دیپرئسیو بوزوکلوگو
ماژور دیپرئس (MDD) ، ساده جه دپراسیون دا تانینیر. چوخ واخت اؤز- اؤزونه گۆونسیزلیک ، عادي اولاراق خوشلانان فعاليتلره علاقه ائتمه، انرژی آزالما و آجيليقلارلا يانير. بعضاً، بو اثرلره دوشنلر ده يالانچي عقیده لر و يا اؤزگه لر گؤرموش و اشیتمه میش شيلرله مشغول اولارلار. بعضي آداملاردا نئچه ايلدن سورا دئمپريسييا دوروملاري وار، بعضي لرده ده هر زامان علامتلر وار. بؤیوک افسرده لیک ناغیل، شخصین شخصی یاشامی، ایش یا تحصیلاتینا، یوخو، یئمک عادتی و عمومی ساغلیغینا دا منفی ائتکیلئیر. بؤیوک دیپرئس ایله دوچار اولان بؤیوکلرین ۲-۸%-ی اؤز-اؤزونه اؤلومه چاتیب و اؤز-اؤزونو اؤلدورنلرین ۵۰%-ی ده دیپرئسلیک و یا باشقا بیر خلق آلیشماسینا چاتیب.[۱][۱][۱][۳]
| Major depressive disorder | |
|---|---|
| آیری دیللر | Clinical depression, major depression, unipolar depression, unipolar disorder, recurrent depression |
 | |
| Sorrowing Old Man ('At Eternity's Gate') by Vincent van Gogh (1890) | |
| ایختیصاص | Psychiatry |
| علامتلر | Low mood, low self-esteem, loss of interest in normally enjoyable activities, low energy, pain without a clear cause[۱] |
| عاریضه‌لر | Self-harm, suicide[۲] |
| عادی باشلانغیج | 20s–30s[۳][۴] |
| مودّت | > 2 weeks[۱] |
| سببلری | Genetic, environmental, and psychological factors[۱] |
| ریسک فاکتورلاری | Family history, major life changes, certain medications, chronic health problems, substance abuse[۱][۳] |
| اوخشار شرطلر | Bipolar disorder, ADHD, sadness[۳] |
| موعالیجه | Counseling, antidepressant medication, electroconvulsive therapy, exercise[۵][۱] |
| سیخیلیق | 163 million (2017)[۶] |
بونا گؤره، ژئنتیک، محیط و سایکولوژیک فاکتورلارین بیرلیکده ندن اولدوغو دوشونولور. خطر فاکتورلاریندا، عائله نین بو دورومون تاریخچی سی، یاشامیندا بؤیوک دئیشیک لر، بعضی داوا لار، سوزونج ساغلیق سورون لاری و موادو اسارتلری واردیر. خطرین ۴۰% -ی ژنئتیکله باغلی گؤرونور. بؤیوک افسرده لی بیر ایختلالین یوخسا بوزوکلوگون تشخیصی شخصین خبر وئریلن تجروبه لرینه و ذهنی وضعیت معاینه سیینه اساسلانیر.[۱][۳] بو بوزوکلوگ اوچون لابرواتورلوغو test یوخدور. آمما، اوشبو کیمی علامتلرین ندن اولا بیله جک بدنی شرایطین ایسه ایشلنمه سی اوچون تستلر کئچیریلیر. بؤیوک دیپرئسلیک داها آغیر و غمدن داها اوزون دوام ائدیر، بو دا عادي بیر حیصه دیر. ۲۰۱۶-جی ایلدن بري، آمریکا پروبئنتيک خدماتي تشکيلات قوّتي (USPSTF) ۱۲-دن آرتيق اولانلار آراسيندا دئپروسييا اوچون غرباليق ائدمک توصیه ائتدي. ۲۰۰۵-جی ایلده Cochrane آراشديرماسینده گؤروندو کي، غرباليق سوآئلري نين روتئنيک استفاده سي غرباليق و يا درمانا آز اثر گؤسترمکده دير.[۳][۷][۳]
آغیر دیپرئسلی شخصلر معمولاً مشورت و antidepressant دارولارلا درمان اولونورلار. دارالاشما مؤثره گؤرونور، آمّا اثر آنجاق چوخ آغیر دیپرئس اولانلاردا ائتکیلی اولا بیلر. دارالاشما لارین اؤزکولرلیک خطرینه تأثیر گؤستریرلرگیسی معلوم دئییل. استفاده اولونان مشورت نوعلارینده علمی داورانیش درمانی (CBT) و شخصلر آراسی درمانلار واردیر. اگر باشقا تدبیرلر مؤثره لی اولمسا، الکتروکونولسیو (ECT) درمانی نظرده توتولمالی دیر. اؤزونزه ضرر رسک اولان حاللاردا، خسته خانايا گئتمک لازیم اولا بیلر و گاه دا شخصین ایستکینه قارشی باش وئرر.[۱][۱]
بؤیوک دیپرئسیو بوزوکلوگو ۲۰۱۷-جی ایلده ۱۶۳ میلیون نفر (دونیا جمعیتینین ۲%) ایله ایلگیلمیشدی. عؤمورلرین بیر مرحله سینده بو مرضین باش وئرن شخصلرین فیصدی ژاپون دا ۷-دن فرانسه ده ۲۱-ه قدر فرقلی دیر. دؤورون اوزونلوغو گلیشدیگی دؤورده، گلیشمیش اؤلکه لرده (۱۵٪) ، گلیشده اولان اؤلکه لرده (1۱٪) داها چوخدور. بو بوزوکلوگ، آلتیندا درددن سورا، معلوللوقلا ياشاماق اوچون ان چوخ ایللرین سونوغونو یاراتير.[۴] ان چوخ باشلانان واخت، 20 و 30 ياشلاريندادير. قادینلار اَرککلرین دن یئتیشده ایکی قات چوخ بو اثردن دوچار اولورلار. آمریکانین سایکولوژیک موعاینه سی ۱۹۸۰-جی ایلده دئکستاتیک و ایستاتئستیک دیال (DSM-III) دا "بؤیوک دیپرئسیو لی بوزوکلوگ" یئنی دن یازیب.[۴][۳][۴] ایلک دئسما-۲-ده اولان دئپروسیو نوروزیسین بؤلوشو ایدی، و بو دا بو گون دیستیمیا و دئپروس مزاجی ایله برابرلشمه بوزوکلوگی ده شامیل ائدیردی. حالدا یا دا اؤنجه بو دورومدا اولانلار ائتکیلنمه یه باشلاییرلار.[۸]