ഗാനിമേഡ്
സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഉപഗ്രഹമാണ് വ്യാഴത്തിന്റെ ഏഴാമത്തെ ഉപഗ്രഹമായ ഗാനിമേഡ് (Ganymede). ഗലീലിയോയാണ്‌ 1610 ജനുവരി 7-ന്‌ ഗാനിമേഡ് കണ്ടെത്തിയത്. അയോ, കാലിസ്‌റ്റോ, യൂറോപ്പ എന്നിവയുൾപ്പെടുന്ന ഗലീലയൻ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്.
 Image taken by the Galileo probe | |||||||||
| കണ്ടെത്തൽ | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| കണ്ടെത്തിയത് | ഗലീലിയോ ഗലീലി S. Marius | ||||||||
| കണ്ടെത്തിയ തിയതി | January 7, 1610[1][2][3] | ||||||||
| വിശേഷണങ്ങൾ | |||||||||
മറ്റു പേരുകൾ | Jupiter III | ||||||||
| Adjectives | Ganymedian, Ganymedean | ||||||||
| ഭ്രമണപഥത്തിന്റെ സവിശേഷതകൾ | |||||||||
| Periapsis | 1,069,200 km[b] | ||||||||
| Apoapsis | 1,071,600 km[a] | ||||||||
പരിക്രമണപാതയുടെ ശരാശരി ആരം | 1,070,400 km[4] | ||||||||
| എക്സൻട്രിസിറ്റി | 0.0013[4] | ||||||||
പരിക്രമണകാലദൈർഘ്യം | 7.15455296 d[4] | ||||||||
Average പരിക്രമണവേഗം | 10.880 km/s | ||||||||
| ചെരിവ് | 0.20° (to Jupiter's equator)[4] | ||||||||
| ഉപഗ്രഹങ്ങൾ | Jupiter | ||||||||
| ഭൗതിക സവിശേഷതകൾ | |||||||||
ശരാശരി ആരം | 2634.1 ± 0.3 km (0.413 Earths)[5] | ||||||||
| 87.0 million km2 (0.171 Earths)[c] | |||||||||
| വ്യാപ്തം | 7.6 × 1010 km3 (0.0704 Earths)[d] | ||||||||
| പിണ്ഡം | 1.4819 × 1023 kg (0.025 Earths)[5] | ||||||||
ശരാശരി സാന്ദ്രത | 1.936 g/cm3[5] | ||||||||
പ്രതല ഗുരുത്വാകർഷണം | 1.428 m/s2 (0.146 g)[e] | ||||||||
നിഷ്ക്രമണ പ്രവേഗം | 2.741 km/s[f] | ||||||||
Rotation period | synchronous | ||||||||
Axial tilt | 0–0.33°Bills, Bruce G. (2005). "Free and forced obliquities of the Galilean satellites of Jupiter". Icarus. 175: 233–247. doi:10.1016/j.icarus.2004.10.028.</ref> | ||||||||
| അൽബിഡോ | 0.43 ± 0.02[6] | ||||||||
| |||||||||
| 4.61 (opposition) [6] | |||||||||
| അന്തരീക്ഷം | |||||||||
പ്രതലത്തിലെ മർദ്ദം | trace | ||||||||
| ഘടന (വ്യാപ്തമനുസരിച്ച്) | ഓക്സിജൻ[9] | ||||||||
ഗാനിമേഡിന്റെ ശരാശരി ആരം 2634 കിലോമീറ്ററാണ്, ഇത് ഭൂമിയുടെ ആരത്തിന്റെ 0.413 മടങ്ങാണ്. [1][2][3] സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും ചെറിയ ഗ്രഹമായ ബുധനെ അപേക്ഷിച്ച് 8% കൂടുതലാണിത്[10]. 5268 കിലോമീറ്ററാണ് ഗാനമേഡിന്റെ വ്യാസം .
സ്വന്തമായ കാന്തിക മണ്ഡലം ഉള്ള സൗരയൂഥത്തിലെ ഒരേ ഒരു ഉപഗ്രഹമാണ് ഗാനിമേഡ്. അതിനാൽ തന്നെ ഗാനിമേഡിൽ ഇരുമ്പിന്റെയും നിക്കലിന്റെയും മിശ്രിതമായ ഒരു അകക്കാമ്പ് ഉണ്ടെന്ന് അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു . ഭൂമിയിൽ ഉള്ളതിനേക്കാൾ വളരെ അധികം ജലം ഗാനിമേഡിൽ ഉണ്ടെന്ന് അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു .സിലിക്കേറ്റു പാറകളും ജല ഐസും അടങ്ങുന്നതാണ് ഗാനിമേഡിന്റെ ഘടന . യൂറോപ്പാക്കു സമാനമായ ചില പ്രതല സവിശേഷതകൾ ഗാനിമേഡിന്റെ ചില ഭാഗങ്ങളിൽ ഉണ്ട്. ഭൗമശാസ്ത്രപരമായി ജീവസ്സുറ്റ ഒരുപഗ്രഹമാണ് ഗാനിമേഡ്. വ്യാഴത്തിൽനിന്നും പത്തു ലക്ഷത്തിലധികം കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് ഗാനിമേഡിന്റെ ഭ്രമണപഥം. 1972ൽ ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരാണ് ഗാനിമേഡിന്റെ അന്തരീക്ഷം സ്ഥിരീകരിച്ചത് . വളരെ നേർത്തതാണ് ഗാനിമേഡിന്റെ അന്തരീക്ഷം. ഓക്സിജൻ ആണ് പ്രധാന അന്തരീക്ഷ വാതകം. ഗാനിമേഡിൽ നിന്നും പുറത്തുവരുന്ന ജല കണങ്ങളിൽ സൂര്യ പ്രകാശത്തിലെ അൾട്രാവയലറ്റിനും മുകളിൽ ആവൃത്തിയുള്ള വൈദ്യുതകാന്തിക തരംഗങ്ങൾ പ്രവൃത്തിച്ചു ഓക്സിജൻ വേർപെടുത്തുന്നതുകൊണ്ടാണ് ഈ ഓക്സിജനുള്ള അന്തരീക്ഷം രൂപപ്പെടുന്നത് ( radiolysis, ). വേർപെടുന്ന ഹൈഡ്രജൻ അതിന്റെ വർധിച്ച കണികാ വേഗം മൂലം ബഹിരാകാശത്തേക്ക് പോകുന്നു. റഷ്യൻ സ്പേസ് റിസേർച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഒരു ഗാനിമേഡ് ലാൻഡർ പദ്ധതിയിടുന്നുണ്ട് . പ്രാവർത്തികമായാൽ ഗാനിമേഡിനെപ്പറ്റിയുള്ള വിലപ്പെട്ട വിവരങ്ങൾ ആ ദൗത്യത്തിൽ നിന്നും ലഭിക്കും .
അവലംബം
 | ജ്യോതിശാസ്ത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക. |
| സൗരയൂഥം |
|---|
 |
| നക്ഷത്രം: സൂര്യൻ |
| ഗ്രഹങ്ങൾ: ബുധൻ - ശുക്രൻ - ഭൂമി - ചൊവ്വ - വ്യാഴം - ശനി - യുറാനസ് - നെപ്റ്റ്യൂൺ |
| കുള്ളൻ ഗ്രഹങ്ങൾ: സീറീസ് - പ്ലൂട്ടോ - ഈറിസ് |
| മറ്റുള്ളവ: ചന്ദ്രൻ - ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ - ധൂമകേതുക്കൾ - ഉൽക്കകൾ - കൈപ്പർ വലയം |