ภาษายูเครน
ภาษายูเครน (ยูเครน: украї́нська мо́ва, ออกเสียง: [ʊkrɐˈjinʲsʲkɐ ˈmɔwɐ]) ซึ่งในอดีตยังมีอีกชื่อว่า ภาษารูทีเนีย (อังกฤษ: Ruthenian language)[9] เป็นภาษาหนึ่งในกลุ่มภาษาสลาฟตะวันออกของตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน เป็นภาษาแม่ของชาวยูเครนและภาษาราชการของประเทศยูเครน และใช้รูปแบบหนึ่งของอักษรซีริลลิกเป็นภาษาเขียน
ภาษายูเครน | |
---|---|
украї́нська мо́ва | |
ออกเสียง | [ʊkrɐˈjinʲsʲkɐ ˈmɔwɐ] |
ประเทศที่มีการพูด | ยูเครน |
ภูมิภาค | ยุโรปกลางและตะวันออก |
ชาติพันธุ์ | ชาวยูเครน |
จำนวนผู้พูด | ผู้พูดเป็นภาษาแม่ประมาณ 40 ล้านคน (ค.ศ. 2000)[1] (ไม่พบวันที่) ผู้พูดทั้งหมดประมาณ 45 ล้านคน[2] |
ตระกูลภาษา | |
รูปแบบก่อนหน้า | อินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม
|
ระบบการเขียน | อักษรซีริลลิก (ชุดตัวอักษรยูเครน) อักษรเบรลล์ยูเครน |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | ยูเครน ทรานส์นีสเตรีย[หมายเหตุ 2] |
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน | โครเอเชีย[3] เช็กเกีย[4] เซอร์เบีย[3] บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา[3] เบลารุส โปแลนด์[3] มอลโดวา[5][6][7] โรมาเนีย[3] สโลวาเกีย[3] ฮังการี[8] |
ผู้วางระเบียบ | บัณฑิตยสถานวิทยาศาสตร์แห่งชาติยูเครน: สถาบันภาษายูเครน, กองทุนสารสนเทศภาษายูเครน, สถาบันภาษาศาสตร์ปอแตบนียา |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | uk |
ISO 639-2 | ukr |
ISO 639-3 | ukr |
Linguasphere | 53-AAA-ed < 53-AAA-e (วิธภาษา: 53-AAA-eda ถึง 53-AAA-edq) |
บริเวณที่ภาษายูเครนเป็นภาษาหลัก บริเวณที่ภาษายูเครนเป็นภาษาชนกลุ่มน้อยที่สำคัญ | |
นักภาษาศาสตร์เชิงประวัติสืบหาต้นกำเนิดของภาษายูเครนไปจนถึงภาษาสลาฟตะวันออกเก่าของรัฐรุสเคียฟในสมัยกลางตอนต้น หลังการล่มสลายของรัฐรุสเคียฟและอาณาจักรรูทีเนีย ภาษานี้ได้มีวิวัฒนาการมาเป็นรูปแบบที่เรียกว่าภาษารูทีเนีย มีการใช้ภาษาสลาวอนิกคริสตจักรแบบเคียฟร่วมกับภาษารูทีเนียในพิธีกรรมทางศาสนาในดินแดนที่จะกลายมาเป็นยูเครนสมัยใหม่[10] เริ่มมีการใช้ภาษายูเครนกันทั่วไปตั้งแต่ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 17 โดยมีส่วนเกี่ยวข้องกับการก่อตั้งรัฐผู้บัญชาการคอสแซ็ก ตั้งแต่ ค.ศ. 1804 จนถึงสงครามประกาศอิสรภาพยูเครน (ค.ศ. 1917–1921) ภาษายูเครนถูกห้ามใช้ในโรงเรียนต่าง ๆ ในจักรวรรดิรัสเซียซึ่งขณะนั้นครอบครองพื้นที่ส่วนใหญ่ของยูเครน (ภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้)[11] แต่ในภาคตะวันตกของยูเครนยังคงมีผู้ใช้ภาษานี้เรื่อยมาโดยไม่เคยถูกห้าม[12] ทั้งในเพลงพื้นเมือง เพลงและบทกวีของนักดนตรีพเนจร และงานของนักเขียนสำคัญ[12][13]
หน่วยงานที่มีหน้าที่วางระเบียบเกี่ยวกับภาษายูเครนมาตรฐานคือบัณฑิตยสถานวิทยาศาสตร์แห่งชาติยูเครน (โดยเฉพาะอย่างยิ่งสถาบันภาษายูเครน กองทุนสารสนเทศภาษายูเครน และสถาบันภาษาศาสตร์ปอแตบนียา) ภาษายูเครนและภาษาเบลารุสมีความเข้าใจซึ่งกันและกันในระดับหนึ่ง[14]
หมายเหตุ
อ้างอิง
ข้อมูล
- Korunets', Ilko V. (2003). Contrastive Topology of the English and Ukrainian Languages. Vinnytsia: Nova Knyha Publishers. ISBN 966-7890-27-9.
- Lesyuk, Mykola "Різнотрактування історії української мови".
- Luckyj, George S. N. (1990) [1956]. Literary Politics in the Soviet Ukraine, 1917–1934. Durham and London: Duke University Press. ISBN 0-8223-1099-6. (revised and updated edition)
- Nimchuk, Vasyl'. Періодизація як напрямок дослідження генези та історії української мови. Мовознавство. 1997.- Ч.6.-С.3–14; 1998.
- Magocsi, Paul Robert (1996). A History of Ukraine. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-0830-5.
- Pivtorak, Hryhoriy Petrovych (1998). Походження українців, росіян, білорусів та їхніх мов [The origin of Ukrainians, Belarusians, Russians and their languages] (ภาษายูเครน). Kyiv: Akademia. ISBN 966-580-082-5.Litopys.kiev.ua
- Shevelov, George Y. (1979). A Historical Phonology of the Ukrainian Language. Heidelberg: Carl Winter Verlag. ISBN 3-533-02787-2.. Ukrainian translation is partially available online.
- Subtelny, Orest (1988). Ukraine: A History. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-5808-6.
- "What language is spoken in Ukraine", in Welcome to Ukraine, 2003, 1., wumag.kiev.ua
- All-Ukrainian population census 2001, ukrcensus.gov.ua
- Конституція України (Constitution of Ukraine), 1996, rada.kiev.ua (ในภาษายูเครน) English translation (excerpts), rada.kiev.ua.
- 1897 census, demoscope.ru
แหล่งข้อมูลอื่น
- Dialects of Ukrainian Language / Narzecza Języka Ukraińskiego by Wł. Kuraszkiewicz เก็บถาวร 14 กุมภาพันธ์ 2010 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (ในภาษาโปแลนด์)
- Hammond's Racial map of Europe, 1919 "National Alumni" 1920, vol.7, anesi.com
- Ethnographic map of Europe 1914, cla.calpoly.edu
- Internet Encyclopedia of Ukraine: Ukrainian language
- The official Ukrainian Orthography (2012), published by the National Academy of Sciences of Ukraine
- 101languages.net – Ukrainian 101