నిహోనియం

నిహోనియం (Nh) ఒక రసాయన మూలకం. ఈ మూలకాన్ని ప్రయోగశాలలో కృత్రిమంగా సృష్టించేరు. ఇది మిక్కిలి వికీర్ణ ఉత్తేజితమైన (radio-active) పదార్థం. దీని ఏకస్థానులలో (isotopes) ఎక్కువ నిశ్ఛలత కల నిహోనియం-286 యొక్క అర్ధ ఆయుర్దాయం 10 సెకండ్లు. ఆవర్తన పట్టికలో ఇది 7 వ ఆవర్తులో, 13 వ గుంపులో (అనగా, బోరాన్ గుంపులో) కనిపిస్తుంది. ఇంత వికీర్ణ ఉత్తేజితమైన పదార్థం ఇంత ఎక్కువ అర్ధ ఆయుర్దాయం కలిగి ఉండడం అబ్బురమే! దీనికి కారణం ఇది "ఎక్కువ స్థిర నిశ్చలత ఉన్న ద్వీపం" (en: island of stability) లో ఉండడమే అన్న వాదం ఒకటి ఉంది.

నిహోనియం, ₀₀Nh

నిహోనియం
Pronunciation	/nɪˈhoʊniəm/ ​(nih-HOH-nee-əm)
Mass number	[286]
నిహోనియం in the periodic table
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium Tl ↑ Nh ↓ (Uhs) కోపర్నిషియం] ← నిహోనియం → ఫ్లెరోవియం
Group	మూస:Infobox element/symbol-to-group/format
Period	period 7
Block	p-block
Electron configuration	[Rn] 5f14 6d10 7s2 7p1 (predicted)[1] (predicted)
Electrons per shell	2, 8, 18, 32, 32, 18, 3 (predicted)
Physical properties
Phase at STP	solid (predicted)[1][2][3]
Melting point	700 K ​(430 °C, ​810 °F) (predicted)[1]
Boiling point	1430 K ​(1130 °C, ​2070 °F) (predicted)[1][4]
Density (near r.t.)	16 g/cm3 (predicted)[4]
Heat of fusion	7.61 kJ/mol (extrapolated)[3]
Heat of vaporization	130 kJ/mol (predicted)[2][4]
Atomic properties
Oxidation states	(−1), (+1), (+3), (+5) (predicted)[1][5][6]
Ionization energies	1st: 704.9 kJ/mol (predicted)[1] 2nd: 2240 kJ/mol (predicted)[4] 3rd: 3020 kJ/mol (predicted)[4] (more)
Atomic radius	empirical: 170 pm (predicted)[1]
Covalent radius	172–180 pm (extrapolated)[3]
Other properties
Natural occurrence	synthetic
Crystal structure	​hexagonal close-packed (hcp) (extrapolated)[7]
CAS Number	54084-70-7
History
Naming	After Japan (Nihon in Japanese)
Discovery	RIKEN (Japan, first undisputed claim 2004) JINR (Russia) and Livermore (US, first announcement 2003)
Isotopes of నిహోనియం v e
Template:infobox నిహోనియం isotopes does not exist
Category: నిహోనియం view talk edit | references

డూబ్నాలో ఉన్న రష్యా-అమెరికా సంయుక్త అణుగర్భ పరిశోధనా సంస్థ (en:JINR) సా. శ. 2002 లోనూ, రైకెన్ (Riken) లో ఉన్న జపానీ సంస్థ సా. శ. 2003 లో దీనిని తమ ప్రయోగశాలలో తయారు చేసేమని ప్రకటించేరు. ఈ ప్రతిష్ఠ ఎవరికి దక్కుతుందో నిశ్చయించడానికి అమెరికా, జర్మనీ, స్వీడన్, చైనాలలో శాస్త్రవేత్తలు పరిశోధనలు చేసి జపానుకి దక్కుతుందని తీర్మానించేరు. అప్పుడు జపనీయులు సా. శ. 2016 లో ఈ మూలకానికి నిహోనియం (జపానీలో జపాను దేశాన్ని నిహాన్ అంటారు).

2003 సెప్టెంబరులో మొదలు పెట్టి జపనీయులు బిస్మత్ ని జింక్ తో బాది ప్రయోగాలు చెయ్యగా 2004 జూలైలో ఒకే ఒక్క అణువు (atom) ²⁷⁸113 వారికి లభించింది. వారి ప్రయత్నం ఈ దిగువ చూపిన సమీకరణం ద్వారా తెలియబరచవచ్చు:

²⁰⁹
₈₃Bi
+ ⁷⁰
₃₀Zn
→ ²⁷⁹113* → ²⁷⁸113 + neutron

అత్యంత విలువైన లోహాలలో అగ్రస్థానం ఈ మూలకానిదే! ఒక అణువు నిహోనియం 7.5 మిలియను అమెరికా డాలర్లు ఉంటుందని సా. శ. 2019 లో అంచనా వేసేరు.

నిహోనియం యొక్క సంగతకులు లేదా "సహకుటింబీకులు" (homolgues) అయిన బోరాన్ (Bo), అల్లూమినం (Al), గేలియం (Ga), ఇండియం (In), థేలియం (Th) లక్షణాలని బట్టి నిహోనియం లక్షణాలని ఊహించవచ్చు. నిహోనియం రసాయన లక్షణాలు నేటికి (2019) ఇంకా అవగాహన లోకి రాలేదు.