24 września

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   622 – Mahomet opuścił Mekkę i udał się do Jatribu (późniejszej Medyny). Zakończyła się hidżra.
•   787 – Rozpoczął się sobór nicejski II.
• 1180 – Aleksy II Komnen został cesarzem bizantyńskim.
• 1526 – Założono miasto Banjarmasin na Borneo.
• 1531 – Król Szwecji Gustaw I Waza ożenił się z księżniczką saską Katarzyną.
• 1645 – Angielska wojna domowa: zwycięstwo wojsk Parlamentu w bitwie pod Rowton Heath.
• 1664 – Holendrzy przekazali Anglikom Nowy Amsterdam (późniejszy Nowy Jork).
• 1706 – III wojna północna: zawarto pokój w Altranstädt na mocy którego August II Mocny zrzekł się polskiej korony na rzecz Stanisława Leszczyńskiego.
• 1789 – Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił Ustawę Sądowniczą.
• 1794 – Pierwsi rosyjscy prawosławni misjonarze przybyli na wyspę Kodiak u wybrzeży Alaski.
• 1795 – I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriackich nad francuskimi w bitwie pod Handschuhsheim.
• 1801 – Gruzja została przyłączona do Rosji.
• 1825 – Wojna o niepodległość Urugwaju: zwycięstwo powstańców nad wojskami brazylijskimi w bitwie pod Rincón.
• 1841 – Sułtan Brunei odstąpił Wielkiej Brytanii obszar Sarawak.
• 1848 – Został poświęcony ewangelicki kościół Pokoju w Poczdamie.
• 1852 – W Paryżu Henri Jules Giffard wzniósł się na wysokość 1800 m i pokonał 27-kilometrową trasę na pierwowzorze sterowca własnej konstrukcji o napędzie parowym.
• 1853 – Nowa Kaledonia została kolonią francuską.
• 1868 – Edward von Taaffe został premierem Austrii.
• 1869 – W USA nastąpił krach na rynku złota (tzw. „czarny piątek”).
• 1877 – Japońskie wojska cesarskie stłumiły bunt byłych samurajów w prowincji Satsuma.
• 1879:
  • Paul von Hindenburg ożenił się z Wilhelminą von Sperling.
  • Uruchomiono komunikację tramwajową w Göteborgu.
• 1888 – Zwodowano francuski okręt podwodny o napędzie elektrycznym „Gymnôte”.
• 1889 – Biskupi kościołów starokatolickich podpisali tzw. Deklarację utrechcką.
• 1898 – Uruchomiono komunikację tramwajową w Sewastopolu na Krymie.
• 1903:
  • Alfred Deakin został premierem Australii.
  • Zwodowano brytyjski krążownik pancerny HMS „Hampshire”.
• 1904 – José Pardo został prezydentem Peru.
• 1906 – Prezydent USA Theodore Roosevelt ustanowił pierwszy narodowy pomnik USA – Devils Tower w stanie Wyoming.
• 1908 – Augusto B. Leguía został prezydentem Peru.
• 1912 – Guillermo Billinghurst został prezydentem Peru.
• 1917 – 10 nowozelandzkich żołnierzy zginęło, a 2 zostało rannych w wyniku potrącenia przez pociąg na stacji Bere Ferrers w angielskim hrabstwie Devon.
• 1919 – Gen. Jin Yunpeng został premierem Republiki Chińskiej.
• 1920:
  • Georges Leygues został premierem Francji.
  • Wybuchła wojna armeńsko-turecka.
• 1921:
  • Otwarto Memorial Stadium w angielskim Bristolu.
  • Otwarto Neyland Stadium w Knoxville w amerykańskim stanie Tennessee.
  • W Berlinie oddano do użytku pierwszy europejski odcinek autostrady AVUS.
• 1923 – W Berlinie po raz pierwszy wyświetlono film dźwiękowy.
• 1924 – Premiera francuskiego krótkometrażowego filmu eksperymentalnego Balet mechaniczny w reżyserii Fernanda Légera i Dudleya Murphy’ego.
• 1931 – Podpisano pierwszą międzynarodową konwencję ograniczającą połowy wielorybów.
• 1932 – Per Albin Hansson został premierem Szwecji.
• 1938 – Hiszpańska wojna domowa: rząd Republiki Hiszpańskiej pod naciskiem Ligi Narodów wycofał jednostki międzynarodowe z linii frontu.
• 1940:
  • Na ekrany niemieckich kin wszedł antysemicki film propagandowy Żyd Süss w reżyserii Veita Harlana.
  • Ustanowiono brytyjskie odznaczenia cywilne: Krzyż Jerzego i Medal Jerzego.
• 1941:
  • Początek „piekielnej jesieni” lub „burzy ogniowej” – specjalnej operacji NKWD mającej na celu zniszczenie centrum Kijowa, okupowanego przez Niemców. Mieszkania i ważna infrastruktura miasta zostały przez sowieckich dywersantów zaminowane. Wybuchy w centrum miasta trwały pięć dni, od 24 do 28 września, niektóre budynki, takie jak Katedra Wniebowzięcia NMP zostały wysadzone w październiku i listopadzie, łącznie zniszczono 940 budynków.
  • Reinhard Heydrich został mianowany przez Adolfa Hitlera protektorem Czech i Moraw.
  • W Londynie członkowie koalicji antyhitlerowskiej podpisali Kartę Atlantycką.
  • W Londynie utworzono francuski rząd emigracyjny (początkowo pod nazwą Francuski Komitet Narodowy) na czele z gen. Charles’em de Gaulle’em.
• 1942:
  • Na Morzu Arktycznym podczas holowania zatonął wraz z 77 członkami załogi brytyjski niszczyciel HMS „Somali”, uszkodzony 4 dni wcześniej przez niemieckiego U-Boota.
  • W Ugandzie spadł meteoryt Maziba.
• 1943 – Powstała kolaboracyjna Słoweńska Domobrana.
• 1945 – W Topolczanach na Słowacji zostało pobitych 47 Żydów (w tym 15 ciężko) przez tłum wzburzony doniesieniami o rzekomo trujących szczepionkach aplikowanych dzieciom przez żydowskiego lekarza.
• 1948 – Założono japoński koncern motoryzacyjny Honda.
• 1950:
  • Amerykański dziennikarz Edward Hunter w artykule opublikowanym w „Miami News” użył po raz pierwszy terminu „pranie mózgu”.
  • Zakończyła się ewakuacja 49 tys. Żydów z Jemenu do Izraela w ramach operacji „Magic Carpet”.
• 1951 – Premiera amerykańskiego filmu muzycznego Statek komediantów w reżyserii George’a Sidneya.
• 1952 – Na Pacyfiku w czasie badania erupcji podmorskiego wulkanu został wciągnięty pod powierzchnię japoński statek badawczy „Kaiyo Maru 5” wraz z 31 członkami załogi.
• 1955 – Przyjęto hymn Białoruskiej SRR.
• 1957:
  • Do Little Rock w amerykańskim stanie Arkansas przybyły oddziały armii amerykańskiej w celu zapewnienia wykonania w miejscowej Central High School ustawy zakazującej segregacji rasowej.
  • W Barcelonie otwarto stadion Camp Nou. W meczu inauguracyjnym FC Barcelona pokonała reprezentację Polski (występującą pod nazwą Warszawa) 4:2.
• 1959:
  • Krótko po starcie w rejs do Abidżanu z międzylądowaniem w Bamako rozbił się w Bordeaux samolot Douglas DC-7 francuskich linii TAI, w wyniku czego 54 osoby zginęły, a 11 zostało rannych.
  • W Mediolanie rozpoczął się pierwszy międzynarodowy festiwal piosenki dziecięcej Zecchino d’Oro.
• 1960 – Zwodowano pierwszy amerykański lotniskowiec o napędzie atomowym USS „Enterprise”.
• 1964 – Komisja Warrena przekazała prezydentowi Lyndonowi B. Johnsonowi raport stwierdzający, że Lee Harvey Oswald był jedynym zabójcą odpowiedzialnym za śmierć poprzedniego prezydenta Johna F. Kennedy’ego.
• 1968 – Suazi zostało członkiem ONZ.
• 1969 – Premiera westernu Butch Cassidy i Sundance Kid w reżyserii George’a Roya Hilla.
• 1971 – Wielka Brytania wydaliła 105 radzieckich dyplomatów i przedstawicieli handlowych podejrzewanych o szpiegostwo.
• 1972 – W wyniku upadku prywatnego odrzutowego myśliwca Canadair Sabre na lodziarnię w Sacramento w Kalifornii zginęły 22 osoby, a 28 zostało rannych, w tym pilot.
• 1973 – Gwinea Bissau proklamowała niepodległość (od Portugalii).
• 1975 – Podczas podchodzenia do lądowania w Palembang na Sumatrze rozbił się lecący z Dżakarty, należący do linii Garuda Indonesia Fokker F28, w wyniku czego zginęło 26 osób (w tym jedna na ziemi), a 36 zostało rannych.
• 1979:
  • Hilla Limann został prezydentem Ghany.
  • W USA uruchomiono serwis CompuServe.
• 1986 – Premiera francusko-włosko-niemieckiego filmu Imię róży w reżyserii Jean-Jacques’a Annauda.
• 1990 – NRD formalnie wystąpiła z Układu Warszawskiego.
• 1991:
  • Ukazał się album Blood Sugar Sex Magik amerykańskiej grupy Red Hot Chili Peppers.
  • Ukazał się album Nevermind amerykańskiej grupy Nirvana.
• 1993 – Norodom Sihanouk został ponownie królem Kambodży.
• 1995 – 16-letni szaleniec Eric Borel zastrzelił w mieście Cuers na południu Francji 12 osób i ranił 6 innych, po czym popełnił samobójstwo. Dzień wcześniej zamordował swoich rodziców i brata w domu w Sollies-Pont.
• 1996 – W Nowym Jorku podpisano Traktat o całkowitym zakazie prób z bronią jądrową.
• 1997 – Trần Đức Lương został prezydentem Wietnamu.
• 1998 – Dokonano oblotu rosyjskiej łodzi latającej Be-200.
• 2000:
  • Lider opozycji Vojislav Koštunica wygrał wybory prezydenckie w Serbii.
  • We Francji odbyło się referendum konstytucyjne, w którym 73% głosujących opowiedziało się za skróceniem kadencji prezydenta z 7 do 5 lat.
• 2005 – Huragan Rita uderzył w amerykańskie stany Teksas i Luizjana.
• 2008 – Tarō Asō został premierem Japonii.
• 2009 – Prezydent RP Lech Kaczyński jako pierwszy Polak w historii dokonał otwarcia sesji na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.
• 2012 – Seryk Achmetow został premierem Kazachstanu.
• 2013 – W stolicy Kenii Nairobi siły bezpieczeństwa odbiły centrum handlowe Westgate Mall, gdzie od 21 września somalijscy terroryści z ugrupowania Asz-Szabab przetrzymywali i zabijali zakładników. Zginęło łącznie 71 osób, a 175 zostało rannych.
• 2015 – W wyniku wybuchu paniki w Mekce zostało stratowanych 2431 pielgrzymów, a 934 odniosło obrażenia.
• 2017 – W Niemczech odbyły się wybory do Bundestagu.

Eksploracja kosmosu

Urodzili się

Zmarli

Przypisy