Кириллица

Кирилл әлифбасы, яки кири́ллица — кириллик әлифба. Күп славян телләренең әлифбалары нигезендә кирилл әлифбасы ята. Шулай ук Россия һәм элекке СССР җирләрендә яшәүче күпчелек төрки һәм фин-угор халыкларының әлифбалары кирилл әлифбасына нигезләнгән.

Кириллица
рус. кириллица
Нигезләнү датасыIX гасыр
Сурәт
ИсемCyrillic[1] һәм cyrillique[1]
... хөрмәтенә аталганИзге Кирилл[2]
Нәрсә нигезендә эшләнгәнюнан әлифбасы
БулдыручыКлимент Охридский[d][3][4], Наум Охридский[d][3] һәм Константин Преславский[d][3]
Язу юнәлешесулдан уңга[d][5]
Таралыш харитасы
Диапазон в ЮникодеU+0400-04FF[5], U+0500-052F[5], U+1C80-1C8F[5], U+2DE0-2DFF[5] һәм U+A640-A69F[5]
Формат в виде регулярного выражения\p{IsCyrillic}
 Кириллица Викиҗыентыкта

Кириллица азбукасы

Төп мәкалә: Искеславян язуы

Кириллик азбукасының беренче составы безгә билгеле түгел, «классик» искеславян кириллицасы 43 хәрефтән тора.

Кириллица хәрефләренең үз исемнәре бар, алар төрле уртак славян исемнәреннән алынганнар. Кириллицаның төп билгеләре:

ХәрефЯзылышыСанлы билгеләмәсеУкуИсеме
А 1[а]аз
Б [б]бу́ки
В 2[в]ве́ди
Г 3[г]глаго́ль
Д 4[д]добро́
Е, Є 5[е]есть
Ж [ж']живе́те
Ѕ 6[дз']зело́
ʐ, З 7[з]земля́
И 8[и]и́же (8-ричное)
І, Ї 10[и]и (10‑ричное)
К 20[к]ка́ко
Л 30[л]лю́ди
М 40[м]мысле́те
Н 50[н]наш
О 70[о]он
П 80[п]поко́й
Р 100[р]рцы
С 200[с]сло́во
Т 300[т]тве́рдо
ОУ, Ү (400)[у]ук
Ф 500[ф]ферт
Х 600[х]хер
Ѡ 800[о]оме́га
Ц 900[ц’]цы
Ч 90[ч’]червь
Ш [ш’]ша
Щ [ш’т’] ([ш’ч’])ща
Ъ [ъ]ер
Ы [ы]еры́
Ь [ь]ерь
Ѣ [æ], [ие]ять
Ю [йу]ю
ΙΑ [йа]А йотлаштырылган
Ѥ [йэ]Е йотлаштырылган
Ѧ (900)н]юс кече
Ѫ н]юс зур
Ѩ [йэн]юс кече йотлаштырылган
Ѭ [йон]юс зур йотлаштырылган
Ѯ 60[кс]кси
Ѱ 700[пс]пси
Ѳ 9[θ], [ф]фита́
Ѵ 400[и], [в]и́жица

Искәрмәләр

  • 3,0 3,1 3,2 Большая российская энциклопедияМосква: Большая российская энциклопедия, 2004.
  • Большая российская энциклопедияМосква: Большая российская энциклопедия, 2004.
  • 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 https://www.unicode.org/versions/Unicode13.0.0/ch07.pdf
  • 🔥 Top keywords: Баш битИлдус ГабдрахмановСергей СкрябинҖәүдәт ХантимеровРадик ГалиәкбәровСергей Антипов (1949)Википедия:Җәмгыять үзәгеВикипедия:TurındaВикипедия:ЭчтәлекМахсус:Соңгы үзгәртүләрИкенче бөтендөнья сугышыЯрдәм:Википедиягә рәхим итегез!Википедия:Җаваплылыктан баш тартуВикипедия:КонтактларВикипедия:ЯрдәмПортал:Хәзерге вакыйгаларМахсус:ЭзләүXXVIII гасыр (б. э. к.)Eva ElfieВикипедия24 ноябрьГабдулла Тукай1978 елның 31 августы вакыйгасыРавил ХаликовГабдулла Тукай биографиясеВадим Захаров (1986)XXVII гасыр (б. э. к.)Роберт МиңнуллинТөркем:Татарстан шәһәрләреИлдар СибгатуллинМуса Җәлил биографиясеМөхәммәт МәһдиевГазинур МоратИнглиз телеТатарстанЖасмин (җырчы)Америка Кушма ШтатларыТуфан МиңнуллинФайл:Эчкен мәчете.jpg