Wilayah tanggungan mahkota
Wilayah tanggungan mahkota (Bahasa Inggeris: Crown dependencies) ialah bidang kuasa tiga pulau di luar pesisir Britain yang merupakan milikan pemerintahan sendiri Mahkota. Wilayah tersebut tidak membentuk sebahagian daripada United Kingdom dan wilayah luar negeri.[1][2] Secara antarabangsanya, wilayah tanggungan itu dianggap "wilayah di mana United Kingdom bertanggungjawab", berbanding sebagai negara berdaulat.[3] Hasilnya, mereka bukanlah negara anggota bagi pertubuhan Negara-negara Komanwel.[4] Walau bagaimanapun, mereka mempunyai hubungan dengan Komanwel, Kesatuan Eropah (walaupun bukan sebahagian daripadanya tetapi berada di dalam kawasan kastam EU) dan pertubuhan-pertubuhan antarabangsa lain, serta sebahagian daripada anggota di dalam Majlis British–Ireland. Wilayah tanggungan tersebut juga memiliki pasukan sukan sendiri di dalam Sukan Komanwel.
Wilayah Tanggungan Mahkota ولايه تڠڬوڠن مهكوتا | |
|---|---|
.svg) | |
 Lokasi wilayah tanggungan mahkota (merah) dan United Kingdom (kelabu tua) | |
| (penempatan terbesar) | Saint Peter Port, Saint Helier, Douglas |
| Bahasa rasmi | Inggeris |
| Wilayah | |
| Pemimpin | |
• King | Rosmawe |
| Keluasan | |
• Jumlah | 768.2 km2 (296.6 bt2) |
| Format tarikh | hh/bb/tttt (AD) |
Disebabkan wilayah tanggungan mahkota bukanlah negara-negara berdaulat, bidang kuasa perundangan yang memberi kesan kepada pulau-pulau itu berada di bawah kerajaan United Kingdom. Walaupun wilayah tersebut mempunyai dewan undangan yang tersendiri, dengan kuasa untuk menggubal undang-undang bagi hal ehwal tempatan dengan perkenan Mahkota (Majlis Privi, atau dalam kes Pulau Man bagi sesetengah keadaan Leftenan Gabenor).[5] Dalam setiap kes, ketua kerajaan disebut sebagai Ketua Menteri.
Takrifan
"Mahkota" ditakrifkan secara berbeza bagi setiap wilayah tanggungan mahkota. Di Jersey, penyataan kedudukan perlembagaan abad ke-21 oleh Pegawai Undang-undang Mahkota mentakrifkannya sebagai "Mahkota dengan hak Jersey",[6] dengan kesemua tanah Mahkota di Bailiwick Jersey merupakan milik kepada Mahkota dengan hak Jersey dan bukannya Estet Mahkota United Kingdom.[7] Perundangan Pulau Man mentakrifkan "Mahkota dengan hak Pulau Man" sebagai berasingan daripada "Mahkota dengan hak United Kingdom".[8] Di Guernsey, perundangan merujuk "Mahkota dengan hak Bailiwick",[9] dan Pegawai Undang-undang Mahkota Guernsey mengemukakan bahawa "Mahkota dalam konteks ini biasanya bermaksud Mahkota dengan hak republik Bailiwick Guernsey"[10] dan ini merangkumi "institusi-institusi kerajaan dan sivik kolektif, ditubuhkan oleh dan di bawah bidang kuasa Monarki, untuk tadbir urus Pulau-pulau ini, termasuklah Negeri Guernsey dan badan perundangan di Pulau-pulau lain, Mahkamah Diraja dan mahkamah lain, Leftenan Gabenor, pihak berkuasa kariah dan Mahkota bertindak dan melalui Majlis Privi."[11] Konsep perlembagaan ini juga dikatakan sebagai "Mahkota dengan hak Bailiwick Guernsey".
Wilayah terkini
| Nama | Bendera | Jata | Lokasi | Moto | Luas | Jumlah penduduk | Ibu wilayah |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bailiwick Guernsey |  |  | Selat Inggeris | 78 km2 (30 bt2) | 65,849 | Saint Peter Port (ibu wilayah bagi keseluruhan Bailiwick) | |
 |  | Saint Anne | |||||
 |  | The Seigneurie (de facto; Sark tidak mempunyai ibu kota) | |||||
| Bailiwick Jersey |  |  | Selat Inggeris | 118.2 km2 (46 bt2) | 100,080 | Saint Helier | |
| Pulau Man |  |  | Laut Irish | Quocunque Jeceris Stabit (Latin: "Di mana sahaja dilemparnya, ia akan berdiri") | 572 km2 (221 bt2) | 84,997 | Douglas |
