Oscar Luigi Scalfaro

Oscar Luigi Scalfaro
	; Irudi gehiago
biziarteko senatari
9. Italiako presidentea
; Italiako Errepublikako diputatua
; Italiako Errepublikako diputatua
Italiako Barne Arazoetarako Ministroa
Italiako Barne Arazoetarako Ministroa
Italiako Barne Arazoetarako Ministroa
; Italiako Errepublikako diputatua
; Italiako Errepublikako diputatua
; Italiako Errepublikako diputatua
Hezkuntza Ministroa
; Italiako Errepublikako diputatua
Italian Minister of Transports (en)
Italian Minister of Transports (en)
; Italiako Errepublikako diputatua
Italian Minister of Transports (en)
; Italiako Errepublikako diputatua
; Italiako Errepublikako diputatua
; Italiako Errepublikako diputatua
; Italiako Errepublikako diputatua
member of the Constituent Assembly of Italy (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Oscar Luigi Scalfaro
Jaiotza	Novara, 1918ko irailaren 9a
Herrialdea	Italiako Erresuma (1918ko irailaren 9a - 1946ko ekainaren 18a); Italia (1946ko ekainaren 18a - 2012ko urtarrilaren 29a)
Lehen hizkuntza	italiera
Heriotza	Erroma, 2012ko urtarrilaren 29a (93 urte)
Hobiratze lekua	cemetery of Cameri (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Maria Inzitari (en)
Seme-alabak	ikusi Marianna Scalfaro (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Università Cattolica del Sacro Cuore (en)
Hizkuntzak	italiera
Jarduerak
Jarduerak	politikaria eta abokatua
Lantokia(k)	Erroma
Jasotako sariak	ikusi Grand Order of King Tomislav : Franjo Tuđman (1997ko abenduaren 17a) ; Elisabet Katolikoaren Ordenaren lepokoa : Juan Carlos I.a (1996ko ekainaren 24a) ; Arrano Zuriaren Ordena : Aleksander Kwaśniewski (1996ko ekainaren 4a) ; Hiru Izarren Ordena, 1. klasea : Guntis Ulmanis (en) (1997) ; Chief of the Order of Merit of the Italian Republic ; Chief of the Military Order of Italy ; Order of Merit for Labour ; Gold Medal of the Italian Order of Merit for Culture and Art ; Maltako Ordena ; Order of Prince Yaroslav the Wise, 1st class ; Grand Cross of the Order of the White Double Cross‎ : Michal Kováč, Eslovakiako presidente (1997ko azaroaren 13a) ; Honored badge of merit of the President of Ukraine ; Collar of the Order of the Cross of Terra Mariana (1997ko maiatzaren 20a) ; Grand Cross of the Order of Merit of Hungary ; National Maltese Order of Merit ; Knight of the Order of the Elephant ; Royal Order of the Seraphim ; Grand Cross of the Order of Vytautas the Great (1997ko maiatzaren 19a) ; Masaryk University Gold Medal (1995) ; Hungarian Order of Merit ; Medal of the Oriental Republic of Uruguay (1995eko abuztuaren 8a) ; Order of the Three Stars ; Order of the White Double Cross ; Elisabet Katolikoaren Ordena ; Order of the Elephant ; Vytautas Handiaren ordena ; Dostyk Order of grade II ; Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland (1993ko irailaren 6a) ; Order of the Cross of Terra Mariana ; Order of the Chrysanthemum ; Order of the White Rose of Finland ; Dostyk Order of grade I ; President of order of the Star of Italian Solidarity ;
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa
Alderdi politikoa	Kristau-demokrazia; Italiako Alderdi Demokratikoa

Oscar Luigi Scalfaro (Novara, 1918ko irailaren 9a - Erroma, 2012ko urtarrilaren 29a) italiar politikaria izan zen, Italiako Errepublikako presidentea 1992tik 1999ra arte.

Biografia

Zuzenbideko ikasketak egin zituen Milango Unibertsitate Katolikoan. Benito Mussoliniren gobernu faxistaren garaian, erregimenaren aurkakoen zerbitzura lan egin zuen. Bigarren Mundu Gerraren ondoren, fiskal gisa hasi zen lanean. Katoliko suharra izanik, Kristau Demokrazia alderdiaren jarraitzaile nagusietako bat izan zen, alderdiaren sortzaile Alcide de Gasperiren agintaldian, eta Parlamentuko kide hautatu zuten 1946an.

Harrezkero beti izan da parlamentari, presidentetza lortu zuen arte. 1950eko hamarraldian Lan ministerioko idazkariorde izendatu zuten, eta hurrengoetan Garraioetako ministro, Hezkuntzako ministro (Andreottiren agintaldian) eta Barne Arazoetako ministro (Bettino Craxiren agintaldian) izan zen. Une zailetan hartu zuen presidentetza, mafiaren aurkako borrokarako izendatu zuten epaile berezi baten hilketaren ondoren, Giovanni Falconeren hilketaren ondoren hain zuzen, eta politikarien artean ustelkeria nagusi zen garaian.

Italiako herriak bozketa-sistema berri baten alde bozkatu zuenean 1993ko erreferendumean, Scalfarok Parlamentua desegin zuen, eta hauteskundeak deitu zituen hurrengo urterako. Hauteskunde haietan Silvio Berlusconi atera zen garaile. Bigarren Mundu Gerraz geroztik Italia gobernatzen aritu ziren politikarietako askok aulkia galdu zuten, eta Italiako politikan nagusi izan ziren alderdiek garrantzia galdu zuten. Scalfarok, beharrezkoa izan balitz, Parlamentua desegiteko, eta lehen ministroak gehiengoa galtzen bazuen, beste bat izendatzeko eskubidea gorde zuen. Scalfaro presidentearen agintaldian Italiako politikak bide zuzena hartu zuen ostera pixkana-pixkana, 90eko hamarraldiaren hasierako eskandalu larrien ondoren. 1999an, Carlo Azeglio Ciampi hautatu zuten presidente, Scalfaroren ordez. Ordutik aurrera, biziarteko senataria izan zen.

Scalfarok Etiopiara 1997an egindako bisitaldi batean, barkamena eskatu zuen armada italiarrak herrialde hura inbaditu zuenean, 1935ean, han egindako sarraskiengatik.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Oscar Luigi Scalfaro

(Italieraz) Scalfaroren biografia

Datuak: Q1228
Multimedia: Oscar Luigi Scalfaro / Q1228