گانیمد
گانیمِد (به انگلیسی: Ganymede) (ˈgænɨmi:d GAN-ə-meed, یا به یونانی Γανυμήδης)یکی از قمرهای مشتری و بزرگترین قمر در سامانه خورشیدی است. دورهٔ چرخش آن هفت روز است، از لحاظ نزدیکی هفتمین قمر مشتری و سومین قمر گالیلهای میباشد.[۱۴] گانیمد بر روی مدار دو قمر دیگر مشتری یعنی آیو و اروپا تأثیر میگذارد. از لحاظ قطر بزرگتر از سیاره عطارد است و کمتر از نصف آن جرم دارد.[۱۵] گانیمد نهمین جسم در سامانه خورشیدی بر پایهٔ حجم میباشد و تنها قمر دارای میدان مغناطیسی است که فاقد اتمسفر نیز میباشد.[۱۶]
کشف | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
کاشف | گالیلئو گالیله | ||||||||
تاریخ کشف | ۷ ژانویه ۱۶۱۰ | ||||||||
طبقهبندی | |||||||||
تلفظ | /ˈɡænɪmiːd/[۱] | ||||||||
نامیده به نام | Γανυμήδης Ganymēdēs | ||||||||
Jupiter III | |||||||||
صفات | Ganymedian,[۲] Ganymedean[۳][۴] /ɡænɪˈmiːdiən/ | ||||||||
ویژگیهای مداری | |||||||||
Periapsis | ۰۶۹۲۰۰ کیلومتر ۱[a] | ||||||||
Apoapsis | ۰۷۱۶۰۰ کیلومتر ۱[b] | ||||||||
۰۷۰۴۰۰ کیلومتر ۱[۵] | |||||||||
خروج از مرکز مداری | ۰٫۰۰۱۳[۵] | ||||||||
۵۵۲۹۶ d ۷٫۱۵۴[۵] | |||||||||
میانگین سرعت مداری | ۱۰٫۸۸۰ کیلومتر در ثانیه | ||||||||
انحراف | ۲٫۲۱۴° (به دایرةالبروج) ۰٫۲۰° (به استوای مشتری)[۵] | ||||||||
ماه | مشتری | ||||||||
گروه | Galilean moon | ||||||||
ویژگیهای فیزیکی | |||||||||
میانگین شعاع | ۶۳۴٫۱±۰٫۳ کیلومتر ۲ (0.413 Earths)[۶] | ||||||||
×۱۰۷ کیلومتر۲ ۸٫۷۲ (0.171 Earths)[c] | |||||||||
حجم | ×۱۰۱۰ کیلومتر۳ ۷٫۶۶ (0.0704 Earths)[d] | ||||||||
جرم | ×۱۰۲۳ kg ۱٫۴۸۱۹ (0.025 Earths)[۶] | ||||||||
میانگین چگالی | ۱٫۹۳۶ g/cm۳[۶] | ||||||||
m/s۲ ۱٫۴۲۸ (0.146 g)[e] | |||||||||
ضریب گشتاور لَختی | ±۰٫۰۰۲۸ ۰٫۳۱۱۵[۷] | ||||||||
۲٫۷۴۱ کیلومتر/s[f] | |||||||||
synchronous | |||||||||
۰–۰٫۳۳°[۸] | |||||||||
سپیدایی | ±۰٫۰۲ ۰٫۴۳[۹] | ||||||||
| |||||||||
4.61 (opposition)[۹] 4.38 (in 1951)[۱۰] | |||||||||
جو | |||||||||
فشار سطح | ۰٫۲–۱٫۲ µPa[۱۳] | ||||||||
ترکیب جو | اکسیژن[۱۳] | ||||||||
سطح گانیمد
سطح گانیمد با نواحی تاریک و شبهدریا، دارای دو نوع ناحیهٔ اساسی خاکی است، دهانهدار و شیاردار. دهانههای گانیمد در مقایسه با موارد مشابه روی ماه و عطارد، به نسبت اندازهشان کمعمق هستند و به جای قله، دارای حفرههای مرکزی هستند. بسیاری از دهانههای روی گانیمد دارای پرتوهای بسیار روشن هستند که شکلگیریشان را توسط برخوردهایی روی یک سطح یخزده تأیید میکند. ناحیهٔ شیاردار خاکی، ناحیهٔ خاکی دهانهدار را به قسمتهای چند ضلعی مانند تجزیه میکند.
کوههای بزرگ یا بستر رود در گانیمد وجود ندارد، در هیچ محلی مقدار برجستگی از حدود یک کیلومتر تجاوز نمیکند. در برخی نواحی زمینهای کوچک، فقط مقدار کمی دیواره در اطراف دهانه مشاهده میشود که نشاندهندهٔ اینست که پوستهٔ گانیمد تغییرپذیر میباشد.[۱۸]
نگارخانه
- حفرههایی بر روی سطح گانیمد
جستارهای وابسته
منابع
پیوند به بیرون
- Ganymede Profile بایگانیشده در ۷ نوامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine by NASA's Solar System Exploration
- Ganymede page on The
Nine8 Planets - Jupiter's Moon Ganymede on Views of the Solar System
- Ganymede Crater Database Lunar and Planetary Institute
خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref>
برای گروهی به نام «lower-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="lower-alpha"/>
متناظر پیدا نشد. ().