Guinea-Bissau

Tekst üüb Fering

Guinea-Bissau [ɡiˈneːa bɪˈsaʊ̯], amtelk Republiik faan Guinea-Bissau (üüb Portugiisk: Guiné-Bissau [ɡiˈnɛ biˈsau] an República da Guiné-Bissau [ʁeˈpublikɐ dɐ ɡiˈnɛ biˈsaw]) as en stoot uun a waast faan Aafrika. Uun a nuurd leit Seenegal, uun a uast an süüd Guinea. At lun hee 1.520.830 lidj (2009)^[1]. At hoodsteed as Bissau.

Geografii

Bissau

Madina do Boé

SEENEGAL

GUINEA

ATLANTIK

Bijagós-Eilunen

Geograafisk Laag

Guinea-Bissau leit twesken 12° 41' an 10° 52' (faan a nuurd tu a süüd) an 16° 42' an 13° 40' (faan a waast tu a uast). At lun as tjiinsis letjer üüs Tjiisklun.

At lun dialt grensen mä tau lunen. Det lingst grens (421 km) faan Guinea-Bissau wurt mä Guinea an det kurtst (341 km) mä Seenegal diald.

Struumer

Struumer uun Guinea-Bissau san: de Cacheu Struum, de Geba Struum an de Corubal Struum.

Steeden

Dön tjiin gratst steeden uun't lun san:

#	Steed	Lidj (2009)^[2]
1	Bissau	387.909
2	Gabú	43.556
3	Bafatá	29.556
4	Canchungo	12.044
5	Bissorã	9898
6	Bula	9010
7	Farim	9005
8	Mansôa	8313
9	Ingoré	8107
10	Buba	7898

Indialing faan Ferwalting

Guinea Bissau hee 9 regiuunen.


	Regiuun	Grate (km²)	Lidj (2009)	Hoodsteed
1	Bafatá	5.981,1	210.007	Bafatá
2	Biombo	838,8	97.120	Quinhámel
3	Bissau	77,5	387.909	Bissau
4	Bolama	2.624,4	34.563	Bolama
5	Cacheu	5.174,9	192.508	Cacheu
6	Gabú	9.150,0	215.530	Gabú
7	Oio	5.403,4	224.644	Farim
8	Quinara	3.138,4	63.610	Buba
9	Tombali	3.376,5	94.939	Catió

Befölkring

Spriiken

Det amtelk spriik faan Guinea-Bissau as Portugiisk (wat faan 11% faan’t befölkring spreegen wurt) an 44% faan’t befölkring spreecht Guinea-Bissauisk Kreol.

Histoore

Uun't madeläälerns wiar at lun dial faan dön Maali an Kaabu riken. Portugiisk hanelsliidj baget 1588 uun Cacheu (en steed, wat uun nuurd faan’t lun leit) en faktorei, wat tu a hanel faan slaawen tiinet. Lääder wurd det hial lun en portugiisk kolonii. At lun wurd 10. September 1974 suwereen.