อาหรับราตรี

อาหรับราตรี หรือพันหนึ่งราตรี (อาหรับ: كِتَاب أَلْف لَيْلَة وَلَيْلَة, อังกฤษ: One Thousand and One Nights หรือ Arabian Nights) เป็นงานรวบรวมนิยายและนิทานพื้นบ้านตะวันออกกลางและเอเชียใต้ซึ่งรวบรวมไว้เป็นภาษาอังกฤษระหว่างยุคทองของอิสลาม ซึ่งฉบับภาษาอังกฤษฉบับแรก (ค.ศ. 1706) ใช้ชื่อเรื่องว่า ความบันเทิงอาหรับราตรี (The Arabian Nights' Entertainment)^[1]

อาหรับราตรี
อาหรับราตรี ฉบับภาษาไทย ปกแข็ง
ผู้ประพันธ์	ไม่ทราบแน่ชัด, คาดว่าเป็นชาวเปอร์เซียเป็นผู้แต่ง
ชื่อเรื่องต้นฉบับ	พันหนึ่งราตรี พันหนึ่งทิวา
ผู้แปล	เสฐียรโกเศศ - นาคะประทีป
ประเทศ	ประเทศไทย
ภาษา	ภาษาไทย
ชุด	นวนิยายฉบับรวมเล่ม (เดิม 16 เล่มจบ)
ประเภท	เทพนิยาย, รวมเรื่องสั้น
สำนักพิมพ์	สำนักพิมพ์สถาพรบุ๊คส์
วันที่พิมพ์	สิงหาคม พ.ศ. 2550
หน้า	594 หน้า
ISBN	978-974-8232-44-7

งานดังกล่าวมีการรวบรวมเป็นเวลาหลายศตวรรษโดยมีผู้ประพันธ์ ผู้แปลและนักวิชาการต่าง ๆ ทั่วเอเชียตะวันตก เอเชียกลางและเอเชียใต้และแอฟริกาเหนือ ตัวนิทานเองสืบย้อนไปถึงตำนานพื้นบ้านวรรณกรรมอาหรับ เปอร์เซีย เมโสโปเตเมีย อินเดียและอียิปต์โบราณและสมัยกลาง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง นิทานหลายเรื่องเดิมเป็นนิยายพื้นบ้านจากสมัยรัฐเคาะลีฟะฮ์ ส่วนเรื่องอื่น ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรอบเรื่อง เป็นไปได้ว่าถูกดึงมาจากงานภาษาเปอร์เซียปาห์ลาวี Hazār Afsā (เปอร์เซีย: هزار افسان, ท. พันนิยาย) ซึ่งอิงส่วนของอินเดียบางส่วน^[2]

บางเรื่องสัมพันธ์อย่างกว้างขวางมากกับอาหรับราตรี โดยเฉพาะ "ตะเกียงวิเศษของอะลาดิน" "อาลีบาบากับโจรสี่สิบคน" และ "การเดินทางเจ็ดเที่ยวของกะลาสีซินแบด" แม้ว่าแทบเป็นนิทานพื้นบ้านตะวันออกกลางของแท้ค่อนข้างแน่นอน แต่มิใช่ส่วนหนึ่งของอาหรับราตรีในฉบับภาษาอาหรับดั้งเดิม แต่ถูกอ็องตวน ก็อลล็องและผู้แปลยุโรปคนอื่นเพิ่มเข้างาน^[3]