Правилен многуаголник

Правилен многуаголник — прост многуаголник (многуаголник кој никаде не се сече сам со себе) кој е рамноаголен (сите агли му се исти) и рамностран (сите рабови се со иста должина).

Правилен многуаголник
Правилен триаголник
Правилен квадрат
Правилен петаголник
Правилен шестаголник
Правилен седумаголник
Правилен осумаголник
Правилен деветаголник
Правилен дванаесетаголник
Рабови и темиња
Шлефлиев симбол
Коксетер–Динкинов дијаграм
Група на симетријаDn, ред 2n
Дуален многуаголниксамодуален
Плоштина
(со страна долга )
Внатр. агол
Збир од внатр. агли
Полупреч. на впиш. кружница
Полупреч. на опиш. кружница
Својстваиспакнат, рамностран, изогонален, изотоксален

Сите правилни многуаголници со ист број на рабови (или „страни“ во планиметријата) се слични.

Во извесни случаи сите овие полиаголници би се сметале за неправилни. Во такви случаи се испушта претставката правилен. На пример сите рабови на еден еднообразен полиедар мора да бидат правилни и рабовите едноставно би се опишале како триаголник, квадрат, петаголник.

Својства

Секој агол на еден правилен n-аголник има мерка од (или подеднакво, на ) степени.

Алтернативно, внатрешниот агол/агли на правилен n-аголник е радијани (или вртења).

Сите вертикали на правилен многуаголник лежат на заедничка кружница, т.е. тие се сокружни точки, каде секој правилен многуаголник има опишана кружница.

Правилен n-аголник може да се нацрта со шестар и линијар ако и само ако непарните прости фактори на n се засебни Ферминови броеви. Видете конструктибилен многуаголник.

За бројот на дијагонали е , т.е., 0, 2, 5, 9, ... Тие го делат многуаголникот на 1, 4, 11, 24, ... делови.

Плоштина

Апотема на шестаголник
Правилни испакнати и ѕвездести многуаголници со 3 до 12 темиња, означени со нивните Шлефлиеви симболи.

Плоштината на правилен n-аголник е

каде t е должината на работ. Исто така плоштината е полуобиколка помножена по должината на апотемата (линијата од средината на многуаголникот нормален на работ)A=1/2Pa.

За t=1 имаме

со следниве вредности:

РабовиНазивТочна плоштинаПриближна плоштина
3рамностран триаголник 0,433
4квадрат11,000
5правилен петаголник 1,720
6правилен шестаголник 2,598
7правилен седумаголник 3,634
8правилен осумаголник 4,828
9правилен деветаголник 6,182
10правилен десетаголник 7,694
11правилен единаесетаголник 9,366
12правилен дванаесетаголник 11,196
13правилен тринаесетаголник 13,186
14правилен четиринаесетаголник 15,335
15правилен петнаесетаголник 17,642
16правилен шеснаесетаголник 20,109
17правилен седумнаесетаголник 22,735
18правилен осумнаесетаголник 25,521
19правилен деветнаесетаголник 28,465
20правилен дваесетаголник 31,569
100правилен стоаголник 795,513
1000правилен илјадааголник 79577,210
10000правилен десет илјадааголник 7957746,893

Плоштините се помали од оние кај кружници со иста обиколка, и се (заокружени) еднакви на 0,26, а за n<8 малку повеќе (броевите се намалуваат со зголемувањето на n до границата π/12).

Симетрија

Групата на симетрија на правилен n-аголник е диедарска група Dn (од ред 2n): D2, D3, D4,... Се состои од ротациите во Cn (постои вртежна симетрија на ред n), заедно со рефлективна симетрија во n оските кои минуваат низ центарот. Акоn е макар и тогаш половина од оските поминуваат низ спротивните вертикали, а другата половина низ средишната точка на спротивните рабови. Ако n е непарен, тогаш сите оски минуваат низ врвот и средишната точка на спротивниот раб.

Ѕвездести правилни многуаголници

Пентаграм

Во проширената категорија на правилни многуаголници спаѓаат ѕвезди, како на пример пентаграмот, кој ги има истите вертикали како и петаголникот, но сврзува наизменични вертикали.

Примери
  • Пентаграм — {5/2}
  • Хептаграм — {7/2}, {7/3}
  • Октаграм — {8/3}
  • Енеаграм — {9/2}, {9/4}
  • Декаграм — {10/3}

Полиедар

Еднообразен полиедар е полиедар со правилни многуаголници како рабови, така што за секои две вертикали има меѓусебно изометрично пресликување.

Поврзано

Надворешни врски

🔥 Top keywords: Главна страницаМакедонски претседателски избори (2024)Македонски парламентарни избори (2024)Специјална:БарајГордана Силјановска-ДавковаМакедонски парламентарни избори (2020)Карлес ПуџдемонСписок на македонски народни поговоркиОче нашСтево ПендаровскиСредоземно МореМакедонијаБилјана ВанковскаМочуриштеГоце ДелчевСпецијална:СкорешниПромениМасакр во СребреницаСкопјеМарија АнтоанетаЛокални избори во Македонија (2021)Министерство за животна средина и просторно планирањеСвети Кирил и МетодијЈане СанданскиКиро ГлигоровСвети Климент ОхридскиСкиентологијаБалканска приказна (ТВ-серија)Втора светска војнаБедија БеговскаДржавни празници во МакедонијаХемофилијаМакедонски претседателски избори (2019)Хороскопски знациГригор ПрличевПретседател на МакедонијаКонстантин МиладиновИзбори во МакедонијаМакедонска крвава свадбаНационален парк Галичица