Stimmhafte dentale Plosiv

Stimmhafte dentale Plosiv
IPA-Nummere	104 + 408
IPA-Zeiche	d̪
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA	`d_d`
Kirshenbaum	`d[`
^ⓘ^/?

De stimmhafti dentali Plosiv isch e Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im IPA defür isch s Zeiche für de stimmhafte alveolare Plosiv mit em Diakretik für dentali Luut: [d̪] .

De Luut /d/ wird in viile Sprooche als dental bschryybe, so zum Byspil im Französische. De Luut isch aber viilmool änder en laminale alveolare Luut, wo d Zùngespitz glychzytig aa de Zään isch. Akustisch isch aber de Kontakt vùm Zungeblatt (=laminal) wichtiger, wie de Kontakt vo de Zùngespitz mit de Zään.

Artikulation

Es isch en Verschlùssluut; dr Lùftstrom im Muul wird ganz blockiert ùn deno wird d Lùft ùff eimool dur s Muul abgloo.
De Artikulationsort isch dental; er wird dur diräkte Kontakt vo de Zùngespitz mit de Zään produziert.
D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitig

Sprooch		Wort	IPA-Transkription	Bedütig	Bemerkig
Arabisch	Standard^[1]	دين	[ˈd̪iːn]	'Religion'
Bengali		দাম	[d̪am]	'Pryss'
Katalanisch^[2]		ull de bou	[uʎ d̪ə ˈβɔw]	'rund Feischter'
Dinka^[3]		dhek	[d̪ek]	'verschide'	stoot mit alveolarem /d/ in Kontrascht.
Änglisch	Hiberno(Irischs)-Änglisch^[4]	that	[d̪æt]	'des'	in andri änglischi Dialäkt [ð].
Georgisch^[5]		კუდი	[ˈkud̪i]	'Schwanz'
Hindi^[6]		दाल	[d̪ɑːl]	'Linse'
Irisch-Gälisch		dorcha	[ˈd̪ˠɔɾˠəxə]	'finschter'
Italienisch^[7]		dare	[ˈd̪are]	'gee'
Paschtunisch		ﺪﻮﻩ	[ˈd̪wɑ]	'zwei'
Polnisch^[8]		dom	[d̪ɔm](info)	'Heim'
Portugiesisch^[9]		dar	[d̪aɾ]	'gee'
Russisch^[10]		дышать	[d̪ɨˈʂatʲ]	'atme'
Spanisch^[11]		hundido	[ũn̪ˈd̪iðo̞]	'gsunke'
Schwedisch^[12]		dag	[dɑːɡ]	'Daag'
Türkisch		dal	[d̪äl]	'Zwyg'
Zapotekisch	Tilquiapan^[13]	'dan'	[d̪aŋ]	'ländlichi Gegend'

Fuessnote

Konsonante

Lueg au: IPA, Vokale

Dental

Alveolopalatal

Epiglottal

Schnalzluut

ʘ

ǀ

ǃ

ǂ

ǁ

ǃ˞

Affrikat

pɸ

bβ

p̪f

b̪v

tθ

dð

ʈʂ

ɖʐ

tɕ

dʑ

cç

ɟʝ

kx

ɡɣ

qχ

ɢʁ

Implosiv

ɓ

ɗ

ᶑ

ʄ

ɠ

ʛ

Ejektiv

pʼ

tʼ

ʈʼ

cʼ

kʼ

qʼ

ʂʼ

q͡χʼ

Approximante

fʼ

θʼ

sʼ

ɬ’

ʃʼ

ɕʼ

xʼ

χ’

ɽr

t͡θʼ

t͡sʼ

t͡ɬʼ

t͡ʃʼ

ʈ͡ʂʼ

c͡ʎ̝̥ʼ

k͡xʼ

k͡ʟ̝̊ʼ

co-artikulierti Frikativ

co-artikulierti Plosiv

k͡p

ɡ͡b

ŋ͡m

lat. Approximante

Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]