Pchnięcie kulą

konkurencja lekkoatletyczna

Pchnięcie kulą (lub rzut kulą[1]) – konkurencja lekkoatletyczna, polegająca na wypchnięciu kuli jednorącz z koła o średnicy 2,135 m. Kobiety pchają kulą o masie 4 kg (juniorki młodsze 3 kg[2]), mężczyźni – 7,26 kg, młodzicy 5 kg, juniorzy młodsi (16-17 lat) – 5 kg, juniorzy starsi (18-19 lat) – 6 kg. Kula przed wypchnięciem musi mieć kontakt z szyją zawodnika. Po wykonaniu pchnięcia zawodnik musi opuścić koło jego tylną częścią, w przeciwnym wypadku pchnięcie nie zostanie uznane. Ponadto kula musi paść w obszar wycinka koła o kącie 34,92 stopni.

Reprezentant Chińskiego Tajpej Chang Ming-huang podczas konkursu pchnięcia kulą rozegranego w ramach XII Halowych Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce w Walencji (2008)

Stosowane są dwie podstawowe techniki pchnięcia kulą:

  • z doskoku – zawodnik ustawia się tyłem do kierunku pchnięcia i wykonuje „doślizg” do progu, skręt biodra i wypchnięcie kuli,
  • obrotowa – zawodnik wykonuje obrót (podobny do tego w rzucie dyskiem) zakończony wypchnięciem kuli.

Odległość mierzy się wzdłuż linii przechodzącej przez środek koła i ślad kuli, od wewnętrznej krawędzi progu do najbliższej krawędzi śladu.

Pchnięcie kulą jest w programie olimpijskim od pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich w 1896.

Ralph Rose wykonujący pchnięcie kulą, rok 1908

Rekordziści

mężczyźni

wynikzawodnikpaństwodatamiejsce
Rekord świata23,56 mRyan Crouser  Stany Zjednoczone27 maja 2023Los Angeles
Rekord Europy23,06 mUlf Timmermann  NRD22 maja 1988Chania
Rekord Polski22,32 mMichał Haratyk  Polska28 lipca 2019Warszawa
2 sierpnia 2019Cetniewo

kobiety

wynikzawodniczkapaństwodatamiejsce
Rekord świata22,63 mNatalja Lisowska  ZSRR7 czerwca 1987Moskwa
Rekord Europy22,63 mNatalja Lisowska  ZSRR7 czerwca 1987Moskwa
Rekord Polski19,58 mLudwika Chewińska  Polska26 czerwca 1976Bydgoszcz

Najlepsi zawodnicy wszech czasów

mężczyźni

Poniższa tabela przedstawia listę 10 najlepszych kulomiotów w historii tej konkurencji (stan na 30 maja 2023).

lp.wynikzawodnikpaństwodatamiejsce
1.23,56 mRyan Crouser  Stany Zjednoczone27 maja 2023Los Angeles
2.23,23 mJoe Kovacs  Stany Zjednoczone7 września 2022Zurych
3.23,12 mRandy Barnes  Stany Zjednoczone20 maja 1990Westwood
4.23,06 mUlf Timmermann  NRD22 maja 1988Chania
5.22,91 mAlessandro Andrei  Włochy12 sierpnia 1987Viareggio
6.22,90 mTomas Walsh  Nowa Zelandia5 października 2019Doha
7.22,86 mBrian Oldfield  Stany Zjednoczone10 maja 1975El Paso
8.22,75 mWerner Günthör  Szwajcaria23 sierpnia 1988Berno
9.22,67 mKevin Toth  Stany Zjednoczone19 kwietnia 2003Lawrence
10.22,64 mUdo Beyer  NRD20 sierpnia 1986Berlin
zobacz więcej na stronach World Athletics (ang.)

kobiety

Poniższa tabela przedstawia listę 10 najlepszych kulomiotek w historii tej konkurencji (stan na 10 sierpnia 2021).

lp.wynikzawodniczkapaństwodatamiejsce
1.22,63 mNatalja Lisowska  ZSRR7 czerwca 1987Moskwa
2.22,45 mIlona Slupianek  NRD11 maja 1980Poczdam
3.22,32 mHelena Fibingerová  Czechosłowacja20 sierpnia 1977Nitra
4.22,19 mClaudia Losch  RFN23 sierpnia 1987Hainfeld
5.21,89 mIwanka Christowa  Bułgaria4 lipca 1976Belmeken
6.21,86 mMarianne Adam  NRD23 czerwca 1979Lipsk
7.21,76 mLi Meisu  Chiny23 kwietnia 1988Shijiazhuang
8.21,73 mNatalja Achrimienko  ZSRR21 maja 1988Leselidze
9.21,69 mWita Pawłysz  Ukraina20 sierpnia 1998Budapeszt
10.21,66 mSui Xinmei  Chiny9 czerwca 1990Pekin
zobacz więcej na stronach World Athletics (ang.)

Rekordziści w hali

mężczyźni

wynikzawodnikpaństwodatamiejsce
Rekord świata22,82 mRyan Crouser  Stany Zjednoczone24 stycznia 2021Fayetteville
Rekord Europy22,55 mUlf Timmermann  NRD11 lutego 1989Senftenberg
Rekord Polski22,00 mKonrad Bukowiecki  Polska15 lutego 2018Toruń

kobiety

wynikzawodniczkapaństwodatamiejsce
Rekord świata22,50 mHelena Fibingerová  Czechosłowacja19 lutego 1977Jablonec nad Nysą
Rekord Europy22,50 mHelena Fibingerová  Czechosłowacja19 lutego 1977Jablonec nad Nysą
Rekord Polski19,26 mKrystyna Zabawska  Polska21 lutego 1999Spała

Najlepsi zawodnicy wszech czasów w hali

mężczyźni

Poniższa tabela przedstawia listę 10 najlepszych kulomiotów w hali w historii tej konkurencji (stan na dzień 1 marca 2024 roku).

wynikzawodnikpaństwodatamiejsce
1.22,82 mRyan Crouser  Stany Zjednoczone24 stycznia 2021Fayetteville
2.22,66 mRandy Barnes  Stany Zjednoczone20 stycznia 1989Los Angeles
3.22,55 mUlf Timmermann  NRD11 lutego 1989Senftenberg
4.22,53 mDarlan Romani  Brazylia19 marca 2022Belgrad
5.22,40 mAdam Nelson  Stany Zjednoczone15 lutego 2008Fayetteville
6.22,37 mLeonardo Fabbri  Włochy11 lutego 2024Liévin
7.22,31 mTomas Walsh  Nowa Zelandia3 marca 2018
19 marca 2022
Birmingham
Belgrad
8.22,26 mWerner Günthör  Szwajcaria8 lutego 1987Magglingen
9.22,23 mRyan Whiting  Stany Zjednoczone23 lutego 2014Albuquerque
10.22,18 mChristian Cantwell  Stany Zjednoczone22 lutego 2008Warrensburg
zobacz więcej na stronach World Athletics (ang.)

kobiety

Poniższa tabela przedstawia listę 10 najlepszych kulomiotek w hali w historii tej konkurencji (stan na 10 sierpnia 2021).

wynikzawodniczkapaństwodatamiejsce
1.22,50 mHelena Fibingerová  Czechosłowacja19 lutego 1977Jablonec nad Nysą
2.22,14 mNatalja Lisowska  ZSRR7 lutego 1987Penza
3.21,60 mWalentyna Fedjuszyna  ZSRR28 grudnia 1991Symferopol
4.21,59 mIlona Slupianek  NRD24 stycznia 1979Berlin
5.21,46 mClaudia Losch  RFN4 lutego 1986Zweibrücken
6.21,26 mInes Müller  NRD24 lutego 1985Berlin
Natalja Achrimienko  ZSRR24 stycznia 1987Leningrad
8.21,23 mMargitta Pufe  NRD26 lutego 1978Senftenberg
9.21,15 mIrina Korżanienko  Rosja18 lutego 1999Moskwa
10.21,10 mSui Xinmei  Chiny3 marca 1990Pekin
zobacz więcej na stronach IAAF (ang.)

Polscy kulomioci

mężczyźni

kobiety

Polscy medaliści wielkich imprez

złote medale
srebrne medale
brązowe medale

Polscy finaliści olimpijscy (1-8)

mężczyźni

kobiety

Polscy finaliści mistrzostw świata (1-8)

mężczyźni

kobiety

Polacy w dziesiątkach światowych tabel rocznych

MężczyźniKobiety

Polacy w rankingu Track and Field News

MężczyźniKobiety

Przypisy