8 sierpnia

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   449 – Rozpoczął się sobór efeski II.
•   870 – Zawarto traktat w Meerssen, porozumienie sukcesyjne pomiędzy synami Ludwika I Pobożnego: Karolem II Łysym a Ludwikiem II Niemieckim, mające zastąpić traktat z Verdun.
•   969 – Dżawhar as-Sikilli założył Kair.
• 1220 – Krucjaty północne: zwycięstwo Estończyków nad Szwedami w bitwie pod Lihula.
• 1303 – Wiele tysięcy osób (w tym ok. 4 tys. na Krecie) zginęło w wyniku trzęsienia ziemi z epicentrum koło wschodniej Krety i wywołanych przez nie fal tsunami. Poważnie uszkodzona została latarnia morska na Faros w Aleksandrii.
• 1438 – Rozpoczął się sobór w Ferrarze.
• 1503 – W Edynburgu król Szkocji Jakub IV ożenił się z księżniczką angielską Małgorzatą Tudor.
• 1511 – Papież Juliusz II erygował diecezję Santo Domingo.
• 1535 – Po kazaniu Wilhelma Farela, który ogłosił zasady reformacji protestanckiej, tłum ogołocił katedrę w Genewie z ołtarzy, posągów i ozdób, przekształcając świątynię w kościół kalwiński.
• 1570 – W trakcie wojen religijnych we Francji podpisano pokój w Saint Germain.
• 1576 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego na świecie publicznego obserwatorium astronomicznego Uranienborg na wyspie Hveen, leżącej w cieśninie Sund między Zelandią (Dania) a Skanią, wzniesionego w latach 1576–80 przez duńskiego astronoma Tycho Brahe.
• 1588 – Wojna angielsko-hiszpańska: w bitwie pod Gravelines flota angielska zadała poważne straty hiszpańskiej Wielkiej Armadzie.
• 1605 – Król Szwecji Karol IX Waza założył miasto Oulu w Finlandii.
• 1647 – Irlandzka wojna konfederacka: zwycięstwo wojsk Parlamentu angielskiego nad irlandzkimi Konfederatami w bitwie pod Dungans Hill.
• 1648 – Mehmed IV został sułtanem Imperium Osmańskiego.
• 1653 – I wojna angielsko-holenderska: rozpoczęła się bitwa morska pod Scheveningen.
• 1703 – Ukazało się pierwsze wydanie austriackiego dziennika „Wiener Zeitung”.
• 1709 – Portugalski duchowny i wynalazca Bartolomeu de Gusmão zaprezentował królowi Janowi V Wielkodusznemu swoje urządzenie latające z napędem śmigłowym.
• 1736 – Muhammad II ibn Ismail został sułtanem Maroka.
• 1741 – Szwecja wypowiedziała wojnę Rosji.
• 1779 – Erupcja Wezuwiusza.
• 1786 – Francuzi Jacques Balmat i Michel-Gabriel Paccard dokonali pierwszego wejścia na Mont Blanc, najwyższy szczyt Alp i Europy (4810 m n.p.m.)
• 1793 – Francuski Konwent Narodowy zakazał działalności wszystkich akademii.
• 1829 – Jules Armand de Polignac został premierem Królestwa Francji.
• 1842 – 6-osobowa wyprawa po raz pierwszy w historii zdobyła szczyt Lauteraarhorn w Alpach Berneńskich (4042 m n.p.m.)
• 1848:
  • W Buffalo została założona Partia Wolnej Ziemi.
  • Wiosna Ludów: w wyniku zbrojnego powstania Bolonia została wyzwolona spod okupacji austriackiej.
• 1849 – Yarmouth w amerykańskim stanie Maine uzyskało prawa miejskie.
• 1869:
  • Radivoje Milojković został premierem Księstwa Serbii.
  • Została założona Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Niemiec (SDAP).
• 1875 – Francuski astronom Prosper Henry odkrył planetoidę (148) Gallia.
• 1892 – Hirobumi Itō został po raz drugi premierem Japonii.
• 1900 – Na Międzynarodowym Kongresie Matematycznym w Paryżu David Hilbert przedstawił listę 23 nierozwiązanych problemów matematycznych.
• 1902 – Król Edward VII nadał statut Akademii Brytyjskiej.
• 1907 – Założono niemiecki klub piłkarski FC Augsburg.
• 1912:
  • 115 górników zginęło w eksplozji w kopalni węgla kamiennego w Gerthe (obecnie część miasta Bochum).
  • W wyniku przypadkowej eksplozji materiałów wybuchowych w pałacu prezydenckim w Port-au-Prince zginął prezydent Haiti Cicinnatus Leconte i kilkuset żołnierzy.
• 1914 – Poseł Wiktor Jaroński wygłosił w Dumie Państwowej deklarację o solidarności narodu polskiego z Rosją w jej walce z Niemcami.
• 1918 – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Amiens.
• 1919:
  • Wojna polsko-bolszewicka: wojska polskie zdobyły Mińsk.
  • W Rawalpindi zawarto rozejm kończący III wojnę brytyjsko-afgańską.
• 1922 – W Tokio założono wydawnictwo Shōgakukan.
• 1923 – W Waszyngtonie rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe zmarłego 2 sierpnia w San Francisco urzędującego prezydenta USA Warrena Hardinga, po których trumna z jego ciałem została przewieziona pociągiem do Marion w rodzinnym Ohio i tam pochowana 10 sierpnia.
• 1927 – W Manili założono pierwszą filipińską giełdę papierów wartościowych.
• 1929 – Niemiecki sterowiec LZ 127 Graf Zeppelin rozpoczął lot dookoła świata (zakończony 29 sierpnia).
• 1936 – Utworzono najstarszy indyjski Park Narodowy Jima Corbetta.
• 1940 – Zwodowano japoński pancernik „Yamato”.
• 1941:
  • Front wschodni: zakończyła się bitwa o Humań; początek obrony Odessy.
  • W nocy z 7 na 8 sierpnia bombowce DB-3 dokonały pierwszego radzieckiego nalotu bombowego na Berlin^[3].
  • Wszedł do służby japoński lotniskowiec „Shōkaku”.
• 1942:
  • Bitwa o Atlantyk: u południowego wybrzeża Grenlandii niemiecki okręt podwodny U-379 został uszkodzony bombami głębinowymi, a po przymusowym wynurzeniu ostrzelany, staranowany i zatopiony przez brytyjską korwetę HMS „Dianthus”, w wyniku czego zginęło 35 spośród 40 członków załogi.
  • Premiera filmu animowanego Bambi.
  • W Waszyngtonie stracono na krześle elektrycznym 6 niedoszłych niemieckich sabotażystów.
• 1943 – Do uzbrojenia Armii Czerwonej został przyjęty czołg ciężki IS-1.
• 1945:
  • Podpisano porozumienie londyńskie powołujące Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze.
  • ZSRR wypowiedział wojnę Japonii (operacja kwantuńska).
• 1946:
  • Dokonano oblotu amerykańskiego bombowca Convair B-36 Peacemaker.
  • W Bułgarii zniesiono monarchię.
• 1947 – Przyjęto flagę Pakistanu.
• 1949 – W Dardżyling Bhutan i Indie zawarły traktat wiecznego pokoju i przyjaźni przewidujący, że Indie będą odpowiadać za stosunki zewnętrzne Bhutanu bez ingerowania w sprawy wewnętrzne.
• 1956 – W katastrofie w kopalni w belgijskim Marcinelle zginęło 262 górników, w tym m.in. 136 Włochów i 8 Polaków.
• 1960 – Kasai Południowe ogłosiło secesję od Demokratycznej Republika Konga.
• 1961 – Wszedł do służby amerykański okręt podwodny z napędem jądrowym USS „Ethan Allen”.
• 1963:
  • Na trasie Glasgow – Londyn w hrabstwie Buckinghamshire doszło do tzw. „napadu stulecia” na pociąg Royal Mail, z którego ukradziono łup o wartości ponad 2,6 miliona ówczesnych funtów.
  • Założono Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe (ZANU).
• 1964 – Sformowano zespół akrobacyjny szwajcarskich sił powietrznych Patrouille Suisse.
• 1967 – Założono Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN).
• 1969 – W kilku pociągach w Mediolanie eksplodowały bomby podłożone przez skrajnie prawicowych terrorystów.
• 1974 – Wskutek afery Watergate prezydent USA Richard Nixon ogłosił swoje ustąpienie ze stanowiska z dniem 9 sierpnia.
• 1975 – W wyniku powodzi wywołanej tajfunem została przerwana chińska tama Banqiao i 61 mniejszych tam, w wyniku czego zginęło około 26 tysięcy osób.
• 1977 – Deorbitacja i spłonięcie w atmosferze stacji kosmicznej Salut 5.
• 1978 – Została wystrzelona amerykańska sonda Pioneer Venus 2.
• 1983 – W wojskowym zamachu stanu został obalony dyktator Gwatemali gen. Efraín Ríos Montt.
• 1985 – Papież Jan Paweł II rozpoczął 27. podróż apostolską do sześciu krajów afrykańskich.
• 1988:
  • W Birmie wybuchło tzw. „powstanie 8888”, krwawo stłumione przez wojsko.
  • Wojny w Angoli i Namibii: Angola, Kuba i Republika Południowej Afryki podpisały w Genewie porozumienie rozejmowe.
• 1989:
  • Rozpoczęła się tajna misja wojskowa STS-28 wahadłowca Columbia.
  • Został wystrzelony europejski satelita Hipparcos, który wyznaczył odległości do ponad 2,5 miliona gwiazd.
• 1990 – Kuwejt został oficjalnie zaanektowany przez Irak.
• 1992 – Podpisano porozumienie o wycofaniu wojsk radzieckich z Litwy do 31 sierpnia 1993 roku.
• 1993 – Został aresztowany włoski mafioso i zabójca dwojga dzieci Luigi Chiatti („potwór z Foligno”).
• 1994 – Otwarto pierwsze izraelsko-jordańskie przejście graniczne.
• 1995 – Z Iraku do Jordanii uciekły dwie najstarsze córki Saddama Husajna wraz z zajmującymi wysokie stanowiska w armii mężami.
• 2000:
  • Jeden z pierwszych okrętów podwodnych, amerykański „H.L. Hunley”, został wydobyty na powierzchnię po 136 latach od zatopienia.
  • W zamachu bombowym w przejściu podziemnym na Placu Puszkina w Moskwie zginęło 13 osób, a 118 zostało rannych.
• 2001 – Została wystrzelona amerykańska sonda Genesis, mającą zebrać i dostarczyć na Ziemię próbki wiatru słonecznego.
• 2002 – 23 osoby zginęły, a 11 zostało rannych w katastrofie samolotu Embraer 120 w brazylijskim Rio Branco.
• 2003 – Podczas zawodów w Tule, reprezentantka Rosji Julija Pieczonkina ustanowiła rekord świata w biegu na 400 metrów przez płotki (52,34 s).
• 2007:
  • Rozpoczęła się misja STS-118 wahadłowca Endeavour.
  • Xanana Gusmão został premierem Timoru Wschodniego.
• 2008:
  • W czeskiej Studénce pociąg EuroCity relacji Kraków – Praga uderzył w zawalony w trakcie remontu wiadukt. Zginęło 7 osób, a 67 zostało rannych.
  • W nocy z 7 na 8 sierpnia wojska gruzińskie zaatakowały Cchinwali, stolicę separatystycznej Osetii Południowej, w odpowiedzi na jej terytorium wkroczyły rosyjskie oddziały pancerne, a lotnictwo dokonało ataków na gruzińskie pozycje w Osetii i bazy lotnicze w Gruzji.
  • W Pekinie rozpoczęły się XXIX Letnie Igrzyska Olimpijskie.
• 2010 – Lawina błotna w Gansu w Chinach zabiła 1471 osób, a kolejne 294 uznano za zaginione.
• 2011 – Yingluck Shinawatra objęła urząd premiera Tajlandii.
• 2014:
  • Amerykańskie lotnictwo rozpoczęło bombardowania pozycji dżihadystów z Państwa Islamskiego na terytorium Iraku.
  • Były premier z czasów rządów Czerwonych Khmerów Khieu Samphan został skazany na dożywotnie pozbawienie wolności za zbrodnie przeciwko ludzkości, złamanie Konwencji Genewskiej z 1949 r. i ludobójstwo przez Nadzwyczajną Izbę Sądu Kambodży.
• 2017 – 25 osób zginęło, a 525 zostało rannych w trzęsieniu ziemi w chińskiej prowincji Syczuan.
• 2020 – 11 osób zginęło, a 10 odniosło obrażenia w wyniku podpalenia mieszkania (w trakcie imprezy urodzinowej) na 11. piętrze wieżowca w czeskim Boguminie. 55-letni podpalacz, spokrewniony z częścią ofiar, został aresztowany.
• 2021 – W Tokio zakończyły się XXXII Letnie Igrzyska Olimpijskie.

Urodzili się

Zmarli

Przypisy

Bibliografia