Alfabèt Yunani

Alfabèt Yunani wis dianggo nulis basa Yunani kawit abad angka 8 SM.[2] Aksara iki tumurun saka alfabèt Finikiya wiwitan[3] lan dadi aksara alfabètis kapisan sing mbédakaké huruf kanggo swara lan wyanjana. Aksara iki baboning aksara Latin lan Kiril.[4] Saliyané kanggo nulisaké basa Yunani, sarana aksara cara kuna utawa cara anyar, aksara Yunani ing wektu iki uga minangka sumbering lambang-lambang lan panenger-panenger tèknis ing babagan kawruh pétung, kawruh alam, lsp.

Alfabèt Yunani
Jinis
BasaYunani
Kala
u. 800 SM – saiki[1]
Aksara babon
Hiéroglif Mesir
  • Alfabèt Purwa-Sinai
    • Alfabèt Finikiya
      • Alfabèt Yunani
Aksara turunan
  • Got
  • Glagolit
  • Kiril
  • Koptik
  • Arménia
  • Itali Kuna
  • Latin
Arah nulisKiwa manengen
ISO 15924Grek, 200
Jeneng Unicode
Greek
Larik Unicode

Susunan kuna lan anyar aksara iki dumadi 24 huruf, sing urut saka alfa tekan oméga. Kaya déné aksara Latin lan Kiril, aksara Yunani asliné saben hurufé mung tunggal wujud. Aksara iki nuli dikembangaké saperlu mbédakaké jinis hurufé antaraning rupa huruf gedhé lan huruf cilik, sairib karo aksara Latin, tembé ing jaman modhèren.

Uni lan transkripsi konvènsional sawenèh huruf béda ing antaraning basa Yunani Kuna lan Yunani Anyar krana pangucaping basa Yunani wis akèh owahé kawit abad angka 5 SM tekan sapréné. Basa Yunani Kuna lan Anyar nganggo dhiakritik sing béda. Ing ortografi tradhisional, sing dianggo nulisaké basa Yunani Kuna lan kala-kala uga basa Yunani Anyar, ana akèh dhiakritik sing dianggo, kaya ta tandha aksèn kanggo nandhani aksèn laras ("politonik"), tandha prana kanggo nandhani ana orané uni /h/ sing miwiti tembung, lan subskrip iota kanggo nandhani uni kuna /i/ ing wekasan tembung. Ing éjaan Yunani Anyar sing baku, ortografiné wis digawé prasaja kanthi sistim monotonik sing mung nganggo rong dhiakritik: aksèn akut lan dhirésis.

Huruf

HurufJenengUni
Kuna[5]Anyar[6]
Α αalpha, άλφα[a] [aː][a]
Β βbeta, βήτα[b][v]
Γ γgamma, γάμμα[ɡ], [ŋ][7][ɣ] ~ [ʝ],
[ŋ][8] ~ [ɲ][9]
Δ δdèlta, δέλτα[d][ð]
Ε εepsilon, έψιλον[e][e]
Ζ ζzeta, ζήτα[zd]A[z]
Η ηeta, ήτα[ɛː][i]
Θ θtheta, θήτα[tʰ][θ]
Ι ιiota, ιώτα[i] [iː][i], [ʝ],[10] [ɲ][11]
Κ κkappa, κάππα[k][k] ~ [c]
Λ λlambda, λάμδα[l][l]
Μ μmu, μυ[m][m]
 A [dz].[12]
HurufJenengUni
Kuna[5]Anyar[6]
Ν νnu, νυ[n][n]
Ξ ξxi, ξι[ks][ks]
Ο οomikron, όμικρον[o][o]
Π πpi, πι[p][p]
Ρ ρrho, ρώ[r][r]
Σ σ/ς[13]sigma, σίγμα[s][s] ~ [z]
Τ τtau, ταυ[t][t]
Υ υupsilon, ύψιλον[y] [yː][i]
Φ φphi, φι[pʰ][f]
Χ χchi, χι[kʰ][x] ~ [ç]
Ψ ψpsi, ψι[ps][ps]
Ω ωomega, ωμέγα[ɔː][o]

Rujukan

Bibliografi