عددنویسی رومی

در روم باستان برای نوشتن عددها از بعضی حروف الفبای لاتین با مقادیر زیر استفاده می‌کردند:

آنها با پیروی از قانون‌هایی، با ترکیب این نمادها، نمادهای دیگری برای نمایشگاه دیگر اعداد پدید آورده بودند. بعضی از این قوانین بدین شرح بوده‌است:

• هر نمادی که در سمت راست نماد دیگر قرار دارد، چنانچه مقدارش از آن نماد کمتر یا با آن مساوی باشد، ارزش آن نماد را زیاد می‌کند.

• هر نمادی که در سمت چپ نماد دیگر قرار دارد، چنانچه مقدارش از آن کمتر باشد، ارزش آن نماد را کم می‌کند.

• هرگاه نمادی بین دو نماد بزرگ‌تر از خود قرار گرفته باشد، ابتدا با نماد سمت راستش ترکیب می‌شود، یعنی از ارزش آن می‌کاهد و بعد، طبق قانون اوّل، تفاضل بر ارزش نماد دیگر اضافه می‌شود.

• برای اعداد بزرگ ( ${\displaystyle \leq \,}$۵٬۰۰۰ ) در بالای هر نماد خطّی افقی قرار می‌گیرد که ارزش آن را ۱٬۰۰۰ برابر می‌کند. مانند:(۵٬۰۰۰ =${\displaystyle {\overline {V}}}$)

• برای اعداد خیلی بزرگ ( ${\displaystyle \leq \,}$۵٬۰۰۰٬۰۰۰ ) شکل فراگیری وجود ندارد امّا گاهی آن‌ها را با دو خطّ افقی در بالای نماد نمایش می‌دهند که ارزش آن نماد را ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ برابر می‌کند. مانند:(۵٬۰۰۰٬۰۰۰ =V)

در دستگاه عددنویسی رومی رقم صفر وجود نداشته و برای ترکیب نمادها از دو عمل جمع و تفریق استفاده می‌شده. محاسبات ضرب و تقسیم که امروزه با استفاده از نمادهای دهدهی به راحتی انجام می‌گیرد، ریاضی دانان رومی ساعت‌ها وقت صرف به دست آوردن حاصل آن‌ها می‌کردند. این دستگاه بیشتر از همهٔ دستگاه‌ها در برابر دستگاه‌های جهانی عددنویسی دهدهی مقاومت کرد و برای پایداری خود تا قرن شانزدهم میلادی کوشید.