گانیمد

یکی از قمرهای سیارهٔ مشتری

گانیمِد (به انگلیسی: Ganymede) (ˈgænɨmi:d GAN-ə-meed, یا به یونانی Γανυμήδης)یکی از قمرهای مشتری و بزرگ‌ترین قمر در سامانه خورشیدی است. دورهٔ چرخش آن هفت روز است، از لحاظ نزدیکی هفتمین قمر مشتری و سومین قمر گالیله‌ای می‌باشد.[۱۴] گانیمد بر روی مدار دو قمر دیگر مشتری یعنی آیو و اروپا تأثیر می‌گذارد. از لحاظ قطر بزرگتر از سیاره عطارد است و کمتر از نصف آن جرم دارد.[۱۵] گانیمد نهمین جسم در سامانه خورشیدی بر پایهٔ حجم می‌باشد و تنها قمر دارای میدان مغناطیسی است که فاقد اتمسفر نیز می‌باشد.[۱۶]

گانیمِد
True-color image taken by the Galileo orbiter
سطح گانیمد
کشف
کاشفگالیلئو گالیله
تاریخ کشف۷ ژانویه ۱۶۱۰
طبقه‌بندی
تلفظ‎/ˈɡænɪmd/‎[۱]
نامیده به نام
Γανυμήδης Ganymēdēs
Jupiter III
صفاتGanymedian,[۲]
Ganymedean[۳][۴] ‎/ɡænɪˈmdiən/‎
ویژگی‌های مداری
Periapsis۱۰۶۹۲۰۰ کیلومتر[a]
Apoapsis۱۰۷۱۶۰۰ کیلومتر[b]
۱۰۷۰۴۰۰ کیلومتر[۵]
خروج از مرکز مداری۰٫۰۰۱۳[۵]
۷٫۱۵۴۵۵۲۹۶ d[۵]
میانگین سرعت مداری
۱۰٫۸۸۰ کیلومتر در ثانیه
انحراف۲٫۲۱۴° (به دایرةالبروج)
۰٫۲۰° (به استوای مشتری)[۵]
ماهمشتری
گروهGalilean moon
ویژگی‌های فیزیکی
میانگین شعاع
۲۶۳۴٫۱±۰٫۳ کیلومتر (0.413 Earths)[۶]
۸٫۷۲×۱۰۷ کیلومتر۲ (0.171 Earths)[c]
حجم۷٫۶۶×۱۰۱۰ کیلومتر۳ (0.0704 Earths)[d]
جرم۱٫۴۸۱۹×۱۰۲۳ kg (0.025 Earths)[۶]
میانگین چگالی
۱٫۹۳۶ g/cm۳[۶]
۱٫۴۲۸ m/s۲ (0.146 g)[e]
ضریب گشتاور لَختی
۰٫۳۱۱۵±۰٫۰۰۲۸[۷]
۲٫۷۴۱ کیلومتر/s[f]
synchronous
۰–۰٫۳۳°[۸]
سپیدایی۰٫۴۳±۰٫۰۲[۹]
دمای سطحکمترینمیانگینبیشترین
K70[۱۱]110[۱۱]152[۱۲]
4.61 (opposition)[۹]
4.38 (in 1951)[۱۰]
جو
فشار سطح
۰٫۲–۱٫۲ µPa[۱۳]
ترکیب جواکسیژن[۱۳]

گانیمد از پلوتون و عطارد بزرگ‌تر است.[۱۷]

سطح گانیمد

سطح گانیمد با نواحی تاریک و شبه‌دریا، دارای دو نوع ناحیهٔ اساسی خاکی است، دهانه‌دار و شیاردار. دهانه‌های گانیمد در مقایسه با موارد مشابه روی ماه و عطارد، به نسبت اندازه‌شان کم‌عمق هستند و به جای قله، دارای حفره‌های مرکزی هستند. بسیاری از دهانه‌های روی گانیمد دارای پرتوهای بسیار روشن هستند که شکل‌گیری‌شان را توسط برخوردهایی روی یک سطح یخ‌زده تأیید می‌کند. ناحیهٔ شیاردار خاکی، ناحیهٔ خاکی دهانه‌دار را به قسمت‌های چند ضلعی مانند تجزیه می‌کند.

کوه‌های بزرگ یا بستر رود در گانیمد وجود ندارد، در هیچ محلی مقدار برجستگی از حدود یک کیلومتر تجاوز نمی‌کند. در برخی نواحی زمین‌های کوچک، فقط مقدار کمی دیواره در اطراف دهانه مشاهده می‌شود که نشان‌دهندهٔ این‌ست که پوستهٔ گانیمد تغییرپذیر می‌باشد.[۱۸]

نگارخانه

جستارهای وابسته

منابع

پیوند به بیرون


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «lower-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="lower-alpha"/> متناظر پیدا نشد. ().

🔥 Top keywords: