6 гыйнвар

Халыкара

Милли

• Әрмәнстан – Раштуа.^[1][2][3][4]
• Гыйрак – Хәрби көчләр бәйрәме.^[1][5][6]
• Ирландия тәкъвимендә – Көче Раштуа.^[1][2][5][7]
• Испания - Хикмәт ияләре (маг) патшалар көне.^[2][8][9]
• Италия – Бефана көне.^{[1][2][8][10][11]}
• Лаос – Патет Лао көне.^[1][5][12]
• Уругвай - Патшалар, яки Балалар көне.^[8][13]
• Франция – Гаилә бәйрәме (яисә Балаларны яклау көне)^[5]
• Чехия - Масопуст (Май чабу) бәйрәмен башлануы.
• Ямайка – маруннар көне.^[3]
• Рәсми ял көне: Финляндия, Италия, Пуэрто Рико, Греция, Испания һәм Швецияда – Гайсәнең Яһуди булмаган дөньяга пәйда булуы (Көнбатыш Христианлык), Словакияда – шулай ук Көнчыгыш Христианлыкның Раштуа алды көнен бәйрәм итәләр.

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Сугыш ятимнәре истәлегенә багышланган халыкара көне.^[2][14][15]
• Болгария – Болгар хәрбиләре байракларын су белән яктырту көне
• Бразилия:^[16]
  • Гоиас штатының Итапуранга муниципалитеты (1953 ел), Рио дэ Жанейро штатыныңАнгра дос Реис муниципалитеты (1502 ел) һәм Санта Катарина штатының Крициума муниципалитеты (1880 ел) шәһәр көннәре.
• Исландия – Йоль бәйрәме бетә.^[3][17]
• Колумбия – Нариньо департаментына кергән Пасто шәһәрендә кара һәм ак тәнлеләр карнавалы дәвам итә: кара тәнлеләр көне.^[8][18]
• Мексика:^[8]
  • Изге хикмәт ияләре (маг) патшалар көне.^[19][20]
  • шәфкать туташлары көне^[2][21]
• Польша – Филателист көне, 1893.^[5][22]
• Чехия - Өч хикмәт иясе (патша) көне ил буе фәкыйрләр хакына хәйрия һәм әйберләр җыю чаралары (2001 елдан бирле).
• Япония – Токио шәһәренең янгын сүндерүчеләренең парады.^[16][23]
• φ – "Фи" саны (алтын кисем) көне
• Борынгы кельт халыкларда – Өчтән бер ана көне (борынгы мифологиясендә язмыш илаһы)^[7]
• Борынгы Латвия – Зваигнес көне.^[2]
• Борынгы славян халыкларда Турицы – мәҗүси бәйрәм

• 1848 — испаннар французлардан берничә сәгатькә алдан Чафаринас утрауларына керәләр.
• 1871 — Казанда Каюм Насыйри календареның иң беренче чыгарылышы дөнья күрә.
• 1937 — ССРБның икенче Бөтенсоюз җанисәбе уза.
• 1992 — Таулы Карабах Республикасы бәйсезлеген игълан итә.

Шулай ук карагыз: Төркем:6 гыйнвар көнне туганнар

• 1412 — Жанна д'Арк, Франциянең милли каһарманы.
• 1780 — Василий Висковатов,
• 1824 — Кирилл,
• 1865 — Николай Марр, тел белгече, тарихчы, этнолог һәм археолог.
• 1879 — Галиәсгар Камал, татар әдәбияты классигы, мәшһүр драматург, публицист һәм җәмәгать эшлеклесе.
• 1883 — Җөбран Хәлил Җөбран, лөбнанлы, соңрак американ фәлсәфәче, рәссам, шагыйрь һәм язучы.
• 1884 — Фатыйх Мөхәммәдьяров,
• 1890 — Сөләйман Морзабулатов,
• 1893 — Васся Анисси,
• 1893 — Иван Егиазаров,
• 1894 — Филипп Мазилин,
• 1898 — Владимир Сосюра,
• 1904 — Али Карнай, язучы.
• 1907 — Мирсәй Әмир, татар язучысы, драматург, публицист һәм җәмәгать эшлеклесе.
• 1908 — Юрий Сунгуров,
• 1914 — Хөсәен Әхмәтов, башкорт композиторы.
• 1915 — Нина Анисифорова,
• 1920 — Эсфирь Медникова,
• 1923 — Үзбәк Байчура,
• 1924 — Александра Николаева,
• 1930 — Диләрә Зөбәерова, язучы, журналист.
• 1932 — Ирек Баһманов, Татарстанның халык артисты, Г.Тукай исемендәге дәүләт бүләге лауреаты.
• 1937 — Василий Роббек,
• 1938 — Владимир Отеллин,
• 1938 — Лидия Ганцева,
• 1939 — Валерий Лобановский, ССРБ футболчысы, Динамо Киев футбол такымы остазы.
• 1939 — Юрий Медведев,
• 1940 — Айрат Мәмлиев,
• 1945 — Юрий Иванов,
• 1946 — Рәшит Мостафин, баянчы, дирижер.
• 1948 — Анатолий Кривов,
• 1949 — Рафаэль Фәттахов,
• 1951 — Габделфәрт Шәрәфиев, Татар академия театры артисты.
• 1952 — Александр Ивченко,
• 1953 — Валерий Платонов,
• 1954 — Ралиф Сафин, бизнесмен, җырчы Алсуның әтисе.
• 1954 — Сергей Зозулин,
• 1956 — Җантүрә Сатыбалдиев,
• 1956 — Рәис Гаетов,
• 1972 — Булат Гильванов, рәссам.
• 1973 — Илфат Камалиев,
• 1973 — Павел Зубов,
• 1974 — Александр Моор,
• 1974 — Эдгарс Бурлаковс,
• 1975 — Иво Йосипович,
• 1978 — Оксана Лынив,
• 1978 — Седрик Руссел,
• 1984 — Денис Гроть,
• 1985 — Артем Тимофеев,
• 1986 — Ирина Шәйхелисламова, «фотомодель».
• 1993 — Иван Демаков,
• 1996 — Алия Карачурина, эстрада җырчысы, "Татар моңы" һәм Рәшит Ваһапов исемендәге яшь башкаручылар конкурсы лауреаты.
• 1998 — Анастасия Стальная,
• 1999 — Даяна Юшкова,

Шулай ук карагыз: Төркем:6 гыйнвар көнне вафатлар

• 1478 — Озын Хәсән,
• 1481 — Әхмәт хан,
• 1693 — IV Мәхмәт,
• 1829 — Йосеф Добровский,
• 1884 — Яков Борзенков,
• 1887 — Лев Сутковский,
• 1919 — Теодор Рузвельт, АКШ президенты.
• 1921 — Лев Карпов, инкыйлабчы, Бондюг химия заводы директоры (1915-1918 елларда).
• 1938 — Рафаил,
• 1953 — Арий Пазовский,
• 1959 — Сергей Львов,
• 1962 — Мәрзия Давытова, совет актрисасы, ССРБның халык артисты.
• 1967 — Вадим Бик,
• 1968 — Фатыйма Габитова, мөгаллимә, шагыйрә.
• 1973 — Миңнегол Биголов,
• 1975 — Александр Дымшиц,
• 1975 — Захар Могилевчик,
• 1976 — Әфрасияб Бәдәлбәйли,
• 1987 — Василий Нагибин,
• 1990 — Павел Черенков,
• 1993 — Рудольф Нуриев, татар балетмейстеры, балет артисты.
• 1994 — Людмила Атанова,
• 1995 — Әүвәл Сунарчин,
• 2009 — Булат Галиев,
• 2017 — Марсель Зарипов, язучы, журналист, Тукай бүләге иясе (1987).
• 2017 — Эдуард Вәлишин,
• 2019 — Анатолий Буганов,
• 2019 — Рәшит Мөхәмәтҗәнов,
• 2022 — Алмас Шәйхулов,

Ислам

Христианлык

Көнбатыш Христианларда:

• Бала Гайсәнең бөтен дөньяга пәйда булу көне (сөннәттән һәм 3 хикмәт иясенең зиярәтеннән соң)
• Көнбатыш Христианлыкта (һәм Болгарияда) – Гайсәнең Иордан елгасында чукыну йоласын үткәндә өчтән бер булган илаһи көчләрнең беренче күренеше
• Көн изгеләре:
  • Макра, († 287 ел) Реймс ягыннан
  • Викунд, (†~807 ел) Саксония патшасы
  • Уильфрида, († ~986 ел) Берген ягыннан
  • Эрминолд († 1121 ел), башта Рейн елгасы буендагы Лорш бенедиктин монастыре аббаты, соңрак Регенсбургка якын булган Бруфлингда
  • Гертруда, († 1358 ел), шатлыклы, крестьян нәселеннән, хатын кыз руханиләр җәмгыятенә керә, Голландияның Дэльфт шәһәре тирәсендәге Оостен урыныннан.
  • Андрэ Корсини, († 1373 ел), Флоренцияда рухани, соңыннан Тосканияның Фиесоле шәһәрендә епископ
  • Хуан дэ Рибера († 1611 ел), шатлыклы, Испанияның Валенсия провинциясендә архиепископ, маврларга каршы көрәшүче.
  • Карл, Сецце шәһәреннән (°1613 ел – †1670 ел), Charles de Sezze Macchione, францискан монах
  • Мария Репетто, († 1890 ел)
  • Рита Амада дэ Езус, († 1913 ел)
  • Рафаэла Мария Поррас, (°1850 ел – †1925 ел), шатлыклы, Кордоба тирәсендә туган, изге Йөрәк хезмәтчеләре җәмгыятенең оештыручысы.
  • Андре Альфред Бессетте, (†1937 ел), монах, Канада
  • Юлиан, Базилиса һәм дуслары, Антиохияда җәфа чигүчеләре
  • Пэдро Томас
  • Гий, Огсэр шәһәреннән, епископ
  • Абесса, Триполи

Көнчыгыш христианларда:

• Раштуа алды кич
• Көн хәтерәләре:
  • Роман, җәфа чигүче, Оттоман төрекләр ягыннан (1695 ел)
  • Феофан суфый, (1894 ел)
  • Русиядагы яңа җәфа чигүчеләре – Андрей, рухани, һәм аның белән Лидия, Домница, һәм Мария (1919 ел)
  • Николай, Валаам монастыренда монах, (1824 ел)
  • Сергий Яновский, Аляскадагы «изге» Герман шәкерте, (1876 ел)
  • Лаврентий, Чернигов монастыреның аксакалы (1950 ел)

Бердәм Католик һәм Православ изгеләре:

• • Мелания, († 535 ел), Реннес шәһәре епископы
  • Або, Тифлистан Гөрҗистан, († 786 ел)
  • Гваринус, († 1150 ел), Сиондан, епископ

Исем бәйрәмнәре

Агафья Андрей АнтиохАртемАфродисийАхмедБальтазар БолемирВильтруд ВитимионГаспар һәм ясалмалары: Гаспарда, Гаспардина, Яспер, һ.б.ЕвгенияЕвсузийИакинф һәм Акинф, Акинфий, Акинтий, Гиакинт, Гиацинт, ИакинтИннокентий Йедрзей Йордан һәм кыз хатын исеме: ЙорданаКарол Кацпер Клавдия КюбраМаномир Меланиуш МельхиорМелэн МиловитНиколай һәм Миколай, Микола НорманПиаПротРафаэллаСергейТеофанийТифен һәм ясалмалары: Тиффани (инглизчә), Феофания (грекча), һ.б.Филипп Фотын ФотынаЭпифания

Башка диннәр/ышанулар

• Растафари хәрәкате – Хайли Селассиның тууын бәйрәм итү

• Алтынчы гыйнварда салкын булса, урак вакытында бик эссе булыр. Әгәр җылы булып, кар яуса, һәр ашлык уңар. Әгәр ябалак кар яуса, борчак белән чикләвек уңар.

• Календарь событий Calend.ru
• Православ исемнәре һәм көн бәйрәмнәре
• Portal Sao Francisco (Бразилия)
• Бөтендөнья Католикларның очрашу порталы, испан телендәге көн изгеләре бүлеге
• Франсыз телле дөнья көннәре порталы