Рәсәй Федерацияһы субъекттары

Рәсәй Федерацияһы — илдең 1993 йылда ҡабул ителгән Конституцияһының 5-се статьяһына ярашлы, Рәсәй, федератив дәүләт булараҡ, тиң хоҡуҡлы субъекттарҙан тора. Улар федераль органдар менән үҙ-ара мөнәсәбәттәрҙә шулай уҡ тиң хоҡуҡлы.

2015 йылға бындай субъекттар 85^[1].

Рәсәйҙең хәҙерге федератив ҡоролошо

Федерация субъекттарының айырмаһы

Рәсәй Федерацияһы республикаларҙан, крайҙарҙан, өлкәләрҙән, федераль әһәмиәттәге ҡалаларҙан, автономиялы өлкәләр һәм автономиялы округтарҙан тора.

Республикалар	Рәсәй Конституцияһында «дәүләт» тигән билдәләмә бирелә (5-се статьяның 2 өлөшө); үҙ конституцияһы бар ( 5-се статьяның 2 өлөшө); Рәсәй Федерацияһының башҡа субъеттары составына керә алмай(66-се статьяның 4 өлөшө); үҙ эсенә башҡа федерация субъекттарын ала алмай (66-сы статьяның 4 өлөшө); үҙенең дәүләт телен булдыра ала (68-сы статьяның 2 өлөшө).
Крайҙар һәм өлкәләр	Үҙ уставы бар (5-се статьяның 2 өлөшө); Рәсәй Федерацияһының башҡа субъекттары составына керә алмай (статьи 66ның 4 өлөшө); эсендә автономиялы округ булыуы мөмкин (66-ы стсатьяның 4 өлөшө).
Федераль әһәмиәттәге ҡалалар	Үҙ уставы бар (5-се статьяның 2 өлөшө); Рәсәй Федерацияһының башҡа субъекттары составына керә алмай (66-сы статьяның 4 өлөшө); үҙ эсенә башҡа федерация субъекттарын ала алмай (стать 4 өлөшө).
Автономиялы өлкә	Рәсәй Федерацияһы составында (1 өлөш 5-се статья); автономиялы өлкә тураһында федераль закон ҡабул итә ала (3 өлөшө66-сы статьяның 4 өлөшө); үҙ уставы бар (5-се статьяның 2 өлөшө); Рәсәй Федерацияһының башҡа субъекттары составына керә алмай (66 статьяның 4 өлөшө); үҙ эсенә башҡа федерация субъекттарын ала алмай (66 статьяның 4 өлөшө).
Автономиялы округтар	Автономиялы өлкә тураһында федераль закон ҡабул итә ала (66 статьяның 3 өлөшө); үҙ уставы бар ( 5 статьяның 2 өлөшө); башҡа край, өлкә составында булыуы мөмкин (66-сы статья); үҙ эсенә башҡа федерация субъекттарын ала алмай (66-сы стсатьяның 4 өлөшө).

Федерация субъектары төрҙәре

Түбәндә Рәсәй Федерацияһы субъекттары иҫәбе һәм территориаль урынлашыуы тураһында мәғлүмәт.

	22 республика
	9 край
	46 өлкә
	3 федераль әһәмиәттәге ҡала
	1 автономиялы өлкә
	4 автономиялы округ

Федерация субъекттары исемлеге

Таблицала Рәсәй Федерацияһы субъекттары Рәсәй Федерацияһы Конституцияһының 65-се статьяһына ярашлы 2015 йылдың 1 декабренә торошло бирелә.

№	Федерация субъекты	Герб	Терри- тория (км²)	Халҡы ( 2002 йылдың 9 октябрендәге Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре)	Админист- ратив үҙәк	Административ-территориаль бүленеш (согласно ОКАТО)	ОКАТО коды	Муниципаль берәмек	Административ-территориаль бүленеш (тулыраҡ)
	Республикалар
01	Адыгея Республикаһы		7600	447 000	Майкоп	7 район һәм 2 ҡала	79	7 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
02	Алтай Республикаһы		92 600	203 000	Таулы-Алтай	10 район һәм 1 ҡала	84	10 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
03	Башҡортостан Республикаһы		143 600	4 103 000	Өфө	54 район и 21 ҡала	80	54 муниципаль район, 9 ҡала округы	тулыраҡ
04	Бүрәт Республикаһы		351 300	981 000	Улан-Удэ	21 район и 2 ҡала	81	21 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
05	Дағстан Республикаһы		50 300	2 584 000	Махачҡала	41 район и 10 ҡала округы	82	41 муниципаль район, 10 ҡала округы	тулыраҡ
06	Ингуш Республикаһы		4000	469 000	Мағас	4 район и 4 ҡала	26	4 муниципаль район, 4 ҡала округы	тулыраҡ
07	Ҡабарҙы-Балҡар Республикаһы		12 500	901 000	Нальчик	10 район һәм 3 ҡала	83	10 муниципаль район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
08	Ҡалмыҡ Республикаһы		76 100	292 000	Элиста	13 район һәм 1 ҡала	85	13 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
09	Ҡарасай-Черкес Республикаһы		14 100	440 000	Черкесск	8 район һәм 2 ҡала	91	8 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
10	Карел Республикаһы		172 400	717 000	Петрозаводск	16 район һәм 13 ҡала округы	86	16 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
11	Коми Республикаһы		415 900	1 019 000	Сыктывкар	12 район һәм 8 ҡала округы	87	15 муниципаль район, 5 ҡала округы	тулыраҡ
12	Ҡырым Республикаһы^[1]		26 081	1 895 915	Симферополь	18 район һәм 16 ҡала	35	14 муниципаль район, 11 ҡала округы	тулыраҡ
13	Марий Эл Республикаһы		23 200	728 000	Йошкар-Ола	14 район һәм 4 ҡала	88	14 муниципаль район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
14	Мордва Республикаһы		26 200	889 000	Саранск	22 район и 7 ҡала округы	89	22 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
15	Саха Республикаһы		3 103 000	948 000	Яҡутск	33 район и 5 ҡала округы	98	34 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
16	Төньяҡ Осетия — Алания Республикаһы		8000	710 000	Владикавказ	8 район һәм 1 ҡала	90	8 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
17	Татарстан Республикаһы		68 000	3 780 000	Ҡазан	43 район и 14 ҡала округы	92	43 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
18	Тыва Республикаһы		170 500	306 000	Ҡыҙыл	17 район һәм 2 ҡала	93	17 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
19	Удмурт Республикаһы		42 100	1 571 000	Ижевск	25 район һәм 5 ҡала округы	94		тулыраҡ
20	Хакас Республикаһы	Файл:Coat of arms of Khakassia .svg	61 900	546 000	Абаҡан	8 район һәм 5 ҡала округы	95	8 муниципаль район, 5 ҡала округы	тулыраҡ
21	Чечен Республикаһы		15 300	1 100 000	Грозный	16 район һәм 5 ҡала округы	96	муниципаль берәмек сиктәре билдәләнмәгән	тулыраҡ
22	Сыуаш Республикаһы		18 300	1 314 000	Чебоксар	21 район и 9 ҡала округы	97	21 муниципаль район, 5 ҡала округы	тулыраҡ
	Крайҙар
23	Алтай крайы		169 100	2 607 000	Барнаул	60 район һәм 11 ҡала округы	01	60 муниципаль район, 12 ҡала округы	тулыраҡ
24	Байкал аръяғы крайы		431 500	1 156 000	Чита	31 район и 5 ҡала округы	76	28 муниципаль район, 4 ҡала округы ( Ага Бурят АО)	тулыраҡ
25	Камчатка крайы		472 300	359 000	Петропавловск-Камчатский		30	11 муниципаль район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
26	Краснодар крайы		76 000	5 124 000	Краснодар	38 район һәм 15 ҡала округы	03	37 муниципаль район, 11 ҡала округы	тулыраҡ
27	Красноярск крайы		2 339 700	2 966 000	Красноярск	54 район и 19 ҡала округы	04		тулыраҡ
28	Пермь крайы		160 600	2 824 000	Пермь	33 район и 14 ҡала округы	57		тулыраҡ
29	Приморье крайы		165 900	2 068 000	Владивосток	22 район и 12 ҡала округы	05	22 муниципаль район, 12 ҡала округы	тулыраҡ
30	Ставрополь крайы		66 500	2 731 000	Ставрополь	26 район һәм 10 ҡала округы	07	26 муниципаль район, 9 ҡала округы	тулыраҡ
31	Хабаровск крайы		788 600	1 435 000	Хабаровск	17 район һәм 6 ҡала округы	08		тулыраҡ
	Өлкәләр
32	Амур өлкәһе		363 700	903 000	Благовещенск	20 район һәм 7 ҡала округы	10		тулыраҡ
33	Архангельск өлкәһе^[2]		587 400	1 336 000	Архангельск	20 район һәм 8 ҡала округы	11	19 муниципаль район, 7 ҡала округы	тулыраҡ
34	Әстерхан өлкәһе		44 100	1 007 000	Әстерхан	11 район һәм 3 ҡала	12	11 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
35	Белгород өлкәһе		27 100	1 512 000	Белгород	21 район и 6 ҡала округы	14	19 муниципаль район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
36	Брянск өлкәһе		34 900	1 379 000	Брянск	27 район һәм 5 ҡала округы	15	27 муниципаль район, 7 ҡала округы	тулыраҡ
37	Владимир өлкәһе		29 000	1 525 000	Владимир	16 район һәм 10 ҡала округы	17	16 муниципаль район, 5 ҡала округы	тулыраҡ
38	Волгоград өлкәһе		113 900	2 703 000	Волгоград	33 район и 6 ҡала округы	18	33 муниципаль район, 6 ҡала округы	тулыраҡ
39	Вологда өлкәһе		145 700	1 270 000	Вологда	26 район һәм 4 ҡала	19	26 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
40	Воронеж өлкәһе		52 400	2 379 000	Воронеж	32 район и 7 ҡала округы	20	31 муниципальный район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
41	Иваново өлкәһе		21 800	1 149 000	Иваново	21 район и 6 ҡала округы	24	21 муниципаль район, 6 ҡала округы	тулыраҡ
42	Иркутск өлкәһе		767 900	2 582 000	Иркутск	33 район и 14 ҡала округы	25	27 муниципаль район, 9 ҡала округы	тулыраҡ
43	Калининград өлкәһе		15 100	943 000	Калининград	13 район һәм 6 ҡала округы	27	15 муниципаль район, 6 ҡала округы	тулыраҡ
44	Калуга өлкәһе		29 900	1 041 000	Калуга	24 район и 4 ҡала	29	24 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
45	Кемерово өлкәһе		95 500	2 900 000	Кемерово	19 район һәм 18 ҡала округы	32	28 муниципаль район, 16 ҡала округы	тулыраҡ
46	Киров өлкәһе		120 800	1 504 000	Киров	39 район һәм 5 ҡала округы	33	39 муниципаль район, 6 ҡала округы	тулыраҡ
47	Кострома өлкәһе		60 100	738 000	Кострома	24 район и 8 ҡала округы	34	24 муниципаль район, 6 ҡала округы	тулыраҡ
48	Ҡурған өлкәһе		71 000	1 020 000	Ҡурған	24 район и 9 ҡала округы	37	24 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
49	Курск өлкәһе		29 800	1 236 000	Курск	28 район һәм 5 ҡала округы	38	28 муниципаль район, 5 ҡала округы	тулыраҡ
50	Ленинград өлкәһе		84 000	1 671 000	Санкт-Петербург^[3]	17 район һәм 20 ҡала округы	41	17 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
51	Липецк өлкәһе		24 100	1 213 000	Липецк	18 район һәм 2 ҡала	42	18 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
52	Магадан өлкәһе		461 400	183 000	Магадан	8 район һәм 2 ҡала	44	8 муниципаль район, 1 ҡалаской округ	тулыраҡ
53	Мәскәү өлкәһе		46 000	6 627 000	Мәскәү^[4]	38 район һәм 56 ҡала округы	46	36 муниципаль район, 36 ҡала округы	тулыраҡ
54	Мурманск өлкәһе		144 900	893 000	Мурманск	5 район һәм 13 ҡала округы	47	5 муниципаль район, 14 ҡала округы	тулыраҡ
55	Түбәнге Новгород өлкәһе		76 900	3 524 000	Түбәнге Новгород	48 район һәм 12 ҡала округы	22	48 муниципаль район, 4 ҡала округы	тулыраҡ
56	Новгород өлкәһе		55 300	695 000	Бөйөк Новгород	21 район и 3 ҡала	49	21 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
57	Новосибирск өлкәһе		178 200	2 692 000	Новосибирск	30 район һәм 7 ҡала округы	50	30 муниципаль район, 5 ҡала округы	тулыраҡ
58	Омск өлкәһе		139 700	2 079 000	Омск	32 район и 6 ҡала округы	52	32 муниципаль район, 1 ҡалаской округ	тулыраҡ
59	Ырымбур өлкәһе		124 000	2 178 000	Ырымбур	35 район һәм 12 ҡала округы	53	35 муниципаль район, 13 ҡала округы	тулыраҡ
60	Орёл өлкәһе		24 700	861 000	Орёл	24 район и 3 ҡала	54	24 муниципаль район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
61	Пенза өлкәһе		43 200	1 453 000	Пенза	28 район һәм 5 ҡала округы	56	28 муниципаль район, 5 ҡала округы	тулыраҡ
62	Псков өлкәһе		55 300	761 000	Псков	24 район и 2 ҡала	58	24 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
63	Ростов өлкәһе		100 800	4 407 000	Дондағы Ростов	43 район и 16 ҡала округы	60	43 муниципаль район, 12 ҡала округы	тулыраҡ
64	Рязань өлкәһе		39 600	1 228 000	Рязань	25 район һәм 4 ҡала	61	25 муниципаль район, 4 ҡала округы	тулыраҡ
65	Һамар өлкәһе		53 600	3 240 000	Һамар	27 район һәм 10 ҡала округы	36	27 муниципаль район, 10 ҡала округы	тулыраҡ
66	Һарытау өлкәһе		100 200	2 669 000	Һарытау	38 район һәм 13 ҡала округы	63	38 муниципаль район, 4 ҡала округы	тулыраҡ
67	Сахалин өлкәһе		87 100	547 000	Южно-Сахалинск	17 район һәм 9 ҡала округы	64	2 муниципаль район, 17 ҡала округы	тулыраҡ
68	Свердловск өлкәһе		194 800	4 490 000	Екатеринбург	30 район һәм 34 ҡала	65	5 муниципаль район, 67 ҡала округы	тулыраҡ
69	Смоленск өлкәһе		49 800	1 051 000	Смоленск	25 район һәм 2 ҡала	66	25 муниципаль район, 2 ҡала округы	тулыраҡ
70	Тамбов өлкәһе		34 300	1 180 000	Тамбов	23 район и 7 ҡала округы	68	23 муниципаль район, 7 ҡала округы	тулыраҡ
71	Тверь өлкәһе		84 100	1 473 000	Тверь	36 район һәм 12 ҡала округы	28	36 муниципаль район, 7 ҡала округы	тулыраҡ
72	Томск өлкәһе		316 900	1 046 000	Томск	16 район һәм 6 ҡала округы	69	16 муниципаль район, 4 ҡала округы	тулыраҡ
73	Тула өлкәһе		25 700	1 676 000	Тула	23 район и 9 ҡала округы	70	23 муниципаль район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
74	Төмән өлкәһе^[5]		1 435 200	3 266 000	Төмән	38 район һәм 26 ҡала округы (с ХМАО һәм ЯНАО)	71	21 муниципаль район, 5 ҡала округы (ХМАО һәм ЯНАО-нан башҡа)	тулыраҡ
75	Ульяновск өлкәһе		37 300	1 382 000	Ульяновск	21 район и 6 ҡала округы	73	21 муниципаль район, 4 ҡала округы	тулыраҡ
76	Силәбе өлкәһе		87 900	3 606 000	Силәбе	24 район и 23 ҡала	75	27 муниципаль район, 16 ҡала округы	тулыраҡ
77	Ярославль өлкәһе		36 400	1 368 000	Ярославль	17 район һәм 6 ҡала округы	78	17 муниципаль район, 3 ҡала округы	тулыраҡ
	Федераль әһәмиәттәге ҡалалар
78	Мәскәү		1064	10 358 000	Мәскәү	10 административ округта 125 район	45	125 ҡала эсендә муниципаль берәмек	тулыраҡ
79	Санкт-Петербург		1433	4 669 000	Санкт-Петербург	18 районов	40	Ҡала эсендә 111 муниципаль берәмек (81 муниципаль округ, 9 ҡала округы һәм 21 ҡасаба)	тулыраҡ
80	Севастополь		1080	418 987	Севастополь	4 район	67		тулыраҡ
	Автономиялы өлкәләр
81	Йәһүд автономиялы өлкәһе		36 000	191 000	Биробиджан	5 район һәм 1 ҡала	99	5 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
	Автономиялы округтар
82	Ненец автономиялы округы^[2]		176 700	41 000	Нарьян-Мар	1 район и 1 ҡала	11	1 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
83	Ханты-Манси автономиялы округы^[5]		534 800	1 538 463	Ханты-Мансийск	9 район һәм 14 ҡала округы	71	9 муниципаль район, 13 ҡала округы	тулыраҡ
84	Чукот автономиялы округы		737 700	54 000	Анадырь	8 район һәм 1 ҡала	77	8 муниципаль район, 1 ҡала округы	тулыраҡ
85	Ямал-Ненец автономиялы округы^[5]		750 300	507 000	Салехард	7 район һәм 7 ҡала округы	71	7 муниципаль район, 6 ҡала округы	тулыраҡ

—	Бөтә Рәсәй		17 075 400	145 182 000	Мәскәү