De velari Approximant isch en sältene Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im Internationale Phonetische Alphabet defür isch [ɰ]. Wyl kei Sprooch bekannt isch, wo de velare Approximant vùmene velare Frikativ ùnterscheidet, wird viilmool au eifach s Zeiche für de Frikativ für beidi bruucht. In gwüsse Sprooche chammer de Luut au als s konsonantischi Gägestùgg vùm Vokal [ɯ] aaluege.
Artikulation
- Es isch en Approximant, er wird ohni Verschlùss oder Engi im Muul bildet.
- De Artikulationsort isch velar; de hintere Zùngerùgge duet sich em Gaumesegel aanööchere.
- D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
- Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
- Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.
Verbreitig
| Sprooch | Wort | IPA-Transkription | Bedütig | Bemerkig |
|---|
| Aragonesisch[1] | caixigo | [kajˈʃiɣ̞o̞] | ‚Eiche‘ | Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/. |
| Katalanisch | aigua | [ˈajɣ̞wə] | ‚Wasser‘ | Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/.[2] |
| Cherokee | ᏩᏥ wa-tsi | [ɰatsi] | ‚Armbanduhr‘ | |
| Dänisch | talg | [ˈtˢalˀɰ] | ‚Talg‘ | Vorallem bi ältre Sprecher in formelle Situatione, hüüfiger aber [ɣ]. Entspricht bi jüngre Sprecher [ʊ], [ɪ] oder[j][3] |
| Französisch | Belgischs Französisch | ara | [aɰa] | ‚Ara-Nùss‘ | Allophon vo /ʀ/ zwüsche Vokal für mangi Sprecher. Wänn es aber zur Verbindig mit eme andre Wort yygsetzt wird, no isch es meischt [ʀ].[4] |
| Galizisch | auga | [ˈɑwɣ̞ɑ] | ‚Wasser‘ | Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/.[5] |
| Neugriechisch | Zypriotischs Griechisch[6] | μαγαζί | [maɰaˈzi] | ‚Gschäft‘ | Allophon vo /ɣ/. |
| Guarani | gotyo | [ɰoˈtɨo] | ‚in de Nööchi vo‘ | Wird vo /w/ ùnterschide |
| Isländisch | saga | [ˈsäɰä] | ‚Saga‘ | |
| Irisch | naoi | [n̪ˠɰiː] | ‚nüün‘ | |
| Koreanisch | 의사/uisa | [ɰi.sä] | ‚Arzt‘ | Nùmme vor /i/. |
| Spanisch | pagar | [päˈɣ̞äɾ] | ‚zaale‘ | Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/.[7] |
| Schwedisch | mittelschwedischi Dialäkt[8] | agronom | [äɰɾʊˈn̪oːm] | ‚Agronomischt‘ | Allophon vo /g/ in informeller Ussprooch. |
| Tagalog | igriega | [iːɡɾɪˈje̞ɰɐ] | ‚y (Buechstab)‘ | |
| Tiwi | ngaga | [ˈŋaɰa] | ‚mir (inklusiv)‘ | |
Fuesnote
| Konsonante | Lueg au: IPA, Vokale |
|
| Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt. |
