Quả bóng vàng châu Âu (Ballon d'Or, phát âm tiếng Pháp: [balɔ̃ dɔʁ]ⓘ; n.đ.'Golden Ball') là giải thưởng bóng đá thường niên do tạp chí tin tức Pháp France Football trao giải từ năm 1956. Từ năm 2010 đến 2015, trong một thỏa thuận với FIFA, giải thưởng tạm thời được hợp nhất với Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới của FIFA (thành lập năm 1991) và được gọi là Quả bóng vàng FIFA. Sự hợp tác đó đã kết thúc vào năm 2016 và giải thưởng được hoàn nguyên thành Ballon d'Or, trong khi FIFA cũng hoàn nguyên thành giải thưởng hàng năm riêng biệt của mình, The Best FIFA Men's Player. Những người nhận chung Quả bóng vàng FIFA được cả hai tổ chức trao giải coi là người chiến thắng.
Được hình thành bởi các nhà văn thể thao Gabriel Hanot và Jacques Ferran, giải thưởng Ballon d'Or vinh danh cầu thủ nam được coi là có thành tích tốt nhất trong năm trước, dựa trên bình chọn của các nhà báo bóng đá, từ 1956 đến 2006.[2] Ban đầu, nó chỉ được trao cho các cầu thủ đến từ châu Âu và được biết đến rộng rãi với tên gọi Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu. Năm 1995, Ballon d'Or được mở rộng để bao gồm tất cả các cầu thủ từ bất kỳ nguồn gốc nào đang thi đấu tại các câu lạc bộ châu Âu.[3][4]
Sau năm 2007, huấn luyện viên và đội trưởng các đội tuyển quốc gia cũng được quyền bầu cử.[2] Giải thưởng đã trở thành giải thưởng toàn cầu vào năm 2007 với tất cả các cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp từ khắp nơi trên thế giới đủ điều kiện tham gia.[5] Vào năm 2022, France Football đã sửa đổi các quy tắc cho Ballon d'Or. Họ đã thay đổi thời gian để các giải thưởng không được trao cho thành tích trong một năm dương lịch mà cho một mùa bóng đá.[6] Họ cũng quyết định rằng chỉ những quốc gia nằm trong top 100 của bảng xếp hạng thế giới FIFA mới được phép bỏ phiếu.[6]
Stanley Matthews của Anh là người đầu tiên giành Quả bóng Vàng.[7] Trước năm 2007, giải thưởng thường được biết đến với tên gọi Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu theo lục địa trong tiếng Anh và nhiều phương tiện truyền thông quốc tế. Ngay cả sau năm 2007, nó thường được xác định và gọi bằng cái tên đó vì nguồn gốc của nó là một giải thưởng châu Âu, cho đến khi nó được hợp nhất với giải thưởng Cầu thủ Thế giới của FIFA để củng cố tuyên bố mới trên toàn thế giới của nó.[8][9][10][11]George Weah của Liberia, người châu Phi duy nhất nhận giải, trở thành người đầu tiên không phải người châu Âu giành được giải thưởng vào năm 1995, năm mà các quy tắc về tư cách được thay đổi.[4]Ronaldo của Brasil đã trở thành nhà vô địch Nam Mỹ đầu tiên hai năm sau đó.[4]
Lionel Messi đã giành được giải thưởng kỷ lục tám lần, tiếp theo là Cristiano Ronaldo với năm lần.Ba cầu thủ từng 3 lần đoạt giải: Johan Cruyff, Michel Platini, và Marco van Basten. Với bảy giải thưởng mỗi người, các cầu thủ Hà Lan, Đức, Argentina, Bồ Đào Nha và Pháp đã giành được nhiều Quả bóng Vàng nhất. Các cầu thủ đến từ Đức (1972, 1981) và Hà Lan (1988) chiếm ba vị trí hàng đầu trong một năm (thành tích chỉ đạt được ba lần trong lịch sử). Các câu lạc bộ Đức (1972) và Ý (1988–1990) đạt được thành tích tương tự, trong đó có hai năm cá nhân dưới sự thống trị của cầu thủ AC Milan (1988, 1989), một kỷ lục độc nhất cho đến khi các câu lạc bộ Tây Ban Nha trải qua sự thống trị không lường trước được (2009–2012, 2015, 2016) và Barcelona (2010) trở thành câu lạc bộ thứ hai chiếm vị trí trong top ba. Hai câu lạc bộ Tây Ban Nha, Barcelona và Real Madrid, cũng dẫn đầu bảng xếp hạng về việc tạo ra nhiều nhà vô địch nhất, với 12 danh hiệu mỗi đội.[12]
Từ năm 2010 đến năm 2015, giải thưởng này đã được hợp nhất với một giải thưởng tương tự, giải thưởng FIFA World Player of the Year, để tạo ra FIFA Ballon d'Or, giải thưởng được trao cho cầu thủ nam xuất sắc nhất thế giới trước khi FIFA và France Football quyết định không trao giải. tiếp tục thỏa thuận sáp nhập.[13] Sau năm 2011, UEFA tạo ra UEFA Best Player in Europe Award để duy trì truyền thống của Ballon d'Or ban đầu đặc biệt vinh danh một cầu thủ bóng đá đến từ châu Âu.[14]
Vào năm 2020, Group L'Équipe, thuộc France Football, đã quyết định rằng sẽ không có giải thưởng nào được trao trong năm do đại dịch COVID-19cắt ngắn mùa giải của các câu lạc bộ bóng đá trên toàn thế giới.[15] Dư luận rộng rãi cho rằng đáng lẽ giải thưởng năm 2020 phải được trao cho Robert Lewandowski.[16][17][18]
Giải thưởng thể hiện sự thiên vị các cầu thủ tấn công, vốn gia tăng trong những năm gần đây, đặc biệt là sau năm 2007.[2] Theo thời gian, giải thưởng đã được trao cho nhiều giải đấu và câu lạc bộ độc quyền hơn.[2] Trước năm 1995, 10 giải đấu cung cấp người chiến thắng Ballon d'Or, trong khi chỉ có Anh, Pháp, Đức, Ý và Tây Ban Nha cung cấp người chiến thắng kể từ năm 1995.[2]La Liga của Tây Ban Nha có nhiều Quả bóng Vàng nhất.[2] Barcelona và Real Madrid đã cung cấp nhiều người chiến thắng Ballon d'Or nhất kể từ năm 1995.[2]
Vào năm 2022, France Football đã sửa đổi các quy tắc cho Ballon d'Or. Họ đã thay đổi thời gian để các giải thưởng không được trao cho thành tích trong một năm dương lịch mà cho một mùa giải bóng đá.[6] Người ta cũng quyết định rằng chỉ những quốc gia nằm trong top 100 của Bảng xếp hạng thế giới của FIFA mới được phép bỏ phiếu. Cuộc trưng cầu dân ý trước đây đã được mở cho tất cả các quốc gia kể từ năm 2007. Điều này đã đưa Quả bóng vàng phù hợp với Giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất năm của UEFA, giải đấu ít bị chi phối bởi các giải đấu độc quyền và đặc biệt là Cristiano Ronaldo và Lionel Messi những năm gần đây.[6]
Lionel Messi đã giành được nhiều Ballons d'Or nhất trong lịch sử, với 8 lần.
Chú ý: Cho đến năm 2021, Quả bóng vàng được trao dựa trên thành tích của cầu thủ trong năm dương lịch. Kể từ năm 2022, các bồi thẩm viên đã được hướng dẫn tính đến mùa giải trước đó.[19]
Ngày 31/10/2023, Lionel Messi đã chính thức vượt qua Haaland và MBappe để dành danh hiệu Quả bóng vàng 2023, đồng thời thiết lập kỷ lục người đạt giải thưởng này nhiều lần nhất với 8 lần. Với mùa giải 2022 - 2023 thành công trong màu áo của đội tuyển Quốc gia góp công lớn giúp Argentina lên ngôi vô địch Word Cup 2022 với 7 bàn thắng. Trong màu áo của Paris Saint-Germain, ngôi sao sinh năm 1987 này cũng có 21 bàn thắng, 20 đường kiến tạo giúp đội bóng vô địch Ligue 1.
Chú thích
Điều này cho thấy cầu thủ giành Quả bóng Vàng cũng đã giành được giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất năm của FIFA hoặc The Best FIFA Men's Player trong cùng một năm (xuất hiện trong giai đoạn 1991–2009 và từ 2016–nay)
Cristiano Ronaldo có nhiều đề cử nhất trong lịch sử Ballon d'Or.[20]George Weah là cầu thủ đầu tiên của đội tuyển quốc gia không thuộc châu Âu và đầu tiên của châu Phi giành được giải thưởng.Lev Yashin là thủ môn duy nhất giành được giải thưởng.Franz Beckenbauer là hậu vệ duy nhất hai lần giành được giải thưởng này.
Cristiano Ronaldo và Lionel Messi đã giành được 10 danh hiệu Ballon d'Or liên tiếp giữa họ từ năm 2008 đến 2018.Michel Platini đã giành được giải thưởng này trong ba năm liền (1983–85).Ronaldo Nazario là cầu thủ trẻ nhất giành Quả bóng vàng và là người trẻ thứ hai (sau Messi) giành được nó lần thứ hai.Johan Cruyff (trái) và Marco van Basten, đều của Hà Lan, mỗi người 3 lần vô địch.
Năm 1978, France Football đã đăng một bài báo về giải thưởng Cầu thủ bóng đá Nam Mỹ của năm năm đó trong đó họ đưa ra giả thuyết về một trận đấu giữa Đội All-Star Nam Mỹ và đội All-Star Châu Âu, có sự góp mặt của những cầu thủ có thành tích tốt nhất trong bảng xếp hạng giải thưởng.[24] Một bài viết từ năm 1994 được xuất bản bởi El País đưa tin một "Golden Team" đã được chọn tại buổi dạ tiệc Ballon d'Or 1994.[25]
_02.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.svg){kind=small}
