Pantera mglista
Pantera mglista[13][14], pantera szara[14] (Neofelis nebulosa) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny panter (Pantherinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).
Neofelis nebulosa[1] | |||
(Griffith, 1821)[2] | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | pantera mglista | ||
Synonimy | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[12] | |||
Zasięg występowania | |||
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1821 brytyjski przyrodnik Edward Griffith nadając mu nazwę Felis nebulosa[2]. Oryginalne miejsce typowe nieznane; prawdopodobnie to Guangdong w Chińskiej Republice Ludowej[15][4]. Holotyp to zwierzę z Exeter ‘Change, w Londonie na które składała się skóra przerobiona na kapelusze, obecnie zaginiona[4]. Neotyp to mały ale dorosły samiec (płasko pofałdowana skóra oraz dobrze zachowana czaszka i żuchwa) o sygnaturze BM 1955.1644 z kolekcji sekcji teriologicznej w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie; okaz typowy został zebrany przez brytyjskich zoologów Herberta Christophera Robinsona i Cecila Bodena Klossa w dniu 20 marca 1919 roku w małej wiosce rybackiej Taran (10°35′N 99°14′E/10,583333 99,233333), w prowincji Chumphon w Tajlandii[9][4].
Początkowo uważano, że pantery mgliste występują także na Sumatrze i Borneo. Jednak przeprowadzone w 2007 roku badania materiału genetycznego obu panter wykazały znaczne różnice i pantery żyjące na wyspach zostały uznane za odrębny gatunek, nazwany panterą sundajską (Neofelis diardi)[12][16]. Wyróżnienie podgatunków (nebulosa i macrosceloides) wymaga dodatkowych analiz[16]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[16].
Etymologia
Zasięg występowania
Pantera mglista występuje w silnie rozdrobnionych populacjach w strefie subhimalajskiej w Nepalu przez północno-wschodnie Indie, południową Chińską Republikę Ludową i Indochiny[19][16].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 68,6–106,7 cm, długość ogona 61–84,2 cm; masa ciała 11–23 kg (dorosłe samice są mniejsze i lżejsze od dorosłych samców)[19]. Futro krótkie o barwie białoszarej, popielatej lub szarobrązowej. Czoło czarno cętkowane, prążki na policzkach, podłużne linie na karku i dwa czarne paski na grzbiecie. Na głowie, brzuchu i ogonie czarne plamy, koła, rozetki. Długa głowa i ogon, wielkie kły i krótkie kończyny.
Ekologia
- Pokarm
Żywią się przeważnie małpami i ptakami.
- Tryb życia
Gatunek aktywny zarówno w dzień, jak i w nocy. Przez większą część życia przebywa na drzewach.
- Rozmnażanie
Pantery mgliste w okresie godowym łączą się w pary (na ogół są samotnikami). Ciąża samicy trwa 85-95 dni. W dziupli drzewa rodzi najczęściej jedno lub dwa młode, rzadziej do pięciu. Odstawienie po pięciu miesiącach.
- Ochrona i życie w niewoli.
Z powodu kłusownictwa i wycinki lasów tropikalnych gatunek ten jest silnie zagrożony i chroniony prawem międzynarodowym m.in. przepisami konwencji waszyngtońskiej (CITES)
Pantery mgliste żyją w niewoli do 17 lat. W ogrodach zoologicznych na całym świecie znajduje się około 270 osobników[20].
- Ciekawostki
Pantera mglista posiada proporcjonalnie najdłuższe kły spośród wszystkich żyjących kotowatych. Ich długość wynosi ok. 5,1 cm[21].
Pantera mglista i margaj są jedynymi przedstawicielami kotowatych, które potrafią schodzić z drzewa biegiem głową w dół[22].
W 2013 roku po blisko trzynastu latach poszukiwań, zespół tajwańskich zoologów potwierdził wymarcie gatunku w naturalnym środowisku na Tajwanie[23].
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Edmund C. Jaeger , Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).