24 сентябрь

Халыҡ-ара

• Ер: Ҡарауансы көнө.

Рәсми булмаған

• Ер: Уйланмаған дыуамаллыҡ көнө.
  • Һөйөү яҙмалары көнө.
  • Эштәрҙе төгәлләү байрамы.

Милли

• Гвинея-Бисау: Дәүләт теле көнө.
•  Индонезия: Ауыл хужалығы көнө.
• Камбоджа: Конституция көнө.
• Көньяҡ Корея: Уңыш көнө.
•  Ҡырғыҙстан: Ғаилә, татыулыҡ һәм килешеү көнө.

Төбәк байрамдары

•  Ҡырым Республикаһы: Дәүләт флагы һәм Дәүләт гербы көнө.

Һөнәри

• Ер: Система аналитигы көнө.

• 1852: Француз Анри Жиффар пар двигателле дирижаблдә беренсе осош яһай.
• 1893: Петербургта Рәсәй империяһында тәүге тапҡыр футбол уйыны үткәрелә.
• 1948: «Хонда Мотор» компанияһы эш башлай.
• 1960: АҠШ-тың беренсе атом авианосецы «Энтерпрайз» һыуға төшөрөлә.

Башҡортостан менән бәйле шәхестәр

0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

• Фәрхшатов Марс Нурулла улы (1955), инженер-механик-ғалим, комсомол органдары хеҙмәткәре. 1981 йылдан Башҡортостан ауыл хужалығы институты һәм Башҡорт дәүләт аграр университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1982—1986 йылдарҙа вуздың ВЛКСМ комитеты секретары, 1997 йылдан тәрбиә эше һәм социаль-көнкүреш мәсьәләләре, 2008 йылдан — уҡыу-уҡытыу эштәре буйынса проректор, бер үк ваҡытта 1999—2005 йылдарҙа металдар технологияһы һәм машиналар ремонтлау кафедраһы мөдире. Техник фәндәр докторы (2007), профессор (2009). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре (2005). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Стәрлебаш районы Ҡарағош ауылынан.

1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

• Мөфлиханов Аҡшур Суфуат улы (1931—23.08.2016), агроном. 1961 йылдан Салауат районының XXI партсъезд исемендәге колхоз рәйесе, 1979—1982 йылдарҙа район ауыл хужалығы идаралығы агрономы. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ һәм «Почёт Билдәһе» ордендары кавалеры.
• Савинов Борис Александрович (1936), инженер-технолог. 1965—1999 йылдарҙа «Салауатбыяла» берекмәһенең яуаплы хеҙмәткәре, шул иҫәптән 1979—1983 йылдарҙа — генераль директоры. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған иҡтисадсыһы (1996), Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалервы (1977). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Ғафури районы Красноусол ауылынан.

2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

• Дәүләтшин Ғәббәс Йәғәфәр улы (1892—7.12.1937), ғалим-тел белгесе, педагог. Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. 1931—1937 йылдарҙа К. А. Тимирязев исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия институтының башҡорт теле кафедраһы мөдире. Хәҙерге башҡорт тел ғилеменә нигеҙ һалыусыларҙың береһе. 1929—1937 йылдарҙа Башҡортостан Үҙәк Башҡарма Комитеты ағзаһы. Сәйәси золом ҡорбаны.
• Никоноров Геннадий Васильевич (1947), педагог, йәмәғәтсе. 1968 йылдан Баҡалы районы Яңы Маты ауыл Советы башҡарма комитеты рәйесе, «Совет» колхозы рәйесе урынбаҫары, «Ҡыҙыл Йондоҙ» колхозының партком секретары, Баҡалы ауылы 2-се урта мәктәбенең математика уҡытыусыһы, 1991—2001 йылдарҙа — мәктәп директоры; 2001—2005 йылдарҙа район хакимиәтенең мәҙәниәт бүлеге начальнигы. 20 йыл дауамында йәмәғәт башланғысында территориаль һайлау комиссияһы рәйесе. Рәсәйҙең халыҡ мәғарифы отличнигы. Сығышы менән ошо райондың Петровка ауылынан.

3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

• Варфоломеев Дмитрий Фёдорович, (1918—7.05.1992), химик-технолог-ғалим. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1966 йылдан КПСС‑тың 22‑се съезы исемендәге Өфө нефть эшкәртеү заводы, 1977—1988 йылдарҙа Башҡортостан нефть эшкәртеү ғилми-тикшеренеү институты директоры, бер үк ваҡытта 1972 йылдан Өфө нефть институты уҡытыусыһы. Башҡорт АССР-ының 9-сы саҡырылыш Юғары Советы депутаты. Техник фәндәр докторы (1975), профессор (1981). РСФСР‑ҙың (1981) һәм БАССР‑ҙың (1967) атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре, СССР‑ҙың нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте отличнигы (1967) һәм почётлы нефтехимигы (1978). Ленин (1971), Октябрь Революцияһы (1975), Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1959) һәм «Почёт Билдәһе» (1966) ордендары кавалеры.
• Дуйловский Виктор Степанович (1938), фельдшер-акушер. 1963 йылдан Салауат санитар-эпидемиология станцияһының бүлек мөдире, 1965—1981 йылдарҙа — санитар табиптың сәнәғәт санитарияһы буйынса ярҙамсыһы; 1986 йылдан «Салауатнефтеоргсинтез» берекмәһенең 20-се медсанчасының фельдшер-наркологы, 1998—2001 йылдарҙа — граждандар оборонаһы штабы начальнигы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған һаулыҡ һаҡлау хеҙмәткәре (1996), Башҡорт АССР-ының һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1971). Сығышы менән хәҙерге Украинаның Ботьево ауылынан.

4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар

• Хәсәнов Шамил Камил улы (1919—14.04.1981), уҡытыусы, Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәктәп уҡытыусыһы (1957), РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1965). 1937—1981 йылдарҙа Мәсетле районы мәктәптәрендә эшләй. 1938—1940 йылдарҙа Ҡорғат ете йыллыҡ, 1954—1968 йылдарҙа Оло Аҡа урта мәктәптәре директоры. Сығышы менән Оло Аҡа ауылынан.
• Смирнов Владимир Вячеславович (1949), спортсы, тренер. Өфө ҡалаһындағы «Динамо» физкультура-спорт йәмғиәте тәрбиәләнеүсеһе. 1984—1987 йылдарҙа Башҡорт АССР-ының йыйылма командаһы тренеры. Ғәмәли янғын спорты буйынса СССР‑ҙың спорт мастеры (1972). СССР (1975—1978) һәм РСФСР (1976) чемпионы. Сығышы менән хәҙерге Магадан өлкәһенең Нексекан ҡасабаһынан.

Дөйөм исемлек

• 1896: Скотт Фицджеральд, АҠШ яҙыусыһы.
• 1902: Хөмәйни Рухаллаһ Мусауи, Ирандың 1979—1989 йылдарҙағы етәксеһе.

• 1812: Пётр Багратион, Рәсәй империяһының хәрби начальнигы.