ਸਿਰਿਲਿਕ ਲਿਪੀ

ਸਿਰਿਲਿਕ ਲਿਪੀ ਪੂਰਵੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਕਈ ਭਾਸ਼ਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਅਜਬੁਕਾ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਲਿਪੀ ਦੀ ਵਰਨਮਾਲਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੋ ਅੱਖਰਾਂ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨਾਮਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਨਾਨੀ ਲਿਪੀ ਦੇ ਦੋ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅੱਖਰਾਂ-ਅਲਫਾ ਅਤੇ ਬੀਟਾ- ਨੂੰ ਮਿਲਾਕੇ ਅਲਫ਼ਾਬੈਟ (Alphabet) ਯਾਨੀ ਵਰਨਮਾਲਾ ਬਣਦਾ ਹੈ।[1][2] ਇਸ ਲਿਪੀ ਦੇ ਵਰਣਾਂ ਤੋਂ ਜਿਹਨਾਂ ਭਾਸ਼ਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹੈ। ਸੋਵਿਅਤ ਸੰਘ ਦੇ ਪੂਰਵ ਸਦੱਸ ਤਾਜਿਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਮਕਾਮੀ ਰੂਪ (ਯਾਨੀ ਤਾਜਿਕ ਭਾਸ਼ਾ) ਵੀ ਇਸ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3]

ਸਿਰਿਲਿਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅੱਖਰ

ਸਿਰਿਲਿਕ ਅੱਖਰਾਂ ਦੇ ਦੋ ਰੂਪ ਹੁੰਦੇ ਹਨ-ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਆਇਟੈਲਿਕ। ਇਹ ਦੋਨਾਂ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਧਵਨੀਆਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਕੁੱਝ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਆਲਾਵਾ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਅੱਖਰ ਵੀ ਸਿਰਿਲਿਕ ਵਿੱਚ ਜੋੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

абвгдеёжзийклмнопрстуфхцчшщъыьэюя
абвгдеёжзийклмнопрстуфхцчшщъыьэюя
ਅ/ਆਦ/ਡਯੇਜ਼੍ਹਜ਼ਇ/ਈਤ/ਟਫ਼ਖ਼ਟਸਸ਼ਸ਼ਯ/ਈਯੇ/ਏਯੂਯਾ

ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ

ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ

ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ

ਹਵਾਲੇ