26 март

Халыкара

Милли

• Бангладеш – Бәйсезлек көне (бенг. বাংলাদেশের স্বাধীনতা দিবস).
• Вьетнам – Яшьләр көне.
• Мали – Демократия көне, яки Һәлак төшкәннәрен искә алу көне(ингл. Martyr’s Day).^[1]

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Көньяк Америка илләренең MERCOSUR икътисади берлеге (es) көне, 1991.
• АКШ / Гавайлар – Яшь патша Кухио көне (ингл. Prince Kūhiō Day).
• Бразилия:
  • Какао көне (порт. Dia do Cacau).^[2][3]
  • Баия (штат) –Итабераба шәһәренең азат ителү көне^[2].
  • Сан-Паулу (штат):
    • Штатның математика көне, 2011 елның 12 апрель көнендә кабул ителгән 14.401 номерлы кануны белән билгеләнгән^[2].
    • Баруэри шәһәренең азат ителү көне^[2].
• Канада – Җепкен көне (ингл. Purple Day), эпилепсия белән яшәүче кешеләргә багышланган.
• Португалия – Португал телле китабы көне (порт. Dia do Livro Português).^[2][4]
• Украина – Эчке гаскәрләре көне (укр. День внутрішніх військ Міністерства внутрішніх справ України).

Киң вакытлы халыкара чаралар

• 21-27 март Расачылыкка һәм расачыл дискриминациясенә каршы көрәшүчеләргә теләктәшлек атналыгы (БМОның A/RES/34/24 резолюциясе нигезендә).

• 1811 — Венесуэлада булган җир тетрәү нәтиҗәсендә Каракас һәм башка шәһәрләр җимерелде.
• 1826 – Франц Шуберт үзенең бердәнбер публик концертын бирде.
• 1947 – СССРда үлем җазасын тыйган карар чыкты.
• 1989 — ССРБда беренче альтернатив халык депутатларын сайлаулар.

Шулай ук карагыз: Төркем:26 март көнне туганнар

• 1848 — Константин Андреев,
• 1877 — Надежда Сапожникова,
• 1888 — Мәсәлим Вәлиев,
• 1891 — Алексей Кузьмин,
• 1896 — Роман Бучацкий,
• 1901 — Хәйретдин Мөҗәй, шагыйрь, прозаик.
• 1908 — Василий Архипов,
• 1914 — Сөләйман Еникиев, физиолог, авыл хуҗалыгы фәннәре докторы.
• 1916 — Кристиан Анфинсен,
• 1920 — Василий Архипов,
• 1922 — Сайра Вельшакова, җырчы, мөгаллим.
• 1923 — Борис Фузеев,
• 1929 — Сергей Баранов,
• 1932 — Ирек Мөхсинев,
• 1935 — Махмуд Аббас, фәлестыйн сәясәтчесе.
• 1937 — Виталий Ивашкевич,
• 1938 — Әнтони Җеймс Леггетт,
• 1938 — Рабит Батулла, татар язучысы, драматург.
• 1939 — Марсель Әхмәтҗанов, археограф-текстолог.
• 1941 — Абдулла Дубин, Казан телевидениесе дикторы, филокартист.
• 1943 — Виктор Бондаренко,
• 1948 — Александр Мищенко,
• 1951 — Инсур Яһүдин,
• 1951 — Карл Виман,
• 1951 — Мөхәммәт Галләмов,
• 1953 — Вадим Лигай,
• 1955 — Символ Гайнетдинов,
• 1956 — Рамил Тураев, табиб.
• 1958 — Алар Карис,
• 1962 — Марат Шәрипов,
• 1962 — Мәгафүр Усманов,
• 1972 — Александра Пивец,
• 1974 — Айнур Тимерханов,
• 1979 — Никлас Перссон,
• 1981 — Данис Зарипов, хоккейчы, "Металлург" хоккей клубы уенчысы.
• 1984 — Алексей Яхин,
• 1989 — Максим Майоров,
• 1991 — Андрей Сергеев,
• 1998 — Георгий Махатадзе,

Шулай ук карагыз: Төркем:26 март көнне вафатлар

• 922 — Мансур Хәлляҗ, суфи юлбашчы, җәзалап үтерелә.
• 1797 — Джеймс Геттон,
• 1827 — Людвиг ван Бетховен (Ludwig van Beethoven), алман композиторы.
• 1839 — Юрий Венелин,
• 1854 — Эмилия Һаммаршельд,
• 1915 — Константин Иванов, чуаш мәгърифәтчесе, шагыйрь.
• 1944 — Әкрәм Хәйретдинов,
• 1945 — Борис Шапошников, советлар хәрби һәм дәүләт эшлеклесе, хәрби теоретик.
• 1975 — Васся Анисси,
• 1983 — Габдрахман Минский, язучы.
• 1984 — Галимә Ибраһимова актриса, ТАССРның халык артисты (1957), РСФСРның атказанган артисты (1971).
• 1984 — Маргарита Асланова,
• 1985 — Александр Панков,
• 1988 — Сергей Дёгтев,
• 1995 — Евгений Аксёнов,
• 1996 — Эдмунд Маски,
• 1997 — Петр Кирпичников, КХТИ ректоры.
• 2000 — Гурген Саакян,
• 2002 — Марсель Сәлимҗанов, Камал театрының баш режиссеры.
• 2002 — Петр Бетев,
• 2003 — Һава Бикмөхәммәтева,
• 2004 — Раиса Бутенко,
• 2005 — Джеймс Каллаган, Бөекбритания премьер-министры.
• 2005 — Клара Лучко, ССРБ халык артисты.
• 2007 — Михаил Колесников,
• 2008 — Ләбиб Мөгътәбәрев,
• 2010 — Бенедикт Балавадзе,
• 2012 — Алексей Платонов,
• 2014 — Александр Маненков,
• 2015 — Томас Транстремер,
• 2016 — Эрнст Улумбәков,
• 2020 — Сөендек Сәетов,
• 2021 — Нәкыя Cәфәрова,

Исем бәйрәмнәре