Романски јазик
Романскиот јазик (limba română) е источноромански јазик кој се зборува од околу 24 до 28 милиони луѓе,[2][3] воглавно во Романија и Молдавија. Романскиот јазик е службен јазик во Република Романија и Република Молдавија, но и во српската покраина Војводина и грчкиот полуостров Света Гора.
| Романски јазик | |
|---|---|
| română, limba română | |
| Изговор | /roˈmɨnə/ |
| Застапен во | Романија, Молдавија и останатата романска дијаспора. |
| Подрачје | Балкан Средна Европа Источна Европа |
| Говорници | Мајчин: 24 милиони Втор јазик: 4 милиони |
| Јазично семејство | италски
|
| Писмо | латиница |
| Статус | |
| Службен во |  Романија Молдавија[1] Војводина, Србија Европска Унија |
| Признаен како малцински во |  Украина |
| Регулативен орган | Романска Академија |
| Јазични кодови | |
| ISO 639-1 | ro |
| ISO 639-2 | rum (B) ron (T) |
| ISO 639-3 | ron |
| Linguasphere | 51-AAD-c (varieties: 51-AAD-ca to -ck) |
 Сините региони се региони каде јазикот е доминантен, а зелените се региони со значително романско малцинство | |
 Распространетост на романскиот јазик во Романија, Молдавија и околината | |
Романски јазик | |
| Писмо | латиница |
| Пример | Прв член од „Декларацијата за човекови права“ |
| Текст | Toate fiinţele umane se nasc libere şi egale în demnitate şi în drepturi. Ele înzestraţe cu raţiune şi conştiinţă şi trebuie să se comporte unii faţă de altele în spiritul fraternităţii. |
| Македонски | Сите човечки суштествa се раѓaaт слободни и еднакви по достоинство и правa. Tиe се обдарени со разум и совест и требa да се однесувaaт еден кон друг во дуxот на општо човечкaтa припaдност. |
| Портал: Јазици | |
Романскиот е доста близок со останатите источноромански мали јазици како што се аромански, влашки, истро-романски и меглено-романски јазик. Јазикот денес се пишува со латиница, поточно со романската азбука, но во историјата се пишувал и со кирилица. Романскиот јазик е доста богат со позајмени зборови, што од балканските словенски јазици со од останатите романски или околни јазици.
Примери
- Сите човечки суштествa се раѓaaт слободни и еднакви по достоинство и правa. Tиe се обдарени со разум и совест и требa да се однесувaaт еден кон друг во дуxот на општочовечкaтa припaдност.
современ романски со потенцирани француски и италијански позајмени зборови:
- Toate ființele umane se nasc libere și egale în demnitate și în drepturi. Ele sunt înzestrate cu rațiune și conștiință și trebuie să se comporte unele față de altele în spiritul fraternității.
романски јазик со потенцирани словенски зборови:
- Toate ființele omenești se nasc slobode și deopotrivă în destoinicie și în drepturi. Ele sunt înzestrate cu înțelegere și cuget și trebuie să se poarte unele față de altele în duh de frățietate.
романски јазик без позајмени зборови:
- Toate ființele omenești se nasc nesupuse și asemenea în prețuire și în drepturi. Ele sunt înzestrate cu înțelegere și cuget și se cuvine să se poarte unele față de altele după firea frăției.