Gelen
Gelen (bahasa Inggeris: dry gallon, Belanda: Gallon) adalah unit ukuran untuk kapasiti cecair dalam kedua-dua sistem ukuran lazim Amerika Syarikat dan imperial British. Terdapat tiga saiz yang jauh berbeza dalam penggunaan: gelen imperial - digunakan di United Kingdom, Kanada, dan beberapa negara Caribbean - di mana satu ditakrifkan sebagai 4.54609 liter; gelen Amerika Syarikat yang ditakrifkan sebagai 231 inci padu (8 pain cecair A.S) atau sekitar 3.785 L seunit, yang digunakan dalam A.S dan beberapa negara Amerika Latin dan Caribbean; dan "gelen kering bahasa Inggeris: dry gallon ditakrifkan sebagai 1//8 busyel ("gantang" Amerika, 4.405 L) seunit.
| Gelen | |
|---|---|
| Unit bagi | Isipadu |
| Simbol | gal |
| Penukaran unit (imperial) | |
| 1 imp gal dalam ... | ... adalah sama dengan ... |
| unit SI | 4.546090 L |
| unit lazim AS | 1.200950 gal AS |
| unit lazim AS | 277.4194 in3 |
| Penukaran unit () | |
| 1 gal AS dalam ... | ... adalah sama dengan ... |
| unit SI | 3.785412 L |
| unit imperial | 0.8326742 gal imp |
| unit imperial | 231.0000 in3 |
Singkatan yang paling dipersetujui secara meluas untuk semua jenis gelen ini ialah gal.[1]
Penggunaan di seluruh dunia
Liter
Gelen AS
Gelen imperial
Tiada data
Gelen imperial masih terus digunakan sebagai unit ukuran di Anguilla,[2] Antigua dan Barbuda,[3] Bahamas,[4] Kepulauan Virgin British,[5] Kepulauan Cayman,[6] Dominika,[7] Grenada,[8] Montserrat,[9] Myanmar (Burma, sebelum beralih ke liter jualan antara sebelum tahun 2014),[10][11] St Kitts dan Nevis,[12] St Lucia,[13] dan St Vincent dan Kepulauan Grenadine.[14]
Gelen Amerika juga digunakan - selain daripada negara yang menamakannya - di Liberia, Belize, Colombia, Republik Dominika, Ecuador, El Salvador, Guatemala, Haiti, Honduras, Nicaragua, dan Peru, tetapi hanya untuk penjualan petrol sahaja. Semua produk yang lain dijual di liter dan gandaannya dan submultiples.[15]
Sejarah
Secara bersejarahnya, terdapat pelbagai saiz gelen yang telah digunakan di banyak tempat di Eropah Barat. Di kawasan-kawasan ini, ia lama kelamaannya telah digantikan dengan liter sebagai unit kapasiti.
| Perbandingan jenis gelen bersejarah | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Isipadu | Takrifan | Isipadu songsang (gelen per | Dianggarkan berat air | Anggaran silinder | |||
| (inci padu) | (L atau dm3) | Diameter (in) | Ketinggian (in) | Kerelatifan Ralat (%) | |||
| 216 (uncia Romawi) | ≈ 3.5396 | congius Romawi | 8 | 7.8 | 5 | 11 | 0.01 |
| 224 | ≈ 3.6707 | dipelihara di Guildhall, London (gelen wain lama UK) | 7.71 | 8.09 | 9 | 3.5 | 0.6 |
| 231 | 3.785411784 | statut ke-5 Ratu Anne (gelen wain UK, gelen piawai AS) | 7.48 | 8.33 | 7 | 6 | 0.04 |
| 264.8 | ≈ 4.3393 | Kuart Rumford lama (1228) | 6.53 | 9.57 | 7.5 | 6 | 0.1 |
| 265.5 | ≈ 4.3508 | Exchequer (Henry VII), 1497, dengan rim) | 6.51 | 9.59 | 13 | 2 | 0.01 |
| 266.25 | ≈ 4.3631 | Kuart Rumford (1228) | |||||
| 268.8025 | 4.40488377086 | Winchester, statut 13 + 14 mengikut William III (gelen bijirin,gelen kering Amerika) | 6.43 | 9.71 | 18.5 | 1 | 0.00001 |
| 271 | ≈ 4.4409 | Exchequer (1601, E.) (gelen bijirin asal) | 6.38 | 9.79 | 4.5 | 17 | 0.23 |
| 272 | ≈ 4.4573 | gelen bijirin (1688) | |||||
| 277.18 | ≈ 4.5422 | statut 12 Anne (gelen arang) = 33/32 gelen bijirin | 6.23 | 10 | |||
| 277.274 | 4.543460 | Gelen imperial (1824) bertakrifan asal. | 6.23 | 10 | |||
| ≈277.419433 | 4.54609 | Gelen imperial piawai (metrik) (gelen Kanada 1964, gelen UK 1985) | 6.23 | 10 | 5⅔ | 11 | 0.0002 |
| ≈277.419555 | 4.546092 | Gelen imperial (1895), ditakrifkan pada 1895, seperti yang tercatat pada 1963. | 6.23 | 10 | |||
| 278 | ≈ 4.5556 | Exchequer (Henry VII, berrim tembaga) | 6.21 | 10.04 | |||
| 278.4 | ≈ 4.5622 | Exchequer (pain 1601 dan 1602) | 6.21 | 10.06 | |||
| 280 | ≈ 4.5884 | Exchequer (1601 quart) | 6.17 | 10.1 | |||
| 282 | ≈ 4.6212 | "'Treasury ("Perbendaharaan", gelen bir dan ale) | 6.13 | 10.2 | |||