Tataramon na Malgatse

Malgatse
Katutubo sa	Madagaskar
Katutubong mga parataram	18 miyon (2007)
Pamilya nin Tataramon	Austronesyo Malayo-Polinesyo Subangan na Barito Malgatse; ; ;
Sistema nin pagsurat	Iskriptong Latino (Alpabetong Malagasy); Malagasy Braille
Opisyal na kamugtakan
Opisyal na tataramon sa	Madagaskar
Mga kodigo nin tataramon
ISO 639-1	mg
ISO 639-2	mlg (B) ; mlg (T)
ISO 639-3	mlg – inklusibong kodigo; Indibiduwal na mga kodigo:; xmv – Antankarana; bhr – Bara; buc – Bushi; msh – Masikoro; bmm – Norteng Betsimisaraka; plt – Talampas na Malagasy; skg – Sakalava; bzc – Habagatan na Betsimisaraka; tdx – Tandroy-Mafahaly; txy – Tanosy; tkg – Tesaka; xmw – Tsimihety
Glotologo	mala1537
Linguaspero	31-LDA-a
	Pwedeng igwang mga simbolong IPA phonetic sa Unicode sa pahinang ini. Hilingon an IPA chart para sa Ingles para sa lyabeng sa pagtaram basado sa Ingles.

An Malgatse o Malagasy sa tataramon na ingles , sarong tataramon na Austronesyo asin an nasyunal na tataramon kan nacion na Madagaskar.

Bukabolaryo

Iniheras kan Malagasy an haros gabos na panginot na bokabularyo kaini sa tataramon na Ma'anyan, sarong tataramon gikan sa rehiyon kan Salog Barito sa habagatan kan Borneo. Kaiba man sa tataramon na Malagasy an pirang mga pagsubli gikan sa Arabo asin mga tatramon na Bantu(espesyalmente sa sanga nin Sabaki na gikan sa kung sain naghali an pinaka-kapansin-pansin na Swahili), asin mas kamakailan gikan sa Pranses asin Ingles.

An mga minasunod na halimbawa iyo an diyalekto na Merina o Estandarteng Malagasy, na ipinagtataram sa kabisera ng Madagaskar asin sa tahaw na halangkaw na lugar o "talampas", istaran kan mga tawong Medina.^[2] Pangkagabsang nasasabutan ini kan kabilugan kan isla.

Bikol Sentral	Malgatse	IPA
Ingles	Anglisy	ãŋˈɡliʂ
Iyo	Eny	ˈʲenj
Dai	Tsia, (bago an sarong panhiro o berba) Tsy	tsi, tsʲ
Hello! / Kumusta ka?	Manao ahoana!	manaˈʷonə̥/manaˈonə̥
Hello! (mga lugar nin rural)	Salama!	saˈlamə̥
Ayos lang, salamat/mabalos.	Tsara fa misaotra.	ˈtsarə̥ fa mʲˈsoːtʂə̥
Paaram!	Veloma!	veˈlumə̥
Pakiulay	Azafady	azaˈfadʲ
Mabalos/Diyos Mabalos (may galang)	Misaotra	mʲˈsoːtʂa
Daing anuman (Bikol Legaspi) Mayong anuman (Bikol Naga)	Tsisy fisaorana.	tsʲ ˈmisʲ fʲˈsoːranə̥
Excuse me/ Daing galang na	Azafady (may braso asin kamot na minatukdo sa daga)	azaˈfadʲ
Dispensa	Miala tsiny	mjala ˈtsinʲ
Siisay?	Iza?	ˈiːza/ˈiza
Ano?	Inona?	inːa
Nuarin?	Rahoviana?, (pangnag-agi o past tense) Oviana	roːˈvinə̥/rawˈvinə̥
Sain?	Aiza?, (pangnag-agi o past tense) Taiza	ajzə̥
Tano?	Fa maninona?	fa maninːə̥
Pano?	Ahoana?	aˈʷonə̥
Pira?	Firy?	ˈfirʲ
Gurano?	Ohatrinona?	ʷoˈtʂinːə̥
Ano an pangaran mo?	Iza ny anaranao?	iza njanaraˈnaw
Para sa	Ho an'ny / Ho an'i	wanːi
Nin huli ta/huli ta	Satria	saˈtʂi
Dai ko nasasabotan.	Tsy mazava, Tsy azoko.	tsʲ mazavə̥
Iyo, nasasabotan ko.	Eny, mazava, Eny, azoko	ʲenʲ mazavə̥
Tabang!	Vonjeo!	vunˈdzew
Maghali ka!	Mandehana!	man di anə
Pwede mo daw ko tabangan?	Afaka manampy ahy ve ianao azafady?	afaka manapʲ a ve enaw azafadʲ
Nasain an kasilyasan/uduan?	Aiza ny efitrano fivoahana?, Aiza ny V.C.?, Aiza ny toliet?	ajza njefitʂanʷ fiˈvwaːnə̥
Nagtataram ka nin Ingles?	Mahay teny anglisy ve ianao?	miˈtenʲ ãŋˈɡliʂ ve eˈnaw
Dai ako nagtataram nin Magaltse.	Tsy mahay teny malagasy aho.	tsʲ maaj tenʲ malaˈɡasʲ a
Dai ako nagtataram nin Pranses.	Tsy mahay teny frantsay aho.	tsʲ maaj tenʲ frantsaj a
Napapaha ako.	Mangetaheta aho.	maŋɡetaˈeta
Nagugutom ako.	Noana aho.	noːna
May hilang ako.	Marary aho.
Pagal na ako.	Vizaka aho, Reraka aho	ˈvizaka, rerakau
Kaipuhan ko mag-ihi/magti'ris.	Poritra aho, Ny olombelona tsy akoho	purtʂa
Mawot ko na magduman sa Antsirabe.	Te hankany Antsirabe aho.	tiku ankanʲ anjantsirabe
Mahal man kaiyan!	Lafo be izany!	lafʷˈbe zanʲ
Nagugutom ako sa pirang bagas.	Noana vary aho.	noːna varja
Ano an magigibo ko para saimo?	Inona no azoko atao ho anao?	inːa ɲazʷkwataʷ wanaw
Suno/Gusto ko...	Tiako...	tikʷ
Namumutan taka.	Tiako ianao.	tikwenaʷ
	Mga numero
saro	isa/iray	isə̥
duwa	roa	ru
tolo	telo	telʷ
apat	efatra	ˈefatʂə̥
lima	dimy	ˈdimʲ
anom	enina	enː
pito	fito	fitʷ
walo	valo	valʷ
siyam	sivy	sivʲ
sampulo	folo	fulʷ
kagsaro	iraika ambin'ny folo	rajkʲambefulʷ
kagduwa	roa ambin'ny folo	rumbefulʷ
duwampulo	roapolo	ropulʷ
tolumpulo	telopolo	telopulʷ
apat na pulo	efapolo	efapulʷ
limampulo	dimampolo	dimapulʷ
anom na pulo	enim-polo	empulʷ
pitumpulo	fitopolo	fitupulʷ
walumpolo	valopolo	valupulʷ
siyam na pulo	sivifolo	sivfulʷ
sanggatos/ sarong gatos	zato	zatʷ
duwang gatos	roan-jato	rondzatʷ
sanribo/sarong ribo	arivo	arivʷ
sampulong ribo	iray alina	rajal
aanggatos na ribo	iray hetsy	rajetsʲ
sarong milyon	iray tapitrisa	rajtaptʂisə̥
sarong bilyon	iray lavitrisa	rajlavtʂisə̥
3,568,942	roa amby efapolo sy sivin-jato sy valo arivo sy enina alina sy dimy hetsy sy telo tapitrisa	rumbefapulʷ sʲsivdzatʷ sʲvalorivʷ sʲenːal sʲdimjetsʲ sʲtelutapitʂisə̥

Toltolan

Sarong tamboan an artikulong ini. Makakatabang ka sa Wikipedia sa pagpoon kaining pahina.

[1]

[2]