Spisak dobitnika Nobelove nagrade za hemiju

Spisak dobitnika Nobelove nagrade za hemiju od 1901. do danas:

Godina	Ime	Država	Razlog
1901	Jacobus Henricus van 't Hoff	Holandija	"za otkriće zakona hemijske dinamike i osmotskog pritiska u rastvorima"
1902	Hermann Emil Fischer	Njemačka	"za rad na sintezi šećera i purina"
1903	Svante August Arrhenius	Švedska	"za teoriju elektrolitičke disocijacije"
1904	Sir William Ramsay	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za otkriće hemijskih elemenata inertnih plinova u zraku"
1905	Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer	Njemačka	"za rad na organskim bojama i hidroaromatskim spojevima"
1906	Henri Moissan	Francuska	"za istraživanje i izolaciju elementa fluora, i za električnu peć nazvanu po njemu"
1907	Eduard Buchner	Njemačka	"za biohemijska istraživanja i otkriće nećelijske fermentacije"
1908	Ernest Rutherford	Novi Zeland Ujedinjeno Kraljevstvo	"za istraživanja u oblasti raspada hemijskih elemenata i hemiju radioaktivnih supstanci"
1909	Wilhelm Ostwald	Njemačka	"za rad na katalizi i istraživanja u oblasti hemijske ravnoteže i brzina hemijskih reakcija"
1910	Otto Wallach	Njemačka	"za rad u oblasti acikličnih spojeva"
1911	Maria Skłodowska-Curie	Poljska Francuska	"za otkriće radija i polonija "
1912	Victor Grignard	Francuska	"za otkriće Grinjarovog reagensa"
1912	Paul Sabatier	Francuska	"za metodu hidrogenacije organskih spojeva"
1913	Alfred Werner	Švicarska	"za rad na vezama atoma u molekulama"
1914	Theodore William Richards	SAD	"za određivanje atomske mase velikog broja elemenata"
1915	Richard Martin Willstätter	Njemačka	"za istraživanje biljnih pigmenata"
1916	nije dodijeljena
1917	nije dodijeljena
1918	Fritz Haber	Njemačka	"za sintezu amonijaka"
1919	nije dodijeljena
1920	Walther Hermann Nernst	Njemačka	"za rad u oblasti termohemije"
1921	Frederick Soddy	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za rad na hemiji radioaktivnih supstanci i istraživanje izotopa"
1922	Francis William Aston	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za otkriće stabilnih izotopa za veliki broj neradioaktivnih i za pravilo cijelog broja"
1923	Fritz Pregl	Austrija	"za izum metode mikroanalize organskih supstanci"
1925	Richard Adolf Zsigmondy	Njemačka	"za demostraciju heterogene prirode koloidnih rastvora i metode"
1926	Theodor Svedberg	Švedska	"za rad na disperznim sistemima"
1927	Heinrich Otto Wieland	Njemačka	"za istraživanje žučnih kiselina i srodnih supstanci"
1928	Adolf Otto Reinhold Windaus	Njemačka	"za istraživanje sterola i njihovu vezu sa vitaminima"
1929	Arthur Harden Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin	Ujedinjeno Kraljevstvo Švedska	"za istraživanje fermentacije šećera i fermentativnih enzima"
1930	Hans Fischer	Njemačka	"za istraživanje hemina i hlorofila"
1931	Carl Bosch Friedrich Bergius	Njemačka Njemačka	"za doprinos u hemijskim metodama sa visokim pritiskom"
1932	Irving Langmuir	SAD	"za rad u oblasti hemije površina"
1934	Harold Clayton Urey	SAD	"za otkriće deuterija"
1935	Frédéric Joliot Irene Joliot-Curie	Francuska Francuska	"za sintezu novih radioaktivnih elemenata"
1936	Petrus (Peter) Josephus Wilhelmus Debye	Holandija	"za rad na molekulskim strukturama ispitivanjem dipolnog momenta i metodom rendgenske difrakcije i elektrona u gasovima"
1937	Walter Norman Haworth	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za rad na ugljikohidratima i vitaminu C"
1937	Paul Karrer	Švicarska	"za rad na karotenoidima, flavinima i vitaminima A i B2"
1938	Richard Kuhn	Njemačka	"za rad na karotenoidima i vitaminima"
1939	Adolf Friedrich Johann Butenandt	Njemačka	"za rad na polnim hormonima"
1939	Leopold Ružička	Švicarska	"za rad na polimetilenima i višim terpenima"
1940	nije dodijeljena
1941	nije dodijeljena
1942	nije dodijeljena
1943	George de Hevesy	Mađarska	"za rad na upotrebi izotopa kao radiaktivnih markera u proučavanju hemijskih procesa"
1944	Otto Hahn	Njemačka	"za otkriće nuklearne fisije teških atomskih jezgri"
1945	Artturi Ilmari Virtanen	Finska	"za istraživanje i otkrića u poljoprivrednoj i nutricionističkoj hemiji, posebno za metod konzerviranja stočne hrane"
1946	James Batcheller Sumner	SAD	"za otkruće kristalne forme enzima"
1946	John Howard Northrop Wendell Meredith Stanley	SAD SAD	"za sintezu enzima i virusnih proteina u čistom obliku"
1947	Sir Robert Robinson	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za istraživanje biljnih proizvoda, posebno alkaloida"
1948	Arne Wilhelm Kaurin Tiselius	Švedska	"za istraživanje elektroforeze i adsorpcijske analize"
1949	William Francis Giauque	SAD	"za doprinus u hemijskoj termodinamici"
1950	Otto Paul Hermann Diels Kurt Alder	Zapadna Njemačka Zapadna Njemačka	"za otkriće i razvoj sinteze diena (Diels-Alderova reakcija)"
1951	Edwin Mattison McMillan Glenn Theodore Seaborg	SAD SAD	"za otkrića u hemiji transuranskih elemenata"
1952	Archer John Porter Martin Richard Laurence Millington Synge	Ujedinjeno Kraljevstvo Ujedinjeno Kraljevstvo	"za otkriće particione hromatografije"
1953	Hermann Staudinger	Zapadna Njemačka	"za otkrića u oblasti hemije makromolekula"
1954	Linus Carl Pauling	SAD	"za istraživanje prirode hemijskih veza"
1955	Vincent du Vigneaud	SAD	"za rad na sumporovim spojevima, posebno za prvu sintezu polipeptidnih hormona"
1956	Sir Cyril Norman Hinshelwood Nikolay Nikolaevich Semenov (Никола́й Никола́евич Семёнов)	Ujedinjeno Kraljevstvo Sovjetski savez	"za istraživanje mehanizama hemijskih reakcija"
1957	Sir Alexander Todd	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za rad na nukleotidima i koenzimima"
1958	Frederick Sanger	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za rad na primarnoj strukturi proteina, posebno inzulina"
1959	Jaroslav Heyrovský	Čehoslovačka	"za otkriće i razvoj polarografske analitičke metode"
1960	Willard Frank Libby	SAD	"za datiranje pomoću ugljika C-14"
1961	Melvin Calvin	SAD	"za istraživanje asimilacije ugljik-dioksida kod biljaka"
1962	Max Ferdinand Perutz John Cowdery Kendrew	Ujedinjeno Kraljevstvo Ujedinjeno Kraljevstvo	"za ispitivanje strukture globularnih proteina"
1963	Karl Ziegler Giulio Natta	Zapadna Njemačka Italija	"za otkrića u vezi viših polimera"
1964	Dorothy Crowfoot Hodgkin	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za rendgensko određivanje strukture važnih biohemijskih spojeva"
1965	Robert Burns Woodward	SAD	"za dostignuća u organskoj sintezi"
1966	Robert Sanderson Mulliken	SAD	"za rad u na hemijskim vezama i elektronskoj strukturi molekula"
1967	Manfred Eigen	Zapadna Njemačka	"za ispitivanje ekstremno brzih hemijskih reakcija, pomijeranjem ravnoteže pomoću kratkih energetskih impulsa"
1967	Ronald G. W. Norrish George Porter	Ujedinjeno Kraljevstvo Ujedinjeno Kraljevstvo
1968	Lars Onsager	Norveška SAD	"za otkriće recipročnih relacija, koje su i nazvane po njemu"
1969	Derek H. R. Barton Odd Hassel	Ujedinjeno Kraljevstvo Norveška	"za doprinos u razvoju koncepta konformacije (tercijarne strukture)"
1970	Luis F. Leloir	Argentina	"za otkriće nukleotidnih šećera i njihovu ulogu u sintezi ugljikohidrata"
1971	Gerhard Herzberg	Kanada	"za doprinos u elektronskoj strukturi i geometriji molekula, posebno slobodnih radikala"
1972	Christian B. Anfinsen	SAD	"za rad na ribonukleazi, posebno na vezi između sekvence aminokiselina i biološki aktivne konformacije"
1972	Stanford Moore William H. Stein	SAD SAD	"za doprinos u razumijevanju povezanosti hemijske strukture i katalitičke aktivnosti aktivnog centra molekule ribonukleaze"
1973	Ernst Otto Fischer Geoffrey Wilkinson	Zapadna Njemačka Ujedinjeno Kraljevstvo	"za pionirski rad, nezavisno jedan od drugog, u hemiji organometalnih spojeva (takozvani sendvič-spojevi)"
1974	Paul J. Flory	SAD	"za teoretski i eksperimentalni rad u oblasti fizikalne hemije makromolekula"
1975	John Warcup Cornforth	Australija Ujedinjeno Kraljevstvo	"za razumijevanje stereohemije enzimski kataliziranih reakcija"
1975	Vladimir Prelog	SFRJ / Švicarska	"za istraživanja u oblasti hiralnosti (stereohemije) organskih molekula i reakcija"
1976	William Nunn Lipscomb, Jr.	SAD	"za istraživanje strukture borana i problema hemijskog vezanja"
1977	Ilya Prigogine	Belgija	"za doprinos u neravnotežnoj termodinamici, posebno teoriji disipativnih struktura"
1978	Peter D. Mitchell	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za doprinos razumijevanju biološkog transfera energije kroz kemiosmotsku teoriju"
1979	Herbert C. Brown Georg Wittig	SAD Zapadna Njemačka	"za razvoj i upotrebu spojeva bora i fosfora u organskoj sintezi"
1980	Paul Berg	SAD	"za studije biohemije hukleinskih kiselina, posebno rekombinantne DNK"
1980	Walter Gilbert Frederick Sanger	SAD Ujedinjeno Kraljevstvo	"za doprinos u određivanju sekvence baza u nukleinskim kiselinama"
1981	Kenichi Fukui (福井謙一) Roald Hoffmann	SAD	"za teorije toka hemijskih reakcija"
1982	Aaron Klug	Južna Afrika Ujedinjeno Kraljevstvo	"za razvoj kristalografske elektronske mikroskopije i objašnjenje strukture biološki važnih kompleksa nukleinskih kiselina sa proteinima"
1983	Henry Taube	SAD	"za rad na mehanizmima reakcija sa elektronskim transferom"
1984	Robert Bruce Merrifield	SAD	"za razvoj metodologije sinteze na čvrstoj matrici"
1985	Herbert A. Hauptman Jerome Karle	SAD SAD	"za dostignuća u razvoju direktnih metoda određivanja kristalne strukture"
1986	Dudley R. Herschbach Yuan T. Lee (李遠哲) John C. Polanyi	SAD Tajvan SAD Kanada	"za doprinos u hemijskoj dinamici elementarnih procesa"
1987	Donald J. Cram Jean-Marie Lehn Charles J. Pedersen	SAD Francuska SAD	"za razvoj i upotrebu molekula sa strukturno specifičnim interakcijama visoke selektivnosti"
1988	Johann Deisenhofer Robert Huber Hartmut Michel	Zapadna Njemačka Zapadna Njemačka Zapadna Njemačka	"za određivanje trodimenzionalne strukture fotosintetskog reakcionog centra"
1989	Sidney Altman Thomas R. Cech	Kanada SAD SAD	"za otkriće katalitičkih osobina RNK"
1990	Elias James Corey	SAD	"za razvijanje teorije i metodologije organske sinteze"
1991	Richard R. Ernst	Švicarska	"za doprinos i razvoj NMR spektroskopije visoke rezolucije"
1992	Rudolph A. Marcus	SAD	"za doprinos teoriji reakcija elektronskog transfera u hemijskim sistemima"
1993	Kary B. Mullis	SAD	"za otkriće metode polimerazne lančane reakcije (PCR)"
1993	Michael Smith	Kanada	"za doprinos razvoju site-directed mutageneze zasnovane na oligonukleotidima i njenom razvoju za ispitivanje proteina"
1994	George A. Olah	Mađarska SAD	"za doprinos hemiji karbokationa"
1995	Paul J. Crutzen Mario J. Molina F. Sherwood Rowland	Holandija Meksiko SAD	"za rad u oblasti atmosferske hemije, posebno razlaganjem ozona"
1996	Robert Curl Sir Harold Kroto Richard Smalley	SAD Ujedinjeno Kraljevstvo SAD	"za otkriće fulerena"
1997	Paul D. Boyer John E. Walker	SAD Ujedinjeno Kraljevstvo	"za objašnjenje enzimskih mehanizama u sintezi adenozin trifosfata"
1997	Jens C. Skou	Danska	"za otkriće ion-transportnog enzima, Na+K+-ATPaza"
1998	Walter Kohn	SAD	"za razvoj teorije funkcionalne gustoće (eng. density functional theory - DFT)"
1998	John A. Pople	Ujedinjeno Kraljevstvo	"za razvoj računalnih metoda u kvantnoj hemiji"
1999	Ahmed H. Zewail (أحمد زويل)	Egipat SAD	"za istraživanja prelaznih stanja hemijskih reakcija pomoću femtosekundne spektroskopije"
2000	Alan J. Heeger Alan G MacDiarmid Hideki Shirakawa (白川英樹)	SAD Novi Zeland SAD Japan	"za otkriće i razvoj vodljivih polimera"
2001	William S. Knowles Ryoji Noyori (野依良治)	SAD Japan	"za rad na hiralno kataliziranim reakcijama hidrogenacije"
2001	K. Barry Sharpless	SAD	"za rad na hiralno kataliziranim reakcijama oksidacije"
2002	John B. Fenn Koichi Tanaka (田中耕一)	SAD Japan	"za razvoj metode desorpcijske ionizacije za analizu bioloških makromolekula metodom masene spektroskopije"
2002	Kurt Wüthrich	Švicarska	"za razvoj NMR spektroskopije za određivanje trodimenzionalne strukture bioloških makromolekula u rastvoru"
2003	Peter Agre	SAD	"za otkriće vodenih kanala"
2003	Roderick MacKinnon	SAD	"za strukturna i menanistička ispitivanja ionskih kanala u ćelijskim membranama"
2004	Aaron Ciechanover Avram Hershko Irwin Rose	Izrael Izrael SAD	"za otkriće ubikvitinom posredovane razgradnje proteina"
2005	Robert Grubbs Richard Schrock Yves Chauvin	SAD SAD Francuska	"za razvoj metode metateze u organskoj sintezi“"
2006	Roger D. Kornberg	SAD	"za istraživanje molekularne osnove eukariotske trankripcije"
2007	Gerhard Ertl	Njemačka	"za istraživanje hemijskih procesa na čvrstim površinama"
2008	Osamu Shimomura (下村脩) Martin Chalfie Roger Tsien	Japan SAD SAD	"za doprinos u otkrivanju zelenofluoroscentnog proteina"
2009	Venkatraman Ramakrishnan Thomas A. Steitz Ada E. Yonath	SAD SAD Izrael	"za studije strukture i funkcije ribozoma"
2010	Richard F. Heck Ei-ichi Negishi Akira Suzuki	SAD Japan Japan	"za međukuplovane reakcije katalizirane paladijem pri organskim sintezama"
2011	Daniel Shechtman	Izrael	"za otkriće kvazikristala"
2012	Robert Lefkowitz Brian Kobilka	SAD SAD	"za proučavanje receptora kuplovanih G-bjelančevina"
2013	Martin Karplus Michael Levitt Arieh Warshel	SAD / Austrija SAD / UK / Izrael SAD / Izrael	"za razvoj višeskalnih modela za kompleksne hemijske sisteme"
2014	Eric Betzig Stefan W. Hell William E. Moerner	SAD Njemačka / Rumunija SAD	"za razvoj super-razlučive mikroskopije fluorescencijom"
2015	Tomas Lindahl Paul L. Modrich Aziz Sancar	Švedska / SAD SAD SAD / Turska	"za mehanističke studije DNK popravka"
2016	Jean-Pierre Sauvage Fraser Stoddart Ben Feringa	Francuska UK / SAD Holandija	"Za dizajn i sintezu molekularnih mašina"
2017	Jacques Dubochet Joachim Frank Richard Henderson	Švicarska Njemačka /SAD UK	"za razvoj krio-elektronske mikroskopije visoke rezolucije za određivanje strukture biomolekula u rastvorima"
2018.	Frances Arnold	SAD	za usmjerenu evoluciju enzima
2018.	George P. Smith Gregory Winter	SAD UK	za fazni prikaz peptida i antitijela

Search

Spisak dobitnika Nobelove nagrade za hemiju

Također pogledajte