క్రూసేడులు

క్రూసేడులు (ఆంగ్లం : The Crusades) మతపరమైన సైనిక దాడుల పరంపర. వీటిని ఐరోపాకు చెందిన క్రైస్తవులు, తమ అంతర్గత, బాహ్య శత్రువులకు వ్యతిరేకంగా చేపట్టారు. క్రూసేడులు ప్రధానంగా ముస్లింలకు వ్యతిరేకంగా చేపట్టారు. ఇంకనూ పాగన్ లకు, దాసులకు, యూదులకు, రష్యన్ , గ్రీకు ఆర్థడాక్స్ క్రైస్తవులకు, మంగోలులకు, కాథార్స్ కు, హుస్సైట్ లకు, వాల్డెన్‌షియన్లకు, ప్రాచీన ప్రష్షియనులకు, పోప్ ల రాజకీయ శత్రువులకు వ్యతిరేకంగా చేపట్టారు.^[1] క్రూసేడర్లు పాత పాపాలు చేయుటకు అనుమతిని పొంది యుద్ధాలు చేయుటకు ప్రతిన బూనారు.^[1]

జెరూసలేం యూదులకు, క్రైస్తవులకు, ముస్లిములకు పవిత్ర భూమిగా పరిగణింపబడింది. అనటోలియాలో సెల్జుక్ తురుష్క ముస్లింల అధిక్యతను నిరోధించుటకు తూర్పు ఆర్థడాక్సులు బైజాంటియన్ సామ్రాజ్య పాలకులకు సహాయాన్ని అర్థించే ప్రకటన చేశారు.^[2] ఈ యుద్ధాలు సాధారణంగా పాగనులకు, హెరెటిక్స్ లకు వ్యతిరేకంగా చేపట్టారు. మత, ఆర్థిక, రాజకీయ కారణంగా.^[3] క్రైస్తవుల, ముస్లింల అంతర్గత శత్రుత్వం కూడా వీరిమధ్య అనేక సంధులు, ఒడంబడికలు చేయడానికి దోహదపడినది. ఐదవ క్రుసేడ్ సమయాన క్రైస్తవులకు, రూమ్ సల్తనత్ ల మధ్య జరిగిన మిత్రత్వము ఇందుకు ఒక ఉదాహరణ.