గురుత్వాకర్షణ

ప్రాచీనకాలం

4వ శతాబ్దం BCలో, గ్రీకు తత్వవేత్త అరిస్టాటిల్ గురుత్వాకర్షణ అనేది భూమి మధ్యలో ఉండే ఒక భారీ వస్తువు యొక్క కదలికగా వర్ణించాడు, బరువు మీద ఆధారపడి ఉండదు కానీ దాని 'స్వభావం'.^[3] భారతీయ గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు/ఖగోళ శాస్త్రవేత్త బ్రహ్మగుప్తా ( 598 – c. 668 CE) "గురుత్వాకర్షణ శక్తి" అనే పదాన్ని ఉపయోగించి గురుత్వాకర్షణను ఆకర్షణీయమైన శక్తిగా వర్ణించారు^[4] భారతీయ గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు, ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు భాస్కరాచార్య II (c. 1114 – c. 1185) తన సిద్ధాంత శిరోమణి గ్రంథంలోని గోలాధ్యాయ (గోళాకారంపై) విభాగంలో గురుత్వాకర్షణను భూమికి స్వాభావికమైన ఆకర్షణీయమైన ఆస్తిగా వర్ణించాడు^[5]

శాస్త్రీయ విప్లవం

గురుత్వాకర్షణపై ఆధునిక కాలంలో పరిశోధన 16, 17 శతాబ్దాల్లో గెలీలియో గెలీలీతో మొదలైంది. పీసా టవరుపైనుండి బంతులను జారవిడిచి చేసిన ప్రసిద్ధ పరిశోధన ద్వారా వస్తువులన్నింటికీ గురుత్వ త్వరణం సమానంగా ఉంటుందని అతడు చూపించాడు. బరువైన వస్తువులకు గురుత్వ త్వరణం ఎక్కువ ఉంటుందనే అరిస్టాటిల్ భావనకు ఇది విరుద్ధం.^[6] తేలికైన వస్తువులు నిదానంగా కింద పడేందుకు కారణం గాలి నిరోధమని గెలీలియో సిద్ధాంతీకరించాడు. న్యూటన్ గురుత్వ సిద్ధాంతానికి గెలీలియో పరిశోధన రంగం సిద్ధం చేసింది.^[7]

న్యూటన్ గురుత్వ సిద్ధాంతం

1687 లో సర్ ఐసాక్ న్యూటన్ తన ప్రిన్సిపియా అనే గ్రంథంలో సార్వత్రిక గురుత్వ నియమాన్ని ప్రవచించాడు. అతని మాటల్లోనే, "గ్రహాలను తమతమ కక్ష్యల్లో నిలిపి ఉంచే బలాలు, వాటి కేంద్రాల మధ్య దూరానికి విలోమంలో ఉండాలని భావించాను. దాన్ని బట్టి చంద్రుడిని దాని కక్ష్యలో నిలిపి ఉంచేందుకు అవసరమైన బలాన్ని, భూతలంపై ఉన్న గురుత్వాకర్షణ బలాన్నీ పోల్చి చూసాను. అవి దాదాపుగా సరిపోయాయి."^[8] అతడి సమీకరణం ఇది:

${\displaystyle F=G{\frac {m_{1}m_{2}}{r^{2}}}\ }$

F అనేది బలం, m₁, m₂లు వస్తువుల ద్రవ్యరాశులు, r ఆ రెండు వస్తువుల కేంద్రాల మధ్య దూరం, G గురుత్వాకర్షణ స్థిరాంకం.

ఈ సిద్ధాంతం ఆధారంగా, యురేనస్ కదలికలను బట్టి నెప్ట్యూన్ ఉనికిని కనుక్కోవడం ఈ సిద్ధాంతపు అత్యంత గొప్ప విజయం.

బుధ గ్రహపు కక్ష్యలో గోచరించిన వైరుద్ధ్యం న్యూటన్ సిద్ధాంతం లోని లోపాలను ఎత్తి చూపింది. 19 వ శతాబ్దపు అంతంలో గమనించిన బుధుడి కక్ష్యలోని వైకల్యాన్ని న్యూటన్ సిద్ధాంతం వివరించలేకపోయింది. ఈ వైకల్యాన్ని కలిగించగలిగే మరేదైనా ఖగోళ వస్తువు కోసం పరిశోధించినా అది కనబడలేదు.1915 లో ఐన్‌స్టీన్ ప్రతిపాదించిన సామాన్య సాపేక్షతా సిద్ధాంతం ఈ స్సమస్యను పరిష్కరించింది. ఐన్‌స్టీన్ సిద్ధాంతం ప్రకారం బుధుడి కక్ష్యలో పెరిహీలియన్ శతాబ్దానికి 42.98 ఆర్క్‌సెకండ్ల పాటు ముందుకు జరుగుతుంది. ఈ వైకల్యానికి అదే కారణం.^[9]

న్యూటన్ సిద్ధాంతాన్ని ఐన్‌స్టీన్ సిద్ధాంతం అధిగమించినప్పటికీ, సాధారణ గురుత్వాకర్షణ మదింపులన్నిటికీ దాన్నే వాడుతున్నారు.

Look up గురుత్వాకర్షణ in Wiktionary, the free dictionary.

వికీమీడియా కామన్స్‌లో

Gravitation

కి సంబంధించిన మీడియా ఉంది.

• Chapter 10. Gravity Archived 2009-01-22 at the Wayback Machine, from Light and Matter: educational materials for physics and astronomy
• Gravity Probe B Experiment The Official Einstein website from Stanford University
• Center for Gravity, Electrical, and Magnetic Studies
• Gravity for kids Archived 2009-09-29 at the Wayback Machine (flash)
• Ask a scientist, Physics Archive
• How stuff works:
  • How does gravity work?
  • What if there were no gravity on Earth?
• Alternative theory of gravity explains large structure formation -- without dark matter PhysOrg.com
• Do it yourself, gravitation experiment
• How to calculate the size of the gravitation
• Gravity simulator - watch gravity in action