คาบูล
คาบูล (ปาทาน: کابل, อักษรโรมัน: Kābəl, แม่แบบ:IPA-ps; ดารี: کابل, อักษรโรมัน: Kābol, แม่แบบ:IPA-prs) เป็นเมืองหลวงและเมืองใหญ่สุดของประเทศอัฟกานิสถาน ตั้งอยู่ทางภาคตะวันออกของประเทศ คาบูลยังเป็นเทศบาลหนึ่งในจังหวัดคาบูล คาบูลประกอบด้วย 22 เขต การประมาณในปี 2021 ระบุประชากรของคาบูลอยู่ที่ราว 4.6 ล้าน[3][6][7] คาบูลเป็นเมืองเดียวในประเทศอัฟกานิสถานที่มีประชากรมากกว่า 1 ล้านคน[8] และเป็นศูนย์กลางทางการเมือง วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ[9] คาบูลเป็นหนึ่งในเมืองที่มีการกลายเป็นเมืองเร็วที่สุดในโลก และในปี 2012 คาบูลมีฐานะเป็นเมืองใหญ่ที่สุดของโลกอันดับที่ 75[10]
คาบูล کابل | |
---|---|
ตามเข็มนาฬิกาจากบนซ้าย: แม่น้ำคาบูลที่มีมัสยิดแชฮ์-โด แชมชีแรอยู่ทางฝั่งซ้าย; สุสานอับดุรเราะห์มาน ข่านที่สวนแซร์เนกอร์; พระราชวังบอเฆบอลอในฉากหลัง; ตึกระฟ้าของเมืองใน ค.ศ. 2020; ศาลเจ้าแซฆี | |
สมญา: | |
พิกัด: 34°31′31″N 69°10′42″E / 34.52528°N 69.17833°E | |
ประเทศ | อัฟกานิสถาน |
จังหวัด | คาบูล |
จำนวนเขต | 22 |
จำนวน Gozars | 630 |
ก่อตั้งเมืองหลวง | ค.ศ. 1776[4] |
การปกครอง | |
• ประเภท | เทศบาล |
• นายกเทศบาล | Hamdullah Nomani |
• รองนายกเทศบาล | Maulvi Abdul Rashid[5] |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 1,028.24 ตร.กม. (397.01 ตร.ไมล์) |
• พื้นดิน | 1,028.24 ตร.กม. (397.01 ตร.ไมล์) |
• พื้นน้ำ | 0 ตร.กม. (0 ตร.ไมล์) |
ความสูง | 1,791 เมตร (5,876 ฟุต) |
ประชากร (2021) | |
• ทั้งหมด | 4,601,789[3] คน |
เขตเวลา | UTC+4:30 (เวลามาตรฐานอัฟกานิสถาน) |
รหัสไปรษณีย์ | 100X, 101X, 105X, 106X |
รหัสพื้นที่ | (+93) 20 |
ภูมิอากาศ | BSk |
เว็บไซต์ | km |
คาบูลตั้งอยู่บนท่องเขาแคบ ๆ ระหว่างเทือกเขาฮินดูกูช คาบูลตั้งอยู่บนความสูงจากระดับน้ำทะเล 1,790 เมตร (5,873 ฟุต) นับเป็นหนึ่งในเมืองหลวงที่ตั้งอยู่สูงที่สุดในโลก กล่าวกันว่าคาบูลมีอายุเก่าแก่มากกว่า 3,500 ปี มีปรากฏชื่อของคาบูลย้อนกลับไปอย่างน้อยในสมัยของจักรวรรดิอาเคียเมนิด คาบูลเป็นทางตัดระหว่างเมืองใหญ่ ๆ ในทวีปเอเชีย ที่ตั้งของคาบูลอยู่ตรงประมาณกึ่งกลางระหว่างอิสตันบูลในตุรกีกับประมาณกรุงเทพมหานครในไทยหรือฮานอยในเวียดนาม จึงเป็นสถานที่ทางยุทธศาสตร์ในการขนส่งเดินทางระหว่างเอเชียใต้กับเอเชียกลาง และถือเป็นสถานที่สำคัญในเส้นทางสายไหมโบราณ[11] ในเวลาถัดมาคาบูลตกอยู่ภายใต้การปกครองของอาณาจักรต่าง ๆ ทั้งเซลีวคิด, เมารยะ, กูชัน, กาบูลชาฮี, ซัฟฟาริด, ซามานิด, ฆัซนาวิด, ฆูริด, ควาราซ, การ์ลูฆิด, ขาลจี, ตีมูริด, โมกุล และ โฮตัก และท้ายที่สุดเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิดูร์รานี (รู้จักในชื่อ "จักรวรรดิอัฟกัน") ในปี 1747[12] คาบูลกลายเป็นเมืองหลวงของอัฟกานิสถานในปี 1776 ภายใต้รัชสมัยของตีมูร์ ชาห์ ดูร์รานี พระบุตรของอาห์เมด ชาห์ ดูร์รานี
ในช่วงต้นศตวรรษที่ 19 บริติชราชได้เข้าปกครองเมือง แต่ภายหลังการตัดตั้งความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการระหว่างอัฟกันและบริเตน บริเตนก็ได้ถอดกองกำลังทั้งหมดออกจากเมือง คาบูลเปลี่ยนมาอยู่ใต้การปกครองของสหภาพโซเวียตในปี 1979 จนถึงปี 1988 ที่ซึ่งมีการลงนามในข้อตกลงเจนีวา ต่อมาในปี 1992–1996 ได้เกิดสงครามกลางเมืองอัฟกันขึ้น ส่งผลให้เมืองถูกทำลายอย่างหนัก และมีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก[13] นับตั้งแต่ปลายปี 2001 คาบูลค่อย ๆ ถูกสร้างขึ้นใหม่อยู่ตลอด[14]
คาบูลเป็นที่รู้จักจากสวน, บะซาร์ และ วังต่าง ๆ ที่สวยงามอยู่ทั่วเมือง[15][16][17] ตัวอย่างสถานที่สำคัญเช่น หมู่สวนบาบูร์ ปละ วังดารุลอะมาน ในอดีตคาบูลยังเคยเป็นเสมือนเมกกะ (ศูนย์รวม) ของบรรดาชาวฮิปปี้หนุ่มสาวจากตะวันตก[18][19] ถึงแม้คาบูลจะตกอยู่ภายใต้การโจมตีและก่อการร้ายหลายครั้งโดยตาลีบันเป็นหลักอยู่ตลอด ๆ แต่คาบูลก็ยังคงมีการพัฒนาอยู่ตลอดเวลาและขึ้นเป็นเมืองที่มีการเติบโตเร็วที่สุดอันดับห้าของโลกในปี 2012[20][21]
เมืองพี่น้อง
- อังการา ประเทศตุรกี (ตั้งแต่ ค.ศ. 2003)[22]
- อิสตันบูล ประเทศตุรกี (ตั้งแต่ ค.ศ. 1992)[23]
- คาซาน ประเทศรัสเซีย (ตั้งแต่ ค.ศ. 2005)[24]
- โอมาฮา สหรัฐ (ตั้งแต่ ค.ศ. 2003)[25]
- แคนซัสซิตี สหรัฐ (ตั้งแต่ ค.ศ. 2018)[26]
อ้างอิง
อ่านเพิ่ม
- Adamec, Ludwig W. (2012). Historical Dictionary of Afghanistan. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-7815-0.
- "Afghanistan Struggles to Preserve Rich Past Despite Ongoing War". The Canadian Press. 14 ตุลาคม 2007. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 11 ตุลาคม 2008.
- Hill, John E. (2009). Through the Jade Gate to Rome: A Study of the Silk Routes during the Later Han Dynasty, 1st to 2nd Centuries CE. Charleston, South Carolina: BookSurge. ISBN 978-1-4392-2134-1.
- Parodi, Laura E. (2021). "Kabul, a Forgotten Mughal Capital: Gardens, City, and Court at the Turn of the Sixteenth Century". Muqarnas Online. 38 (1): 113–153. doi:10.1163/22118993-00381P05. S2CID 245040517.
- Romano, Amy (2003). A Historical Atlas of Afghanistan. The Rosen Publishing Group. ISBN 978-0-8239-3863-6.
- Tang, Alisa (21 มกราคม 2008). "Kabul's Old City Getting Face Lift". The Washington Post. Associated Press – โดยทาง Tajikam.com.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ คาบูล
- คู่มือการท่องเที่ยว คาบูล จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)
- People of Kabul – report by Radio France Internationale in English เก็บถาวร 2020-08-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน