X-SAMPA

Catatan

• Aksara-aksara IPA yang berbentuk huruf kecil biasa sama nilainya dalam X-SAMPA.
• X-SAMPA menggunakan tanda backslash susulan sebagai aksara lepasan untuk membentuk aksara baru. Contoh: O dan O\ berbeza sekali bunyinya.

Bagaimanapun, penggunaan tanda backslash boleh mendatangkan masalah, kerana sesetengah aturcara mentafsirkannya sebagai aksara lepas untuk aksara yang menyusulnya. Contohnya: backslash tidak boleh digunakan dalam aturcara Emu, maka perlunya menggantikannya dengan aksara lain (cth. bintang: '*') apabila memasukkan transkripsi fonemik ke dalam pangkalan data pertuturan Emu.

• Tanda diakritik X-SAMPA menyusuli aksara-aksara yang diubahsuainya. Kecuali ~ untuk penyengauan, = untuk penyukuan, dan ` untuk penggelungan dan perotikan, diakritik disambungkan dengan aksara dengan aksara garis bawah _.
• Aksara garis bawah juga digunakan untuk mengekodkan ikatan IPA.
• Angka _1 hingga _6 merupakan diakritik simpanan sebagai trengkas untuk nombor nada bahasa individu.

Huruf kecil

X-SAMPA	IPA	Imej IPA	Huraian	Contoh
a	a		vokal tak bundar depan luas	Melayu kamu [kamu], Perancis dame [dam]
b	b		letupan dwibibir bersuara	Melayu boleh [boleh], Inggeris bed [bEd]
b_<	ɓ		implosif dwibibir bersuara	Sindhi ɓarʊ [b_<arU]
c	c		letupan lelangit tak bersuara	Hungary latyak ["lQcQk]
d	d		letupan gusi bersuara	Melayu dari [dari], Inggeris dig [dIg]
d`	ɖ		letupan gelungan bersuara	Sweden hord [hu:d`]
d_<	ɗ		implosif gusi bersuara	Sindhi ɗarʊ [d_<arU]
e	e		vokal tak bundar depan separuh sempit	Melayu elak [ela?], Perancis ses [se]
f	f		geseran bibir-gigi tak bersuara	Melayu feri [feri], Inggeris five [faIv]
g	ɡ		letupan velar bersuara	Melayu garu [garu], Inggeris game [geIm]
g_<	ɠ		implosif velar bersuara	Sindhi ɠəro [g_<@ro]
h	h		geseran glotis tak bersuara	Melayu haru [hari], Inggeris house [haUs]
h\	ɦ		geseran glotis bersuara	Czech hrad [h\rat]
i	i		vokal tak bundar depan sempit	Melayu itu [itu], Inggeris be [bi:]
j	j		malaran tak geser lelangit	Melayu yang [jaN], Inggeris yes [jEs]
j\	ʝ		geseran lelangit bersuara	Yunani γειά [j\a]
k	k		letupan velar tak bersuara	Melayu kari [kari], Inggeris scat [sk{t]
l	l		malaran tak geser sisian gusi	Melayu lari [lari], Inggeris lay [leI]
l`	ɭ		malaran tak geser sisian gelungan	Sweden (loghat Svealand) sorl [so:l`]
l\	ɺ		tamparan sisian gusi	Fonem Jepun /r/
m	m		sengauan dwibibir	Melayu mas [mas], Inggeris mouse [maUs]
n	n		sengauan gusi	Melayu nasi [nasi], Inggeris nap [n{p]
n`	ɳ		sengauan gelungan	Sweden hörn [h2:n`]
o	o		vokal bundar belakang separuh sempit	Melayu oleh [oleh]
p	p		letupan dwibibir tak bersuara	Melayu padi [padi], Inggeris speak [spik]
p\	ɸ		geseran dwibibir tak bersuara	Jepun fuku [p\M_0kM]
q	q		letupan uvular tak bersuara	Arab qasbah ["qQs_Gba]
r	r		getaran gusi	Sepanyol perro ["per:o]
r`	ɽ		tamparan gelungan
r\	ɹ		malaran tak geser gusi	Inggeris red [r\Ed]
r\`	ɻ		malaran tak geser gelungan	Malayalam വഴി ["v6r\`i]
s	s		geseran gusi tak bersuara	Melayu saman [saman], Inggeris seem [si:m]
s`	ʂ		geseran gelungan tak bersuara	Sweden mars [mas`]
s\	ɕ		geseran gusi-lelangit tak bersuara	Poland świerszcz [s\v'erStS]
t	t		letupan gusi tak bersuara	Melayu tidak [tida?], Inggeris stew [stju:]
t`	ʈ		letupan gelungan tak bersuara	Sweden mört [m2t`]
u	u		vokal bundar belakang sempit	Melayu ulang [ulaN], Inggeris boom [bu:m]
v	v		geseran bibir-gigi bersuara	Melayu variasi [variasi], Inggeris vest [vEst]
v\ (atau P)	ʋ		malaran tak geser bibir-gigi	Belanda west [v\Est]/[PEst]
w	w		malaran tak geser bibir-velar	Melayu wang [waN], Inggeris west [wEst]
x	x		geseran velar tak bersuara	Melayu khidmat [xidmat], Scots loch [lOx]
x\	ɧ		geseran lelangit-velar tak bersuara	Sweden sjal [x\A:l]
y	y		vokal bundar depan sempit	Perancis tu [ty], Jerman über ["y:b6]
z	z		geseran gusi bersuara	Melayu zakat [zakat], Inggeris zoo [zu:]
z`	ʐ		geseran gelungan bersuara	Mandarin rang [z`aN]
z\	ʑ		geseran gusi-lelangit bersuara	Poland źrebak ["z\rEbak]

Huruf besar

X-SAMPA	IPA	Imej IPA	Huraian	Contoh
A	ɑ		vokal tak bundar belakang luas	Inggeris father ["fA:D@(r\)] (RP dan Gen.Am.)
B	β		geseran dwibibir bersuara	Sepanyol lavar [la"Ba4]
B\	ʙ		getaran dwibibir	Bagaikan menggigil kesejukan ("brrr")
C	ç		geseran lelangit tak bersuara	Jerman ich [IC], Inggeris human ["Cjum@n] (transkripsi kasar: [hj-])
D	ð		geseran gigi bersuara	Inggeris then [DEn]
E	ɛ		vokal tak bundar depan separuh luas	Perancis même [mEm], Inggeris met [mEt] (RP dan Gen.Am.)
F	ɱ		sengauan bibir-gigi	Inggeris emphasis ["EFf@sIs] (disebut dengan cepat, transkripsi kasar: [Emf-])
G	ɣ		geseran velar bersuara	Melayu loghat [loGat], Denmark vælge ["vElG@]
G\	ɢ		letupan uvular bersuara	Inuktitut nirivvik [niG\ivvik]
G\_<	ʛ		implosif uvular bersuara	Mam ʛa [G\_<a]
H	ɥ		malaran tak geser bibir-lelangit	Perancis huit [Hit]
H\	ʜ		geseran epiglotis tak bersuara
I	ɪ		vokal tak bundar hampir depan hampir sempit	Inggeris kit [kIt]
I\	ᵻ or ɪ̈		vokal tak bundar pusat hampir sempit	Poland ryba [rI\bA]
J	ɲ		sengauan lelangit	Sepanyol año ["aJo], Inggeris canyon ["k{J@n] (transkripsi kasar: [-nj-])
J\	ɟ		letupan lelangit bersuara	Hungary egy [EJ\]
J\_<	ʄ		implosif lelangit bersuara	Sindhi ʄaro [J\_<aro]
K	ɬ		geseran sisian gusi tak bersuara	Wales llaw [KaU]
K\	ɮ		geseran sisian gusi bersuara
L	ʎ		malaran tak geser sisian lelangit	Itali famiglia [fa"miLa], Sepanyol (Castilia) llamar [La"mar], Inggeris million ["mIL@n] (transkripsi kasar: [-lj-])
L\	ʟ		malaran tak geser sisian velar
M	ɯ		vokal tak bundar belakang sempit	Korea 으 (eu)
M\	ɰ		malaran tak geser velar	Sepanyol fuego ["fweM\o]
N	ŋ		sengauan velar	Melayu yang [jaN]
N\	ɴ		sengauan uvular	Jepun san [saN\]
O	ɔ		vokal bundar belakang separuh luas	Inggeris RP thought [TO:t], Amerika off [O:f]
O\	ʘ		klik dwibibir
P (atau v\)	ʋ		malaran tak geser bibir-gigi	Belanda west [PEst]/[v\Est], alofon fonem Inggeris /r\/
Q	ɒ		vokal bundar belakang luas	Inggeris RP lot [lQt]
R	ʁ		geseran uvular bersuara	Jerman rein [RaIn]
R\	ʀ		getaran uvular	Perancis roi [R\wa]
S	ʃ		geseran belakang gusi tak bersuara	Melayu syarat [Sarat], English ship [SIp]
T	θ		geseran gigi tak bersuara	Inggeris thin [TIn]
U	ʊ		vokal bundar hampir belakang hampir sempit	Inggeris foot [fUt]
U\	ᵿ atau ʊ̈		vokal bundar tengah hampir sempit	Inggeris euphoria [jU\"fO@r\i@]
V	ʌ		vokal tak bundar belakang separuh luas	Inggeris RP strut [str\Vt]
W	ʍ		geseran bibir-velar tak bersuara	Scots when [WEn]
X	χ		geseran uvular tak bersuara	Klallam sχaʔqʷaʔ [sXa?q_wa?]
X\	ħ		geseran farinks tak bersuara	Arab <ح>ha’ [X\A:]
Y	ʏ		vokal bundar hampir depan hampir sempit	Jerman hübsch [hYpS]
Z	ʒ		geseran belakang gusi bersuara	Inggeris vision ["vIZ@n]

Aksara lain

X-SAMPA	IPA	Imej IPA	Huraian	Contoh
.	.		pemisah suku kata
"	ˈ		tekanan primer
%	ˌ		tekanan sekunder
' (atau _j)	ʲ		dipalatalkan
:	ː		panjang
:\	ˑ		separuh panjang	Bahasa Estonia membezakan tiga kepanjangan vokal
-			pemisah
@	ə		vokal pusat tengah	Melayu enam [@nam], Inggeris arena [@"r\i:n@]
@\	ɘ		vokal tak bundar pusat separuh sempit	Paicĩ kɘ̄ɾɘ [k@\_M4@\_M]
{	æ		vokal tak bundar depan hampir luas	Inggeris trap [tr\{p]
}	ʉ		vokal bundar pusat sempit	Sweden sju [x\}:]; Inggeris Aus/NZ boot [b}:t]
1	ɨ		vokal tak bundar pusat sempit	Wales tu [t1], Inggeris Amerika rose's ["r\oUz1z]
2	ø		vokal bundar depan separuh sempit	Denmark købe ["k2:b@], Perancis deux [d2]
3	ɜ		vokal tak bundar pusat separuh luas	Inggeris nurse [n3:s] (RP) atau [n3`s] (Gen.Am.)
3\	ɞ		vokal bundar pusat separuh luas	Ireland tomhail[t3\:l']
4	ɾ		tamparan gusi	Sepanyol pero ["pe4o], Inggeris Amerika better ["bE4@`]
5	ɫ		malaran tak geser sisian gusi divelarkan; lihat juga _e	Inggeris milk [mI5k]
6	ɐ		vokal pusat hampir luas	Jerman besser ["bEs6], Inggeris Australia mud [m6d]
7	ɤ		vokal tak bundar belakang separuh sempit	Estonia kõik [k7ik], Vietnam mơ [m7_M]
8	ɵ		vokal bundar pusat separuh sempit	Sweden buss [b8s]
9	œ		vokal bundar depan separuh luas	Perancis neuf [n9f], Denmark drømme [dR9m@]
&	ɶ		vokal bundar depan luas	Sweden skörd [x\&d`]
?	ʔ		hentian glotis	Melayu anak [ana?], Inggeris (loghat Cockney) bottle ["bQ?l]
?\	ʕ		geseran farinks bersuara	Arab ع‎ (`ayn) [?\Ajn]
*			aksara lepasan yang tidak ditetapkan, "konjunktor" SAMPA
/			ketidakpastian dalam vokal Perancis
<			mulakan tatatanda tanpa penggalan (cth., SAMPROSA)
<\	ʢ		geseran epiglotis bersuara
>			tamatkan tatatanda tanpa penggalan
>\	ʡ		letupan epiglotis
^	↑		upstep
!	↓		downstep
!\	ǃ		klik belakang gusi
|	|		kelompok minor (birama)
|\	ǀ		klik gigi
||	‖		kelompok major (intonasi)
|\|\	ǁ		klik sisian gusi
=\	ǂ		klik lelangit
-\	‿		tanda penyambung

Diakritik

X-SAMPA	IPA	Imej IPA	Huraian
_"	̈		ditengahkan
_+	̟		naik
_-	̠		turun
_/	ˇ		nada naik
_0	̥		tak berusara
_<			implosif (IPA menggunakan aksara khusus untuk setiap implosif)
= (atau _=)	̩		Sukuan
_>	ʼ		ejektif
_?\	ˤ		difarinkskan
_\	ˆ		nada turun
_^	̯		bukan sukuan
_}	̚		tiada lepasan terdengar
`	˞		perotikan vokal, penggelungan konsonan (IPA menggunakan aksara berasingan untuk konsonan, lihat t` sebagai contoh)
~ (atau _~)	̃		tersengau
_A	̘		akar lidah mara
_a	̺		hujung lidah
_B	̏		nada amat rendah
_B_L	᷅		nada rendah naik
_c	̜		kurang bundar
_d	̪		gigi
_e	̴		Divelarkan atau difarinkskan; lihat juga 5
<F>			global fall
_F	̂		nada turun
_G	ˠ		divelarkan
_H	́		nada tinggi
_H_T	᷄		nada tinggi naik
_h	ʰ		berhembusan
_j (atau ')	ʲ		palatalized
_k	̰		garau
_L	̀		nada tendah
_l	ˡ		lepasan sisian
_M	̄		nada sederhana
_m	̻		laminal
_N	̼		lidah-bibir
_n	ⁿ		lepasan sengau
_O	̹		lebih bundar
_o	̞		direndahkan
_q	̙		akar lidah undur
<R>			global rise
_R	̌		nada naik
_R_F	᷈		nada naik turun
_r	̝		dinaikkan
_T	̋		nada amat tinggi
_t	̤		mengah
_v	̬		bersuara
_w	ʷ		dibibirkan
_X	̆		amat pendek
_x	̽		dipusat-tengahkan

• Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA)

• Computer-coding the IPA: A proposed extension of SAMPA
• Translate English texts into IPA phonetics with PhoTransEdit. This free software tool allows to export transcriptions to X-SAMPA.
• Online converter between IPA and X-Sampa
• Web-based translator for X-SAMPA documents. Produces Unicode text, XML text, PostScript, PDF, or LaTeX TIPA.