Gaintza
Gaintza Gipuzkoako hego-ekialdean eta Goierrin kokatuta dagoen landa-udalerri txikia eta euskalduna da, eskualdean biztanle gutxien daukana Arama eta Altzagarekin batera. Izan ere, 122 biztanle zituen 2016. urtean.
| Gaintza | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Gipuzkoa, Euskal Herria | |||||||||||
 Herriko plaza eta udaletxearen ikuspegia. | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
| Eskualdea | Goierri | ||||||||||
| Izen ofiziala | Gaintza | ||||||||||
| Alkatea | Joseba Mirene Garmendia Ustoa | ||||||||||
| Posta kodea | 20248 | ||||||||||
| INE kodea | 20037 | ||||||||||
| Herritarra | gaintzar | ||||||||||
| Ezizena | zapok | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°03′11″N 2°07′57″W / 43.05306°N 2.1325°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 5.96 | ||||||||||
| Garaiera | 432 | ||||||||||
| Distantzia | 44 km Donostiara | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 124 (2023) −4 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 20,67 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[1] | -% 7,75 | ||||||||||
| Zahartze tasa[1] | % 17,66 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 52,63 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[1] | % 76,47 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[1] | % -20 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[1] | % 5,7 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1] | % 95,38 (2010) | ||||||||||
| Etxeko erabilera[2] | % 86.07 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Sorrera | 1615 | ||||||||||
| Webgunea | http://gaintza.net | ||||||||||
Geografia
Ingurune naturala
Oso ingurune malkartsuan dago kokaturik udalerria.
Udalerri mugakideak
- Baliarrain eta Orendain iparraldean
- Abaltzisketa ekialdean.
- Altzaga mendebaldean
- Zaldibia mendebalde eta hegoaldean.
Lehen hiru udalerriak, Tolosaldekoak dira, besteak, Goierrikoak diren bitartean.
Zerbitzuak
Historia
1399an Ordiziarekin bat egin zuen. Garai hartan nobleen arteko borrokek ezegonkortasun handia sortzen zuten, eta babesa lortzeko egin zen batasuna.
1615ean berriro hiribildu izendapena lortu zuen. Ondoren, Arama, Itsasondo, Legorreta, Zaldibia eta Altzagarekin elkartu zen, Oria ibaiko batura sortuaz. Batasun hau 1856an amaitu zen. [8]
Ekonomia
Udalerriko ekonomia, abeltzaintza eta basogintzan dago oinarriturik.
2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak herrian: lehen sektorea BEGaren %16,5. Bigarren sektorea %1,3. Hirugarren sektorea %78,2. Eraikuntza %4,1.[9]
Demografia
2019an herriak 119 biztanle zituen. Horietatik %24,37k 65 urte edo gehiago zituen. Eta atzerrian jaiotakoak %6,72 ziren.[9]
| Gaintzako biztanleria |
|---|
 |
| Datu-iturria: www.ine.es |
Politika
2015eko udal hauteskundeak
2015eko udal hauteskundeetan Gaintzako Herria plataformak 60 boto lortu zituen.[10] Gaizka Olaetxea Balerdi[11] izendatu zuten alkate.[12]
2019ko udal hauteskundeak
2019ko udal hauteskundeetan Gaintzako Herria plataformak 68 boto lortu zituen.[10] Gaizka Olaetxea Balerdi izendatu zuten alkate berriro.[13][14]
Alkateak
Hauek izan dira Gaintzako azken alkateak:
| Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia[15] | |
| Pedro Zunzunegui Garmendia[15] | 1979 | 1983 | Independenteak | |
| 1983 | 1987 | Independenteak | ||
| 1987 | 1991 | |||
| 1991 | 1995 | Independenteak | ||
| 1995 | 1999 | Independenteak | ||
| 1999 | 2003 | Independenteak | ||
| 2003 | 2007 | Gaintzako Herria | ||
| 2007 | 2011 | Independenteak | ||
| 2011 | 2015 | Independenteak | ||
| Gaizka Olaetxea Balerdi[12] | 2015 | 2019 | Gaintzako Herria | |
| Gaizka Olaetxea Balerdi[13][14][16] | 2019 | Jardunean | Gaintzako Herria | |
Ondasun nabarmenak
- San Migel eliza
- San Martin Tourskoaren baseliza
- Gaintzako udaletxea
Elizaren kanpandorrea.
altzagarate eta Baliarraindik datorren bidezidorra.
Hilerriaren sarrerako idazkina: Gaurni, biharzu
Kultura
Jaiak
Euskara
Gaintzako euskara[21] gipuzkeraren[22] aldaera da, eta Goierriko hizkera[23] hain zuzen. Urolaldeko hizkerarekin batera Sartaldeko azpieuskalkia osatzen du Goierrikoak, baina Urolaldekoan sakonagoa da mendebaleko euskararen eragina. Nortasun beteko hizkera da Goierrikoa, batasun handikoa, nahiz eta gorabeherak badiren mendebaletik ekialdera, hau da, Segura, Zegama eta Legazpitik Zaldibia edo Legorretara. Ataungoa ere berezia da, ziurrenik, bakarti samar eta Nafarroako mugan dagoelako. Abaltzisketak eta Ikaztegietak Tolosaldearekin lotura egiten dute, eta Urretxuk eta Zumarragak, berriz, Goierri eta Urolaldearen artekoa.
2016an herritarren %91,2 euskalduna zen.[9]
Gaintzatar ospetsuak
- Joanes Agirre (XVI-XVII. mendea), arkitekto eta hargina.
- Bartolo Aierbe (1906-1997), bertso jartzailea.[24]
- Arantza Idiazabal Gorrotxategi (1945-), irakaslea eta euskaltzain urgazlea.
- Itziar Idiazabal (1949-), psikolinguista.[25]
- Juan Mari Olano (1955-), politikaria.[26]
Erreferentziak
Ikus, gainera
Kanpo estekak
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Gipuzkoa |
- Gaintzako albisteak Hitzan
- (Gaztelaniaz) (Ingelesez) Gaintzako Udal webgunea
- (Gaztelaniaz) (Frantsesez) Herriari buruzko informazio turistiko laburra. Goierriko Turismo Bulegoa[Betiko hautsitako esteka]
Datuak: Q1633877
Multimedia: Gaintza / Q1633877
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Gaintza
