Parlamentu Arteko Batasuna

Parlamentu Arteko Batasuna (IPU) 1889ko ekainaren 30ean Frédéric Passyk eta William Randal Cremer-ek sortutako, parlamentuen nazioarteko erakundea da. Horrela, mundu mailan, gobernuen botere legegilea ordezkatzen duen erakunde bakarra da. Nazioarteko beste erakunde batzuek ez bezala, ez da gobernu arteko erakundea, parlamentuen arteko lankidetza sustatzeko erakundea baizik. Nazio Batuen sistemaren menpe egiten du lan, eta bere oinarrizko helburua da bakea, herrien arteko lankidetza eta erakunde ordezkariak sendotzea eta elkarrizketa politikoaren bidez lortzea. Nazioarteko erakunde politiko aitzindaritzat hartzen da, 178 parlamentu nazional afiliatu eta 12 eskualdeko parlamentu batzar elkartuekin[1][2].

Parlamentu Arteko Batasuna
For Democracy. For everyone.
Datuak
Motagobernu arteko erakundea
Jarduera sektoreaActivities of extraterritorial organizations and bodies (en) Itzuli
HerrialdeaSuitza
Jarduera
KidetzaLiburutegien Elkarte eta Erakundeen Nazioarteko Federazioa
Agintea
Egoitza nagusi
Egoitza nagusi (1921–)
Historia
Sorrera1889
Sortzailea
SorlekuaParis
webgune ofiziala
Twitter: ipuparliament Flickr: 55536947@N02 Edit the value on Wikidata

Gaur egun, IPU Nazio Batuen parlamentuko solaskide nagusia da, eta parlamentuen ahotsa Nazio Batuen erabakiak hartzeko prozesuetara ekartzen du, aldian-aldian, bere ebazpenak Batzar Nagusian aurkeztuz, adierazpenak eginez, eztabaidetan parte hartuz eta bilerak antolatuz NBEren agendako funtsezko gaiei buruz. Eginkizun garrantzitsu hori aintzat hartuta, 2002an, Nazio Batuen Erakundeak behatzaile iraunkorraren estatusa eman zion.

Egoitza

Munduko Parlamentu Arteko Batasunaren Estatutuen 2. artikuluaren arabera, bere egoitza Genevan (Suitza) dago.

Helburuak

UPIk Nazio Batuen helburuak partekatzen ditu; bere ahaleginak onartzen, eta harekin estuki lan egiten du. Halaber, eskualdeko parlamentu arteko erakundeekin eta ideal beretan inspiratutako nazioarteko, gobernu arteko eta gobernuz kanpoko erakundeekin lankidetzan aritzen da. Helburu hauek ditu[1]:

  • Herrialde guztietako parlamentu eta parlamentarien arteko harremanak, koordinazioa eta esperientzia-trukea sustatzea.
  • Nazioarteko intereseko gaiak aztertzea eta horiei buruz hitz egitea, parlamentuen eta haien kideen ekintza sortzeko.
  • Giza eskubideen defentsan eta sustapenean laguntzea, esparru unibertsala dutenak eta haien errespetua demokrazia parlamentarioaren eta garapenaren funtsezko faktorea baita.
  • Erakunde ordezkarien funtzionamendua hobeto ulertzen laguntzea eta haien jarduteko bideak indartzen eta garatzen laguntzea.
1928an, Berlinen egin zen IPUren 28. Batzar Nagusia Reichstag-en (Alemaniako Parlamentua) egoitzan.

Organoak

Hauek dira Parlamentua Arteko Batasunaren organoak: Batzarra, Zuzendaritza Batzordea, Batzorde Betearazlea eta Idazkaritza[1].

Batzarra

Parlamentu Arteko Batasuna urtean bitan bilduko da batzarrean, IPUren eskumenekoak diren gai guztiak eztabaidatzeko, eta horiei buruzko gomendioak formulatuko ditu, Erakundearen iritzia adierazten dutenak. Batzarra IPUko kideek ordezkari gisa izendatutako parlamentariek osatuko dute. Kideek gizonezko zein emakumezko parlamentariak sartu behar dituzte beren ordezkaritzetan, eta haien ordezkaritza bermatzen ahaleginduko dira, berdintasunean. IPUko kide batek Batzarrean eskuordetutako legebiltzarkideen kopurua aldatu egiten da estatuko biztanleriaren arabera, eta ezin izango da, inolaz ere, zortzi baino gehiagokoa izan herrialdea 100 milioi biztanle baino gutxiagokoa bada, eta hamar baino gehiagokoa biztanle kopuru hori baino handiagoa duten herrialdeetako Parlamentuentzat. Batzar bakoitzaren lekua eta eguna Zuzendaritza Batzordeak ezarriko du. Salbuespenezko kasuetan, Zuzendaritza Batzordeak batzar lekua eta eguna aldatzea edo ez biltzea erabaki dezake. Premiazko kasuetan, Parlamentu Arteko Batasuneko presidenteak erabaki hori hartu ahal izango du Batzorde Betearazlearekin adostuta[1].

2018. urtera arte, 138 batzar egin dira, lehenengoa Paris hirian, Frantzian, 1889an. Batzar gehienak Suitzako Geneva hirian egin dira, IPUren egoitzan, guztira 18. Suitza da batzar gehien antolatu dituen herrialdea, guztira 22 batzarrekin. Alemanian, 5 batzar egin dira, horietako bakoitzean errepublikaren izena aldatu zen; lehenengoa, Alemaniako Inperio gisa; gero, Weimar Errepublika gisa; gero, Alemaniako zatiketa garaian, lehenik Mendebaldeko Alemanian, ondoren, Ekialdeko Alemanian, eta geroago Alemania gisa. 1984az geroztik, urtean bi batzar egiten dira. Era berean, IPUren batzarra kontinente guztietan egin izan da. Jarraian, egindako bileren zerrenda:

OrdenaLekuaHerrialdeaUrtea
141.Belgrad  SRB2019
140.Doha  QAT2019
139.Geneva  SWI2018
138.Geneva  SWI2018
137.San Petersburgo  RUS2017
136.Daca  BAN2017
135.Geneva  SWI2016
134.Lusaka  ZAM2016
133.Geneva  SWI2015
132.Hanói  VIE2015
131.Geneva  SWI2014
130.Geneva  SWI2014
129.Geneva  SWI2013
128.Quito  ECU2013
127.Quebec  CAN2012
126.Kampala  UGA2012
125.Berna  SWI2011
124.Panama Hiria  PAN2011
123.Geneva  SWI2010
122.Bangkok  THA2010
121.Geneva  SWI2009
120.Addis Abeba  ETH2009
119.Geneva  SWI2008
118.Lurmutur Hiria  RSA2008
117.Geneva  SWI2007
116.Bali  INA2007
115.Geneva  SWI2006
114.Nairobi  KEN2006
113.Geneva  SWI2005
112.Manila  PHI2005
111.Geneva  SWI2004
110.Mexiko  MEX2004
109.Geneva  SWI2003
108.Santiago (Txile)  CHI2003
107.Marrakex  MAR2002
106.Uagadugu  BFA2001
105.Habana  CUB2001
104.Jakarta  INA2000
103.Amman  JOR2000
102.Berlin  GER1999
101.Brusela  BEL1999
100.Mosku  RUS1998
99.Windhoek  NAM1998
98.Kairo  EGY1997
97.Seul  KOR1997
96.Pekin  CHN1996
95.Istanbul  TUR1996
94.Bukarest  ROM1995
93.Madril  ESP1995
92.Kopenhage  DEN1994
91.Paris  FRA1994
90.Canberra  AUS1993
89.New Delhi  IND1993
88.Stockholm  SWE1992
87.Jaunde  CMR1992
86.Santiago (Txile)  CHI1991
85.Piongiang  PRK1991
84.Punta del Este  URU1990
83.Nikosia  CYP1990
82Londres  GBR1989
81.Budapest  HUN1989
80.Sofía  BUL Bulgaria1988
79.Guatemalako Hiria  GUA1988
78.Bangkok  THA1987
77.Managua  NIC1987
76.Buenos Aires  ARG1986
75.Mexiko Hiria  MEX1986
74.Ottawa  CAN1985
73.Lome  TOG1985
72.Geneva  SWI1984
71.Geneva  SWI1984
70.Seul  KOR1983
69.Erroma  ITA1982
68.Habana  CUB1981
67.Berlin  GDR Alemaniako Errepublika Demokratikoa1980
66.Caracas  VEN Venezuela1979
65.Bonn  GER Mendebaldeko Alemania1978
64.Sofia  BUL Bulgaria1977
63.Madril  ESP Espainia1976
62.Londres  GBR1975
61.Tokio  JAP1974
60.Erroma  ITA1972
59.Paris  FRA1971
58.Haga  NED1970
57.New Delhi  IND1969
56.Lima  PER1968
55.Teheran  Iran Iran1966
54.Ottawa  CAN1965
53.Kopenhage  DEN1964
52.Belgrad  YUG1963
51.Brasilia  BRA1962
50.Brusela  BEL1961
49.Tokio  JAP1960
48.Varsovia  POL1959
47.Rio de Janeiro  BRA1958
46.Londres  GBR1957
45.Bangkok  THA1956
44.Helsinki  FIN1955
43.Viena  AUT1954
42.Washington  USA1953
41.Berna  SWI1952
40.Istanbul  TUR1951
39.Dublin  IRL1950
38.Stockholm  SWE1949
37.Erroma  ITA1948
36.Kairo  EGY1947
35.Oslo  NOR1939
34.Haga  NED1938
33.Paris  FRA1937
32.Budapest  HUN Hungariako Erresuma1936
31.Brusela  BEL1935
30.Istanbul  TUR1934
29.Madril  ESP1933
28.Geneva  SWI1932
27.Bukarest  ROM1931
26.Londres  GBR1930
25.Berlin Weimarko Errepublika1928
24.Paris  FRA1927
23.Washington  USA1925
Ottawa  CAN
22.Berna  SWI1924
21.Kopenhage  DEN1923
20.Viena  AUT1922
19.Stockholm  SWE1921
18.Haga  NED1913
17.Geneva  SWI1912
16.Brusela  BEL1910
15.Berlin Alemaniar Imperioa1908
14.Londres  GBR1906
13.Brusela  BEL1905
12.Saint Louis (Missouri)  USA1904
11.Viena Austria-Hungariako Inperioa1903
10.Paris  FRA1900
9.Cristianía Suecia-Noruega1899
8.Brusela  BEL1897
7.Budapest Austria-Hungariako Inperioa1896
6.Brusela  BEL1895
5.Haga  NED1894
4.Berna  SWI1892
3.Erroma  ITA Italia1891
2.Londres  GBR1890
1.Paris  FRA1889

Erreferentziak

Kanpo estekak