23 kwietnia

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   871 – Alfred Wielki został królem Anglii.
• 1014 – Król Irlandii Brian Śmiały odniósł miażdżące zwycięstwo nad wikingami pod Clontarf, jednak poległ w bitwie.
• 1016 – Edmund II został królem Anglii.
• 1155 – Papież Hadrian IV wydał Bullę wrocławską.
• 1343 – W Estonii wybuchło pierwsze powstanie ludowe skierowane przeciwko niemieckojęzycznym panom ziemskim.
• 1348 – Król Anglii Edward III ustanowił Order Podwiązki.
• 1401 – Papież Bonifacy IX udzielił dyspensy od przeszkody małżeńskiej dla poślubienia Anny Cylejskiej przez króla Polski Władysława II Jagiełłę.
• 1407 – Król Neapolu Władysław I poślubił swoją trzecią żonę, hrabinę Lecce Marię d’Enghien.
• 1423 – Rozpoczął obrady sobór w Pawii, który z powodu wybuchu zarazy został wkrótce przeniesiony do Sieny.
• 1437 – Malmö w Szwecji uzyskało prawa miejskie.
• 1445 – Król Anglii Henryk VI Lancaster ożenił się z Małgorzatą Andegaweńską.
• 1512 – Zawarto pokój w Malmö między Danią a Lubeką.
• 1516 – W Ingolstadt zostało ogłoszone i podpisane przez księcia Bawarii Wilhelma IV Bawarskie Prawo Czystości, które regulowało ceny piwa i wymieniało jego składniki.
• 1521 – Powstanie Comuneros w Kastylii: wojska Habsburgów zadały powstańcom decydującą klęskę w bitwie pod Villalar.
• 1532 – Stefan Grimaldi został regentem małoletniego seniora Monako Honoriusza I.
• 1600 – Przyszły cesarz rzymski Ferdynand II Habsburg poślubił Marię Annę Bawarską.
• 1605 – Fiodor II Borysowicz został carem Rosji.
• 1635:
  • Przy ujściu rzeki Pocomoke miała miejsce pierwsza w historii bitwa na wodach śródlądowych Ameryki Północnej, w której koloniści z Maryland pokonali oddział z Wirginii.
  • W Bostonie powstała pierwsza publiczna szkoła na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych (Boston Latin School).
• 1661 – Karol II Stuart został koronowany na króla Anglii.
• 1685 – Jakub II Stuart został koronowany na króla Anglii.
• 1748 – W Szwecji ustanowiono Order Królewski Serafinów.
• 1759 – Wojna siedmioletnia: wojska brytyjskie zajęły francuską Gwadelupę.
• 1775 – W Salzburgu odbyła się premiera opery Król pasterz z muzyką Wolfganga Amadeusa Mozarta i librettem Giambattisty Varesco.
• 1779 – Napoleon Bonaparte został przyjęty do szkoły wojskowej w Brienne-le-Château.
• 1809 – V koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriackimi w bitwie pod Ratyzboną.
• 1838 – Brytyjski parowiec „Great Western” zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku.
• 1848 – I wojna o Szlezwik: zwycięstwo wojsk pruskich nad duńskimi w bitwie pod miastem Szlezwik.
• 1849 – I wojna o Szlezwik: zwycięstwo wojsk pruskich nad duńskimi w bitwie pod Koldingiem.
• 1876 – Pierre Théoma Boisrond-Canal został prezydentem Haiti.
• 1880 – William Ewart Gladstone został premierem Wielkiej Brytanii.
• 1883 – Jan Heemskerk został premierem Holandii.
• 1885 – Holenderska seryjna morderczyni Maria Swanenburg została skazana na dożywotnie pozbawienie wolności.
• 1889 – Założono Szwedzką Socjaldemokratyczną Partię Robotniczą (SAP).
• 1891 – Wojna domowa w Chile: zwycięstwo floty rządowej nad flotą Kongresu w bitwie w Zatoce Caldera.
• 1899:
  • Gheorghe Cantacuzino został premierem Rumunii.
  • Założono szwedzki klub piłkarski IFK Malmö.
• 1900 – W wyniku pożaru miasta Pánuco w meksykańskim stanie Veracruz dach nad głową straciło 2 tys. osób.
• 1901 – Odkryto kometę jednopojawieniową C/1901 G1.
• 1902 – Rozpoczęła się przedostatnia do dziś faza aktywności wulkanu Montagne Pelée na karaibskiej wyspie Martynika. W czasie jej trwania, 8 maja 1902 roku, doszło do najtragiczniejszego w skutkach wybuchu wulkanu w XX wieku (28-40 tys. ofiar śmiertelnych).
• 1904 – Manchester City F.C. zdobył pierwszy w swej historii Puchar Anglii, pokonując w finale Bolton Wanderers F.C. 1:0.
• 1908 – Utworzono Rezerwy Armii Stanów Zjednoczonych.
• 1909 – Brazylijski parazytolog Carlos Chagas odkrył po raz pierwszy we krwi chorej 3-letniej dziewczynki świdrowce wywołujące chorobę nazwaną później jego nazwiskiem.
• 1913 – I wojna bałkańska: Czarnogóra bezprawnie zaanektowała turecką twierdzę Skutari (Szkodra), mającą zostać stolicą autonomicznego księstwa Albanii.
• 1918 – I wojna światowa: Royal Navy przeprowadziła rajd na okupowane przez Niemców belgijskie porty Zeebrugge i Ostenda.
• 1919:
  • Rozpoczęła się zorganizowana przez bolszewików akcja otwarcia relikwii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, mająca obalić rozpowszechniany przez Cerkiew pogląd, że ciała świętych nie ulegają po śmierci rozkładowi.
  • W Tallinnie rozpoczęły się obrady estońskiej Konstytuanty.
• 1920:
  • Reprezentacja Szwecji w hokeju na lodzie mężczyzn w swym pierwszym oficjalnym meczu pokonała w Antwerpii Belgię 8:0.
  • W Ankarze rozpoczęło się pierwsze posiedzenie Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji.
• 1927 – W wyniku eksplozji i pożaru w fabryce nadwozi samochodowych Briggs Manufacturing Company w amerykańskim Detroit zginęło 21 osób, a ponad 100 odniosło obrażenia.
• 1931 – Premiera amerykańskiego filmu kryminalnego Wróg publiczny nr 1 w reżyserii William A. Wellmana.
• 1932 – W ZSRR rozwiązano Proletkult.
• 1933 – Uruchomiono komunikację trolejbusową w amerykańskim Dayton.
• 1940:
  • 209 osób zginęło w pożarze sali tanecznej w Natchez w amerykańskim stanie Missisipi.
  • Kampania norweska: rozpoczęła się norwesko-niemiecka bitwa pod Gratangen.
• 1941 – Wojna grecko-włoska: w Salonikach podpisano akt kapitulacji Grecji wobec wojsk włoskich i niemieckich.
• 1942 – Bitwa o Anglię: Luftwaffe dokonała nalotu bombowego na Exeter, rozpoczynając akcję niszczenia miast brytyjskich o znaczeniu historycznym (Baedeker Blitz), w odwecie za zbombardowanie Lubeki przez Royal Air Force.
• 1944 – Wojna na Pacyfiku: u wybrzeży Borneo zatonął po wejściu na minę japoński niszczyciel „Amagiri”.
• 1945:
  • Front zachodni: wojska amerykańskie wyzwoliły obóz koncentracyjny Flossenbürg.
  • Hermann Göring wysłał telegram oblężonemu w Berlinie Adolfowi Hitlerowi, w którym wezwał go przekazania mu władzy, za co Hitler kazał pozbawić go wszelkich stanowisk i aresztować pod zarzutem zdrady stanu, a w przypadku swojej śmierci rozstrzelać.
  • Wojna na Pacyfiku: na Morzu Jawajskim amerykański okręt podwodny USS „Besugo” zatopił niemiecką jednostkę tej samej klasy U-183 z 56-osobową załogą, spośród której przeżył tylko jeden marynarz.
• 1946 – Sisavang Vong został pierwszym królem Laosu.
• 1948 – Wojna domowa w Mandacie Palestyny: wojska żydowskie zdobyły Hajfę.
• 1949 – Chińska wojna domowa:
  • Powstała Marynarka Wojenna Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.
  • Wojska komunistyczne zdobyły Nankin.
• 1951 – W Pekinie podpisano chińsko-tybetańskie porozumienie przyznające autonomię Tybetowi jako integralnej części ChRL.
• 1952 – Otwarto częściowo odbudowaną po zniszczeniach wojennych katedrę św. Szczepana w Wiedniu.
• 1953 – Premiera amerykańskiego westernu Jeździec znikąd w reżyserii George’a Stevensa.
• 1954 – Wszystkie 25 osób na pokładzie zginęło w katastrofie lecącego z Cordoby do Mendozy w Argentynie Douglasa C-47A należącego do Aerolíneas Argentinas.
• 1956 – W Oksfordzie brytyjski pisarz C.S. Lewis poślubił amerykańską poetkę i pisarkę Joy Davidman.
• 1958 – W bazie wojskowej Fort Campbell w stanie Kentucky w wyniku gwałtownego porywu wiatru podczas masowego skoku 1300 spadochroniarzy ze 101. Dywizji Powietrznodesantowej zginęło 5 żołnierzy, a 137 zostało rannych.
• 1960 – Inżynier lotniczy Tim Dinsdale zarejestrował jeden z najbardziej znanych filmów przedstawiających rzekomego Potwora z Loch Ness.
• 1961 – W nowojorskiej Carnegie Hall odbył się recital Judy Garland nazywany „najwspanialszą nocą w historii show-biznesu”. Dwupłytowy album Judy at Carnegie Hall, będący zapisem tego koncertu, zyskał status złotej płyty i przez 95 tygodni znajdował się na liście Billboard 200, w tym przez 13 na miejscu pierwszym oraz zdobył 5 nagród Grammy.
• 1962 – Została wystrzelona amerykańska sonda księżycowa Ranger 4.
• 1964 – Zainaugurował działalność moskiewski Teatr na Tagance.
• 1965:
  • Na orbicie został umieszczony pierwszy radziecki cywilny i operacyjny satelita telekomunikacyjny Mołnia 1-1.
  • Rozpoczęto seryjną produkcję Peugeota 204.
  • Z powodu budowy nowej linii metra wysadzono w powietrze gmach Teatru Narodowego w Budapeszcie.
• 1967:
  • Odbywający karę 20 lat pozbawienia wolności 39-letni recydywista James Earl Ray uciekł z więzienia stanowego w Jefferson City w stanie Missouri. Niespełna rok później zastrzelił w Memphis w stanie Tennessee pastora Martina Luthera Kinga.
  • Rozpoczęła się misja kosmiczna Sojuz 1, która zakończyła się katastrofą podczas lądowania i śmiercią kosmonauty Władimira Komarowa.
• 1968 – W Dallas w Teksasie z połączenia Kościoła Metodystycznego i Zjednoczonego Kościoła Ewangeliczno-Braterskiego powstał Zjednoczony Kościół Metodystyczny.
• 1969 – Palestyńczyk Sirhan Sirhan, który w czerwcu 1968 roku zamordował w Los Angeles senatora Roberta F. Kennedy’ego, został skazany na karę śmierci w komorze gazowej, zamienioną później na dożywocie.
• 1970:
  • Kobiety w Andorze otrzymały czynne prawo wyborcze.
  • Premiera amerykańskiego westernu Człowiek zwany Koniem w reżyserii Elliota Silversteina.
• 1971:
  • Rozpoczęła się pierwsza, nieudana z powodu problemów z dokowaniem, załogowa misja kosmiczna Sojuz 10 na stację kosmiczną Salut 1.
  • Ukazał się album Sticky Fingers grupy The Rolling Stones.
  • Wojna o niepodległość Bangladeszu: w miejscowości Jathibhanga w północnym Bangladeszu armia pakistańska i członkowie islamskiej organizacji paramilitarnej Razakar dokonali masakry 3000-3500 bengalskich Hindusów.
• 1973 – W Niemczech utworzono Park Natury Las Frankoński.
• 1976 – W Berlinie oddano do użytku nieistniejący już Pałac Republiki, który pełnił funkcję siedziby parlamentu NRD – Izby Ludowej.
• 1979 – W katastrofie samolotu Vickers Viscount 785D w Ekwadorze zginęło 57 osób.
• 1980 – Ukazał się album British Steel zespołu Judas Priest.
• 1982:
  • Miejscowości leżące na wyspach archipelagu Florida Keys, w proteście przeciwko dokonanej przez Straż Graniczną blokadzie międzystanowej drogi US-1, ogłosiły „niepodległość” tzw. Conch Republic (Republiki Muszli).
  • Premiera komputera domowego ZX Spectrum brytyjskiej firmy Sinclair Research Ltd.
• 1983:
  • Feministyczna Lista Kobiet zdobyła trzy mandaty w swym pierwszym starcie w wyborach parlamentarnych na Islandii.
  • W Monachium odbył się 28. Konkurs Piosenki Eurowizji.
• 1985 – Coca-Cola Company zaprezentowała napój New Coke, który zastąpił dotychczasowy jej sztandarowy napój Coca-Colę, z czego po 3 miesiącach zrezygnowano z powodu porażki marketingowej.
• 1988 – Grecki kolarz Kanellos Kanellopoulos ustanowił rekord dystansu pokonanego mięśniolotem (115,11 km).
• 1990 – Namibia została członkiem ONZ.
• 1991 – Brytyjski przedsiębiorca branży jubilerskiej Gerald Ratner, opowiadając publicznie niefortunny żart o słabej jakości oferowanych przez siebie produktów, doprowadził w ciągu chwili swoje imperium Ratners Group na skraj bankructwa.
• 1992:
  • Gen. Than Shwe przejął władzę w Birmie.
  • USA i Gruzja nawiązały stosunki dyplomatyczne.
• 1993:
  • Powstała Prefektura apostolska Wysp Marshalla.
  • Rozpoczęło się trzydniowe referendum niepodległościowe w Erytrei, w którym większość głosujących opowiedziała się za odłączeniem od Etiopii.
• 1995 – W I turze wyborów prezydenckich we Francji zwyciężył Jacques Chirac przed Lionelem Jospinem.
• 1998 – Późniejszy prezydent Cachiagijn Elbegdordż został po raz pierwszy premierem Mongolii.
• 1999 – Operacja „Allied Force”: 16 osób zginęło w ataku lotnictwa NATO na stację radiowo-telewizyjną w Belgradzie.
• 2005 – Został opublikowany pierwszy film w serwisie YouTube, film ten nosi tytuł Me at the zoo.
• 2006 – Na Węgrzech odbyła się II tura wyborów parlamentarnych, w których zwyciężyła Węgierska Partia Socjalistyczna.
• 2007:
  • 9 amerykańskich żołnierzy zginęło, a 20 zostało rannych w ataku rebeliantów na posterunek koło Bakuby w Iraku.
  • Odkryto planetę pozasłoneczną Gliese 581 c.
• 2009:
  • Satelita Swift zarejestrował rozbłysk gamma GRB 090423.
  • W dwóch zamachach samobójczych w Bagdadzie zginęło 76 osób.
• 2010:
  • Derviş Eroğlu został prezydentem Cypru Północnego.
  • W Stambule otwarto halę widowiskowo-sportową Sinan Erdem.
• 2016 – Clément Mouamba został premierem Konga.
• 2017 – We Francji odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Do drugiej tury przeszli: Emmanuel Macron (24,01%) i Marine Le Pen (21,3%).
• 2018 – W wyniku ataku furgonetką na przechodniów w Toronto zginęło 10 osób, a 15 zostało rannych, w tym 13 ciężko.

Urodzili się

Zmarli

Przypisy