Alpabetong Griyego

Ang alpabetong Griyego ay binubuo ng dalawampu't apat na titik na ginagamit sa pagsulat ng wikang Griyego mula sa pagbubukas ng ika-labinsiyam na siglo. Ito rin ang itinuturing na pinakauna at pinakamatandang palatitikan kung saan ang bawat patinig at katinig ay kinakatawanan ng isa at naiibang mga simbolo.[2] Ito ay ginagamit pa rin hanggang sa kasalukuyan. Sa pagpasok ng ikalawang siglo CE, ang mga palabilangan ng mga Griyego ay ibinase rin dito.

Alpabetong Griyego
UriAlpabeto
Mga wikaGriyego, na may kaunting pagbabago sa iba't ibang wika.
Panahon~800 BC hanggang sa kasalukuyan[1]
Mga magulang na sistema
Alpabetong Proto-Kanaanita
Mga anak na sistemaGotiko
Glagolitiko
Siriliko
Koptiko
Alpabetong Armenyo
Alpabetong Lumang Italiko
Alpabetong Latin
ISO 15924Grek, 200
DireksyonKaliwa-kanan
Alyas-UnicodeGreek
PAALALA: Maaaring naglalaman ang pahinang ito ng mga simbolong pamponetikong IPA.
Alpabetong Griyego
ΑαAlphaΝνNu
ΒβBetaΞξXi
ΓγGammaΟοOmicron
ΔδDeltaΠπPi
ΕεEpsilonΡρRho
ΖζZetaΣσςSigma
ΗηEtaΤτTau
ΘθThetaΥυUpsilon
ΙιIotaΦφPhi
ΚκKappaΧχChi
ΛλLamdaΨψPsi
ΜμMuΩωOmega
Bilang titik
StigmaSampi
Koppa
Hindi na ginagamit na mga titik
DigammaSan
HetaSho

Diyakritiko sa Griyego

Ang alpabetong Griyego ay nagmula sa alpabetong Penisyo bagamat hindi ito kaugnay sa palatitikan ng Tsipre. Ang alpabetong Griyego ang pinagmulan ng iba pang mga titik sa Europa at sa Gitnang Silangan kabilang na ang alpabetong Latin.[2] Sa pangkalahatan, halos lahat ng titik sa alpabetong ito ay ginagamit ding simbolo sa matematika at pisika, pisika ng partikula, pangalan ng mga kapatiran ng mga lalaki at kapatiran ng mga babae (fraternity and sorority) at iba pang gamit.

Mga titik

TitikKumakatawang
Penisyo
titik
PangalanTransliterasyon1PagbigkasKatumbas
sa pagbilang
IngglesSinaunang
Griyego
Kalagitnaang
Griyego
(maramihang tunog)
Padron:Audio-nohelpSinaunang
Griyego
Makabagong
Griyego
Klasikong
Sinaunang
Griyego
Makabagong
Griyego
Α α AlephAlphaἄλφαάλφαa[a] [aː][a]1
Β β BethBetaβῆταβήταbv[b][v]2
Γ γ GimelGammaγάμμαγάμμα
γάμα
ggh, g, j[g][ɣ], [ʝ]3
Δ δ DalethDeltaδέλταδέλταdd, dh, th[d][ð]4
Ε ε HeEpsilonε ψιλόνέψιλονe[e]5
Ζ ζ ZayinZetaζῆταζήταz[zd]
(o [dz])
kalaunan [zː]
[z]7
Η η HethEtaἦταήταe, ēi[ɛː][i]8
Θ θ TethThetaθῆταθήταth[tʰ][θ]9
Ι ι YodhIotaἰῶταιώτα
γιώτα
i[i] [iː][i], [ʝ]10
Κ κ KaphKappaκάππακάππα
κάπα
k[k][k], [c]20
Λ λ LamedhLambdaλάβδαλάμβδαλάμδα
λάμβδα
l[l]30
Μ μ MemMuμῦμι
μυ
m[m]40
Ν ν NunNuνῦνι
νυ
n[n]50
Ξ ξ SamekhXiξεῖξῖξιxx, ks[ks]60
Ο ο 'AyinOmicronοὖὂ μικρόνόμικρονo[o]70
Π π PePiπεῖπῖπιp[p]80
Ρ ρ ReshRhoῥῶρωr (: rh)r[r], [r̥][r]100
Σ σ ς SinSigmaσῖγμασίγμαs[s]200
Τ τ TawTauταῦταυt[t]300
Υ υ WawUpsilonὖ ψιλόνύψιλονu, yy, v, f[y] [yː]
(dati [ʉ] [ʉː])
[i]400
Φ φpinagtatalunan ang pinagmulan
(tignan ang teksto)
Phiφεῖφῖφιphf[pʰ][f]500
Χ χChiχεῖχῖχιchch, kh[kʰ][x], [ç]600
Ψ ψPsiψεῖψῖψιps[ps]700
Ω ω 'AyinOmegaὦ μέγαωμέγαo, ōo[ɔː][o]800
  1. Para sa karagdagang detalye, silipin ang Romanisasyon ng Griyego.
TitikKumakatawang
Penisyong
titik
PangalanTransliterasyon1PagbigkasKatumbas
sa pagbilang
IngglesSinaunang GriyegoKalagitnaang Griyego
Ϝ ϝ WawDigammaϝαῦδίγαμμαw[w]6
Ϛ ϛStigmaστῖγμαst[st]6
Ͱ ͱ HethHetaἧταήταh[h]-
Ϻ ϻ SadeSanϻάνσάνs[s]-
Ϟ ϟ QophKoppaϙόππακόππαq[q]90
Ϡ ϡ SadeSampiσαμπῖss[sː], [ks], [ts]900
Ϸ ϸ ShinShosh[ʃ]-
  1. Para sa karagdagang detalye, silipin ang U0370.pdf.

Sanggunian

Mga kawing panlabas