Κατάλογος αποδεκτών Βραβείου Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής

Παρατίθεται κατάλογος των βραβευθέντων με Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής από το 1901 έως σήμερα.

Αποδέκτες

ΧρονιάΕικόναΝομπελίσταςΧώρα καταγωγήςΑιτιολογικό βράβευσης (Παρ.)
1901 Έμιλ Άντολφ φον Μπέρινγκ Γερμανία«για τις εργασίες του στη θεραπεία μέσω του ορού, ειδικά στην εφαρμογή του κατά της διφθερίτιδας, μέσω της οποίας άνοιξε νέα μονοπάτια στο χώρο της ιατρικής επιστήμης και έθεσε στα χέρια του ιατρού ένα νικηφόρο όπλο κατά της ασθένειας και του θανάτου»[1]
1902 Ρόναλντ Ρος Ηνωμένο Βασίλειο«για τις εργασίες του αναφορικά με την ασθένεια της ελονοσίας, μέσω των οποίων έδειξε τον τρόπο με τον οποίο εισβάλλει στον οργανισμό και με τον τρόπο αυτό έθεσε τα θεμέλια για την επιτυχή έρευνα σε αυτή την ασθένεια και τις μεθόδους καταπολέμησής της»[2]
1903 Νιλς Ρίμπεργκ Φίνσεν Δανία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς του στη θεραπεία ασθενειών όπως ο λύκος διά της συγκέντρωσης ακτινοβολιών, μέσω της οποίας άνοιξε νέο δρόμο στην ιατρική επιστήμη»[3]
1904 Ιβάν Πάβλοφ Ρωσία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς του στη φυσιολογία του πεπτικού συστήματος, μέσω της οποίας μεταβλήθηκαν και διευρύνθηκαν οι γνώσεις για ζωτικές πτυχές του εν λόγω συστήματος»[4]
1905 Ρόμπερτ Κοχ Γερμανία«για τις έρευνες και τις ανακαλύψεις του αναφορικά με τη φυματίωση»[5]
1906 Καμίλλο Γκόλτζι Ιταλία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς τους σχετικά με τη δομή του νευρικού συστήματος»[6]
Σαντιάγο Ραμόν ι Καχάλ Ισπανία
1907 Σαρλ Λουί Αλφόνς Λαβεράν Γαλλία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς του για τον ρόλο που διαδραματίζουν τα πρωτόζωα στην πρόκληση ασθενειών»[7]
1908 Ιλιά Μέτσνικοφ Ρωσία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς τους στον τομέα του ανοσοποιητικού συστήματος»[8]
Πάουλ Έρλιχ Γερμανία
1909 Έμιλ Τέοντορ Κόχερ Ελβετία«για τις εργασίες του στον χώρο της φυσιολογίας, παθολογίας και χειρουργικής του θυρεοειδούς αδένα»[9]
1910 Άλμπρεχτ Κόσελ Γερμανία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς του στο γνωστικό μας αντικείμενο της κυτταροχημείας μέσω της εργασίας του στον χώρο των πρωτεϊνών, ανάμεσα στις οποίες και τα νουκλεοτίδια»[10]
1911 Άλβαρ Γκούλστραντ Σουηδία«για την εργασία του στον χώρο της ανατομίας του οφθαλμού»[11]
1912 Αλεξίς Καρέλ Γαλλία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς του στη συρραφή των αγγείων και στη μεταμόσχευση των αιμοφόρων αγγείων

και των οργάνων»[12]

1913 Σαρλ Ρισέ Γαλλία«σε αναγνώριση της συνεισφοράς του στον χώρο των αναφυλακτικών αντιδράσεων»[13]
1914 Ρόμπερτ Μπάρανυ Αυστροουγγαρία«για το έργο του στον τομέα της φυσιολογίας και παθολογίας του λαβυρίνθου του αυτιού»[14]
1915Δεν απονεμήθηκε
1916
1917
1918
1919 Ζυλ Μπορντέ Βέλγιο«για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με το ανοσοποιητικό σύστημα»[15]
1920 Αύγουστος Κρογκ Δανία«για την ανακάλυψή του που αφορούσε τη μεταβίβαση του αίματος στα νεύρα από τα τριχοειδή αγγεία»[16]
1921Δεν απονεμήθηκε
1922 Άρτσιμπαλντ Βίβιαν Χιλ Ηνωμένο Βασίλειο«για την ανακάλυψή του αναφορικά με την παραγωγή θερμότητας στους μύες»[17]
Ότο Φριτς Μέγιερχοφ Γερμανία«για την ανακάλυψη της πάγιας σχέσης ανάμεσα στην κατανάλωση οξυγόνου και του μεταβολισμού του γαλακτικού οξέος στους μύες»[17]
1923 Φρέντερικ Μπάντινγκ Καναδάς«για την ανακάλυψη της ινσουλίνης»[18]
Τζων Μακλήοντ Ηνωμένο Βασίλειο
1924 Βίλεμ Αϊντχόφεν Ολλανδία«για την ανακάλυψη του μηχανισμού του ηλεκτροκαρδιογραφήματος»[19]
1925Δεν απονεμήθηκε
1926 Γιοχάννες Αντρέας Φίμπιγκερ Δανία«για την ανακάλυψη του καρκινώματος Spiroptera»[20]
1927 Γιούλιους Βάγκνερ-Γιάουρεγκ Αυστρία«για την ανακάλυψη της θεραπευτικής αξίας του εμβολίου για την ελονοσία για τη θεραπεία της παραλυσίας»[21]
1928 Σαρλ Νικογιέ Γαλλία«για τις εργασίες του στον τύφο»[22]
1929 Κρίστιαν Άικμαν Ολλανδία«για την ανακάλυψη των βιταμινών»[23]
Φρέντερικ Γκάουλαντ Χόπκινς Ηνωμένο Βασίλειο«για την ανακάλυψη των βιταμινών που συντελούν στην ανάπτυξη»[23]
1930 Καρλ Λαντστάινερ Αυστρία«για την ανακάλυψη των ομάδων αίματος του ανθρώπου»[24]
1931 Ότο Χάινριχ Βάρμπουργκ Γερμανία«για την ανακάλυψη της φύσης και του τρόπου δράσης των ενζύμων της κυτταρικής αναπνοής»[25]
1932 Τσαρλς Σκοτ Σέρινγκτον Ηνωμένο Βασίλειο«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη λειτουργία των νευρώνων»[26]
Έντγκαρ Ντάγκλας Έντριαν Ηνωμένο Βασίλειο
1933 Τόμας Χαντ Μόργκαν ΗΠΑ«για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με τον ρόλο που διαδραματίζουν τα χρωματοσώματα στην κληρονομικότητα»[27]
1934 Τζορτζ Χόιτ Γουίπλ ΗΠΑ«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη θεραπεία του ήπατος σε περιπτώσεις αναιμίας»[28]
Τζορτζ Ρίτσαρντς Μάινοτ ΗΠΑ
Γουίλιαμ Πέρι Μάρφι ΗΠΑ
1935 Χανς Σπέμαν Γερμανία«για την ανακάλυψη της οργανικής επίδρασης στην ανάπτυξη του εμβρύου»[29]
1936 Χένρι Χάλετ Ντέιλ Ηνωμένο Βασίλειο«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη χημική εκπομπή νευρικών ερεθισμάτων»[30]
Ότο Λοέβι Γερμανία 1903: Αυστρία 1946: ΗΠΑ
1937 Άλμπερτ Σεντ- Γκιόργκι φον Ναγκιραπόλτ Ουγγαρία«για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με τις διαδικασίες βιολογικής καύσης με ειδική αναφορά στη βιταμίνη C και στην κατάλυση του φουμαρικού οξέος»[31]
1938 Κορνέιγ Αϊμάνς Βέλγιο«για την ανακάλυψη του ρόλου που διαδραματίζουν για την αναπνοή οι μηχανισμοί του ιγμορίου και της αορτής»[32]
1939 Γκέρχαρτ Ντομάγκ Γερμανία«για την ανακάλυψη της αντιβακτηριακής δράσης του «Prontosil»[33]
1940Δεν απονεμήθηκε
1941
1942
1943 Καρλ Πέτερ Χένρικ Νταμ Δανία«για την ανακάλυψη της χημικής σύστασης της βιταμίνης K»[34]
‘Εντουαρντ Άλμπερτ Ντόιζι ΗΠΑ

[35]

1944 Τζόζεφ Ερλάνγκερ ΗΠΑ«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τις πολύ διαφορετικές λειτουργίες που επιτελούν οι νευρικές ίνες»[36]
Χέρμπερτ Σπένσερ Γκάσερ ΗΠΑ
1945 Αλεξάντερ Φλέμινγκ Ηνωμένο Βασίλειο«για την ανακάλυψη της πενικιλίνης και της θεραπευτικής της δράσης εναντίον ποικίλων λοιμωδών νοσημάτων»[37]
Ερνστ Μπόρις Κάιν Ηνωμένο Βασίλειο
Χάουαρντ Γουόλτερ Φλόρεϊ Αυστραλία
1946 Χέρμαν Τζόζεφ Μίλερ ΗΠΑ«για την ανακάλυψη της παραγωγής μεταλλάξεων μέσω ακτινοβολιών από ακτίνες Χ»[38]
1947 Καρλ Φέρντιναντ Κόρι ΗΠΑ«για τις μελέτες τους σχετικά με τον μεταβολισμό των ουσιών στον οργανισμό»[39]
Γκέρτι Τερέζα Κόρι (πατρικό: Ράντνιτς) ΗΠΑ
Μπερνάρδο Αλμπέρτο Ουσάι Αργεντινή«για την ανακάλυψη του ρόλου που έχουν οι ορμόνες στα ζώα»[39]
1948 Πάουλ Χέρμαν Μίλερ Ελβετία«για την ανακάλυψή του δραστικότατου φαρμάκου DDT ως εντομοκτόνου για την καταπολέμηση πολλών αρθροπόδων»[40]
1949 Βάλτερ Ρούντολφ Χες Ελβετία«για την ανακάλυψη του ρόλου που παίζουν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου στον ύπνο και στους μηχανισμούς άμυνας»[41]
Αντόνιο Καετάνο ντε Αμπρέου Φρέιρε Εγκάς Μονίς Πορτογαλία«για την ανακάλυψη της θεραπευτικής αξίας της λοβοτομής για ορισμένα είδη ψυχώσεων»[41]
1950 Φίλιπ Σογουόλτερ Χεντς ΗΠΑ«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τις ορμόνες του επινεφρίδιου φλοιού, της δομής τους και των βιολογικών τους αποτελεσμάτων»[42]
Έντουαρντ Κάλβιν Κένταλ ΗΠΑ
Ταντέους Ράιχσταϊν Ελβετία, Πολωνία
1951 Μαξ Τάιλερ Νότια Αφρική«για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με τον κίτρινο πυρετό και τον τρόπο καταπολέμησής του»[43]
1952 Σέλμαν Έιμπραχαμ Γουόκσμαν Ρωσία, 1916: ΗΠΑ«για την ανακάλυψη της στρεπτομυκίνης, του πρώτου αποτελεσματικού φαρμάκου κατά της φυματίωσης»[44]
1953Χανς Άντολφ Κρεμπς Γερμανία,
Ηνωμένο Βασίλειο
«για την ανακάλυψη του κύκλου του κιτρικού οξέος»[45]
Φριτς Άλμπερτ Λίπμαν Γερμανία, ΗΠΑ«για την ανακάλυψη του συνενζύμου A και της σημασίας του στον ενδιάμεσο μεταβολισμό»[45]
1954 Τζων Φράνκλιν Έντερς ΗΠΑ«για την ανακάλυψή τους ότι οι ιοί της πολιομυελίτιδας αναπτύσσονται σε πολιτισμούς με διάφορους τύπους ιστών»[46]
Τόμας Χακλ Γουέλερ ΗΠΑ
Φρέντερικ Τσάπμαν Ρόμπινς ΗΠΑ
1955Άξελ Ούγκο Τέοντορ Τέορελ Σουηδία«για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με τη φύση και τον τρόπο δράσης των ενζύμων της οξείδωσης»[47]
1956 Αντρέ Φρεντερίκ Κουρνάν ΗΠΑ«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τον καθετηριασμό της καρδιάς και τις παθολογικές μεταβολές στο κυκλοφορικό σύστημα»[48]
Βέρνερ Φόρσμαν Γερμανία
Ντίκινσον Γ. Ρίτσαρντς ΗΠΑ
1957 Ντανιέλ Μποβέ Ελβετία, Ιταλία«για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με τον ρόλο των συνθετικών ουσιών που προκαλούν τη δράση συγκεκριμένων ουσιών του σώματος και κυριως για τη δράση τους αναφορικά με το αγγειακό σύστημα και τους σκελετικούς μυς»[49]
1958Τζορτζ Γουέλς Μπιντλ ΗΠΑ«για την ανακάλυψή τους ότι η δράση των γονιδίων καθορίζεται από απόλυτα χημικά φαινόμενα»[50]
Έντουαρντ Λόρι Τατούμ ΗΠΑ
Τζόσουα Λέντερμπεργκ ΗΠΑ
1959Σεβέρο Οχόα Ισπανία«για την ανακάλυψή τους που αφορά τους μηχανισμούς με τους οποίους συντίθενται βιολογικά το ριβονουκλεϊκό οξύ και το δεσοξυριβοζονουκλεϊκό οξύ»[51]
Άρθουρ Κόρνμπεργκ ΗΠΑ
1960Φρανκ Μακφάρλεϊν Μπερνέτ Αυστραλία«για την ανακάλυψη της επίκτητης ανοσίας»[52]
Πίτερ Μπράιαν Μεντάουαρ
Ηνωμένο Βασίλειο
Βραζιλία
1961 Γκέοργκ φον Μπέκεσι 1957«για τις ανακαλύψεις του φυσικού μηχανισμού των ερεθισμάτων στον κοχλία του αυτιού»[53]
1962 Φράνσις Χάρι Κόμπτον Κρικ Ηνωμένο Βασίλειο«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη μοριακή δομή των νουκλεϊκών οξέων και της σημασίας τους ως κέντρου μεταφοράς πληροφοριών σε ζωντανούς οργανισμούς»[54]
Τζέιμς Γουάτσον Ηνωμένες Πολιτείες
Μόρις Γουίλκινς Νέα Ζηλανδία
Ηνωμένο Βασίλειο
1963Τζων Κάριου Εκλς Αυστραλία"για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τον ιοντικό μηχανισμό που επεμβαίνει στη διέγερση και στην αναστολή του νευρικού κυττάρου"[55]
Άλαν Λόυντ Χότζκιν Ηνωμένο Βασίλειο
Άντριου Φίλντινγκ Χάξλεϊ Ηνωμένο Βασίλειο
1964 Κόνραντ Μπλοχ Ηνωμένες Πολιτείες"για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τον μηχανισμό και τη λειτουργία της χοληστερίνης, και του μεταβολισμού των λιπαρών οξέων"[56]
Φέοντορ Λίνεν Δυτική Γερμανία
1965 Φρανσουά Ζακόμπ Γαλλία"για τις ανακαλύψεις τους πως στα χρωματοσώματα των βακτηρίων που μολύνονται από ιούς ενσωματώνεται το δεσοξυριβοζονουκλεϊνικό οξύ (DΝΑ) των ιών, και μ' αυτό τον τρόπο τα χρωματοσώματα αλλοιώνονται. Η αλλοίωση αυτή κληροδοτείται και στις επόμενες γενιές των βακτηρίων"[57]
Αντρέ Λβοφ Γαλλία
Ζακ Μονόντ Γαλλία
1966Φράνσις Ρους Ηνωμένες Πολιτείες"για την ανακάλυψή των ιών που προκαλούν όγκους"[58]
Τσαρλς Μπρέντον Χάγκινς Ηνωμένες Πολιτείες"για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με την ορμονική θεραπεία του καρκίνου του προστάτη"[58]
1967 Ράγκναρ Γκράνιτ Φινλανδία
Σουηδία
"για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τις κύριες φυσιολογικές και χημικές οπτικές λειτουργίες του οφθαλμού"[59]
Χάλνταν Κέφερ Χαρτλάιν Ηνωμένες Πολιτείες
Τζορτζ Γουάλντ Ηνωμένες Πολιτείες
1968Ρόμπερτ Γ. Χόλι Ηνωμένες Πολιτείες"για την ερμηνεία του γενετικού κώδικα και του ρόλου του στη σύνθεση των πρωτεϊνών"

[60]

Χαρ Γκομπίντ Χοράνα Ηνωμένες Πολιτείες[61]
Μάρσαλ Γ. Νίρενμπεργκ Ηνωμένες Πολιτείες
1969 Μαξ Ντελμπρούκ Ηνωμένες Πολιτείες"για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τον μηχανισμό αντιγραφής και της γενετικής δομής των ιών"[62]
Άλφρεντ Χέρσεϊ Ηνωμένες Πολιτείες
Σαλβαδόρ Λούρια Ιταλία
Ηνωμένες Πολιτείες
1970Μπέρναρντ Κατς
Ουλφ φον Όιλερ
Τζούλιους Άξελροντ
Γερμανία, 1941: Ηνωμένο Βασίλειο
Σουηδία
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τη φυσιολογία των νευρικών ιστών»[63]
1971Ερλ Γ. Σάδερλαντ ο νεότερος ΗΠΑ«για τις ανακαλύψεις του αναφορικά με τους μηχανισμούς με τους οποίους δρουν οι ορμόνες»[64]
1972Τζέραλντ M. Έντελμαν
Ρόντνεϊ Ρ. Πόρτερ
ΗΠΑ
Ηνωμένο Βασίλειο
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη χημική σύσταση των αντισωμάτων»[65]
1973Καρλ φον Φρις
Κόνραντ Λόρεντς
Νίκολας Τίνμπεργκεν
Αυστρία
Αυστρία
Ολλανδία
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με την οργάνωση και την εξακρίβωση των ατομικών και κοινωνικών τρόπων συμπεριφοράς»[66]
1974Αλμπέρ Κλοντ
Κριστιάν ντε Ντυβ
Τζωρτζ E. Παλάντε
 Βέλγιο
 Βέλγιο
Ρουμανία,
1952: ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη δομή και τις λειτουργίες που επιτελούν τα κύτταρα»[67]
1975Ντέιβιντ Μπάλτιμοουρ
Ρενάτο Ντουλμπέκκο
Χάουαρντ Μάρτιν Τέμιν,
ΗΠΑ
Ιταλία, ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με την αλληλεπίδραση ανάμεσα στους ιούς που προκαλούν όγκους και στο γενετικό υλικό των κυττάρων»[68]
1976Μπαρούχ Σ. Μπλούμπεργκ,
Ντάνιελ Κάρλτον Γκάιντουζεκ
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με νέους μηχανισμούς προέλευσης και της μετάδοσης των λοιμωδών νοσημάτων»[69]
1977Ροζέ Γκιγεμέν
Άντριου Βίκτορ Σάλι
Γαλλία,
1965: ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με την παραγωγή πεπτικής ορμόνης στον εγκέφαλο»[70]
Ρόζαλιν Γιάλοου ΗΠΑ«για την ανάπτυξη τεχνικής ραδιοανοσομέτρησης μεγάλης ακρίβειας για την ανίχνευση και τον ποσοτικό προσδιορισμό βιολογικών ουσιών στο αίμα»[70]
1978Βέρνερ Άρμπερ
Ντάνιελ Νέιθανς
Χάμιλτον Ο. Σμιθ
Ελβετία
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για την ανακάλυψη των περιοριστικών ενδονουκλεασών και τη χρήση των ενζύμων αυτών στη μοριακή γενετική»[71]
1979Άλαν Μ. Κόρμακ
Γκόντφρεϊ N. Χάουνσφιλντ
Νότια Αφρική,

1966: ΗΠΑ
Ηνωμένο Βασίλειο

«για την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής αξονικής τομογραφίας»[72]
1980Μπαρούχ Μπενασέραφ
Ζαν Ντοσέ
Τζορτζ Ντ. Σνελ
Βενεζουέλα,
1943: ΗΠΑ
Γαλλία
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους των γονιδίων ιστοσυμβατότητας, που ρυθμίζουν την ανασολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι στα μοσχεύματα»[73]
1981Ρότζερ Γ. Σπέρι ΗΠΑ«για τις μελέτες τους σχετικά με τη λειτουργική εξειδίκευση των ημισφαιρίων του εγκεφάλου»[74]
Ντέιβιντ Χ. Χιούμπελ
Τόρστεν N. Γουίζελ
ΗΠΑ
Σουηδία
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη διαδικασία πρόσκτησης πληροφοριών στο οπτικό σύστημα»[74]
1982Σούνε Μπέργκστρεμ
Μπενγκτ I. Σάμουελσον
Τζων Ρ. Βέιν
Σουηδία
Σουηδία
Ηνωμένο Βασίλειο
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τις προσταγλανδίνες και τις βιολογικά ενεργές ουσίες που είναι σχετικές με αυτές»[75]
1983Μπάρμπαρα Μακ Κλίντοκ ΗΠΑ«για την ανακάλυψή της ότι τα μεταθετά γενετικά στοιχεία (ΤGΕs) προκαλούν μεταλλάξεις στη δομή του γενετικού (κληρονομικού) υλικού»[76]
1984Νιελς K. Γιέρνε
Τζορτζ Κολέρ
Σέζαρ Μιλστάιν
 Δανία
Δυτική Γερμανία
Αργεντινή,
Ηνωμένο Βασίλειο
«για θεωρίες αναφορικά με την ανάπτυξη και τον έλεγχο του ανοσοποιητικού συστήματος και για την ανακάλυψη της τεχνικής παραγωγής μονοκλωνικών αντισωμάτων, γνωστής ως τεχνικής υβριδιώματος»[77]
1985Μάικλ Σ. Μπράουν
Τζόζεφ Λ. Γκολντστάιν
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη λειτουργία του μεταβολισμού της χοληστερίνης»[78]
1986Στάνλεϊ Κοέν
Ρίτα Λέβι Μονταλτσίνι
ΗΠΑ
Ιταλία, ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους των παραγόντων για την ανάπτυξη»[79]
1987Σουσούμου Τονεγκάουα Ιαπωνία«για την ανακάλυψή του ότι με τον συνδυασμό των γονιδίων μπορεί ο οργανισμός να παράγει έναν απεριόριστο αριθμό αντισωμάτων, που το καθένα καταπολεμά συγκεκριμένους παθολογικούς μικροοργανισμούς»[80]
1988Τζέιμς Γ. Μπλακ
Γερτρούδη Β. Ελιόν
Τζορτζ Χ. Χίτσινγκς
Ηνωμένο Βασίλειο
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τις σημαντικές αρχές που διέπουν τη θεραπεία με φάρμακα»[81]
1989Τζ. Μάικλ Μπίσοπ
Χάρολντ E. Βάρμους
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για την ανακάλυψή τους ότι οι ρετροϊοί του καρκίνου έχουν κυτταρική προέλευση»[82].
1990Τζόζεφ Ε. Μάρεϊ,
E. Ντόναλ Τόμας
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη μεταμόσχευση οργάνων και κυττάρων για τη θεραπεία των ανθρώπινων ασθενειών»[83].
1991Έρβιν Νέχερ
Μπερτ Σάκμαν,
Γερμανία
Γερμανία
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη λειτουργία των ιοντικών διόδων στα κύτταρα»[84]
1992Έντμοντ Χ. Φίσερ
Έντουιν Γκ. Κρεμπς,
Ελβετία, ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τη συμβολή τους στις ανακαλύψεις πάνω στην αντιστρεπτή φωσφορυλίωση των πρωτεϊνών, η οποία αποτελεί βιολογικό ρυθμιστικό μηχανισμό και παίζει σημαντικό ρόλο σε διάφορες διαδικασίες που αφορούν τα κύτταρα»[85]
1993Ρίτσαρντ Τζ. Ρόμπερτς
Φίλιπ A. Σαρπ,
Ηνωμένο Βασίλειο
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους της ασυνεχούς δομής ορισμένων γονιδίων, που αποτελεί τη βασική ένδειξη για την αναγνώριση γονιδιακών ανωμαλιών που ευθύνονται π.χ. για τον καρκίνο»[86]
1994Άλφρεντ Γκ. Γκίλμαν
Μάρτιν Ρόντμπελ
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για την ανακάλυψη των πρωτεϊνών G και του ρόλου που έχουν αυτές στα κύτταρα»[87]
1995Έντουαρντ B. Λιούις
Κριστιάνε Νουσλάιν-Φόλχαρντ
Έρικ Φ. Βισάους
ΗΠΑ
Γερμανία
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τον γεννητικό έλεγχο της πρόωρης ανάπτυξης των εμβρύων»[88]
1996Πίτερ Ντόερτι
Ρολφ M. Τσίνκερναγκελ
Αυστραλία
 Ελβετία
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με το ανοσοποιητικό σύστημα των κυττάρων»[89]
1997Στάνλεϋ Προύζινερ ΗΠΑ«για την ανακάλυψή των «πριονίων» (prions) (πρωτεΐνες μικρότερες από τους ιούς) ως βιολογικής αρχής της μόλυνσης»[90]
1998Ρόμπερτ Φέρτσγκοτ
Λούις Ιγκνάρο
Φερίντ Μουράτ,
ΗΠΑ
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους ότι το οξείδιο του αζώτου ενεργεί ως σημαίνoν μόριο στο κυκλοφορικό σύστημα»[91]
1999Γκίντερ Μπλόμπελ Δυτική Γερμανία ,
1987: ΗΠΑ
«για την ανακάλυψη ότι οι πρωτεΐνες έχουν εγγενή σήματα που διέπουν τη μεταφορά τους και την τοποθέτησή τους στο κύτταρο»[92]
2000Άρβιντ Κάρλσον
Πολ Γκρίνγκαρντ
Έρικ Ρ. Κάντελ
Σουηδία
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη μεταγωγή ερεθισμάτων στο νευρικό σύστημα»[93]
2001Λέλαντ Χάρτγουελ
Τιμ Χαντ
Πολ Νερς
ΗΠΑ
Ηνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένο Βασίλειο
«για την ανακάλυψη των πρωτεϊνών που ελέγχουν τον κυτταρικό κύκλο, δηλαδή τη διαδοχή των φαινομένων που οδηγούν στη διαίρεση και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων»[94]
2002Σίντνεϊ Μπρένερ[95] (τιμητικό)
Χ. Ρόμπερτ Χόρβιτς,
Τζων Ε. Σάλστον
 Νότια Αφρική
ΗΠΑ
Ηνωμένο Βασίλειο
«για την εργασία τους πάνω στο πώς τα γονίδια καθορίζουν την λειτουργία των οργάνων του σώματος, καθώς και τον προγραμματισμένο θάνατο των κυττάρων»[96]
2003Πολ Λότερμπουρ
Πήτερ Μάνσφιλντ
ΗΠΑ
Ηνωμένο Βασίλειο
«για τις ανακαλύψεις τους στον τομέα της μαγνητικής τομογραφίας»[97]
2004Ρίτσαρντ Άξελ,
Λίντα Μπ. Μπακ
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους των υποδοχέων της όσφρησης και της οργάνωσης του οσφρητικού συστήματος»[98]
2005Μπάρι Μάρσαλ
Ρόμπιν Γουόρεν
Αυστραλία
Αυστραλία
«για την ανακάλυψή τους του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και το ρόλο του στη γαστρίτιδα και στο έλκος του πεπτικού συστήματος»[99]
2006Άντριου Φάιρ
Κρεγκ Μέλο
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για την ανακάλυψη του γενετικού διακόπτη του RNA - ενός μηχανισμού που ελέγχει τη λειτουργία αρκετών γονιδίων και θα μπορούσε να οδηγήσει σε επαναστατικές γενετικές θεραπείες»[100]
2007Μάριο Καπέκι
Μάρτιν Έβανς
Όλιβερ Σμίθις
Ιταλία , ΗΠΑ
Ηνωμένο Βασίλειο
ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους για την ανακάλυψη μεθόδων που διευκολύνουν τη γενετική τροποποίηση πειραματόζωων μέσω της χρήσης βλαστικών κυττάρων»[101]
2008Χάραλντ τσουρ ΧάουζενΓερμανία«για την ανακάλυψή του ότι οι ανθρώπινοι ιοί προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας»[102]
Φρανσουάζ Μπαρέ Σινουσί
Λικ Μοντανιέ
Γαλλία
Γαλλία
«για την ανακάλυψη του ιού που προκαλεί το AIDS»
2009Ελίζαμπεθ Μπλάκμπερν
Τζακ Σόστακ
Κάρολ Γκρέιντερ
ΗΠΑ
ΗΠΑ
ΗΠΑ
«για την ανακάλυψη του τρόπου που τα τελομερή προστατεύουν τα χρωμοσώματα και του ενζύμου τελομεράση»[103]
2010Ρόμπερτ Έντουαρντς Ηνωμένο Βασίλειο«για την ανάπτυξη της εξωσωματικής γονιμοποίησης»[104]
2011Μπρους Μπέτλερ
Ζιλ Χόφμαν
 ΗΠΑ
Γαλλία
«για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με την ενεργοποίηση της έμφυτης ανοσίας»[105]
Ραλφ Στάινμαν[Σημ. 1][106] Καναδάς«για την ανακάλυψη των δενδριτικών κυττάρων και τον ρόλο τους στην ειδική ανοσία»[105]
2012Τζων Γκέρντον
Σίνια Γιαμανάκα
 Ηνωμένο Βασίλειο
 Ιαπωνία
«για την ανακάλυψη ότι ώριμα (διαφοροποιημένα) κύτταρα μπορούν να επαναπρογραμματιστούν ώστε να μετατραπούν σε πολυδύναμα βλαστικά»[107]
2013Τζέιμς Ρόθμαν
Ράντι Σέκμαν
Τόμας Σίντοφ
 ΗΠΑ
 ΗΠΑ
 ΗΠΑ
«για τις ανακαλύψεις τους γύρω από τον μηχανισμό ρύθμισης μεταφοράς κυστιδίων, ένα μείζον σύστημα μεταφοράς στα κύτταρά μας»[108]
2014Τζων Ο' Κηφ
Έντβαρντ Μόζερ
Μέι - Μπριτ Μόζερ
 ΗΠΑ/  Ηνωμένο Βασίλειο
 Νορβηγία
 Νορβηγία
«για την ανακάλυψη των κυττάρων που σχηματίζουν ένα σύστημα εντοπισμού της θέσης του εγκεφάλου».[109]
2015Ουίλιαμ Σ. Κάμπελ
Σατόσι Ομούρα
Του Γιουγιού
 Ιρλανδία
 Ιαπωνία
 Κίνα
«για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με μια καινοτόμο θεραπεία για την καταπολέμηση των ασθενειών που προκαλούνται από νηματοειδή παράσιτα» (για τους Κάμπελ και Ομούρα) και «για τις ανακαλύψεις της σχετικά με μια καινοτόμο θεραπεία για την ελονοσία» (για την Του).[110]
2016Γιοσινόρι Οσούμι Ιαπωνία"για τις ανακαλύψεις των μηχανισμών αυτοφαγίας"[111]
2017Τζέφρι Κ. Χολ
Μάικλ Ρόσμπαχ
Μάικλ Γ. Γιανγκ
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής«για τις ανακαλύψεις τους σχετικά τους μοριακούς μηχανισμούς που ελέγχουν τον κιρκάδιο ρυθμό».[112]
2018Τζέιμς Π. Άλλισον
Τασούκου Χόντζο
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ιαπωνία
"για την ανακάλυψή τους στη θεραπεία του καρκίνου".[113]
2019Ουίλιαμ Κέλιν
Πίτερ Τζ. Ράτκλιφ
Γκρεγκ Λ. Σεμένζα
Ηνωμένες Πολιτείες
Ηνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένες Πολιτείες
"για τις ανακαλύψεις τους περί της προσαρμοστικότητας των κυττάρων στην διαθεσιμότητα του οξυγόνου".[114]
2020 Χάρβεϊ Τζ. Άλτερ Ηνωμένες Πολιτείες"για την ανακάλυψη του ιού της ηπατίτιδας C"[115]
Μάικλ Χάουτον Ηνωμένο Βασίλειο
Τσαρλς Μ. Ράις Ηνωμένες Πολιτείες
2021 Ντέιβιντ Τζούλιους Ηνωμένες Πολιτείες"για την ανακάλυψη των υποδοχέων της θερμοκρασίας και της αφής"[116]
Αρδέμ Παταπουτιάν Ηνωμένες Πολιτείες
Λίβανος
2022 Σβάντε Πέμπο Σουηδία"για τις ανακαλύψεις του που αφορούν τα γονιδιώματα των εξαφανισθέντων ανθρωπίνων και την ανθρώπινη εξέλιξη".[117]"
2023 Καταλίν Κάρικο Ουγγαρία
Ηνωμένες Πολιτείες
""για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τις τροποποιήσεις των νουκλεοσιδικών βάσεων που επέτρεψαν την ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων mRNA κατά της COVID-19"[118]
Ντρου Βάισμαν Ηνωμένες Πολιτείες

Σημειώσεις

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι