Конкурс песні Еўрабачанне

У 1950 годзе ў спустошанай вайной Еўропе быў адноўлены Еўрапейскі вяшчальны саюз (EBU). Штаб-кватэра арганізацыі была створана ў Швейцарыі. Там жа створаны і адмысловы камітэт, каб шукаць шляхі культурнага аб’яднання краін Еўропы праз "лёгкія забаўляльныя праграмы". На пасяджэнні камітэта, якое адбылася ў адбылася ў Манака ў студзені 1955 года, генеральны дырэктар Швейцарскага тэлебачання і старшыня камітэта Марсель Безансон прапанаваў ідэю міжнароднага песеннага конкурсу, дзе будуць удзельнічаць усе краіны Еўропы.^[11][12].Конкурс быў заснаваны накшталт музычнага фестываля ў Сан-Рэма (Італія).

Канцэпцыя конкурса, якая больш вядома пад назвай "Гран-пры Еўрабачанне" была адзначана Генеральнай Асамблеяй ЕВС на пасяджэнні, якое адбылося ў Рыме 19 кастрычніка 1955. У гэты час было вырашана, што першы конкурс адбудзецца вясной 1956 года ў Лугана, Швейцарыя. Назва "Еўрабачанне" было ўпершыню выкарыстана ў адносінах да тэлевізійнай сеткі ЕВС брытанскім журналістам Джорджам Кемпі ў лонданскай газетце "Evening Standard" ў 1951 годзе.^[11]

Першы конкурс быў праведзены ў горадзе Лугана, Швейцарыя, 24 мая 1956 года. У гэтым конкурсе ўдзельнічалі 7 краін, кожная з якіх прадставіла па 2 песні. Гэта быў адзіны конкурс у гісторыі "Еўрабачання", у якім ад адной краіны было выканана больш за 1 песню. З 1957 года ад кожнай краіны-ўдзельніцы было дазволена выконваць толькі адну песню. Першай пераможцай конкурса "Еўрабачанне" стала прымаючая краіна, якую прадстаўляла Ліз Асія.^[13]

У гэты час былі зацвержаны англа- і франкамоўная назвы конкурса Eurovision Song Contest і Concours Eurovision de la Chanson. Першай назвай сталі карыстацца ўсе краіны, акрамя Францыі, Бельгіі і Люксембурга.

За шмат гадоў фармат конкурса неаднаразова змяняўся, нягледзячы на тое, што асноўныя прынцыпы заўсёды былі няпераменнымі: краіны прадстаўляюць песні, якія спяваюцца ў тэлевізійнай праграме і перадаюцца па сетцы Еўрабачання адначасова для ўсіх краін-удзельніц.^[14]

Трансляцыю конкурса ў кожнай дзяржаве ажыццяўляе спецыяльная тэлекампанія, якая атрымала дазвол ад ЕВС. Паколькі трансляцыя была і ёсць прамой, то пасля выканання ўсіх песень адбываецца галасаванне тэлегледачоў і журы (у розныя годы маглі быць толькі тэлегледачы, ці толькі журы). У канцы конкурса, абвяшчаецца пераможца - краіна, якая набрала найбольшую колькасць балаў.

Часцей за ўсё вядучымі конкурсу з’яўляюцца 2 чалавекі, але першыя конкурсы вяліся толькі адным вядучым (вядучай). Паколькі "Еўрабачанне" - адзін з самых папулярных шоу у свеце, то тэлекампанія-арганізатар конкурса ў рэкламных роліках, ці канцэпцыі самога конкурса найлепш разгарнуць тэму гісторыі і культуры прымаючай краіны, каб стымуліраваць развіццё мясцовага турызму.

Паміж песнямі і абвяшчэннем вынікаў галасавання, адбываецца т.з. "інтэрвал-акт", падчас якога выступаюць ці пераможцы мінулага года, ці сусветна вядомыя сяпвакі прымаючай краіны.^[15][16]

Традыцыйнай музычнай тэмай конкурса "Еўрабачанне" стаў урывак з музычнага твора "Te Deum" Марка Антуана Шарпанц'е. Фінал "Еўрабачання" традыцыйна адбываецца ў суботу вечарам, але першыя конкурсы даволі часта праводзіліся і ў іншыя месяцы і дні тыдня (чацвер — 1956 год).^[17] and as early as March.^[18]

Любая краіна-ўдзельніца, якая ўваходзіць у Еўрапейскі вяшчальны саюз (нават, калі яна знаходзіцца за межамі Еўропы) можа прыняць удзел у конкурсе. Такімі краінамі з’яўляюцца Марока (паўночна-афрыканская краіна), якая прымала ўдзел у конкурсе ў 1980 годзе, і Ізраіль, які да сённяшніх часоў кожны год адпраўляе ўдзельнікаў на конкурс.

Год	У конкурсу першы раз удзельнічае:
1956	Бельгія, Францыя, Германія1., Італія, Люксембург, Нідэрланды, Швейцарыя
1957	Аўстрыя, Данія, Вялікабрытанія
1958	Швецыя
1959	Манака
1960	Нарвегія
1961	Фінляндыя, Іспанія, Югаславія
1964	Партугалія
1965	Ірландыя
1971	Мальта
1973	Ізраіль
1974	Грэцыя
1975	Турцыя
1980	Марока
1981	Кіпр
1986	Ісландыя
1993	Боснія і Герцагавіна, Харватыя, Славенія
1994	Эстонія, Венгрыя, Літва, Польшча, Румынія, Расія, Славакія
1998	Македонія
2000	Латвія
2003	Украіна
2004	Албанія, Андора, Беларусь, Сербія і Чарнагорыя
2005	Балгарыя, Малдова
2006	Арменія
2007	Грузія, Сербія, Чарнагорыя, Чэхія
2008	Азербайджан, Сан-Марына
2015	Аўстралія

1. Як Федэратыўная Рэспубліка Германія.

Кожная краіна павінна прадставіць адну песню за адно выступленне. Адзіным выключэннем з гэтага быў першы конкурс 1956 года (2 пенсі ад кожнай краіны). На дадзены момант, для ўдзельнікаў "Еўрабачання" існуе правіла, згодна з якім песня канкурсант не можа быць апублікавана раней дазволенай даты (1 кастрычніка). Краіны маюць права самастойна вырашаць спосаб выбару прадстаўніка і пенсі, але ЕВС заклікае да правядзення публічнага галасавання, бо гэта стварае больш адкрытасці.

Незалежна ад метаду, які выкарыстоўваецца для выбару песні, яна павінна быць дапрацавана і прадстаўлена ў EBU да пэўнага тэрміна (часцей - да сярэдзіны сакавіка).

Большая частка выдаткаў на правядзенне конкурсу пакрыта камерцыйнымі спонсарамі і ўзносамі ад іншых краін-удзельніц. Конкурс лічыцца ўнікальнай магчымасцю для развіцця турызму ў прымаючай краіне. У 2005 годзе Украіна адмяніла свае патрабаванне наконт візы для турыстаў з ЕС з-за правядзенне конкурса ў Кіеве.^[19]

Падрыхтоўка да мерапрыемства пачынаецца праз некалькі тыдняў пасля таго, як пройдзе папярэдні конкурс. Кожная краіна павінна абраць горад і пляцоўку, дзе будуць праходзіць канцэрты і астатнія мерапрыемствы "Еўрабачання".

Двумя найбуйнейшымі пляцоўкамі ў гісторыі конкурса былі стадыён "Parken" ў Капенгагене (38,000 чалавек; 2001 год) і "Esprit Arena" ў Дзюсельдорфе (36,500 чалавек, 2011 год). Самы маленькі горад, які прымаў у сябе "Еўрабачанне - ірландскі Мілстрыт (1993 год). Насельніцтва горада складае ўсяго 1,500 чалавек, а на сам конкурс прыехала значна больш людзей.^[20]

Сучасны лагатып быў створаны ў 2004 годзе, падчас конкурса ў Турцыі, з мэтай стварэнне паслядоўнай візуальнай ідэнтычнасці. Сцяг прымаючай краіны знаходзіцца ў самым цэнтры агульнага лагатыпу. Разам з тым, кожны раз, краіна, што прымае конкурс стварае свой асабілвы дызайн і слоган. Графічная тэма і дэвіз конкурса аб'яўляюцца ЕВС і мясцовай тэлекампаніяй, што займаецца арганізацыяй конкурсу.

Тэрмін "Еўратыдзень" ("Eurovision Week") выкарыстоўваецца для абазначэння тыдня, падчас якога адбываецца конкурс. Еўратыдзень уключае ў сябе некалькі рэпетыцый, прэс-канферэнцый, а таксама розных мерапрыемстваў іншага плану. якія арганізоўваюцца рознымі грамадскімі арганізацыямі.

Падчас Еўратыдня, каардынацыю мерапрыемстваў і дзейнасці ўдзельніка ажыццяўляе кіраўнік дэлегацыі. У склад самой дэлегацыі ўваходзяць сам выканавец (група), аўтары слоў і музыкі да песні, афіцыйная прэса, а таксама дырыжор (у гады, калі на Еўрабачанні быў аркестр). Акрамя гэтага, у склад дэлегацыі можа ўваходзіць і каментатар.

Рэпетыцыі і прэс-канферэнцыі

Часцей за ўсё, дэлегацыі прыбываць на конкурс за 2 тыдні да пачатку, каб правесці ўсе рэпетыцыі і прэс-канферэнцыі. Кожная краіна мае прва на 2 рэпетыцыі. Краіны, які ўдзельнічаюць у першым паўфінале, праводзяць рэпетыцыі з нядзелі да серады, у другім - з чацвярга па нядзелю. Таксама ў суботу і нядзелю, праводзяць свае рэпетыцыі і краіны-фіналісткі. Пасля рэпетыцыі, удзельнікі ад кожнай краіны сустракаюцца з сваім мастацкім кіраўніком у спецыяльным пакоі, дзе глядзяць відэа з рэпетыцыі, абмяркоўвачы ракурсы, асвятленне і харэаграфію, для таго, каб паспрабаваць дасягнуць максімальна эстэтычнага эфекту на тэлебачанні. У гэты момант кіраўнік дэлегацыі можа патрабаваць ад арганізатараў усё, што неабходна для выканання. Пасля гэтай сустрэчы, дэлегацыя праводзіць прэс-канферэнцыю, на якой акрэдытаваныя журналісты задаюць пытанні. Рэпетыцыі і прэс-канферэнцыі адбываюцца пралельна. Так, адна краіна праводзіць сваю прэс-канферэнцыю, у той час як наступная ў зале рэпетыцыі. Перад паўфіналам і фіналам праводзіцца 3 рэпетыцыі (2 пробныя і 1 генеральная). Паколькі часта адбываецца так, што квіткоў на сам конкурс не хапае, было прынята рашэнне прадаваць квіткі і на генеральныя рэпетыцыі, падчас якіх свае адзнакі выстаўляе прафесійнае журы ў кожнай краіне (з 2008 года).

Вечарыны і Еўраклуб

У панядзелак т.зв. Еўратыдня. мер горада-гаспадара Еўрабачання арганізоўвае спецыяльны прыём, куды запрашаюцца ўсе ўдзельнікі і журналісты. Дадзенае мерапрыемства звычайна праводзіцца ў будынку мерыі (2010 год), ці іншым буйным будынку горада. Акрамя гэтага, кожная краіна можа арганізаваць свае персанальныя вечарыны, з мэтай папулярызацыі свайго ўдзельніка. Усе вечарыны краін адбываюцца ў спецыяльным Еўраклубе. Вечарыны ў ім адбываюцца кожны дзень на тыдні.

Музычны стыль

Конкурс Еўрабачанне ўжо доўгі час з’яўляецца аб'ектам спрэчак адносна стылю і якасці музычнага матэрыялу, што на ім выконваецца. Некаторыя з краін спрабуюць з дапамогай конкурса адлюстраваць сваю нацыянальную культуру. Даволі часта такія песні займаюць высокія месцы і нават перамагаюць (украінская спявачка Руслана ў 2004 годзе; Сертаб Эрэнер з Турцыі ў 2003 і г.д.), але вельмі часта такія песні і выступаюць вельмі дрэнна (Аляксандра і Канстанцін ад Беларусі ў 2004 годзе).

Часцей за ўсё, на Еўрабачанні гучаць песні з жанру поп-музыкі (у апошні час вельмі часта стаў гучаць і еўрадэнс). Гэта найбольш папулярныя ў еўрапейскай аўдыторыі жанры. Іншыя, такія як рэп, хард-рок, класіка вельмі рэдка займаюць добрыя месцы. Выключэннем з гэтага стала фінская група "Лордзі", якая перамагла на конкурсе песні Еўрабачанне ў 2006 годзе.

"Суседскае галасаванне"

Асабліва балючай тэмай для Еўрабачання з даўніх часоў з’яўляецца т.зв. "суседскае галасванне" - практыка галасання краінамі згодна з геаграфічным ці палітычным становішчам. Вельмі часта адбываецца і сітуацыя, калі дыяспары, што жывуць у іншай краіне, дапамагаюць сваёй радзіме. У гэтым выпадку вельмі паказальны прыклад Турцыі, якая амаль заўсёды атрымлівае высокія балы ад Германіі, Бельгіі, Нідэрландаў і Францыі — краін з максімальнай колькасцю турэцкага насельніцтва ў Еўропе. Традыцыйныя і гістарычныя сувязі таксама маюць заўважны ўплыў, напр. Мальта, якая некаторы час была часткай Брытанскай імперыі, рэгулярнае дае самыя высокія адзнакі Вялікабрытаніі, ад якой таксама атрымала больш балаў, чым ад якой іншай дзяржавы.^[21]

• Дзіцячы конкурс песні Еўрабачанне — праходзіць кожны год з 2003 года для дзяцей не старэй за 15 год.
• Міжнародны песенны фестываль у Сопаце — праходзіць у польскім горадзе Сопат з 1961 года.
• Міжнародны конкурс песні Інтэрбачанне — праходзіў у 1977-1980 гадамі паміж сацыялістычнымі краінамі. У 2008 годзе ў Сочы прайшоў конкурс паміж краінамі былога Савецкага Саюза.
• Сусветны музычны фест — упершыню прайшоў у 2005 годзе ў Сараева; уключае ўдзельнікаў з Еўропы і Азіі.
• Конкурс песні Бундэсбачанне — праходзіць штогод з 2005 года паміж 16 рэгіёнамі Германіі.
• MGP Nordic — дзіцячы песенны конкурс, што праходзіць паміж краінамі Паўночнай Еўропы.
• Our Sound — "Еўрабачанне" для краін Азіі.
• OTI Festival — песенны конкурс для іспана- і партугаламоўных краін (1972-1998, 2000).
• Yamaha Music Festival — музычны фестываль у Токія (1970-1989)
• Baltic Song Contest — песенны конкурс для краін Балтыі.
• Caribbean Song Festival — "Еўрабачанне" для краін Карыбскага вяшчальнага саюза.
• Castlebar Song Contest — песенны конкурс у Ірландыі (1966-1989).

• Масавая культура
• Еўрапейская музыка
• Best of Eurovision

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Конкурс песні Еўрабачанне
• Eurovision.tv (англ.)
• Eurovision Song Contest Архівавана 18 лютага 2009.