El Vikipedio, la libera enciklopedio
La 4-a de februaro estas la 35-a tago de la jaro laŭ la gregoria kalendaro . 330 tagoj restas (331 en superjaroj).
Je la 4-a de februaro okazis, interalie:
Romia Imperio :634 : Islamanaj taĉmentoj gvidataj de Amr ibn al-As venkis bizancianojn en la batalo de Dathin1016 : Laŭ la kroniko de Václav Hájek de Libočany , en Prago eksplodis pesta epidemio - dum ok monatoj ĝi mortigis naŭ dekonojn de la populacio de la urbo1339 : En Varsovio komenciĝis proceso antaŭ delegitoj de papo Benedikto la 12-a inter Pollando kaj la Ordeno de germanaj kavaliroj - gajnita de poloj 1454 : Dektrijara Milito komencita - en Pollando eksplodo de ribelo kontraŭ la Ordeno de germanaj kavaliroj 1508 : Reĝo de Germanio Maksimiliano la 1-a iĝis imperiestro de la Sankta Romia Imperio , ricevante la titolon de Sankta Romia Imperiestro 1628 : Forpelita Johano Amoso Komenio iris al Leszno 1722 : Rusia Imperio : ukazo de imperiestro Petro la Granda pri rangotabelo ekvalidis1783 : Britio anoncis armisticon en kolonioj de Nord-Ameriko 1789 : George Washington estis elektita de Elekta Kolegio kiel prezidento de Usono 1794 : Francio: Nacia Konvencio abolis sklavecon en Ĉeflanda Francio kaj en la francaj kolonioj 1797 : Ekvadoro : tertremo en Kito mortigis 41 mil homojn1810 : Britio aneksis Gvadelupon 1859 : Malkovro de Sinaja Kodekso en la Monaĥejo Sankta Katarina en Egiptio1861 : Sudaj ŝtatoj de Usono deklaris secesion kaj kreon de la Konfederaciitaj ŝtatoj de Ameriko 1874 : Brita armeo konkeris kaj bruligis urbon Kumasi (nun en Ganao )1898 : Usono aneksis Vejkinsulon 1899 : Germana sporta klubo Werder Bremen fondiĝis1899 : En Filipinoj eksplodis kontraŭusona ribelo komandata de Emilio Aguinaldo Unua mondmilito :1919 : Dua Pola Respubliko : Wołomin ricevis urborajton 1921 : Oni fiksis Ordenon de Renaskiĝinta Pollando (Polonia Restituta ), kaj la Ordeno de Blanka Aglo estis renovigita kiel la plej alta ŝtata distingo en la Dua Pola Respubliko 1921 : Azia Ĉevala Divizio de Roman Ungern von Sternberg transpaŝis la riveron Tuul por konkeri ĉefurbon de Mongolio 1923 : Francio okupis parton de Ruhr-regiono 1924 : Mahatma Gandhi estis antaŭtempe liberigita de malliberejo pro malbona sanstato 1927 : Usono : eldoniĝis la unua sonfilmo - La Ĵazo-Kantisto 1932 : La 3-a Vintra Olimpiko komenciĝis en Lake Placid 1932 : Dua japana-ĉina milito : Harbino en Manĉurio estis konkerita de japanoj 1936 : Ĉefo de svisa filio de NSDAP Wilhelm Gustloff estis pafmortigita de juda atencanto1938 : Nazia Germanio : Adolf Hitler iĝis superulo de Wehrmacht kaj Joachim von Ribbentrop ministro pri eksteraj aferoj1941 : Inventinte polikvarfluoretilenon Roy Plunkett ricevis usonan patenton 1943 : Plena suna eklipso videbla en orienta Azio , Japanio kaj Alasko Dua mondmilito :1946 : Hungara ĉefministro Ferenc Nagy formis registaron1947 : Pollando : inaŭguro de la Leĝdona Sejmo , formita surbaze de balotoj, okazintaj la 19-an de januaro 19471948 : Cejlono, poste renomita Srilanko , iĝis sendependa de Britio 1949 : En la Universitato de Teherano ŝaho Mohamed Reza Pahlavi estis dufoje pripafita de atencanto1961 : Batalantoj de Movado Popola de Liberigo de Angolo atakis malliberejon en Luando - unua armita ago kontraŭ portugalaj koloniantoj 1969 : DARPA : inaŭguro de komputila reto ARPANET , kiu fariĝos Interreto 1970 : Setlejo Pripjat por laborantoj de Nuklea centralo de Ĉernobilo fondiĝis1974 : Ĵurnalistino Patty Hearst estis forkaptita de usona terorista grupo al kiu ŝi poste aliĝis - unu el la plej konataj kazoj de Stokholm-sindromo 1975 : 1328 personoj pereis en tertremo en ĉina provinco Ljaŭningo - unua tertremo antaŭvidita de sciencistoj 1976 : La 12-a Vintra Olimpiko komenciĝis en Innsbruck , Aŭstrio 1977 : Flugkompanio Kenya Airways ekfunkciis1980 : Abolhasan Banisadr iĝis unua prezidento de Irano1981 : Gro Harlem Brundtland iĝis unua virino elektita kiel ĉefministro de Norvegio 1981 : Ringa suna eklipso videbla en Aŭstralio , suda Pacifiko kaj Sudameriko 1989 : En Varsovio komenciĝis la 3-a kongreso de Konfederacio de Sendependa Pollando , kiu post kelkaj horoj estis ĉesigita pro interveno de milico 1997 : Nova konstitucio de Sud-Afriko ekvalidis1998 : Flago de Bosnio kaj Hercegovino oficialiĝis1998 : Tertremo , mezurita 6.1 sur la skalo de Richter , okazis en norda Afganio kaŭzante pli ol 5000 viktimojn1998 : Armenio : ĉefministro Robert Koĉarjan ekprenas devojn de prezidento post demisio de Levon Ter-Petrosjan 2000 : En Aŭstrio komenciĝis unua nigrablua koalicio de ÖVP kaj FPÖ 2003 : Nomŝanĝo de Jugoslavio al Serbio kaj Montenegro 2004 : Interkona retejo kaj peranto de sociaj retejoj Facebook ekfunkciis2005 : Ukrainio : Verĥovna Rada konfirmis Julija Timoŝenko kiel ĉefministrinon2006 : Metroo de Torino malfermiĝis en Italio 2011 : Tein Sein iĝis prezidento de Birmo 2012 : Siria enlanda milito : 360 personoj pereis en masakro farita de registaraj fortoj en Homs 2013 : Esploro de homaj postrestaĵoj trovitaj sub aŭtomobilejo en Leicester konfirmis, ke ili apartenis al reganta en la 15-a jarcento reĝo Rikardo la 3-a 2014 : En Port Angeles (Vaŝingtonio) mortis 103-jara indianino , la lasta persono parolanta klallam el saliŝa lingvaro 2015 : 43 personoj pereis kaj 17 (en tio 2 surtere) vundiĝis en aviadila katastrofo en Tajpeo 2017 : En Birmingham okazis lasta koncerto de la angla metalroka muzikgrupo Black Sabbath 2019 : Papa vizito al Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj komencita - okaze de la 800-a datreveno de la renkonto inter Sankta Francisko el Asizo kun egipta sultano Al-Kamil1466 : Karteromako , itala helenisto, latinisto, gramatikisto kaj humanisto (m. 1515 )1495 : Francisko la 2-a Sforza , lasta duko de Milano (m. 1535 )1505 : Mikołaj Rej , pola humanisto , verkisto, tradukisto el latino , poeto, teologo, politikisto, muzikisto, kalvinano , populariganto de la pola lingvo (m. 1569 )1553 : Mori Terumoto , japana daimio (m. 1625 )1677 : Johann Ludwig Bach , germana komponisto (m. 1731 )1688 : Pierre Carlet de Marivaux , franca dramaturgo (m. 1763 )1740 : Carl Michael Bellman , sveda poeto kaj komponisto, nacia bardo (m. 1795 )1746 : Tadeusz Kościuszko , pola kaj usona generalo, inĝeniero kaj komponisto, gvidanto de la insurekcio de Kościuszko kaj batalanto de la Usona Milito de Sendependeco , fortikiginto de West Point , aboliciisto de sklavoj kaj kamparanoj , nacia heroo de Belorusio , Pollando kaj Usono (m. 1817 )1761 : Georgo la 1-a (Saksio-Meiningen) , germana duko (m. 1803 )1778 : Augustin-Pyrame de Candolle , svisa plantosciencisto (m. 1841 )1799 : Almeida Garrett , portugala verkisto kaj politikisto (m. 1854 )1808 : Josef Kajetán Tyl , ĉeĥa verkisto, aŭtoro de la ĉeĥa himno Kie hejmo mia? (m. 1856 )1808 : Vincent Dunin-Marcinkieviĉ , belorusa verkisto, fondinto de naciaj dramo kaj teatro (m. 1884 )1815 : Josip Juraj Strossmayer , kroata episkopo, mecenato kaj politikisto, pioniro de sudslava unuiĝo politika (m. 1905 )1819 : Joshua Abraham Norton , usona ekstravaganca entreprenisto (m. 1880 )1820 : Božena Němcová , ĉeĥa verkistino (m. 1862 )1840 : Hiram Stevens Maxim , usona inĝeniero, inventisto kaj entreprenisto (m. 1916 )1842 : Hugo Schuchardt , germana filologo, lingvisto, komitatano por kreo de Delegacio por alpreno de la lingvo internacia , aŭtoro de internacia planlingvo , interlingvisto (m. 1927 )1871 : Friedrich Ebert , germana politikisto, prezidento de Vajmara respubliko (m. 1925 )1873 : Oscar Van Schoor , belga verkisto, kunfondinto de La Verda Stelo , vicprezidanto de UK 1911 kaj prezidanto de UK 1928 , redaktoro de "Belga Esperantisto " kaj sekretario de la Internacia Esperantista Farmaciista Asocio , tradukisto (m. 1936 )1877 : Ákos Gara , hungara, rumania hungaria, verkisto, redaktoro, tradukisto, ĵurnalisto (m. nekonata)1877 : Imre Sándor , hungara, rumania hungara genealogo, heraldikisto (m. 1930 )1881 : Tukimoto Kitadi , japana kuracisto, prezidanto de Kobea Esperanto-Asocio kaj UEA-delegito (m. nekonata)1881 : Fernand Léger , franca pentristo kaj skulptisto, antaŭulo de poparto (m. 1955 )1883 : Miloš Marten , ĉeĥa verkisto, literatura kritikisto kaj tradukisto (m. 1917 )1888 : Andor Csiby , hungara ĵurnalisto, redaktoro (m. 1960 )1888 : Mihály Miksa Kertész , hungara advokato, verkisto (m. 1945 )1891 : Gyula Éhik , hungara zoologo, profesoro (m. 1964 )1896 : Friedrich Glauser , svisa verkisto (m. 1938 )1896 : Harry Holmes , brita ŝtatoficisto, prezidanto de Londona Esperanto-Klubo kaj vicprezidanto de UEA , honora prezidanto de UEA (m. 1986 )1897 : Ludwig Erhard , kanceliero de Germanio (m. 1977 )1900 : Jacques Prévert , franca poeto kaj scenaristo (m. 1977 )1902 : Charles Lindbergh , usona aviadisto superfluginta Atlantikon (m. 1974 )1903 : Aleksander Imich , pola-usona kemiisto kaj parapsikologo (m. 2014 )1906 : Clyde Tombaugh , usona astronomo, malkovrinto de Plutono (m. 1997 )1906 : Dietrich Bonhoeffer , germana teologo kaj ekumenisto , ekzekutita (m. 1945 )1906 : Marian Iwańciów , pola pentristo, grafikisto, pedagogo , reprezentanto de artisma grupo el Zamość (m. 1971 )1912 : István Bonczos , hungara verkisto, redaktoro (m. 1979 )1913 : Rosa Parks , usona aktivulino, patrino de la civilrajta movado (m. 2005 )1914 : Alfred Andersch , germana verkisto (m. 1980 )1919 : Géza Halász , hungara/rumania hungara aktoro (m. 1957 )1921 : Betty Frieden , usona verkistino, reprezentantino de liberala feminismo (m. 2006 )1933 : Tadeusz Michalski , pola filozofo, poligloto, publicisto, Esperanto-vortaristo , lekciisto de la jida lingvo ĉe Varsovia Universitato , estrarano de Pola Esperanto-Asocio (m. 1997 )1935 : Martti Talvela , finna oper-kantisto (m. 1989 )1941 : Sándor Klacsmányi , rumania hungara redaktoro, tradukisto1943 : Csaba Mánfai , hungara verkisto, poeto1943 : Wanda Rutkiewicz , pola montgrimpistino , kiel la unua eŭropanino surgrimpis Ĉomolungmon kaj kiel la unua virino - la montopinton K2 (m. 1992 )1944 : Kreŝimir Barkoviĉ , kroato esperantisto, kunfondinto de Pupteatra Internacia Festivalo , redaktoro de "Sennaciulo " kaj redakciano de "Zagreba Esperantisto "1947 : Ram Baran Jadav , nepala kuracisto, unua prezidento de Nepalo1948 : Viktor Domuĥovski (ვიქტორ დომუხოვსკი), kartvela fizikisto kaj politikisto, kunlaboranto de la unua prezidento Zviad Gamsaĥurdja , rifuĝinto (m. 2013 )1953 : Kitaro , japana komponisto kaj plurinstrumentalisto, kreinto de filma muziko kaj de novepoka muziko 1958 : Werner Schwab , aŭstra verkistoj kaj dramisto1959 : Zeca Pagodinho , brazila kantisto, muzikisto, kaj komponisto de sambo 1963 : Dekerido , belga esperant-lingva verkisto, aktivulo de la Esperanto-klubo La Verda Stelo 1971 : Eric Garcetti, usona politikisto, urbestro de Los-Anĝeleso 1975 : Natalie Imbruglia , aŭstralia kantistino, aktorino kaj filantropo 1990 : László Máthé , rumania hungara pentristo kaj grafikisto211 : Septimo Severo , romia imperiestro (n. 145 aŭ 146)708 : Sisinio , papo856 : Hrabano Maŭro , germana erudiciulo de la frua mezepoko, kronikisto , ĉefepiskopo de Majenco (n. ĉ. 780 )869 : Sankta Cirilo , greka misiisto en Grandmoravia imperio , apostolo de slavoj kaj de Bulgario , aŭtoro de la plej malnova slava alfabeto - glagolico , sanktulo (n. 827 )1494 : Jurij Drohobiĉ , pola kuracisto kaj verkisto, rektoro de Bolonja Universitato , Doktoro de Filozofio , profesoro de Krakova Akademio , aŭtoro de libro pri Ukrainio (n. 1450 )1498 : Antonio Pollaiuolo , itala artisto , pentristo, skulptisto, oraĵisto kaj gravuristo, perfektiginta la arton de emajlo (m. ĉ. 1432 )1508 : Conrad Celtis , germana humanisto kaj poeto novlatina, eldonisto (n. 1459 )1590 : Gioseffo Zarlino , itala komponisto kaj muzikteoriisto (n. 1517 )1615 : Giovanni Battista Della Porta , itala sciencisto, filozofo, kuracisto, inventisto, okultisto , literaturisto (n. 1535 )1652 : Zsigmond Rákóczi , hungara generalo de sikuloj , komandanta korpuson en militmarŝo kontraŭ Habsburgoj , erudiciulo (n. 1622 )1738 : Joseph Süß Oppenheimer , germana komercisto, bankisto kaj financisto , murdita (n. 1692 )1774 : Charles Marie de La Condamine , franca geodeziisto , matematikisto kaj vojaĝisto (n. 1701 )1781 : Josef Mysliveček , ĉeĥa komponisto (n. 1737 )1796 : Friedrich August von Haeseler , germana forstisto1804 : Christian Joseph Jagemann , germana bibliotekisto kaj teologo (n. 1735 )1816 : Josias Friedrich Löffler , germana superintendanto1837 : John Latham , brita kuracisto kaj ornitologo, nomata "la avo de aŭstralia ornitologio" (n. 1740 )1843 : Teodoros Kolokotronis , greka generalo, ĉefkomandanto de la greka milito de sendependiĝo kontraŭ Otomana Imperio (n. 1770 )1871 : Imamo Ŝamil , avara gvidanto de la ribelo de montaranoj de Kaŭkazio kontraŭ la Rusia Imperio (n. 1797 )1886 : Gedeon Ladányi , hungara historiisto, profesoro (n. 1824 )1904 : Albert Kovács , hungara eklezijuristo, profesoro (n. 1838 )1908 : Herrmann Bachstein , germana fervojlinia konstruisto kaj entreprenisto (n. 1834 )1916 : Gábor Téglás , hungara arkeologo, instruisto, membro de Hungara Scienca Akademio (n. 1848 )1924 : Imre Boga , hungara pedagogo kaj verkisto (n. 1856 )1928 : Hendrik Lorentz , nederlanda Nobelpremiita fizikisto klariginta la efikon de Zeeman (n. 1853 )1934 : Richard Kralik , aŭstra historiisto, verkisto kaj filozofo, membro de la movado Revivigo katolika (n. 1852 )1936 : Wilhelm Gustloff , germana nazio disvastiginta kontraŭjudisman libron Protokoloj de cionaj saĝuloj , murdita (n. 1895 )1939 : Henri Deterding , nederlanda petrol-magnato (n. 1866 )1939 : Edward Sapir , usona antropologo kaj lingvisto , poeto, komponisto, okupiĝanta pri internaciaj helplingvoj (n. 1884 )1940 : Nikolaj Jeĵov , ĉefo de NKVD , ekzekutita (n. 1895 )1941 : Czesław Pruski , pola juristo kaj esperantisto , populariganta Esperanton en Rusio kaj Pollando, murdita de Gestapo (n. 1897 )1944 : Arsen Kocojev , elstara oset-lingva verkisto, ĵurnalisto, tradukisto (n. 1872 )1946 : Lajos Suba , hungara, poste rumania hungara poeto (n. 1886 )1956 : Ksawery Tartakower , pola ŝakisto, sesfoja olimpikisto (n. 1887 )1957 : Erich Ponto , germana aktoro, teatra intendanto (n. 1884 )1958 : Henry Kuttner , usona verkisto (n. 1915 )1959 : Una O'Connor , irlanda teatra kaj filma aktorino (n. 1880 )1967 : Herman Teirlinck , flandra verkisto kaj poeto, enestanta en Belga Antologio (n. 1879 )1968 : Josef Augusta , ĉeĥa paleontologo , populariganto de scienco (n. 1903 )1974 : Felix le Breux , ĉeĥa aktoro (n. 1918 )1977 : Mariska Ady , hungara poetino, verkistino (n. 1889 )1978 : Arkadz Kuljaŝoŭ , belorusa verkisto, poeto, scenaristo (n. 1914 )1979 : Alisz Goriupp , hungara bibliotekistino kaj bibliografino (n. 1894 )1987 : Carl Rogers , usona psikologo, kunkreinto de humanisma psikologio (n. 1902 )1990 : Henrik Seppik , estona esperantisto okupiĝanta pri turismo , lektoro de Esperanto , vortaristo, tradukisto, aŭtoro de lernolibro La Tuta Esperanto , kunlaboranto de la Enciklopedio de Esperanto (n. 1905)1995 : Patricia Highsmith , usona verkistino (n. 1921 )1998 : Stephen Zamenhof , usona sciencisto, filo de Henryk Zamenhof , membro de Honora Komitato de UK 1972 (n. 1911 )2001 : Janis Zenakis , greka komponisto, teoriisto kaj arkitekto (n. 1922 )2006 : Betty Frieden , usona feminisma aktivistino (n. 1921 )2007 : Kurt Schubert , aŭstra fakulo pri judismo kaj orientalisto en la Universitato de Vieno (n. 1923 )2008 : Caelestis Eichenseer , germana latinisto kaj benediktano (n. 1924 )2012 : István Csurka , hungara dramisto, redaktoro, politikisto (n. 1934 )2013 : Donald Byrd , usona trumpetisto de moderna ĵazo (n. 1932 )2013 : Zoltán Veress , rumania hungara verkisto (n. 1936 )2013 : Horst Jährling , germana pentristo kaj dezajnisto2014 : Eugenio Corti , itala militisto kaj verkisto (n. 1921 )2014 : Hubert Luthe , germana katolika kleriko , episkopo de Essen (n. 1927 )2019 : Matti Nykänen , finna skisaltisto , plurfoja mondĉampiono kaj olimpikisto (n. 1963 )La 4-a de februaro estas (laŭ gregoria kalendaro ):