทีมบินผาดโผนของรัสเซีย) เก็บถาวร 2010-02-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ซู-27เอสเคในการประเมินผลของกองทัพรัสเซีย
• ซู-27 ใน GlobalSecurity.org
• การเปลี่ยนแปลงอำนาจทางอากาศจากซู-27 แฟลงเกอร์
• แฟลงเกอร์ที่ได้รับการพัฒนาในเอเชีย เก็บถาวร 2006-01-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ซู-27เอสเคเอ็ม
• [1]