Rumunšćina
Rumunšćina (rumunsce limba română) je romaniska rěč. Ju rěči něhdźe 26 milionow ludźi, přewažnje w Rumunskej, w awtonomnej kónčinje Wojwodina w Serbiskej a w Moldawskej, hdźež so w mjezyčasu tež moldawšćina mjenowaše.
| kraje | Rumunska, Moldawska, Serbiska, Ukraina, Bołharska, Madźarska | |
| znamjenja a klasifikacija | ||
|---|---|---|
| klasifikacija | Indoeuropske rěče
| |
| oficielny status | ||
| hamtska rěč | Rumunska, Moldawska, Wojwodina (Serbiska) a Europska Unija | |
| rěčne kody | ||
| ISO 639-1: | ro | |
| ISO 639-2: | (B) rum | (T) ron |
| ISO 639-3 (SIL): | RUM | |
| karće | ||
 | ||
Rozšěrjenje rumunšćiny we swěće
| ||
 | ||
| Rozšěrjenje rumunšćiny w Europje | ||
| wikipedija | ||
Alfabet
Wot lěta 1860 rumunšćina wariantu łaćonskeho alfabeta z někotrymi přidatymi pismikami (Ă, ă, Â, â, Î, î, Ș, ș, Ţ, ţ) wužiwa.
| Pismik | Wurjekowanje |
|---|---|
| a | a |
| ă | njepřizwukowane němske e |
| â, î | ruski ы |
| b | b |
| c | k před a, o, u |
| č před i a e | |
| ch | k před i a e |
| d | d |
| e | e |
| f | f |
| g | g před a, o, u |
| dź před i a e | |
| gh | g před i a e |
| h | h |
| i | i |
| j | ž |
| k | k |
| l | l |
| m | m |
| n | n |
| o | o |
| p | p |
| r | r |
| s | s |
| ș (ş) | š |
| t | t |
| ț (ţ) | c |
| u | u |
| v | němski v (w Vase) |
| x | ks |
| z | z |
Nota. Delnje znamješko při rumunskich pismikach șțȘȚ wupada kaž koma, nic kaž cedila kaž při turkowskimaj şŞ abo francoskimaj çÇ. Dołhož połne sady znamješkow za Unicode njeběchu daloko wužiwajomne w ličakach, a často hišće nětko, wužiwaja město toho pismiki şţŞŢ, kotrež maja cedile.
Gramatika
Rumunski substantiw ma tři rody, dwě gramatiskej čisle a pjeć padow. Jako artikl funguja, kaž tež w druhich balkanskich rěčach, kóncowki, kotrychž formy wot roda, gramatiskeho čisła a pada wotwisuja.
bołharšćina | čěšćina | danšćina | estišćina | finšćina | francošćina | grjekšćina | iršćina | italšćina | jendźelšćina | letišćina | litawšćina | madźaršćina | maltašćina | němčina | nižozemšćina | pólšćina | portugalšćina | rumunšćina | słowakšćina | słowjenšćina | španišćina | šwedšćina
